جنود عقل و جنود جهل
در روایاتی این عبارات در معانی مختلفی آمده که «نَحْنُ أَصْلُ کُلِّ خَیْرٍ وَ مِنْ فُرُوعِنَا کُلُّ بِرٍّ وَ عَدُوُّنَا أَصْلُ کُلِّ شَرٍّ وَ مِنْ فُرُوعِهِمْ کُلُّ قَبِیحٍ وَ فَاحِشَه»[1] ما اصل همه خیرات هستیم و همه خیرات از فروع ماست و دشمنان ما اصل همه بدی ها هستند و همه شرور و بدی ها از فروع آن هاست. در توضیح این عبارت کوتاه تقریب های مختلفی هست که یکی در واقع همه بدی ها از فروع جهل و جنود جهل اند و همه خوبی ها از فروع عقل و جنود عقل هستند. و عقل مرتبه ای از مراتب وجود رسول الله(ص) و جهل هم ابلیس و یا به تعبیری ابلیس و جنود او هستند.
بنابراین، همه شرور و اوصاف بد و همه اعمال بد از شعب قوا و وجودی ابلیس و دشمنان رسول الله هستند و همه خوبی ها هم از قوای رسول الله(ص). یکی از جنود عقل و نور و دیگری از جنود جهل و ظلمات در عالم دو جریان بیشتر نیست؛ جریان نور و ظلمت به تعبیر قرآن و همه بدی ها از فروع ظلمات و همه خوبی ها از فروع نور به تعبیر دیگر توحید است و کفر و شرک در عالم چیزی غیر این نیست. هرچه هست یا توحید است یا کفر و شرک. توحید و فروعش به رسول گرامی اسلام و اهل بیت(ع) برمی گردند که «فَإِنَّهُمْ مَعَادِنُ کَلِمَاتِکَ وَ أَرْکَانُ تَوْحِیدِکَ وَ دَعَائِمُ دِینِکَ وَ وُلَاهُ أَمْرِکَ»[2] ارکان توحید هستند، ستون اصلی خیمه توحید هستند. در همه خلقت کفر و شرک هم به ارکان برمی گردد و بین حق و باطل و عمد نور و عمد نار یعنی پرچم داران نور و ظلمت در عالم هست. در واقع، ما پرچم داران اقامه حق و کلمه توحید در عالم داریم ولی پرچم داران اقامه کفر، اقامه چیست؟
اقامه حق یا باطل
اقامه با عمل فاصله دارد؛ یعنی ایجاد بستر و شرایط برای تحقق یک امر، یا حق یا باطل. نماز خواندن غیر از مسجد ساختن است نماز خواندن غیر از نماز خوان درست کردن است غیر از اقامه نماز است، روزه گرفتن غیر از روزه گیر درست کردن و تربیت کردن است، اخلاق خوب داشتن غیر از اقامه اخلاق خوب است. پس، اقامه یعنی ایجاد بستر و فضایی که در این فضا گرایش غالب به سمت حق یا باطل می رود.
البته هیچ گاه در بستر اقامه در دنیای انسانی و عالم انسانی بنا نیست جبر درست شود و اختیار انسان سلب شود. در بستر اقامه باطل هم انسان هایی هستند که اهل حقند و طرفدار خدا هستند و مؤمند و جزء مؤمن های فوق العاده هستند؛ چون شرایط بر خلاف آن هاست. در کاخ فرعون آسیه هست مؤمن آل فرعون هست و جزء اشخاصی هم هستند که قرآن از آن ها به عنوان اسوه های انسان ها یاد می کند «وَ ضَرَبَ اللَّهُ مَثَلاً لِلَّذینَ آمَنُوا امْرَأَتَ..»[3] خدای متعال وقتی می خواهد مثال برای مؤمنین بزند به این ها مثال می زند و اما گرایش غالبی که ایجاد می شود گرایش به یک سمت هست. اقامه یعنی این، یعنی ایجاد فضا که چطوری فضا درست می کنند.
