نویسنده: محمد غفارنیا
پس از آن که یهود بنی نظیر طبق دستور رسول گرامی اسلام، از اموال خود چشم پوشیدند و از آنجا رفتند، همه دارایی، زمین‌ها و نخلستانهای آنان به عنوان غنایم، به دست مسلمانان افتاد.
هنگام تقسیم غنایم پیامبر به انصار اهل مدینه فرمود: اگر مایل باشید، شما را در تقسیم غنایم با مهاجران شریک گردانم؛ به شرط این که مهاجران در ضیاع (زمینهای زراعتی) و مال شما نیز شریک باشند. اگر هم بخواهید تمام این غنایم را به مهاجران بدهم، تا در اموال وضیاع شما شریک نباشند. از این دو پیشنهاد، یکی را برگزینید.
انصار راه جوانمردی را پیش گرفتند. آنان گفتند: ما در غنایم با آنها شریک نمی‌شویم. در عین حال حاضریم که مهاجران در اموال و ضیاع ما هم شریک باشند.
خداوند شاکر و منان نیز، برای تشویق و تحسین آنها این آیه شریفه را نازل فرمود:
(وَالَّذِینَ تَبَوَّءُوا الدَّارَ وَالْإِیمَانَ مِنْ قَبْلِهِمْ یُحِبُّونَ مَنْ هَاجَرَ إِلَیْهِمْ وَلَا یَجِدُونَ فِی صُدُورِهِمْ حَاجَهً مِمَّا أُوتُوا وَیُؤْثِرُونَ عَلَى أَنْفُسِهِمْ وَلَوْ کَانَ بِهِمْ خَصَاصَهٌ) (1)
و کسانی که در این سرا (سرزمین مدینه) و در سرای ایمان پیش از مهاجران مسکن گزیدند، کسانی که به سوی ایشان هجرت کنند، را دوست دارند. آنان در دل خود نیازی به آن چه به مهاجران داده‌اند، نمی‌یابند و آنها را بر خود مقدم می‌دارند، هر چند خودشان بسیار نیازمند باشند. (2)
آری در میان انسان‌ها گاه افرادی یافت می‌شوند که در بحران‌ها و طوفانهای سخت زندگی در حالی که خود در اوج نیاز به کمک، یا غذا و سایر لوازم زندگی هستند، باز هم دیگران را مقدم می‌دارند و کمکهای جانی و مالی و امکانات خود را نثار برادران و هم نوعان خویش می‌کنند.
می‌گویند: در جنگ احد هفت مجروح، نیمه جان و تشنه بر زمین افتاده بودند. وقتی برای یکی از آنها مقداری آب آوردند، آن را نپذیرفت و گفت آب را به فلانی بدهید. او از من تشنه‌تر است. وقتی آب را نزد آن دیگری بردند، او هم به فرد دیگری حواله داد. به همین ترتیب نزد هر هفت نفر رفتند و هر یک آن را برای دیگری توصیه می‌کرد، تا آن که وقتی به نفر هفتم رسید، شهید شده بود. آن را برای مجروح اول برگردانید، او هم شهید شده بود و… آخرالامر هیچ یک از آن هفت نفر آب نیاشامیدند و تشنه شهید شدند. خداوند در آیه فوق، چنین افرادی را می‌ستاید. (3)
پی‌نوشت‌ها:
1-حشر/10.
2-مجمع البیان: ج9. ص260.
3-مجمع البیان: ج9. ص260.
منبع مقاله :
غفارنیا، محمد، (1387) 142 قصّه از قرآن: همراه با شأن نزول آیاتی از قرآن، قم: جامعه القرآن الکریم، چاپ اول
