نویسنده: محمد غفارنیا

مسلمانی به نام ابن ابی ماریه به اتفاق دو نفر از مسیحیان عرب به نام تیم و عدی که برادر بودند، به قصد تجارت از مدینه خارج شدند. در بین راه ابن ماریه بیمار شد، طوری که از زندگی خویش مایوس گردید؛ لذا وصیت نامه‌ای نوشت و آن را در میان اثاث خود پنهان کرد. بعد اموال خود را به دو نفر نصرانی سپرد و سفارش نمود، دارایی او را به خانواده‌اش برسانند. سپس هم از دنیا رفت. همسفران او متاع او را گشودند، چیزهای گران قیمت و جالب آن را برداشتند و موقع برگشت بقیه اموال را به ورثه او دادند.
هنگامی که ورثه متاع را گشودند، قسمتی از اموالی که ابن ماریه با خود برده بود، را در آن نیافتند. اما وصیتنامه را از میان اموال پیدا کردند و دیدند که نام تمام اموال مفقود و مسروقه در آن نوشته شده است.
مطلب را به آن دو نفر همسفر گفتند: ولی آنها انکار کردند و گفتند: هر چه به ما داده بود، به شما تحویل دادیم. از بقیه مال هم خبر نداریم.
ورثه ناچار به پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) شکایت کردند که آیات 106تا 108 سوره مائده نازل گردید: (1)

(یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا شَهَادَهُ بَیْنِکُمْ إِذَا حَضَرَ أَحَدَکُمُ الْمَوْتُ حِینَ الْوَصِیَّهِ اثْنَانِ ذَوَا عَدْلٍ مِّنکُمْ أَوْ آخَرَانِ مِنْ غَیْرِکُمْ إِنْ أَنتُمْ ضَرَبْتُمْ فِی الْأَرْضِ فَأَصَابَتْکُم مُّصِیبَهُ الْمَوْتِ… )
ای کسانی که ایمان آورده اید، هنگامی که مرگ یکی از شما فرا رسد در موقع وصیت، باید دو نفر عادل را از میان خودتان به شهادت بطلبید؛ یا اگر مسافرت
کردید و مرگ شما فرا رسید (و در راه مسلمانی نیافتید)، دو نفر از غیر خودتان (را به شهادت بطلبید). (2)
برای اینکه حقوق مردم و ورثه از میان نرود و حق بازماندگان یتیم و خردسالان، پایمال نگردد، خداوند به افراد با ایمان دستور می‌دهد، تا هنگام مرگ وصیت بکنند و بروصیت خود، دو شاهد عادل به گواه بگیرند، یا اموال خود را به آن دو عادل بسپارند.

پی‌نوشت‌ها:

1-مجمع البیان: ج3. ص256.
2-مائده/106.
منبع مقاله :
غفارنیا، محمد، (1387) 142 قصّه از قرآن: همراه با شأن نزول آیاتی از قرآن، قم: جامعه القرآن الکریم، چاپ اول