چهل حدیث « قرض و ربا »

چهل حدیث « قرض و ربا »

قرآن کریم :

مَنْ ذَا الَّذى یُقْرِضُ اللّهَ قَرْضًا حَسَنًا فَیُضاعِفَهُ لَهُ أَضْعافًا کَثیرَهً وَ اللّهُ یَقْبِضُ وَ یَبْصُطُ وَ إِلَیْهِ تُرْجَعونَ؛
[سوره بقره، آیه ۲۴۵] کیست که به (بندگان) خدا وام نیکویى بدهد تا خدا آن را براى او چند برابر بیفزاید؟ و خداوند است که (روزى بندگان را) محدود یا گسترده مى سازد، و به سوى او بازگردانده مى شوید.
یَمْحَقُ اللّه ُ الرِّبوا وَ یُرْبِى الصَّدَقاتِ وَ اللّه ُ لا یُحِبُّ کُلَّ کُفّارٍ اَثیمٍ؛
[ سوره بقره ، آیه ۲۷۶ ] خداوند، ربا را نابود مى کند و صدقات را افزایش مى دهد و هیچ ناسپاسِ گنهکارى را دوست نمى دارد.

۱پیامبر صلی الله علیه و آله: دَخَلْتُ الْجَنَّهَ فَرَأَیْتُ عَلى بابِها: اَلصَّدَقَهُ بِعَشَرَهٍ وَالْقَرْضُ بِثَمانیَهَ عَشَرَفَقُلْتُ یا جَبْرَئیلُ کَیْفَ صارَتِ الصَّدَقَهُ بِعَشَرَهٍ وَالْقَرْضُ بِثَمانیَهَ عَشَرَ؟ قالَ: لأَِنَّالصَّدَقَهَ تَقَعُ عَلى یَدِ الْغَنىِّ وَالْفَقیرِ وَالْقَرْضُ لایَقَعُ إِلاّ فى یَدِ مَنْ یَحْتاجُ إِلَیْهِ؛

وارد بهشت شدم، دیدم بر در آن نوشته است (ثواب) صدقه ده برابر است و قرض هجدهبرابر. گفتم: اى جبرئیل چرا صدقه ده برابر و قرض هجده برابر است؟ گفت: زیرا صدقه بهدست نیازمند و بى نیاز مى رسد اما قرض جز به دست کسى که به آن نیاز دارد، نمى رسد.
[کنزالعمال، ج ۶، ص ۲۱۰، ح ۱۵۳۷۳]

۲پیامبر صلی الله علیه و آله: اِنَّ اللّه َ عَزَّوَجَلَّ لَعَنَ آکِلَ الرِّبا وَمُؤکِلَهُ وَکاتِبَهُ وَشاهِدَیْهِ؛

خداى عزوجل رباخوار و ربا دهنده و نویسنده و شاهد بر آن را لعنت کرده است.
[امالى صدوق، ص ۳۴۶]

۳پیامبر صلی الله علیه و آله: مَنْ أَخَذَ أَمْوالَ النّاسِ یُریدُ أَداءَها أَدَّى اللّه ُ عَنْهُ وَمَنْ أَخَذَها یُریدُإِتْلافَها اَتْلَفَهُ اللّه ُ؛

هر کس اموال مردم را بگیرد و قصد پرداخت آن را داشته باشد خداوند آن را بپردازد(او را یارى مى کند) و هر کس اموال مردم را بگیرد و قصد تلف کردن داشته باشد خداوندآن را تلف کند.
[نهج الفصاحه، ح ۲۹۷۹]

۴امام صادق علیه السلام: دِرْهَمُ رِبا أَعْظَمُ عِنْدَ اللّه ِ مِنْ سَبْعینَ زِنْیَهً بِذاتِ مَحْرَمٍ فى بَیْتِاللّه ِ الْحَرامِ؛

یک درهم ربا نزد خداوند سنگین تر است از هفتاد بار زنا کردن با محارم در خانه خدا.
[نورالثقلین، ج ۱، ص ۲۹۵، ح ۱۱۷۷]

