نافله (نماز مستحبی)

نافله (نماز مستحبی)

1. عن الامام علی – علیه
السلام – قال: صَلاهُ اَلَنَّوافِلِ قُربانُ کُلِّ مُومِنٍ.

«ثواب الأعمال، ص 48»

امام علی – علیه السلام – فرمود: نماز نافله، وسیله تقرّب هر مؤمنی به
خداست.

2. قال الامام الصادق – علیه
السلام – : شیعَتُنا اَهلُ الوَرَعِ وَ الاجتِهادِ … وَ اَصحابُ الاِحدی وَ
خَمسینَ رَکعَه فی الیومِ وَ اللیلَهِ القائِمُونَ بِاللیلِ وَ … .

«بحار الأنوار، ج82، ص 292»

امام صادق – علیه السلام – فرمود: شیعیان ما، اهل ورع و سخت کوشی اند … و
در شبانه روز، پنجاه و یک رکعت نماز (17رکعت واجب و 34 رکعت نافله) بجای می آورند.

3. عن الامام ابی جعفر –
علیه السلام – قال: اِنَّما جُعِلَتِ النّافِلَهُ لِیتمِّ بِها ما یفسُدُ مِنَ
الفَریضَهِ.

«وسائل الشیعه، ج4، ص74»

امام باقر – علیه السلام – فرمود: نافله قرار داده شده تا به وسیله آن، آنچه
که از نمازهای واجب فاسد شده است، جبران شود.

4. عن الامام ابی جعفر –
علیه السلام – قالَ: لَمّا اُسرِی بِالنَبی – صلی الله علیه و آله – قالَ: یا
رَبِّ؛ ما حالُ المُومِنِ عِندَک؟ قالَ: یا مُحَمَّدُ … وَ ما یتَقَرَّبُ اِلَی
عَبد مِن عِبادِی بِشَی اَحَبَّ اِلَی مِمَّا اِفتَرَضتُ عَلَیهُ … .

«الکافی، ج2، ص253»

امام باقر – علیه السلام – فرمود: هنگامی که خدای سبحان رسول خدا را در شب
اسرا به میهمانی پذیرفت، ایشان از خداوند سؤال کرد: پروردگارا منزلت مؤمن در نزد
تو چگونه است؟ خدای سبحان در جواب فرمود: ای محمد … هیچ بنده ای از بندگانم با
وسیله ای محبوبتر از انجام فرایض به من تقرّب نمی جوید و هر آینه انجام نوافل نیز
باعث تقرّب می گردد تا آنجا که او محبوب من می شود.

5. قال الامام علی – علیه
السلام – : المَتَقَرَّبُ بِاَداءِ الفَرائِضِ وَ اَلَنَّوافِلِ مُتَضاعَفُ
الاَرباحِ.

«تصنیف غرر الحکم، ص 177»

امام علی – علیه السلام – فرمود: آن که با به جای آوردن واجبها و نافله ها
به خداوند، تقرّب جوید، سودی افزون خواهد یافت.

6. قال رسول الله – صلی الله
علیه و آله – فی وصیه لابی ذر الغفاری: … یا اَباذَر اَیما رَجُلٍ تَطَوَّعَ فی
یومٍ وَ لَیلَهٍ اِثنَتی عَشَرَهَ رَکعَهً، سِوَی المَکتُوبَهِ کانَ لَهُ حقاً
واجِبَاً بَیتٌ فی الجَنَهِ.

«مکارم الأخلاق، ج2، ص 366»

رسول خدا – صلی الله علیه و آله – در سفارشی به ابوذر غفاری فرمود:  … ای ابوذر؛ هر انسانی که در هر شبانه
روز، جز نمازهای واجب، دوازده رکعت نماز (مستحبی) را با رغبت، بجای آورد، داشتن
خانه ای در بهشت، برای او حقی قطعی است.

7. عن ابی عبد الله – علیه
السلام – قال: اِعلَم اَنَّ النّافِلَهَ بِمَنزِلَهِ الهَدیهِ مَتی ما اُتِی بِها
قُبِلَت.

