نویسنده: احمد عابدین زاده

حقیقت شب قدر

با توجه به آیه شریفه (انا انزلناه فی لیله القدر)(1)که شب قدر ظرف حقایق والای قرآن کریم است، علاوه بر وجود نورانی رسول اکرم(ص)هرانسان کاملی که قلب مطهرش ظرف همه حقایق و بطون قرآن باشد، «شب قدر» است. اینک با توضیحی که درباره امامت خواهد آمد، می فهمیم که ائمه (ع)ظرف همه معارف قرآن و شب قدرند.

تعریف امام

در میان مسلمانان برای «امام» دو تعریف ذکر شده است. اهل سنت، امام را جانشین پیامبر(ص) در اداره دین و جامعه دانسته اند که تبعیت ازاو برهمگان لازم است، ولی دانشمندان بزرگ شیعه معنای وسیعی برای امام قائل اند که خلافت ظاهری نیز جزء آن است. ایشان در تعریف امام می گویند: «امامت، خلافت کلی الهی است. »(2)یعنی امام علاوه برجانشینی پیامبر اکرم(ص)جانشین خدا در همه عالم است؛ همان جانشینی که مسجود ملائک شد و خدای تعالی هنگام آفرینش آدم (ع) وعده خلافتش را داد و فرمود: (انی جاعل فی الارض خلیفه)(3)بی تردید کسی می تواند جانشین خدای تعالی گردد که همه صفات او را در خود جمع کرده باشد و مظهر همه اسماء حق تعالی گردد و او، همان انسان کامل است؛ همان گونه که برخی از دانشمندان اسلامی با استفاده از روایات، امام را تعریف کرده اند:
امام، انسان کامل خدایی است که به همه چیزهایی که مردم برای تعیین سود و زیانشان به آن محتاج اند، عالم است، بر احکام و اسرار خداوند تعالی امین، از گناه و خطا معصوم و با مبدأ اعلی مرتبط است. و صراط مستقیم و حجت خدا بر بندگانش است. اقتدای عموم مردم به او واجب و پیروی از او شایسته است، او نگهبان دین خدا است و مرجع علمی برای حل معضلات و اختلافات و تفسیر مجملات، رهبر سیاسی و اجتماعی، هدایتگرانسان ها به کمالات معنوی که شایسته آنها هستند، واسطه رسیدن فیض خداوند تعالی به بندگان و بقیه شئون امامت که دلایل عقلی و قرآن کریم و روایات برآنها دلالت دارند. (4)

امام و قرآن

همان گونه که در تعریف امامت نیز گفته شد، یکی ازشئون امام، هدایت انسان ها به کمالات معنوی است و فرقی نمی کند که فرد مورد هدایت در چه مرتبه ای قرار داشته باشد. از سوی دیگر، می دانیم که قرآن کریم نیز برای هدایت انسان هاست. پس امام و قرآن هردو در هدایت انسان سهیم اند و مکمل یکدیگر هستند؛ چنان که حدیث شریف «ثقلین» هم براین مطلب تأکید دارد. پیامبر (ص)می فرماید:
«انی تارک فیکم الثقلین ما ان تمسکتم بهما لن تضلوا بعدی کتاب الله وعترتی اهل بیتی و انهما لن یفترقا حتی یردا علی الحوض؛ (5)همانا من در میان شما دو امانت سنگین بجا می گذارم که اگربه آنها تمسک کنید، هرگز گمراه نشوید: کتاب خدا و اهل بیتم، و آنها هرگزازهم جدا نگردند تا در حوض کوثر نزد من آیند».
پیامبراکرم(ص)قرآن و اهل بیت (ع) را در کنار هم هدایتگرانسان ها می خواند؛ به گونه ای که جدایی ناپذیرند و هدایت بدون یکی از آنها ممکن نیست. قرآن نوشته ای است که راه های هدایت انسان به سعادت را مشخص می کند واهل بیت (ع) در عمل، راه را نشان می دهند و با همراهی انسان ها، آنها را به سر منزل مقصود می رسانند. به عبارت دیگر، قرآن، امام صامت و امام، قرآن ناطق است.
علاوه برتشریک ائمه (ع) با قرآن کریم در هدایت انسان ها، ایشان به معارف بلند قرآن کریم واقف اند و این آگاهی به قرآن در ایشان منحصر است. آیه شریفه (لایمسه الا المطهرون)(6)آگاهی از معارف بلند قرآن کریم را در «مطهرون» منحصر می داند و آیه شریفه (انما یریدالله لیذهب عنکم الرجس اهل البیت و یطهرکم تطهیراً)(7)مطهرون را در اهل بیت (ع) منحصر می کند. پس ائمه (ع)به همه دقایق و معارف بلند قرآن آگاه اند و به عبارت دیگر، ظرف همه معارف دقیق قرآن هستند.