۵پیامبر صلی الله علیه و آله: إِنَّ اللّه َ تَعالى مَعَ الدّائِنِ حَتّى یَقْضىَ دَیْنَهُ مالَمْ یَکُنْ دَیْنُهُ فیما یَکْرَهُ اللّه ُ؛

خداوند یار قرض دار است تا قرض خود را بپردازد به شرط آن که قرض وى بر خلافرضاى خدا نباشد.
[نهج الفصاحه، ح ۷۳۳]

۶امام باقر علیه السلام: إِنَّما حَرَّمَ اللّه ُ عَزَّوَجَلَّ الرِّبا لِئَلاّ یَذْهَبَ الْمَعْروفُ؛

خداى عزوجل ربا را حرام فرمود تا احسان کردن از بین نرود.
[وسائل الشیعه، ج ۱۲، ص ۴۲۵، ح ۱۰]

۷پیامبر صلی الله علیه و آله: مَنْ أَقْرَضَ مَلْهوفافَأَحْسَنَ طِلْبَتَهُ اسْتَأْنَفَ الْعَمَلَ وَأَعْطاهُ اللّه ُ بِکُلِّ دِرْهَمٍأَلْفَ قِنْطارٍ مِنَ الْجَنَّهِ؛

هر کس به گرفتار و درمانده اى قرض بدهد و در پس گرفتن آن خوشرفتارى کند[گناهانش پاک شده] اعمالش را دوباره شروع مى کند و خداوند در برابر هر درهم، هزارقنطار (ثروتى فراوان) در بهشت به او عطا کند.
[ثواب الاعمال، ص ۲۸۹]

۸امام صادق علیه السلام: آکِلُ الرِّبا لایَخْرُجُ مِنَ الدُّنْیا حَتّى یَتَخَبَّطُهُ الشَّیْطانُ؛

ربا خوار از دنیا نرود، تا آن که شیطان دیوانه اش کند.
[بحارالانوار، ج ۱۰۳، ص ۱۲۰، ح ۳۰]

۹پیامبر صلی الله علیه و آله: مَنِ احْتاجَ إِلَیْهِ أَخوهُ الْمُسْلِمُ فى قَرْضٍ وَ هُوَ یَقْدِرُ عَلَیْهِ فَلَمْ یَفْعَلْ حَرَّمَاللّه ُ عَلَیْهِ ریحَ الْجَنَّهِ؛

کسى که برادر مسلمانش در قرضى به او نیاز پیدا کند و او بتواند قرض بدهد و چنیننکند، خداوند بوى بهشت را بر او حرام مى کند.
[امالى صدوق، ص ۵۱۶]

۱۰پیامبر صلی الله علیه و آله: یا عَلىُّ… لاتُصادِقْ آکِلَ الرِّبا فَإِنَّهُ یُبارِزُ اللّه َ لأَِنَّ اللّه َ تَعالى قالَ: (فَإِنْ لَمْتَفْعَلوا فَأْذَنوا بِحَرْبٍ مِنَ اللّه ِ وَرَسولِهِ)؛

اى على: با رباخوار رفاقت نکن، زیرا او با خداوند به مبارزه برخواسته، چونخداوند متعال مى فرماید: «اگر دست از رباخوارى برنداشتید پس به خدا و رسولشاعلان جنگ دهید».
[میراث حدیث شیعه، ج ۲، ص ۴۶، ح ۱۸۹]

۱۱پیامبر صلی الله علیه و آله: کَما لا یَحِلُّ لِغَریمِکَ أَنْ یَمْطُلَکَ وَ هُوَ مُؤْسِرٌ فَکَذلِکَ لایَحِلُّ لَکَ أَنْتَعْسِرَهُ إِذا عَلِمْتَ أَنَّهُ مُعْسِرٌ؛

همانطور که براى آن کسى که از تو قرض گرفته جایز نیست که اداء آن را به تأخیربیندازد، پس براى تو هم جایز نخواهد بود که با این که مى دانى او تنگدست است از اومطالبه کنى.
[ثواب الاعمال، ص ۱۳۸]