رعایت فرهنگ اسلامی
برای ایجاد و تغییر یک فرهنگ و اخلاق کسی را هم مجبور نمی کنند اما فضایی که درست می کنند فضای اقامه حق یا فضای اقامه باطل هست. برای مثال، در معماری و شهرسازی و ساختارهای اجتماعی که درست می شود دو نوع ساختار هست، دو نوع معماری و شهرسازی دارید گاهی معماری عریان است یعنی نحوه معماری شما به نحوی است که رابطه بین اقشار به شکل خاصی تعریف می شود.
ساختمان هایی که می بینید حفاظ ندارد همشون باز است گاهی نسبت به بیرون هم حفاظی ندارد یک ساختمانی است در محاصره دیوارهای شیشه ای و یک شبکه پنجره، و در درونش کاملاً فضاها باز است، ساختمان اوپن است. ممکن است کسی خیال کند این ربطی به اخلاق ندارد چه ضرورتی دارد، آدم می تواند در ساختمان اوپن زندگی کند اخلاق اسلامی را هم رعایت کند حجاب و عفاف را هم رعایت کند می تواند در ساختمان های قدیمی که اندرونی و بیرونی داشت و بسیار بسته بود و روابط اقشار را محدود می کرد زندگی کند، اخلاق اسلامی را هم رعایت نکند. نه، آن معماری انسان را مجبور می کند به رعایت اخلاق اسلامی و نه این معماری مجبور می کند به زیر پا گذاشتن، ولی گرایش غالب درست می کند معنی گرایش غالب این است که رعایت آداب معاشرت اسلامی و حفظ حریم اقشار در یک بستر سخت می شود و در یک بستر آسان، مشکل کردن رعایت حریم احکام اسلام و آداب اسلامی تدریجاً به سمت تغییر عمل پیش می رود.
اول، عمل را تحت تاثیر خودش قرار می دهد وقتی بناء یک معماری بنای عریان بود تدریجاً ناخداگاه عمل خانوادگی و اجتماعی به سمتی می رود که رعایت آداب اسلامی نمی شود.
در یک ساختمان اوپن که همش به هم راه دارد و همش در دید هست رعایت حجاب برای اهل این خانه بسیار سخت است. در نتیجه تدریجاً عمل تغییر می کند و مراتبی از حفظ حجاب و پوشیدگی از بین می رود. تغییر عمل قدم بعدش تغییر فرهنگ است قدم بعدیش تغییر ارزش هاست؛ یعنی به سمتی می رود که فرهنگ، فرهنگ ارتباط مخصوص و فرهنگ معاشرت باز می شود و بعد بدنبال این فرهنگ تدریجاً ارزش ها کم کم تبدیل به معاشرت های باز می شود، آن معاشرت هایی که مطابق آداب و تربیت اسلامی خوب و پسندیده بود، ضد ارزش شده و کم کم کار به جایی می رسد که گاهی متهم می کنند، معروف، منکر می شود و منکر، معروف.
اقامه یعنی از بستر عمل آغاز کردن به تغییر منکر و معروف ختم کردن به تبدیل ارزش ها ختم کردن. این اقامه گاهی اوقات در مقیاس خرد است و گاهی در مقیاس کلان و توسعه است گاهی در مقیاس یک خانه است و یک شهر و گاهی در مقیاس بین المللی است، گاهی در مقیاس توسعه جهانی است؛ یعنی برنامه ریزی که برای توسعه جهانی می کنند به سمت اقامه است یا اقامه کلمه توحید یا اقامه کلمه کفر و برای اقامه کلمه کفر در عالم هم ممکن است جبر اجتماعی مثل گذشته ایجاد نکنند.
ملزومات اقامه ی کفر
یک موقع هایی توانایی علمی و ابزاری آن ها کم بود، نرم افزار و سخت افزار لازم را در اختیار نداشتند به جبرهای فیزیکی متوسل می شدند در این کشور برای اینکه حجاب را از بین ببرند به زور متوسل شدند، برای تغییر پوشش بانوان خون ریختند و همچنین برای تغییر پوشش رجال و مردها به زور متوسل شدند، برای تغییر شکل دادن لبا س ها و متحد الشکل کردن لباس ها در ایران و ترکیه و برخی کشورهای دیگر مثل افغانستان و جاهای دیگری که تحت مستعمره انگلیس بودند به زور متوسل شده، برای اینکه الگوهای توسعه را بیاورد حتی به سراغ تغییر پوشش و الگوی پوشش اجتماعی رفته و به زور متوسل شده، ولی فضا را به سمتی بردند که با یک برنامه ریزی و سازمان دهی فرهنگ را تغییر می دهند، تغییر پوشش و لباس می دهند و الگوی خوراک و تغذیه می دهند.