مصداق حقیقت شب قدر

از مطالب قبلی نتیجه می گیریم، ائمه (ع)مصادیق شب قدر می باشند؛ چون:
1-ایشان ظرف همه حقایق والای قرآن هستند.
2-کسی که ظرف همه حقایق قرآن باشد، مصداق حقیقت شب قدراست.
آری، ائمه (ع)چنان که در دیگر صفات پیامبر اکرم (ص)جانشین وی هستند، دراین صفت نیز جانشین آن حضرت می باشند.

فاطمه زهرا(ع)و شب قدر

در یگانه پیامبر اکرم (ص)حضرت فاطمه (ع) که محوراهل بیت و مادر یازده امام است، از مصادیق حقیقت شب قدر می باشد که برخی سخنان وی شاهد براین مدعاست، حضرت فاطمه دریکی از دعاهایش می فرماید: «الحمدلله الذی لم یجعلنی جاحده لشی ء من کتابه ولا متحیره فی شیء من أمره؛ (8) حمد مخصوص خدایی است که مرا انکار کننده چیزی از کتابش و سرگردان در چیزی از امورش قرار نداده است». به عبارت دیگر، مرا برهمه اسرار و حقایق قرآن آگاه کرده است. و این، بیانگرآن است که وجود شریف حضرت فاطمه (ع)ظرف حقایق قرآن عظیم و «شب قدر» است. روایات دیگری هم به صراحت
این مطلب را بیان می کنند؛ از جمله :
الف)عن حمران قال سالت ابا عبدالله (ع)… قال : … اما قوله (لیله القدرخیر من الف شهر)؛ یعنی فاطمه (ع)… (9)
امام صادق(ع)دراین روایت می فرماید: شب قدر، حضرت فاطمه (ع)است.
ب)امام صادق(ع)در تأویل آیه شریفه(انا انزلناه فی لیله القدر)(10)می فرماید: «اللیله فاطمه و القدرالله فمن عرف فاطمه حق معرفتها فقد ادرک لیله القدر و انما سمیت فاطمه لان الخلق فطموا عن معرفتها؛ (11)شب، فاطمه (ع)و قدر، خداوند متعال است، هرکس فاطمه (ع)را آنگونه که شایسته اوست بشناسد، شب قدر را درک کرده است و همانا وی فاطمه نامیده شده است؛ چون مخلوقات از شناخت او عاجز شده اند».