۱۲امام على علیه السلام: مَعاشِرَ النّاسِ، اَلفِقْهَ ثُمَّ الْمَتْجَرَ ، وَاللّه ِ لِلرِّبا فى هذِهِ الاُْمَّهِ أخْفى مِنْدَبیبِ النَّمْلِ عَلَى الصَّفا؛

اى مردم! ابتدا احکام را یاد بگیرید، سپس تجارت کنید! به خدا قسم که ربا در میاناین امت ناپیداتر از حرکت مورچه بر روى تخته سنگ است.
[بحارالانوار، ج ۱۰۳، ص ۱۱۷، ح ۱۶]

۱۳امام رضا علیه السلام: اِعْلَمْ أَنَّ مَنِ اسْتَدانَ دَیْنا وَنَوى قَضاءَهُ، فَهُوَ فى أَمانِ اللّه ِ حَتّىیَقْضیَهُ، فَإنْ لَمْ یَنْوِ قَضاءَهُ فَهُوَ سارِقٌ؛

کسى که قرض بگیرد در صورتى که تصمیم داشته باشد آن را پس دهد در امانخداست تا آن را اداء کند ولى اگر تصمیم نداشته باشد آن را به صاحبش برگرداند، دزدمحسوب مى شود.
[فقه الرضا، ص ۲۶۸]

۱۴پیامبر صلی الله علیه و آله: أتَیْتُ لَیْلَهً اُسْرِىَ بى عَلى قَوْمٍ بُطونُهُم کَالْبُیوتِ فیهَا الْحَیّاتُ تُرى مِنْخارِجِ بُطونِهِمْ فَقُلْتُ: مَنْ هؤُلاءِ یا جَبْرَئیلُ؟ قالَ: هؤُلاءِ أَکَلَهُ الرِّبا؛

شبى که به معراج رفتم بر مردمى گذشتم که شکم هایشان چون خانه اى بود و در آنهامارهایى وجود داشت که از بیرون شکمهایشان دیده مى شد. پرسیدم: اى جبرئیل اینهاکیستند؟ گفت: اینان رباخوارانند.
[کنزالعمال، ج ۴، ص ۱۰۷، ح ۹۷۶۶]

۱۵پیامبر صلی الله علیه و آله: مَنْ أَرادَ تُسْتَجابُ دَعْوَتُهُ وَأَنْ تُکْشَفَ کُرْبَتُهُ فَلْیُفَرِّجْ عَنْ مُعْسِرٍ؛

هر کس مى خواهد دعایش مستجاب و اندوهش برطرف شود، به تنگدست مهلت دهد.
[کنزالعمال، ج ۶، ص ۲۱۵، ح ۱۵۳۹۸]

۱۶پیامبر صلی الله علیه و آله: مَنْ أَکَلَ الرِّبا مَلأََ اللّه ُ عَزَّوَجَلَّ بَطْنَهُ مِنْ نارِ جَهَنَّمَ بِقَدْرِ ما أَکَلَ ، وَإِنِاکْتَسَـبَ مِنْهُ مالاً لایَقْبَلُ اللّه ُ تَعالى مِنْهُ شَیْـئا مِنْ عَمَلِهِ ، وَلَمْ یَزَلْ فى لَعْنَهِ اللّه ِ وَالْمَلائِکَهِما کانَ عِنْدَهُ مِنْهُ قیراطٌ (واحِدٌ)؛

هر کس ربا بخورد خداوند عزوجل به اندازه ربایى که خورده شکمش را از آتش دوزخپر کند و اگر از طریق ربا مالى به دست آورد، خداى تعالى هیچ عمل او را نپذیرد و تازمانى که قیراطى (کمترین مقدار) از مال ربا نزدش باشد، پیوسته خداوند و فرشتگانشاو را نفرین کنند.
[ثواب الاعمال، ص ۲۸۵]