بنابراین، در این صورت جبر فیزیکی برداشته شده و حتی ذائقه انسان ها را عوض می کنند. تکنولوژی جدید که آمده هنر تبلیغات که در اختیارش قرار گرفته ذائقه ها را عوض کردند، نسل جدید ذائقه اش آن فرم الگوی غذایی قبل را نمی پسندد و نمی تواند تحمل کند. ارزش های اجتماعی را تغییر می دهند کاری می کنند که بانوان مسلمان الگوی لباسشان را از اروپا و غرب می گیرند و افتخار می کنند تفاخر می کنند که لباسی که می پوشند از ژورنال فلان کشور برداشته شده است. این جبری در کار نیست برنامه ریزی اجتماعی و جبر اجتماعی پشت سرش هست.
اما هرچه ببینی کسی را مجبور نمی کنند لباسش را عوض کند نه فقط پوشش لباس تغییر پیدا می کند و تبدیل به فرهنگ می شود بلکه برای یک جامعه فرهنگ پوشش پیدا می شود و نسبت به یک الگوی پوشش پذیرش پیدا می شود و بالعکس تا جایی می رسد که این پوشش می شود ارزش و مقابلش می شود ضد ارزش؛ یعنی حجاب می شود علامت تحجر و عقب افتادگی، علامت اُمُّل بودن و هزار عیب دیگر دنبالش می آید و درمقابل، بی عفتی می شود علامت پیشرفت و روشنفکری و توسعه و خردگرایی و عقلانیت.
تبدیل ارزش به ضد ارزش
این فقط در پوشش و حجاب نیست در همه شؤون جامعه هم هست؛ یعنی برای تغییر ارزش ها بستر درست می کنند. در دانشگاه تهران بزرگواری نقل می کرد سر کلاس جامعه شناسی یک جوان مسلمان گفت: استاد اجازه می دهی بروم بیرون ماه رمضان هم بود چکار داری؟ تا حالا خر بودم می خواهم بروم روزه ام را بخورم. این یعنی بستر اقامه درست کردن. عمل به مناسک دینی می شود ضد ارزش. اگر تا همین جا می ماند که مناسک دینی می شدند ضد ارزش باز اقامه در مقیاس جهانی و بین المللی تمام نبود. این تمدن مادی کار را به جایی رساند که اصل اعتقاد به خدا علامت تحجر و عقب افتادگی بود، این اختصاص به کمونیست ها نداشت آمریکایی ها و غربی ها و طرفداران دمکراسی با نفاق در مقابل کمونیست ها خودشان را طرفدار دین و خدا اعلام می کردند و حتی روی دلارهای خودشان نوشته اند ما به خدا توکل می کنیم، ما به خدا تکیه داریم.
این در مقابل نظام سوسیالیستی است که سریعاً خدا را انکار می کرد برای اینکه طرفداران مذهب را جذب خودشان کنند و با نفاقشان موفق بودند. مذهبی ها می گفتند: این ها با دین و مسجد مخالف نیستند ولی بستر اقامه ای درست کردند که دین را از ماهیت انداختند. آنچه موضوعیت دارد خواهش و نفسانیات توست این تغییر فرهنگ است؛ یعنی دین هم اگر محترم است اعتقاد به خدا هم اگر محترم است نماز و روزه هم اگر محترم است به خاطر این محترم است که تو دوست داری فرق نمی کند، دنیاپرستی را دوست داشته باشی یا خداپرستی را؟ هر چه تو دوست بداری محترم است؛ یعنی ارزش حقایق عالم برگردد به پسند و نفسانیات انسان تا کار را به جایی رساندند که اعتقاد به خدا یک اعتقاد جاهلانه یک اعتقاد ناشی از عقده های سرخورده روانی یک اعتقاد ناشی از عدم ارضاء اقتصادی است؛ این معنی اقامه است؛ یعنی بستری درست کردند که اصل اعتقاد به خدا می شود یک اعتقاد زشت معنای روشن فکری، انکار خداست.
