برای انجام هر کاری آمادگی‎هایی لازم است و به عبارت دیگر، کارهایی که انسان‎ها انجام می‎دهند نیاز به زمینه سازی دارد. برای تلاوت قرآن و ورود در فضای قرآن نیز باید آمادگی ایجاد کرد. یکی از راه‎های این آمادگی «دعا»ست، خصوصاً اگر دعا از زبان امام معصوم ـ علیه السّلام ـ باشد. او می‎داند که برای ورود به فضای تلاوت واقعی آن چگونه دعا کند و چه چیزی از خدا طلب کند. لذا سزاوار است قاریان بر طبق سنّت نیکوی پیشوایان دین، قرائت خود را با دعاهایی که در این زمینه از پیشوایان ما رسیده است شروع کنند، به ویژه زمانی که می‎خواهند به مدّت طولانی قرآن تلاوت کنند. و یا قرائت قرآن در قالب جلسات سنّتی قرآن یا کلاس درس می‎باشد.
در اینجا دو دعا از دعاهای معصومین ـ علیهم السّلام ـ برای بهره‎برداری برادران و خواهران محترم تقدیم می‎شود:
دعای اوّل
در کتب حدیث نقل شده است که امام ششم حضرت جعفر صادق ـ علیه السّلام ـ قبل از قرائت قرآن، هنگامی که قرآن به دست می‎گرفت، این دعا را می‎خواند:
اللّهمّ انّی اشهد انّ هذا کتابک المنزل من عندک علی رسولک محمّد بن عبدالله صلّی الله علیه و آله، و کلامک النّاطق علی لسان نبیّک، جعلته هادیا منک الی خلقک، و حبلاً متّصلاً فیما بَیْنَکَ وَ بین عبادک. اللّهمّ انّی نشرت عهدک و کتابک، اللّهمّ فاجعل نظری فیه عباده، و قرائتی فیه فکرا، و فکری فیه اعتباراً.
و اجعلنی ممّن اتّعظ ببیان مواعظک فیه، و اجتنب معاصیک، و لا تطبع عند قرائتی علی سمعی، و لا تجعل علی بصری غشاوه.
و لا تجعل قرائتی قرائه لا تدبّر فیها، بل اجعلنی اتدبّر ایاته و احکامه، اخذاً بشرایع دینک.
و لا تجعل نظری فیه غفله، و لا قرائتی هذراً، انّک انت الرّؤوف الرّحیم.[1] بار خدایا! گواهی می‎دهم که این همان کتابی است که از سوی تو بر پیامبرت محمد بن عبدالله ـ صلّی الله علیه و آله ـ نازل شده، و سخن گویای توست که بر زبان پیامبرت جاری گشته است.
خداوندا! تو قرآن را از سوی خویش راهنمای خلق و وسیله ارتباط میان خود وبندگانت قرار داده‎ای.
باز خدایا! من پیمان و کتابت را منتشر ساختم،‌از این رو ـ خدایا ـ نگاهم را در آن عبات و تلاوتم را همراه با اندیشه، و اندیشه‎ام را در آن مایه عبرت قرارده.
پروردگارا! مرا از کسانی قرار ده که با اندرزهای آن پند گیرد و از نافرمانی تو برحذر باشد. و بر گوشم به هنگام تلاوت آن مهر مگذار و بر چشمم پرده مپوشان.
خداوندا! تلاوتم را تلاوتی که در آن اندیشه نباشد قرار مده، بلکه مرا توفیق بده که در آیات و احکامش بیندیشم، و قوانین آیین تو را به کار بندم.
خدایا! نگاهم را در قرآن مایه غفلت و تلاوتم را بیهوده گویی قرار مده، که تو خود مهربان و بخشایشگری.[2] دعای دوّم
این دعا نیز از امام صادق ـ علیه السّلام ـ است، دعایی جامع و دارای معانی و مفاهیم بلند، قرآن پژوهان عزیز می‎توانند به متن کامل دعا در کتاب شریف اصول کافی مراجعه نمایند. چون دعا طولانی است و بنای ما بر خلاصه نویسی است، به این جهت فرازهایی از دعا برای بهره‎برداری دوستداران قرآن کریم ارائه می‎شود:
الّلهمّ ربّنا لک الحمد انت المتوحّد بالقدره و السّلطان المتین ربّنا و لک الحمد یا منزل الایات و الذّکر العظیم، ربّنا فلک الحمد بما علّمتنا من الحکمه و القرآن العظیم المبین.
اللّهمّ اجعلنا نتّبع حلاله، و نجتنب حرامه، و نقیم حدوده، و نؤدّی فرائضه.
اللّهمّ ارزقنا حلاوه فی تلاوته، و نشاطا فی قیامه، و وجلاً فی ترتیله، و قوّه فی استعماله فی اناء اللّیل و (اطراف) النّهار.
اللّهمّ انفعنا بما صرّفت فیه من الایات، و ذکّرنا بما ضربت لنا من المثلات، و کفّر عنّا بتأویله السّیّئات وضاعف لنا به جزاء فی الحسنات، و ارفعنا به ثوابا فی الدّرجات، و لقّنا به البشری بعد الممات.
اللّهمّ اجعله لنا شافعاً یوم اللّقاء، و سلاحاً یوم الارتقاء و حجیجاً یوم القضاء و نوراً یوم الظّلماء یوم لا ارض و لا سماء، یوم یجزی کلّ ساع بما سعی.
اللّهمّ ارزقنا منازل الشّهداء، و عیش السّعداء، و مرافقه الانبیاء، انّک سیمع الدّعاء.[3] بار خدایا، پروردگار! ستایش مخصوص توست، تو در قدرت یگانه‎ای و در پادشاهی، استوار. پروردگارا! ستایش مخصوص توست ای فرو فرستنده آیات قرآن و ذکر عظیم. ای پرورش دهنده ما! ستایش تو را رواست به خاطر آن چه که به حکمت و قرآن بزرگ آشکار کننده، به ما آموختی.
خدایا! ما را چنان قرار ده تا از حلالش پیروی کنیم، حرامش را اجتناب ورزیم، حدود آن را بر پا داریم، و دستورهای آن را بجا آوریم.
خداوندا! روزی ما کن: شیرینی در تلاوت آن، نشاط و سرزنده بودن در قیام به آن، و ترس در هنگام خواندن آن،و نیرویی برای عمل به قرآن در لحظه لحظه‎های شب و روز.
پروردگارا! به آیاتی که در قرآن آوردی ما را منفعت رسان، و به مثَلهایی که در آن زده‎ای ما را یادآور ساز؛ به تأویل آن، بدی‎های ما را جبران کن، به وسیله آن پاداش کارهای نیک ما را دو چندان کن، و درجات ما را به وسیله آن بالا ببر، و توسط آن پس از مرگ به ما بشارت ده.
بار خدایا! قرآن را برای ما شفیع روز دیدار (قیامت) قرار ده، و سلاح روز ارتقا و ترقّی، دلیل پیروز در روز داوری، نور و درخشندگی در روز تاریکی‎ها، روزی که نه زمینی است و نه آسمانی، روزی که هر کس به آن چه کوشش کرده است، مزد گیرد.
پروردگارا! جایگاه شهیدان، زندگی سعادت‎مندان ودوستی و رفاقت با پیامبران را روزی ما بگردان. که تو شنونده هر دعایی.