۱۷پیامبر صلی الله علیه و آله: أَقِلَّ مِنَ الدَّیْنِ تَعِشْ حُرّا؛

قرض کمتر گیر تا آزاد باشى.
[نهج الفصاحه، ح ۴۳۲]

۱۸امام صادق علیه السلام: إِنَّهُ لَو کانَ الرِّبا حَلالاً لَتَرَکَ النّاسُ التِّجاراتِ وَما یَحْتاجونَ إِلَیْهِفَحَرَّمَ اللّه ُ الرِّبا لِیَفِرَّ النّاسُ مِنَ الْحَرامِ إلَى الْحَلالِ وَ إِلَى التِّجاراتِ وَ إِلَى الْبَیْعِ وَالشِّراءِفَیَبْقى ذلِکَ بَیْنَهُمْ فِى الْقَرْضِ؛

براستى، اگر ربا حلال بود، مردم تجارت و تلاش براى معاش را رها مى کردند. بههمین دلیل خداوند ربا را حرام کرد تا مردم از حرام به حلال و تجارت و خرید و فروش روبیاورند و به یکدیگر قرض بدهند.
[من لایحضره الفقیه، ج ۳، ص ۵۶۷،ح ۴۹۳۷]

۱۹پیامبر صلی الله علیه و آله: حوسِبَ رَجُلٌ مِمَّنْ کانَ قَبْلَکُمْ فَلَمْ یوجَدْ لَهُ مِنَ الْخَیْرِ شَىْ ءٌ إِلاّ أَنَّهُ کانَرَجُلاً موسِرا وَکانَ یُخالِطُ النّاسَ وَکانَ یَأْمُرُ غِلْمانَهُ أَنْ یَتَجاوَزوا عَنِ الْمُعْسِرِ فَقالَاللّه ُ عَزَّوَجَلَّ لِمَلائِکَتِهِ نَحْنُ أَحَقُّ بِذلِکَ مِنْهُ تَجاوَزوا عَنْهُ؛

یکى از گذشتگان را به حساب کشیدند و کار نیکى نداشت جز آن که مرد توانگرى بودو با مردم داد و ستد داشت و به غلامان خود مى گفت از مطالبه واماندگان درگذریدخداوند به فرشتگان گفت: ما به گذشت از او سزاوارتریم، از او درگذرید.
[نهج الفصاحه، ح ۱۴۰۱]

۲۰امام صادق علیه السلام: لَمّا سُئِلَ عَنْ قَوْلِ اللّه ِ عَزَّوَجَلَّ : (یَمْحَقُ اللّه ُ الرِّبا وَیُرْبِى الصَّدَقاتِ)وَقَد أَرى مَنْ یَأْکُلُ الرِّبا یَرْبُو مالُهُ؟ ـ : فَأَىُّ مَحْقٍ أَمْحَقُ مِنْ دِرْهَمِ رِبا یَمْحَقُ الدّینَفَإِنْ تابَ مِنْهُ ذَهَبَ مالُهُ وَافْتَقَرَ؛

مردى از امام صادق علیه السلام درباره آیه «خداوند ربا را نابود مى کند و صدقات را افزایشمى دهد» سئوال کرد و گفت: گاه کسى را مى بینم که ربا مى خورد و با این حال ثروتشزیاد مى شود؟ حضرت فرمودند: کدام نابودى، نابود کننده تر از یک درهم ربا که دین رانابود مى کند. که اگر توبه هم کند ثروتش از دست مى رود و فقیر مى شود.
[تهذیب الاحکام، ج ۷، ص ۱۹، ح ۸۳]

۲۱امام صادق علیه السلام: لاَِنْ اُقْرِضَ قَرْضا اَحَبُّ اِلَىَّ مِنْ اَنْ اَصِلَ بِمِثْلِهِ؛

مالى را قرض بدهم، بیشتر دوست دارم تا آن را ببخشم.
[بحارالانور، ج ۱۰۳، ص ۱۳۹، ح ۵]