اقامه کفر با انسان پرستی و نفس پرستی
دو، سه دهه قبل در دنیا به وفور دیده می شود مثلث ایران و کشورهای اسلامی که انکار خدا علامت روشنفکری است. جوان مسلمان معتقد به خدا وارد فضای دانشگاه می شود عالی ترین سطح آموزش در جامعه و بعد از آن وقتی که بیرون می آید دینداری را ننگ خود می داند. صریحاً اعلام می کند که ما منکر خدا هستیم افتخار می کند و اعتقاد به خدا علامت عقب افتادگی است؛ این یعنی اقامه. گاهی این در مقیاس یک خانه و یک شهر و یک دهکده است گاهی در مقیاس جهانی است آنچه که دنیای کفر امروز مدعی آن است مدعی دهکده واحد جهانی بر محور فرهنگ و ایدئولوژی مادی است؛ یعنی بر محور دنیا پرستی یعنی اقامه کلمه کفر در همه شئون حیات بشر.
این هایی که خود را به غفلت می زنند و مدعی روشنفکری هم هستند یا جاهل اند و تجاهل می کنند و خیال می کنند که اگر تمدن مادی و دمکراسی و مدرنیته آمد و دنیا را گرفت کاری با دین ندارد نمازت را بخوان و آزاد باش، متوجه نیست که او می خواهد فرهنگ خود را جهانی کند یا متوجه است و خود را به تغافل می زنند، خود را به خواب می زنند خود این حرف معنیش اقامه کفر است؛ یعنی اصالت با انسان است می خواهد خدا را بپرستد می خواهد دنیا را بپرستد مگر آن ها وقتی اقامه کردند فرهنگ کفر را در عالم دیگر جایی می گذارند برای نماز و روزه و ذکر و یاد خدا، موقعی بود دوره ای بود که این حرف زده می شد در دنیا که بین دین و سیاست جدایی بیندازید، ربطی بین این دو نیست، الان این حرف ها نیست معنی توسعه جامعه پایدار یعنی برای همه شئون جامعه برای اعتقادش، دینش، اخلاقش و فرهنگش برنامه ریزی کردن.
انبیاء الهی و اوصیاء، محور اقامه کلمه توحید
این ادعای صریحی که آمریکا دارد می گوید: باید ارزش های آمریکایی جهانی شود این ارزش ها مقابل ارزش های انبیاء هستند کدام آدم عاقلی است که تقابل بین این ارزش ها و ادیان و خداپرستی را نفهمد؟ این اقامه گاهی در سطح بین المللی است اما در زمان خاص گاهی اقامه تاریخی است؛ انبیاء الهی و اوصیاء شان محور اقامه کلمه توحید در همه تاریخند و محور انبیاء هم نبی مکرم اسلام و اهل بیت عصمت و طهارت اند. لذا، اقامه کلمه توحید به تمام معنای خودش اقامه ولایت الهیه در عالم از شئون رسول الله(ص) و اهل بیت عصمت و طهارت است در شعاع بندگی آن هاست که همه بندگی می کنند حتی انبیای اولوالعزم و ملائکه مقربین و از آن طرف هم دشمنان آن ها محور اقامه کفر در تاریخند، درگیری بین محور کفر تاریخی و محور حق در تاریخ است. آن ها دنبال اقامه کفر در تاریخ اند و نبی مکرم اسلام دنبال اقامه کلمه توحید است. این درگیری سطحی در شهر مدینه و بر سر فدک و قباله فدک و ریاست و جمهوری این ها نیست، بحث اقامه کلمه توحید و اقامه کلمه کفر است. آن ها در مقابل رسول گرامی اسلام قرار گرفتند می خواهند این راه اقامه کلمه توحید را سد بکنند «یُریدُونَ لِیُطْفِؤُا نُورَ اللَّهِ بِأَفْواهِهِمْ»[4] بحث نورانی شدن عالم به نور توحید به نور ولایت الهیه یا ظلمانی شدن به ولایت طاغوت است؟
آن ها می خواهند همه شئون حیات بشر را بر محور پرستش دنیا و نفس و ابلیس اقامه کنند همین چیزی که الان در دنیای مدرن هست؛ یعنی بت پرستی مدرن. تنها چیزی که آنجا به چشم نمی خورد بوی خداست تو زندگیشان و در دنیای اسلام هم دارد نفوذ می کند. و یک طرف کلمه توحید و بناست همه شئون بر محور توحید اقامه بشود «حتى تکون أعمالی أو إراداتی کلها وردا واحدا و حالی فی خدمتک سرمدا»[5] این هدف رسول گرامی اسلام و اهل بیت است و آن هم هدف آن ها این افق درگیری فاطمه زهرا و آن هاست. آن ها هم خوب می دانند که اصلی ترین محوری که باید با آن درگیر شوند ولایت الهیه است آنکه اقامه می کند ولیّ الله است.