اثبات امامت با شب قدر

رابطه امام با شب قدر زمانی نیز رابطه ای ناگسستنی است؛ به گونه ای که امام باقر(ع)شیعیان را برای اثبات حقانیتشان به استفاده از سوره قدر چنین ترغیب می نماید:
«یا معشر الشیعه خاصموا بسوره (انا انزلناه فی لیله القدر)تفلجوا فوالله انها لحجه الله تبارک و تعالی علی الخلق بعد رسول الله (ص)و انها لسیده دینکم و انها لغایه علمنا؛ (12) ای گروه شیعیان!به وسیله سوره قدر با مخالفان مناظره کنید تا غالب شوید. به خدا قسم، آن سوره بعد از پیامبر اکرم (ص) حجت خداوند تبارک و تعالی بر بندگان است و آن بزرگ دین شما و نهایت علم ماست».
درروایتی دیگر، امام باقر(ع) به شیعیان یاد می دهد که چگونه از سوره قدر حقانیت شیعه را اثبات کنند. دراین روایت نسبتاً طولانی امام صادق(ع) از پدر خود امام باقر (ع) نقل می کند که مردی درحال طواف امام (ع) به صورت پوشیده نزد حضرت آمد، امام باقر (ع) می فرماید:
اگر شیعیان ما به مخالفان بگویند: خداوند عزوجل به پیامبرش (ص) می فرماید: (انا انزلناه فی الیله القدر)(13)تاآخر سوره، آیا پیامبراکرم (ص)چیزی را که در آن شب نمی دانست یا جبرئیل (ع) در غیر آن شب به او آورده است، می دانست؟
مخالفان خواهند گفت: نه. به آنها بگو: آیا در آنچه پیامبراکرم (ص)از علم خدا آشکار کرده بود، اختلافی بود؟
اگر گفتند : نه. به آنها بگو: اگر کسی از احکام خدا حکمی بدهد که درآن اختلاف است، آیا با پیامبر اکرم (ص)مخالفت کرده است ؟ می گویند: بلی.
واگر بگویند: نه، حرف اول خود را نقض کرده اند.
به مخالفان بگو: «تأویل قرآن را کسی جز خدا و راسخان درعلم نمی داند». (14)
اگر گفتند: راسخان در علم چه کسانی هستند؟ بگو: آنها که درعلمش اختلاف نباشد.
اگر بگویند: او کیست؟ بگو: همانا پیامبر اکرم(ص)صاحب آن امراست. آیا پیامبر اکرم (ص)تبلیغ کرد یا نه؟ اگر بگویند: تبلیغ کرد، بگو: آیا وی از دنیا رفت و آیا جانشین علمی دارد که درآن اختلافی نیست؟ اگر بگویند : نه، بگو: جانشین پیامبر اکرم(ص) [به تأیید الهی]مورد تایید است و پیامبر اکرم (ص)فقط کسی را به جانشینی برمی گزیند که به همان حکم وی حکم دهد و در همه اوصاف به غیر از نبوت، همانند او باشد. و اگر پیامبر اکرم(ص) کسی را در علمش جانشین قرار ندهد، کسانی را که بعد ازایشان در صلب ها قرار دارند، ضایع نموده است.
اگر بگویند: علم پیامبراکرم(ص) از قرآن بود. بگو: «حم. سوگند به کتاب روشنگر که ما آن را در شبی مبارک نازل کردیم؛ چون (از آغاز خلقت) همواره (سنت ما)انذار خلق بوده است. درآن شب مبارک هر امری براساس حکمت تدبیر می گردد. (نزول قرآن)فرمانی بود. از سوی ما، (که)ما(آن را)فرستادیم». (15)
