پزشکان معتقدند در این ماه به دلیل ن‌که افراد از پرخاشگری، رفتارهای تهاجمی، استرس و هیجان، کشیدن سیگار و مصرف چای و قهوه دوری می‌کنند، امکان بروز سکته قلبی در ن‌ها کاهش می‌یابد. نوع رفتار و تغذیه افراد، دو عامل مهم جهت حفظ سلامتی فرد در طول ماه مبارک رمضان است.
روزه‌داری با همه خوبی‌هایی که دارد، در برخی موارد می‌تواند صدماتی را به افراد بیمار بزند به همین دلیل لازم است افرادی که از بیماری یا مشکل خاصی رنج می‌برند برای اطمینان از بی‌خطر بودن روزه‌داری با پزشک خود مشورت کنند.
بدن انسان برای حفظ سلامتی خود همواره مقداری چربی در نقاط مختلف ذخیره می‌کند. اگر این چربی‌ها برای مدت طولانی در بدن باقی بمانند، به شکل فشرده درآمده و احتمال مورد استفاده قرار گرفتن چربی‌هایی که در مرکز بدن قرار گرفته‌اند نیز کم‌تر می‌شود.
روزه‌داری به بدن فرصت می‌دهد تا این چربی‌ها را بسوزاند و پس از پایان دوره روزه‌داری، به جای آن‌ها چربی تازه و مناسب‌تری را جایگزین کند. به ویژه برای افرادی که چربی زیادی در بدن خود ذخیره کرده‌اند، فرصت مغتنمی فراهم می‌شود تا مقداری از چربی‌ها را برای تولید انرژی به مصرف برسانند و از اضافه وزن خود بکاهند. گرچه روزه حتی برای افراد لاغر نیز می‌تواند مفید باشد، ولی ذکر این نکته ضروری است که اگر فرد بسیار لاغر و یا دارای بیماری لطمه زننده و یا شرایط فیزیولوژیکی خاصی باشد که طبق نظر پزشک، روزه‌داری منجر به صدمه‌زدن به بدن او می‌شود، روزه‌داری به وی توصیه نمی‌شود.
بدن انسان برای زنده ماندن و انجام فعالیت‌های روزمره علاوه بر انرژی، به پروتئین‌ها نیز برای ساخت سلول‌های جدید نیاز دارد. اگر مقدار انرژی که از کربوهیدرات‌ها (مثل قند و شکر و یا نان و برنج و سیب‌زمینی) و چربی‌ها (چربی حیوانی و یا روغن مایع و جامد گیاهی) به بدن می‌رسد کافی نباشد، بدن به ناچار به سوزاندن پروتئین‌های با ارزش روی می‌آورد. افرادی که در اثر داشتن رژیم‌های غذایی نادرست وزن زیادی را در مدتی کوتاه از دست می‌دهند، در واقع عضلات خود را از دست داده‌اند.
لازم به ذکر است پروتئینی که در بدن از بین می‌رود ممکن است مدت‌ها وقت و غذای مناسب لازم باشد تا بتواند دوباره جایگزین شود. به همین دلیل، اگر روزه‌داری برای افرادی منجر به سوخت شدید پروتئین‌های بدن شود، لازم است رژیم غذایی این افراد به دقت مورد بازنگری و کنترل قرار گیرد
هنگام روزه‌داری، سطح انسولین خون در طی روز پایین‌تر از روزهای معمولی است. در واقع بدن از ذخایر انرژی خود یعنی گلیکوژن یا قند حیوانی ذخیره شده در کبد و عضلات و همچنین از چربی موجود در بافت چربی برای تامین انرژی استفاده می‌کند که این‌ها موجب افزایش سطح انسولین خون نمی‌شوند و به همین دلیل، هنگام روزه‌داری میزان انسولین خون کمی پایین‌تر از روزهای دیگر است. کاهش انسولین خون احتمال ذخیره چربی (چاقی) و همچنین احتمال مقاوم شدن سلول‌ها به انسولین (دیابت) را کاهش می‌دهد.
روزه‌داری علاوه بر این که منجر به استراحت دستگاه گوارش می‌شود، سوخت وساز بدن را تنظیم می‌کند و احتمال ابتلا به برخی بیماری‌ها از جمله افسردگی و استرس، افزایش فشارخون، میگرن، افزایش وزن، بی‌خوابی و گاهی دیابت را کاهش می‌دهد.
کاهش آمار سکته قلبی در ایام روزه‌داری
پزشکان معتقدند در این ماه به دلیل آن‌که افراد از پرخاشگری، رفتارهای تهاجمی، استرس و هیجان، کشیدن سیگار و مصرف چای و قهوه دوری می‌کنند، امکان بروز سکته قلبی در آن‌ها کاهش می‌یابد. نوع رفتار و تغذیه افراد، دو عامل مهم جهت حفظ سلامتی فرد در طول ماه مبارک رمضان است.
حدود 20 روز پس از شروع ماه مبارک رمضان میزان «هموسیستئین»، اصلی‌ترین عامل بروز سکته قلبی، در خون افراد به‌شدت کاهش می‌یابد. از طرف دیگر، میزان کلسترول خوب (HDL) نیز افزایش یافته و غلظت خون هم در حد طبیعی قرار می‌گیرد. کاهش میزان تری‌گلیسیریدها و کلسترول بد (LDL) از دیگر اثرات مثبت ناشی از روزه‌داری است. از طرفی روزه به کاهش پرفشاری خون کمک می‌کند. افراد مبتلا به پرفشاری خون، باید در طول روز، فشار خود را بررسی کنند. اگر در طول روز، بیمار دچار تغییر یا بالا رفتن فشار خون شود، نباید روزه بگیرد، اما اگر در طول روز فشار خون فرد تغییر نکرد، روزه گرفتن منعی ندارد.
بیماران قلبی ـ عروقی باید طبق یک رژیم غذایی خاص روزه بگیرند و از مصرف غذای سنگین در افطار خودداری کنند و درعین حال رژیم پایین آورنده فشار خون تجویز شده توسط مشاور تغذیه را رعایت نمایند. علاوه بر این، عدم استفاده از غذاهای نفخ‌آور (مانند حبوبات) و پرهیز از استرس برای این بیماران توصیه می‌شود. این افراد برای تنظیم میزان داروی مورد نیاز خود با مشورت پزشک می‌توانند از داروهایی با اثر درازمدت استفاده کنند و مصرف داروهای دیورتیک را کاهش دهند.
دکتر بابک شریف کاشانی، رئیس بخش قلب و عروق بیمارستان مسیح دانشوری، ضمن تاکید بر لزوم رعایت فرهنگ صحیح تغذیه‌ای در ماه مبارک رمضان، گفت:
«روزه‌داری صحیح موجب کنترل چربی و فشارخون می‌شود، البته در شرایطی که در وعده افطار به میزان زیادی از غذاهای پرچرب، پرنمک یا بسیار شیرین استفاده نکنیم. این مساله نه‌تنها موجب کنترل چربی، قند و فشار خون در این ماه نمی‌شود، بلکه موجب بالا رفتن آن‌ها شده و برای سلامت افراد مضر است. بر این اساس استفاده از مواد غذایی چرب مثل کره، پس از افطار و همچنین مواد غذایی چون کله‌پاچه در سحر موجب بالا رفتن سریع چربی خون شده و توصیه نمی‌شود.
به علاوه مصرف کربوهیدرات‌های ساده‌تر و مواد قندی زود جذب و نیز شروع افطار با مصرف مایعات و خرما مناسب هستند.»
منابع :
جام جم – دکتر احمدرضا درستی
ایسنا