اگر مردم را از دور ولیّ خدا پراکنده کردید و آن ها را بر علیه ولیّ خدا اهرم کردید «حَمَلُوا النَّاسَ عَلَى أَکْتَافِ آلِ مُحَمَّدٍ»[6] مردم را بار بر دوش اهل بیت کردند؛ همان چیزی که در دنیای امروز اتفاق می افتد. آن ها با تمام توان به میدان آمدند و وجود مقدس رسول الله(ص) با تمام توان به میدان آمده. خوب هم همدیگر را می شناسند. آن ها را تحمل کرده که حرکت عالم به سمت خدا سریع شود و آن ها هم به خیال خود آمدند کنار حضرت که نفوذ کنند و کار را تمام کنند این توطئه ها چی بوده؛ بماند که از دوران خود حضرت که عامل اختلاف و شکاف بودند جایی نیست که امیرالمومنین(ع) بر خلاف رسول گرامی اسلام یک نظر اعلام کرده باشد حتی حرفی زده باشد، مگر آنجا که حضرت دستور می دادند یکی از این خطبه های بلیغ امیرالمومنین را در دوره حیات رسول الله شنیده اید.
ولیّ الله، محور اداره جامعه
این ها هر کجا حضرت حرفی زده مقابلش اظهار نظر کردند. رأی دادند و گاهی این را افتخار خودشان می دانند و موافقات عمر. برای مثال، سیوطی در تاریخ الخلفاء می گوید: اینجاها بین وجود مقدس رسول الله(ص) و دومی اختلاف بود و آیه به نفع دومی نازل و خدا به نفع دومی قضاوت کرد. این ها با ایمان به خدا و رسول که نمی سازد این ها با تمام وجود آمدند در میدان و تمام کاری را که می خواهند بکنند این است که مسیر خلافت الهیه را عوض کنند. مسیر اقامه اوست که اقامه می کند، اوست که محور کلمه توحید است. اگر ولیّ الله محور اداره جامعه نبود و ولایت الهیه محور اداره اجتماعی نبود همه کاری می شود در این جامعه کرد. اولش این است که نماز و روزه و آداب که باطن دین هست، تخلیه می شود و به جایی هم می ر سد که این باطن را کنار می زنند.
وقتی احساس کردند این ظاهر و پوسته را هم کنار می زنند فرهنگ جامعه را به جایی رساندند که حاضر است پا روی همه چیز بگذارد، این پوسته را هم برمی دارند دست به دست هم دادند تا افتاد دست بنی امیه و بعد دست یک انسان شرابخوار فاسق، فاجر، معلن به فسق که آنقدر عزاست که می گویند: مرده شور هم گریه می کند. خود اهل سنت بسیاری فتوای به ارتدادش دادند و لعنش را جایز و یا واجب می دانند و اعلام می کنند:
. لعبت هاشم بالملک فلا خبر جاء و لا وحی نزل[7]
این ها می خواهند امامت، ولایت الهیه و خلافت را دست به دست هم بدهند و از دین اول حذف کنند «حَسْبُنَا کِتَابُ اللَّهِ»[8] کتابی که بدون ولیّ الله باشد راحت می شود مفاهیمش را تحریف کنی و کنار بزنی راحت می شود خلیفه اش هم بشود یزید. و بعد همه چیز را انکار کند این دو جمله یک مفهوم دارد «إِنَّ الرَّجُلَ لَیَهْجُرُ»[9] که دومی به رسول گرامی اسلام گفت: وقتی حضرت(ص) فرمود: دوات و قلم بیاورید تا برایتان چیزی بنویسم گمراه نشوید روزهای آخر این همان جمله یزید است بنی هاشم با قدرت بازی کردند «خبر جاء و لا وحی نزل» وحی نبود خبری نبود همش بازی با قدرت بود. نوشته خدا برای ما کافی است احتیاج به نوشته رسول خدا نیست.