اگر بگویند : خدای عزوجل فقط به سوی پیامبران [فرشته]می فرستد. بگو: این امر محکمی که در شب قدر گشوده می شود، از طریق فرشتگان و روح است که از آسمانی به آسمان دیگریا از آسمانی به زمین فرو می آیند.
اگربگویند: فروآمدن آنها از آسمانی به آسمان دیگر است. بگو: درآسمان کسی نیست که از طاعت خدا به معصیتش برگردد.
واگر بگویند: ازآسمانی به زمین فرو می آیند و اهل زمین نیازمندترین مخلوق به آن هستند. بگو: آیا آنها(اهل زمین)به بزرگی نیاز دارند که حکمش را بپذیرند؟
اگر بگویند: خلیفه، حاکم آنهاست. بگو: «خدا سرپرست و کارساز کسانی است که ایمان آورده باشند، ایشان را ازظلمت ها به سوی نور هدایت می کند و کسانی که (به خدا)کافر شده اند، سرپرستشان طاغوت است که از نور به سوی ظلمت سوقشان می دهد، آنان دوزخیان اند و خود درآن به طور ابد خواهند بود». (16)
قسم به خدا که خداوند- عزذکره-در زمین و آسمان ولی ای ندارد، مگرآنکه از طرف خدا مورد تأیید است و هرکس تأیید شود، خطا نمی کند و خداوندی که یادش بزرگ است، در زمین دشمنی ندارد، مگرآنکه مخذول است وهرکه از طرف خدا رها گردد، امرش درست نمی شود. همان گونه که باید امر از آسمان به زمین فرو آید تا اهل زمین بدان حکم کنند، همچنان آنها به سرپرست نیاز دارند.
اگر گفتند: چنین کسی را نمی شناسیم. بگو: هرچه دلتان می خواهد بگویید. خدای عز وجل نمی پسندد که امت را بعد از محمد (ص)رها کند؛ به گونه ای که حجتی برآنان نباشد.
امام صادق(ع) فرمود: آن مرد مکثی کرد و گفت: ای فرزند پیامبرخدا! این مسئله مشکلی است. اگر آنها بگویند: حجت خدا قرآن است، چه می گویید؟ فرمود: آن وقت به آنها می گویم: قرآن، ناطق نیست که امر و نهی کند؛ لیکن قرآن اهلی دارد که امر و نهی می کنند. و می گویم: به بعضی از اهل زمین مصیبتی رخ داده است که در سنت و حکمی که اختلافی درآن نباشد، و در قرآن نیست. علم خداوند تعالی برنمی تابد که آن فتنه در زمین ظاهر شود و در حکم خداوند تعالی چیزی که آن را برطرف کند و اهل آن را نجات دهد، نباشد.
پس آن مرد گفت: ای فرزند پیامبر خدا! دراینجا غالب می شوید. (17)
به طورخلاصه، امام باقر(ع)دراین روایت با استفاده ازاستمرار «شب قدر» در سال های بعد از رحلت پیامبراکرم (ص)، وفروآمدن فرشتگان و روح و ابلاغ احکام سال در آن شب و لزوم حجت خدا پس از پیامبر اکرم(ص)وجود «امام» را اثبات می کند؛ امامی که همانند او بتواند فرشتگان را مشاهده و پیام های آنها را دریافت کند.