۲۲امام رضا علیه السلام: اِعْلَمْ ـ یَرْحَمُکَ اللّه ُ ـ اَنَّ الرِّبا حَرامٌ سُحتٌ، مِنَ الکَبائِرِ وَ مِمّا قَدْ وَعَدَاللّه ُ عَلَیْهِ النّارَ فَنَعوذُ بِاللّه ِ مِنْها، وَهُوَ مُحَرَّمٌ عَلى لِسانِ کُلِّ نَبىٍّ وَفى کُلِّ کِتابٍ؛

خدایت رحمت کند! بدان که ربا حرام و از گناهان کبیره است و خداوند بر آن وعدهآتش داده است پس پناه مى بریم به خدا از آتش. ربا را همه پیامبران و همه کتاب هاىآسمانى حرام کرده اند.
[فقه الرضا، ح ۲۵۶]

۲۳امام صادق علیه السلام: عَنْ اَبى موسى، قالَ: قُلْتُ لاَِبى عَبْدِاللّه ِ علیه السلام: جُعِلْتُ فِداکَ یَسْتَقْرِضُالرَّجُلُ وَ یَحِجُّ؟ قالَ: نَعَمْ، قُلْتُ: یَسْتَقْرِضُ وَ یَتَزَوَّجُ؟ قالَ: نَعَمْ، اِنَّهُ یَنْتَظِرُ رِزْقَ اللّه ِغُدْوَهً وَ عَشیَّهً؛

ابو موسى مى گوید: به امام صادق علیه السلام عرض کردم: فدایت شوم، آیا مرد،مى تواند قرض بگیرد و حج برود؟ فرمودند: بله، عرض کردم: آیا مى تواند قرضبگیرد و ازدواج کند؟ فرمودند: بله، قرض کند و ازدواج نماید و شب و روز منتظر روزىخدا باشد.
[وسائل الشیعه، ج ۱۳، ص ۸۲ ، ح ۱]

۲۴پیامبر صلی الله علیه و آله: اِذا ظَهَرَ الزِّنا وَ الرِّبا فى قَرْیَهٍ فَقَدْ اَحَلّوا بِاَنْفُسِهِمْ عَذابَ اللّه ِ؛

هرگاه زنا و ربا در جایى آشکار شود، مردم آنجا خود را در عذاب خدا افکنده اند.
[نهج الفصاحه، ح ۲۱۸]

۲۵امام صادق علیه السلام: … فَاِنْ اَعْطاهُ اَکْثَرَ مِمّا اَخَذَهُ مِنْ شَرْطٍ بَیْنَهُما فَهُوَ مُباحٌ لَهُ، وَ لَیْسَلَهُ عِنْدَ اللّه ِ ثَوابٌ فیما اَقْرَضَهُ؛

اگر قرض گیرنده بدون قرار قبلى، سودى به قرض دهنده بدهد مُباح است، ولى آنقرض دهنده پاداشى از خدا نخواهد گرفت.
[بحارالانوار، ج ۱۰۳، ص ۱۵۷، ح ۱]

۲۶پیامبر صلی الله علیه و آله: اِنَّ اَخْوَفَ ما اَخافُ عَلى اُمَّتى مِنْ بَعْدى هذِهِ الْمَکاسِبُ المُحَرَّمَهُ وَالشَّهْوَهُ الخَفیَّهُ وَ الرِّبا؛

آنچه بیش از هر چیز بر امتم بعد از خود مى ترسم، درآمدهاى حرام، هواپرستىپنهان و رباست.
[بحارالانوار، ج ۱۰۳، ص ۵۴، ح ۲۶]

۲۷امام على علیه السلام: وَ اغْتَنِمْ مَنِ اسْتَقْرَضَکَ فى حالِ غِناکَ لِیَجْعَلَ قَضاءَهُ لَکَ فى یَوْمِعُسْرَتِکَ؛

غنیمت بدان کسى را که در زمان توانگریت از تو قرض بخواهد تا در روز تنگدستى ات(قیامت) بپردازد.
[نهج البلاغه، از نامه ۳۱]