پیغمبر خدا را متهم کنی به هذیان گویی، همان حرف یزید است که دروغ می گویند وحیی نبود. ابن ابی الحدید و دیگران آن چیزی که از معاویه نقل شده را نقل کردند که می گفت: یکی از نزدیکان خودش است، بهش گفتم فلانی، پس از هر کاری آنچه را که خواستی بکنی کردی. امیرالمومنین را کنار زدی قدرت را بدست گرفتی، امام مجتبی را هم کنار زدی، چرا اصحاب امیرالمومنین را می کشی؟ چرا آنقدر سخت گیری می کنی؟
هدف جبهه کفر، حذف نام خدا و رسول خدا
در دوره معاویه دستور داده بود اگر کسی فضیلتی برای آل ابیطالب نقل کرد خونش مباح است گفت: فلانی، همه رفتند و اسمشان رفت ولی این کنار خدا اسمش را قرار داده، در اذان هر وقت اسم خدا را می برد اسم نبی مکرم را هم می برد. من تا این اسم را دفن نکنم دست برنمی دارم. لذا، امام سجاد(ع) در شام یکی از شامی ها به ایشان گفت: دیدید شکست خوردید. حضرت فرمود: بگذار ظهر بشود اذان بگویند می فهمیم ما شکست خوردیم یا شما؟ ما می خواهیم نام خدا و رسول خدا زنده باشد و شما می خواهید این نام زنده نباشد. تمام دعوا سر این است مثل دنیای کفر و ایمان.
امروز این دعواهای صوری که درست می کنند آزادی و حقوق و بشر این ها شوخی است یا دنیا پرستی و نفس پرستی یا خداپرستی هیچ چیز نیست. دعوای اصلی سر این یک کلمه است تعابیر تندی نقل شده نسبت به حضرت امیر، حضرت امیری که روایات اهل سنت پر است «حُبُّهُ إِیمَانٌ وَ بُغْضُهُ کُفْرٌ»[10] نسبت به همین شخصیت اولی چه اتهاماتی زده؟ گاهی این تعبیر راجع به حضرت امیر ازش نقل شده: در باب حضرت امیر می گوید: این روباهی است که شاهدش دمش است، خدا لعنتش کند.
اقدامات خصمانه بنی امیه بر امیرالمؤمنین(ع)
در باب فاطمه زهرا و هکذا در چنین شرایط و فضایی که این ها درست کردند که امیرالمومنین(ع) می فرماید: «فَإِنْ أَقُلْ یَقُولُوا حَرَصَ عَلَى الْمُلْک»[11] حرف بزنیم می گویند: حریص بر قدرت است قدرت طلب است، دست از قدرت برنمی دارد مردم تو را نمی خواهند. حرف نزنیم می گویند: از مرگ ترسید نشست در خانه حقش را گرفت و خانه نشین شد. در نهج البلاغه است «وَ إِنْ أَسْکُتْ یَقُولُوا جَزِعَ مِنَ الْمَوْتِ هَیْهَاتَ هَیْهَاتَ بَعْدَ اللَّتَیَّا وَ الَّتِی»[12] بعد آن صحنه هایی که از من دیدید من از مرگ می ترسم. شما روز اُحد و خیبر و بدر را ندیدید، روزی که همه شما فرار می کردید. روز حنین یادتان رفته شما فراری بودید من دور پیغمبر ایستاده بودم. قسم به کسی که جان پسر ابی طالب در دست اوست «آنَسُ بِالْمَوْتِ مِنَ الطِّفْلِ بِثَدْیِ أُمِّهِ»[13] من انسم با مرگ از طفل به سینه مادر بیشتر است. من تولد در عوالم دیگر پیدا کردم فرزند دنیا نیستم که با سینه دنیا مأنوس باشم.