آگاهی از تقدیرات شب قدر

یکی از رخدادهای مهم شب قدر، نزول فرشتگان بر پیامبر اکرم(ص) و بعد از وی بر امام (ع) و ابلاغ احکام سال بعد به ایشان است، روایات زیادی این مطلب را تأیید می کنند؛ ازجمله:
«عن داود بن فرقد قال: سالته عن قول الله عز و جل (انا انزلناه فی لیله القدر و ما ادراک ما لیله القدر)قال (ع) ینزل فیها ما یکون من السنه من موت او مولود. قلت له : الی من ؟ فقال (ع)الی من عسی ان یکون؟ان الناس فی تلک اللیله فی صلاه و دعاء و مساله وصاحب هذا الامر فی شغل، تنزل الملائکه الیه بامورالسنه من غروب الشمس الی طلوعها من کل امر سلام هی له الی ان یطلع الفجر؛ (18)
داود بن فرقد گوید: از امام صادق (ع) در مورد سخن خداوند تعالی که می فرماید: (انا انزلناه فی لیله القدرو ما ادراک ما لیله القدر)(19)پرسیدم. حضرت فرمود: درآن شب آنچه در یک سال رخ می دهد، از جمله مرگ ها و زایش ها نازل می شوند. گفتم: به چه کسی نازل می شوند؟ فرمود: به چه کسی احتمال دارد که نازل شود؟ مردم درآن شب در حال نماز و دعا و سؤال (از خداوند متعال) هستند و صاحب این امر در کاری مشغول است. فرشتگان به همراه امور یک سال، از هنگام غروب خورشید تا طلوع آن، به سوی او فرو می آیند، همه امور را به سوی او می آورند. آن شب برای او تا طلوع فجر، سالم است».
این روایت بیانگرآن است که فرشتگان در شب قدر بر یک شخص خاص فرو می آیند و امور سال آینده را به او تحویل می دهند و از روایات دیگر و همچنین ازاینکه امور همگان در دست امام است، می فهمیم که آن شخص خاص، امام (ع) است.
امام صادق(ع) در ضمن روایتی که در تفسیر سوره قدر بیان شده است، می فرماید:
«… تنزل الملائکه علی امام الزمان مع روح القدس وقوله تبارک و تعالی (تنزل الملائکه و الروح فیها باذن ربهم)و یدفعون ما کتبوه الی الامام ویلقی الله ذلک الی رسول الله (ص)ثم الی امیرالمومنین (ع) ثم الی الائمه (ع) واحدا بعد واحد حتی یلقوه الی الامام…؛ (20)فرشتگان به همراه روح القدس برامام زمان نازل می شوند و سخن خداوند تبارک و تعالی (تنزل الملائکه و الروح فیها باذن ربهم)(21) [همین معنا را بیان می کند]و ملائکه آنچه را که نوشته اند، به امام می دهند و خداوند تعالی آن را به پیامبر (ص)، سپس به امیرمؤمنان (ع)، سپس به ائمه (ع) یکی بعد ازدیگری القا می کند تا آنها به امام (زمان) القا کنند».
جانشینان پیامبر اکرم (ص)
بعد ازآنکه فهمیدیم پیامبر اکرم (ص)جانشینانی دارد که بعد از وی هر سال در شب قدر فرشتگان برآنها فرو آمده، احکام سال بعد را به ایشان ابلاغ می کنند، تعیین و مشخص کردن آنها ضروری به نظرمی آید؛ چون بدون شناخت آنها، تبعیت از ایشان و انجام وظایفی که درقبال آنها داریم، ممکن نیست.
اولین ایشان حضرت علی (ع) است که در محضرپیامبراکرم(ص)هم پیک وحی را مشاهده می کرد و هم صدای او را می شنید، امیرمؤمنان علی (ع) خود در این باره می فرماید:
«و لقد سمعت رنه الشیطان حین نزل الوحی علیه (ص)فقلت: یا رسول الله ما هذه الرنه ؟ فقال : هذا الشیطان قد ایس من عبادته، انک تسمع ما اسمع و تری ما اری الا انک لست بنبی و لکنک لوزیر و انک لعلی خیر؛ (22)زمانی که برپیامبر اکرم(ص) وحی نازل شد؛ ناله شیطان را شنیدم. گفتم: ای پیامبر خدا! این ناله چیست؟ فرمود: این شیطان است که از معبود شدن ناامید شده است. همانا تو آنچه را من می شنوم، می شنوی و آنچه را من می بینم، می بینی، با این تفاوت که تو پیامبر نیستی، ولی وزیر هستی و همانا تو بر خیر هستی».