«الکافی، ج3، ص 454»

امام صادق – علیه السلام – فرمود: آگاه باش! نماز نافله در مقام هدیه
(انسان به خدا) است؛ هرگاه به جای آورده شود، پذیرفته می گردد!

8. قال موسی ابن جعفر – علیه
السلام – : نَوافِلَکُم صَدَقاتُکُم، فَقَدِّموُها اَنّی شِئتُم.

«قرب الاسناد، ص 211»

امام کاظم – علیه السلام – فرمود: نافله های شما، صدقه های شما است، هرگاه
خواستید، آنها را انجام دهید.

9. عن الامام ابی جعفر –
علیه السلام – قال: اِنَّ العبدَ لَیرفَعُ لَهُ مِن صَلاتِهِ نِصفُها اَو ثُلثُها
اَو رُبعُها اَو خُمسُها فَما یرفَعُ لَهُ اَلاّ ما اَقبَلَ عَلَیهِ بِقَلبِهِ وَ
اِنَّما اُمِرنا بِالنّافِلَهِ لِیتمَّ لَهُم بِها ما نَقَصُوا مِنَ الفَریضَهِ.

«الکافی، ج3، ص 363»

امام صادق – علیه السلام – فرمود: گاهی از نماز بنده، نصف یا ثلث یا ربع و
یا خمس آن بالا می رود (پذیرفته می شود)؛ چرا که پذیرفته نمی شود از او مگر
نمازهایی که با توجه قلبی (و خلوص نیت) باشد و بجای آوردن نافله را دستور دادیم تا
کاستی های (نماز) واجب را جبران کند.

10. قال الامام علی – علیه
السلام – : اِنَّ لِلقُلُوبِ اِقبالاً وَ اِدباراً فَاِذا اَقبَلَت فَاَحمِلوها
علی النَّوافِلِ وَ اذا اَدبَرَت فَاقتَصروا بِها عَلی الفَرائِضِ.

«نهج البلاغه، حکمت 312»

امام علی – علیه السلام – فرمود: دل ها را روی آوردن و پشت کردنی است، اگر
دل روی آورد، آن را به مستحبات وا دارید و اگر روی برگرداند، بر انجام واجباتش
بسنده دارید.

11. عَن الامام الرضا – علیه
السلام – فی کتابِهِ الی المامونِ قالَ: … وَ السُّنَهُ اَربَعَ وَ ثَلاثُونَ
رَکعَهً: ثَمانَ رَکَعاتٍ قَبلَ فَریضَهِ الظُهِر وَ ثَمانَ رَکَعاتٍ قَبلَ
فَریضَهِ العَصرِ وَ اَربَعَ رَکَعاتٍ بَعدَ المَغرِبِ … .

«وسائل الشیعه، ج 4، ص 54»

امام رضا – علیه السلام – در نامه اش به مأمون نوشت: و سنت (نماز نافله)،
سی و چهار رکعت است: هشت رکعت پیش از نماز ظهر و هشت رکعت قبل از نماز عصر و چهار
رکعت پس از نماز مغرب و دو رکعت به صورت نشسته بعد از تاریکی، که یک رکعت به حساب
آید و در سحر هشت رکعت و سه رکعت؛ شفع و وتر، که پس از دو رکعت سلام می دهی و دو
رکعت هنگام فجر (قبل از نماز صبح).

12. قال الامام الصادق –
علیه السلام – : لا اَذانَ فی نافِلَهٍ.

«بحار الأنوار، ج 84، ص 162»

امام صادق – علیه السلام فرمود: نماز نافله اذان ندارد.

13. عَن الامام الصادق –
علیه السلام – فی قَولِهِ تَعالی: «فَاَینَما تُوَلُّوا اَفَثَمَّ وَجهُ الله»
قالَ: هذا فی النَوافل خاصَّهٍ فی حالَ السَّفَرِ فَاَمَّا الفَرائِضُ فَلا بُدَّ
فیها مِن اِستِقبالِ القبلَه.