ایستادگی حضرت فاطمه زهرا(س)
از این اتهام ها بگیرید تا بقیه اقداماتشان محاصره اقتصادی امیرالمومنین(ع) که دارد به حضرت کار نمی دادند عزیزانش گرسنه در خانه بودند. مقابل این ها فاطمه زهرا(س) ایستاده و یک تنه ایستاده و حقیقتاً هم این جبهه ای که دنبال اقامه کلمه کفر و نفاق تو تاریخ بود شکسته و سد راهشان شده و مقاومت کرده مقاومت غیر قابل تصور. در ماجرای بیت وقتی ریختند درب خانه امیرالمومنین(ع) هیزم آوردند حضرت آمد پشت در که آن را بسوزاند. به آن ها گفت: از خدا خجالت نمی کشی می خواهی نسل رسول خدا را از بین ببری، آمدی نور خدا را خاموش کنی و بعد هم آن مقاومت و ایستادگی که کرد تا حضرت را بین در و دیوار قرار دادند، حضرت را سوزاندند، در وقتی آتش بگیرد چه اتفاقی می افتد. خانم پشت در مقاومت کند بعد هم که دست برنداشت در کوچه آمد کمربند امیرالمومنین(ع) را رها نکرد باز وقتی حضرت را بردند مسجد به هوش آمد رها نکرد آمد و امیرالمومنین را از مسجد برگرداند.
خطبه فدکیه
خطبه فدکیه حضرت نمونه دومش است فقط ماجرای فدک نیست دشمن برای اینکه امیرالمومنین را در محاصره اقتصادی قرار بدهد همان مالی که در اختیار داشته ازش بگیرد و چیزی که می تواند خرج مسیر امیرالمومنین بشود از دستشان بگیرند فدک را گرفته فاطمه زهرا(س) آمده خطبه خوانده خطبه فدک بهانه است. فاطمه زهرا(س) که دنبال فدک نیست دنبال مال دنیا نیست که وقتی عائدات فدک در خانه اش و در دستش بود، سه روز، سه روز غذا در خانه اش نبود. در مناقب حضرت مجلسی و دیگران نقل کردند ذیل این آیه شریفه «وَ یُؤْثِرُونَ عَلى أَنْفُسِهِمْ وَ لَوْ کانَ بِهِمْ خَصاصَهٌ»[14] اهل سنت هم نقل کردند که سائلی آمد در مسجد غذا خواست گرسنه ام، نبی مکرم اسلام (ص) فرستاد در خانه همسرانش. گفتند: چیزی جز آب ما در خانه نداریم فرمود: کی این آقا را شب مهمان می کند امیرالمومنین فرمودند: من. بنا شد پذیرایی کنند آمدند خانه فرمودند: فاطمه جان چی داریم در خانه فرمود: جز غذای یک دختر بچه هیچی در خانه نیست. ولی ما مهمان را بر خودمان مقدم می داریم و غذا را برای مهمان گرسنه بردند و خوابیدند و فردا صبح این آیه بر حضرت نازل شد.
زندگی ساده امیرالمؤمنین(ع) و حضرت فاطمه(س)
در نقل دیگری است سائلی آمد در مسجد که عرب تازه مسلمانی است؛ یا رسول الله، چیزی ندارم گرسنه ام. سلمان را فرستادند این طرف آن طرف چیزی فراهم نشد. آمد درب خانه فاطمه زهرا(س) چیزی هست؟ حضرت فرمود: سه روز در خانه ما هیچ قوتی نیست، حسنین گرسنه خوابیده اند ولی ما خیری که به در خانه مان آمده رد نمی کنیم. لباسی که داشت به حضرت داد تا عاریه دهد پیش شمعون یهودی و خرما و جو تهیه کردند. سلمان می گوید: آوردم خدمت حضرت گفتم: مقداریش را خودتان بردارید فرمود: نه ما چیزی که در راه خدا دادیم پس نمی گیریم.