درروایات زیادی از پیامبر اکرم (ص)تعداد ائمه (ع) نیز مشخص شده اند که دراین جا ما فقط به برخی از آنها که به موضوع ما هم ربط دارند، اشاره می کنیم. از امام هادی(ع) نقل شده است که امیر مؤمنان علی (ع) به ابن عباس فرمود:
«ان لیله القدر فی کل سنه وانه ینزل فی تلک اللیله امر السنه و لذلک الامر ولاه بعد رسول الله (ص)انا و احد عشر من صلبی ائمه محدثون؛ (23)همانا شب قدر در هر سال است و درآن شب، امر یک سال فرو می آید و آن امربعد از پیامبر اکرم(ص)صاحبانی دارد». ابن عباس گفت: آنها چه کسانی اند؟ علی (ع) فرمود: من و یازده نفر از فرزندانم، امامانی هستیم که فرشتگان با ما سخن می گویند».
از پیامبراکرم(ص)نقل شده است که به اصحابش فرمود:
«آمنوا بلیله القدرانها تکون لعلی بن ابی طالب و لولده الاحد عشر من بعدی؛ (24)به شب قدر ایمان بیاورید. آن شب(بعد از من) ازآن علی بن ابی طالب و یازده فرزندش است».
در برخی روایات نیز همه ائمه (ع) با اسم مشخص شده اند؛ ازجمله:
جابر بن یزید جعفی گوید: از جابر بن عبدالله انصاری شنیدم که می گفت: «لما انزل الله عز و جل علی نبیه(یا ایها الذین آمنوا اطیعوالله و اطیعوا الرسول و اولی الامر منکم) قلت: یا رسول الله عرفنا الله و رسوله فمن اولو الامرالذین قرن الله طاعتهم بطاعتک ؟قال (ص)هم خلفائی یا جابر و ائمه المسلمین بعدی؛ اولهم علی بن ابی طالب، ثم الحسن، ثم الحسین، ثم علی بن الحسین، ثم محمد بن علی المعروف فی التوراه بالباقر، و ستدرکه یا جابر، فاذا لقیته فاقرئه منی السلام، ثم الصادق جعفربن محمد، ثم موسی بن جعفر، ثم علی بن موسی، ثم محمد بن علی، ثم علی بن محمد، ثم الحسین بن علی، ثم سمیی و کنیی حجه الله فی ارضه و بقیته فی عباده ابن الحسن بن علی، ذاک الذی یفتح الله تعالی ذکره علی یدیه مشارق الارض و مغاربها، ذالک الذی یغیب عن شیعته و اولیائه غیبه لایثبت فیها علی القول بامامته الا من امتحن الله قلبه للایمان. قال: فقال جابر: یا رسول الله فهل ینتفع الشیعه به فی غیبته؟ فقال (ص)ای و الذی بعثنی بالنبوه انهم لینتفعون به یستضیئون بنور ولایه فی غیبته کانتفاع الناس بالشمس و ان جللها السحاب. یا جابرهذا مکنون سر الله و مخزون علمه فاکتمه الا عن اهله؛ (25)وقتی خداوند عزوجل آیه شریفه (یاایها الذین آمنوا اطیعوالله و اطیعوا الرسول و اولی الامر منکم)(26)بر پیامبرش فرو فرستاد، عرض کردم: ای پیامبر! خدا و پیامبرش را شناختیم؛ اولوالامری که خدای تعالی اطاعتشان را همراه اطاعت شما آورده است، چه کسانی هستند؟ حضرت فرمود:
ای جابر!آنها جانشینان من و امامان مسلمانان بعد ازمن هستند. اول آنها علی بن ابی طالب، سپس حسن، سپس حسین، سپس علی بن حسین، سپس محمدبن علی-که در تورات به «باقر»معروف است و ای جابر! تو او را درک خواهی کرد. وقتی او را دیدی، سلام مرا به او برسان- سپس صادق جعفر بن محمد، سپس علی بن محمد، سپس حسن بن علی، سپس همنام و هم کنیه ام، حجت خدا در زمین و یادگاراو در میان بندگانش، پسر حسن بن علی است. او کسی است که خداوند تعالی به دستانش مشرق ها و مغرب های زمین را فتح می کند. او کسی است که از شیعیان و دوستانش غایب می شود؛ غیبتی که درآن فقط کسانی در قول به امامتش ثابت قدم می مانند که خداوند قلبشان را برای ایمان امتحان کرده است. جابر گفت: ای پیامبر خدا!آیا شیعیان در غیبتش از وی بهره مند می شوند؟ حضرت فرمود: آری، قسم به کسی که مرا به پیامبری برگزیده است، آنها از او بهره مند می شوند و در غیبتش از نور ولایتش روشنایی می گیرند؛ همچنان که مردم از خورشید استفاده می کنند، هرچند ابرآن را بپوشاند. ای جابر! این سر پنهان خدا و علم پوشیده اوست، پس آن را از غیر اهلش مخفی نگهدار».