۲۸پیامبر صلی الله علیه و آله: یَاْتى آکِلُ الرِّبا یَوْمَ القیامَهِ مُخْتَبِلاً یَجُرُّ شَقَّیْهِ، ثُمَّ قَرَاَ: «لا یَقومونَ اِلاّکَما یَقومُ الَّذى یَتَخَبَّطُهُ الشَّیطانُ مِنَ الْمَسِّ»؛

رباخوار روز قیامت دیوانه محشور مى شود و بر سر خود مى زند. سپس این آیه راقرائت فرمودند: (ربا خواران) بپاى نمى خیزند جز مانند آن کس که شیطان، بواسطهتماس او را آشفته حال مى سازد.
[الدرالمنثور، ج ۱، ص ۳۶۴]

۲۹پیامبر صلی الله علیه و آله: اِتَّقوا دَعْوَهَ الْمُعْسِرِ؛

بترسید، از نفرین تنگدست.
[کنزالعمال، ج ۶، ص ۲۲۰، ح ۱۵۴۲۴]

۳۰پیامبر صلی الله علیه و آله: اَلرِّبا وَ اِنْ کَثُرَ فَاِنَّ عاقِبَتَهُ تَصیرُ اِلى قُلٍّ؛

سود ربا گرچه بسیار باشد ولى سرانجام به کمى (و بى برکتى) مى گراید.
[کنزالعمال، ج ۴، ص ۱۰۵، ح ۹۷۵۸]

۳۱پیامبر صلی الله علیه و آله: اَلدَّیْنُ دَیْنانِ: فَمَنْ ماتَ وَ هُوَ یَنْوى قَضاءَهُ فَاَنَا وَلیُّهُ وَمَنْ ماتَ وَلایَنْوى قَضاءَهُ فَذاکَ الَّذى یُؤْخَذُ مِنْ حَسَناتِهِ لَیْسَ یَوْمَئِذٍ دینارٌ وَ لادِرْهَمٌ؛

قرض بر دو نوع است: هر کس از دنیا برود و قصد داشته باشد که قرض خود رابپردازد من سرپرست او خواهم بود و هر کس از دنیا برود و قصد داشته باشدکه قرض خود را نپردازد، در مقابل آن از اعمال نیک او بر مى دارند، زیرا در آن روز دینارو درهمى نیست.
[نهج الفصاحه، ح ۱۶۰۹]

۳۲امام کاظم علیه السلام: عَنْ عَلىِّ بْنِ جَعْفَرٍ عَنْ اَخیهِ موسَى بْنِ جَعْفَرٍ علیه السلام قالَ: وَ سَاَلْتُهُعَنْ رَجُلٍ اَعْطى رَجُلاً مِاَهَ دِرْهَمٍ عَلى اَنْ یُعْطیَهُ خَمْسَهَ دَراهِمَ اَوْ اَقَلَّ اَوْ اَکْثَرَ قالَ: هذَاالرِّبَا الْمَحْضُ؛

على بن جعفر مى گوید: از برادرم امام کاظم علیه السلام در مورد مردى که صد درهم قرض بهدیگرى داد به این شرط که پنج درهم یا کمتر یا بیشتر به او بدهد پرسیدم؟ فرمودند: اینعمل رباى محض است.
[وسائل الشیعه، ج ۱۳، ص ۱۰۸، ح ۷]

۳۳امام على علیه السلام: بِئْسَ القِلادَهُ لِلخَیِّرِ العَفیفِ قِلادَهُ الدَّیْنِ؛

چه بد گردنبندى است گردنبند بدهکارى بر گردن نیکوکارِ خویشتندار.
[دستور معالم الحکم، ص ۲۱]

۳۴امام رضا علیه السلام: لَیْسَ بَیْنَ الْوالِدِ وَ وَلَدِهِ رِبا وَ لا بَیْنَ الزَّوْجِ وَ الْمَرأَهِ رِبا؛

بین پدر و فرزند و بین شوهر و همسرش ربا (حرام) نیست.
[فقه الرضا، ص ۲۵۸]