شأن نزول سوره «هل أتی» را همه اهل سنت و شیعه نوشته اند که برای شفای حسنین سه روز نذر روزه کردند. امیرالمومنین برای این سه شبشان از یهودی جو قرض کرده. صدیقه طاهره (س) پنج قرص نان پختند و موقع افطار یتیم و مسکین و اسیر سه روز پشت سر هم آمدند و تنها لقمه سفره خودشان را دادند. این ها که دنبال مال دنیا نیستند سلمان می گوید: دوازده وصله به چادر فاطمه زهرا(س) از لیف خرما بود و وقتی سلمان دیده اشکش جاری شده که دختر رسول خدا باید اینجوری زندگی کند و حضرت خدا را شکر می کرد.
چه احتیاجی به مال دنیا دارد فدک را که داشت اینجوری زندگی می کرد. وقتی وجود مقدس رسول الله بر فاطمه شان وارد شدند و دیدند چادری ار شم شتر خشن و زبر بر تن دارد با یک دست دارد آسیا می چرخاند با یک دست کودک را شیر می دهد که گاهی آنقدر دسته آسیا را می چرخاندند که دستشان خون آلود می شد. اشک های پیغمبر جاری شد فرمود: «یَا فَاطِمَهُ تَعَجَّلِی مَرَارَهَ الدُّنْیَا لِنَعِیمِ الْآخِرَه»[15] او که فدک نمی خواهد مال دنیا نمی خواهد ولی ببینید چه کرده برای احقاق حق امیرالمومنین(ع) و اثبات حقانیت حضرت. آن ماجرای کوچه و گرفتن قباله فدک از ابی بکر را شنیده اید. دومی راه را بر حضرت سد کرد. فاطمه کجا بودی فرمود مسجد چه کردی؟ قباله فدک را گرفتم. از حضرت قباله فدک را طلب کرد بی بی ممانعت کردند تعبیر از مرحوم مفید در اختصاص. وقتی دید فاطمه زهرا ممانعت می کند «فرک لها برجله» می دانستند که بی بی حمل دارد «حَامِلَهً بِابْنٍ اسْمُهُ الْمُحَسِّنُ فَأَسْقَطَتِ الْمُحَسِّنَ مِنْ بَطْنِهَا، ثُمَّ لَطَمَهَا»[16] بی بی که دست از مقاومت برنداشت کاری کرد که «فَکَأَنِّی أَنْظُرُ إِلَى قُرْطٍ فِی أُذُنِهَا حِینَ نَقَفَ »[17] گویا دارم می بینم گوشواره در گوش فاطمه شکست. بعد فرمود: فاطمه زهرا(س) در اثر این ضربات دومی، 75 یا 95 روز که زنده بود دیگر مریض و بیمار بود.
حجه الاسلام و المسلمین میرباقری
[1] . وسائل الشیعه/شیخ حرعاملی/27/70/7- باب وجوب الرجوع فی جمیع الأحکام …ص:62 [2] . بحارالأنوار/مجلسی/92/332/ باب 115- ما ینبغی أن یدعى به فی…ص:326 [3] . التحریم : 11 [4] . الصف : 8 [5] . البلدالأمین/ ابراهیم بن على عاملى کفعمی/191/شهر شعبان ….. ص : 185 [6] . الجد فی من لایحضره الفقیه/شیخ صدوق/2/604/باب زیاره قبر الرضا أبی الحسن علی …ص:602 [7] . الاحتجاج/ ابو منصور احمد بن على طبرسی /2/307/احتجاج زینب بنت علی بن أبی طالب حین …ص:307 [8] . بحارالأنوار/مجلسی/22/473/باب 1- وصیته ص عند قرب وفاته و فیه…ص:455 [9] . بحارالأنوار/مجلسی/30/535/ الأول ….. ص : 529 [10] . بحارالأنوار/مجلسی/ 38/91/باب 61- جوامع الأخبار الداله على إمامته….ص:90 [11] . بحارالأنوار/مجلسی/ 28/233/باب 4 ….. ص : 175 [12] .همان [13] .همان [14] . الحشر : 9 [15] . بحارالأنوار/مجلسی/16/143/باب 7- آخر نادر فی معنى کونه صلى …ص:136 [16] . بحارالأنوار/مجلسی/29/192/11- باب نزول الآیات فی أمر فدک …ص:105 [17] .همان