شب قدر و ضرورت حکومت جهانی امام (ع)

وجود شب قدر، همچون معجزه ای در نظام الهی است. در شب قدر برنامه ای جهان شمول به امام (ع)ابلاغ می شود که همه ذرات کائنات را فرا می گیرد؛ برنامه ای که اگر همه مکتب های سیاسی جهان جمع شوند، از طرح چنین برنامه ای برای اداره جامعه ای هر چند کوچک عاجزند؛ همچنان که جهانیان حتی از آوردن سوره ای کوچک عاجزند.
اهمیت این معجزه همیشگی وقتی آشکارتر می شود که «حکومت واحد جهانی» تشکیل شود و براساس همین برنامه سالانه، برنامه اداره آن نوشته شود. در رأس این حکومت، کسی قرار می گیرد که از برنامه شب قدر آگاه است و می تواند براساس همین برنامه، جهان را اداره کند و در چنین شرایطی حق هیچ ذره ای از ذرات وجود ضایع نمی شود و «عدالت» به معنای واقعی تحقق پیدا می کند و زمینه رشد و تعالی انسان ها فراهم می گردد. در روایتی اوضاع زندگی در حکومت حضرت مهدی (ع)چنین بیان شده است:
عمارساباطی می گوید که به امام صادق (ع) گفتم:
«جعلت فداک فما نتمنی اذا ان نکون من اصحاب القائم (ع) فی ظهورالحق و نحن الیوم فی امامتک و طاعتک افضل اعمالاً من اعمال اصحاب دوله الحق؟ فقال: سبحان الله اما تحبون ان یظهرالله عز و جل الحق و العدل فی البلاد ویحسن حال عامه الناس
و یجمع الله الکلمه و یؤلف بین القلوب المختلفه و لایعصی الله فی ارضه و یقام حدود الله فی خلقه و یرد الحق الی اهله فیظهروه حتی لا یستخفی بشیء من الحق مخافه احد من الخلق؛ (27) فدایت شوم! حال که در خدمت شما (امام حاضر)بودن و در چنین اوضاعی از شما اطاعت کردن از اعمال اصحاب دولت حق بهتر است، چرا باید آرزو کنیم که از اصحاب حضرت قائم(عجل الله تعالی فرجه الشریف)باشیم؟ حضرت در پاسخ فرمود: خداوند پاک و منزه است، آیا دوست ندارید که خداوند عزوجل حق و عدالت را در سرزمین ها آشکار کند و حال عموم مردم را نیک گرداند و در میان مردم، (وحدت)کلمه و میان دل های پراکنده انس و الفت ایجاد کند و خدا در زمین نافرمانی نشود و حدود خداوند در میان مخلوقات اقامه شود و حق به صاحبانش برگردد وحق را آنگونه آشکارکنند که چیزی از آن به سبب ترس ازاحدی از مخلوقات مخفی نماند؟».
خصوصیاتی که از حکومت حق از جمله «عدالت گسترده» دراین روایت بیان شده است، برخاسته از هماهنگی میان برنامه تکوین و تشریع است و فقط کسی می تواند آن را اجرا کند که از برنامه های خدای تعالی برای بندگانش، با خبر باشد و او، همان امام (ع) است که در «شب قدر» آن برنامه را دریافت می کند. ما نیز به درگاه خدا دعا می کنیم تا تحقق این روز را نزدیک تر بفرماید.

پی نوشت ها :

1-قدر/2: «همانا ما قرآن را در شب قدر فرو فرستادیم».
2-بدایه المعارف الالهیه فی شرح عقائد الامامیه، سید محسن خرازی، ج2، ص8، موسسه نشراسلامی، قم 1416 ق. چ2.
3-بقره /30: «همانا من در زمین جانشینی قرار می دهم».
4-بدایه المعارف الالهیه فی شرح عقائد الامامیه، ج2، ص9.
5-ارشاد القلوب، حسن بن ابی الحسن دیلمی؛ دارالشریف الرضی، ج1، ص 131، للنشر، بی جا، 1412ق. ج1.
6-واقعه/79: «که جز پاکان کسی از آن آگاه نیست».
7-احزاب/33: «خدا چنین می خواهد که هر رجس وآلایشی را از شما خانواده (نبوت)ببرد و شما را ازهر عیب، پاک و منزه گرداند».
8-فلاح السائل، سید بن طاوس حلی، ص 183، انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم، قم.
9-بحارالانوار، ج 25؛ ص 97.
10-قدر/2.
11-بحارالانوار، ج43، ص65.
12-ج25، ص72.
13-قدر/1.
14-آل عمران/7.
15-دخان/1-5.
16-بقره/257.
17-الکافی، محمدبن یعقوب کلینی، دارالکتب الاسلامیه، تهران، 1365، چ4، ج1، ص245 و 246.
18-مستدرک الوسائل، محدث نوری، ج7، ص 462، موسسه آل البیت (ع)، قم، 1408ق، چ1.
19-قدر/1-2.
20-بحارالانوار، ج82، ص52.
21-قدر/4: «فرشتگان همراه روح درآن شب به اذن پروردگارشان فرود می آیند».
22-نهج البلاغه، تحقیق: صبحی صالح، خطبه 192(قاصعه)،ص 406، تهران، انتشارت اسوه، 1415، ق. چ1.
23-الکافی، ج1، ص 532و 533.
24-همان، ص 533.
25-کمال الدین، محمد بن علی بن بابویه (شیخ صدوق)، ج1، ص 253، دارالکتب الاسلامیه، قم، چ2، 1395 ق.
26-نساء/59: «ای کسانی که ایمان آورده اید، خدا را اطاعت کنید و پیامبر و اولوالامر را اطاعت کنید».
27-کمال الدین، ج2، ص645.
منبع : فرهنگ کوثر (ویژه اندیشه و سیره اهل بیت شماره 82 ) / انتشارات آستانه مقدسه حضرت معصومه (س )سال 1389