۳۵امام على علیه السلام: اِیّاکُمْ وَ الدَّیْنَ فَاِنَّهُ مَذَلَّهٌ بِالنَّهارِ، وَ مَهَمَّهٌ بِاللَّیلِ وَ قَضاءٌ فِى الدُّنْیا وَقَضاءٌ فِى الآْخِرَهِ؛

زیر بار بدهى نروید زیرا بدهکارى خوارى روز و اندوه شب است و در دنیا و آخرت بازپرداختى دارد.
[کافى، ج ۵، ص ۹۵، ح ۱۱]

۳۶پیامبر صلی الله علیه و آله: لَیْسَ بَیْنَنا وَ بَیْنَ اَهْلِ حَرْبِنا رِبا، نَأْخُذُ مِنْهُمْ اَلْفَ اَلْفِ دِرْهَمٍ بِدِرْهَمٍ وَنَاْخُذُ مِنْهُمْ وَ لا نُعْطیهِمْ؛

بین ما و دشمنانمان، ربا (حرام) نیست، از آنان هزاران درهم در مقابل یک درهممى گیریم ـآرى، از آنان ربا مى گیریم و به آنان ربا نمى دهیم.
[وسائل الشیعه، ج ۱۲، ص ۴۳۶، ح ۲]

۳۷امام على علیه السلام: کَثْرَهُ الدَّیْنِ تُصَیِّرُ الصّادِقَ کاذِبا وَ المُنْجِزَ مُخْلِفا؛

بدهى بسیار، راستگو را دروغگو و خوش قول را بدقول مى گرداند.
[غررالحکم، ج ۴، ص ۵۹۲، ح ۷۱۰۵]

۳۸امام صادق علیه السلام: عَنْ اَبى بصیرٍ قال: قُلْتُ: آکِلُ الرِّبا بَعْدَ البَیِّنَهِ؟ قالَ: یُؤَدَّبُ فَاِنْ عادَاُدِّبَ فَاِنْ عادَ قُتِلَ؛

ابو بصیر از امام صادق علیه السلام پرسید: حکم رباخوار بعد از روشن بودن حکم ربا براى وىچیست؟ حضرت فرمودند: تأدیب مى شود و اگر (براى بار دوم) ربا گرفت باز تأدیبمى شود و (براى بار سوّم) اگر ربا گرفت، کشته مى شود.
[کافى، ج ۷، ص ۲۴۲، ح ۹]

۳۹امام على علیه السلام: اَلدَّیْنُ رِقٌّ فَلا تَبْذُلْ رِقَّکَ لِمَنْ لا یَعْرِفُ حَقَّکَ؛

بدهى (نوعى) بندگى است، پس زمام اختیار خود را به کسى که حق تو را نمى شناسدمسپار (کنایه از این است که از هر کس قرض نگیر).
[شرح نهج البلاغه ابن ابى الحدید، ج۲۰،ص۳۰۶، ح۵۰۳]

۴۰امام صادق علیه السلام: لَوْ اَنَّ رَجُلاً وَرِثَ مِنْ اَبیهِ مالاً وَ قَدْ عَرَفَ اَنَّ فى ذلِکَ الْمالِ رِباوَلکِنْ قَدِ اخْتَلَطَ فِى التِّجارَهِ بِغَیْرِهِ حَلالٍ کانَ حَلالاً طَیِّبا فَلْیَأْکُلْهُ وَ اِنْ عَرَفَ مِنْهُ شَیْئاإنَّهُ رِبا فَلْیَأْخُذْ رَأْسَ مالِهِ وَلْیَرُدَّ الرِّبا؛

اگر کسى از پدرش مالى به ارث ببرد و بداند که در آن مال ربا وجود دارد، ولى مالربوى با مال هاى دیگر مخلوط شده، آن مال براى او حلال و پاکیزه است و مى تواند از آناستفاده کند، و اگر به ربوى بودن مقدار مشخصى از آن یقین دارد باید اصل مال را براىخود بردارد و مال ربوى را به صاحبش رد نماید.
[کافى، ج ۵، ص ۱۴۵، ح ۴]

مطالب مشابه

دیدگاهتان را ثبت کنید