«وسائل الشیعه، ج 4، ص 332»

امام صادق – علیه السلام – در تفسیر آیه (هر جای که روی کنید همانجا رو به
خداست) فرمود: این حکم در نماز مستحبی است، به ویژه به هنگام سفر، اما در نمازهای
واجب قطعاً باید بسوی قبله ایستاد.

14. سَاَلَ اَبوُ کَهمَس
اَبا عَبدالله – علیه السلام – فَقالَ: یصَلِّی اَلرَّجُلُ نَوافِلَهُ فی مَوضِعٍ
اَو یفَرِّقُها؟ فَقالَ: لا بَل یفَرِّقُها هیهنَا وَ هُنا فَاِنَّها تَشهَدُ لَهُ
یومَ القیامَهِ.

«الکافی، ج 3، ص 455»

ابوکهمس از امام صادق – علیه السلام – سؤال نمود: نمازگزار نافله ها را در
یک محل بجای آورد یا جدا کند؟ امام فرمود: خیر (در یک محل بجای نیاورد) بلکه پخش
کند اینجا و آنجا، زیرا جایگاه نماز به نفع وی در قیامت، گواهی می دهد.

15. مِن وَصایا اَمیر
المُؤمِنین – علیه السلام – اِلی اَصحابِهِ:  … ولا یصَلِّ الرَّجُلُ نافِلَهً فی وَقتِ فَریضَهٍ وَلا
یترُکها اِلاّ مِن عُذرٍ.

«تحت العقول، ص 178»

امیر مؤمنان – علیه السلام – در سفارشی به اصحابش فرمود: انسان، در زمان
(مخصوص) نماز واجب، نافله را بجای نیاورد و بدون عذر، آن را ترک ننماید.

16. عن الامام ابی جعفر –
علیه السلام – قال: اِنَّما تُقَبلُ النّافِلَهُ بَعدَ قَبُولِ الفَریضَهِ.

«الکافی، ج 3، ص 269»

امام باقر – علیه السلام – فرمود: همانا تنها پس از پذیرفته شدن نماز واجب،
نافله پذیرفته می شود.

17. قال علی – علیه السلام –
فی وصیته لکمیل بن زیاد:  … یا
کُمیلُ لارُخصَهَ فی فَرضٍ وَلا شِدَّه فی نافِلَهٍ.

«تحف العقول، ص 264»

امام علی – علیه السلام – در سفارشی به کمیل فرمود: ای کمیل، در (ترک
نمازهای) واجب رخصت نیست و در نافله سخت گیری نیست.

18. عن ابی عبد الله … –
علیه السلام – قال: اِنَّ العَبدَ یقُومُ فَیقضی النَّافِلَهَ فَیعجِبُ الرَّبُّ
مَلائِکَتِه مِنهُ فَیقُولُ: یا مَلائِکَتی عَبدی یقضی ما لَم اَفتَرِض عَلَیهِ.

«الکافی، ج 3، ص 488»

امام صادق – علیه السلام – فرمود: هنگامی که بنده بر می خیزد تا قضای نافله
را بجای آورد، پروردگار، فرشتگانش را به شگفت وا می دارد و می فرماید: ای فرشتگان
من! بنده ام، آنچه را که بر او واجب نکرده ام، قضا می کند.

19. محمد بن یحیی قال:
کَتبتُ اِلی اَبی الحَسَنِ الرِّضا – علیه السلام – یکُونُ عَلَی الصَّلاهُ النَّافِلَهُ،
مَتی اُقضیها؟ فَکَتَبَت – علیه السلام – : اَیه ساعَهٍ شِئتَ مِن لَیلٍ اَو
نَهارٍ.

«الکافی، ج 3، ص 454»

محمد بن یحیی می گوید: به امام رضا – علیه السلام – نوشتم: نماز نافله بر
عهده ام می باشد؛ چه زمانی قضای آنرا بجا آورم؟ امام – علیه السلام – در پاسخ
نوشتند: هر ساعتی از شبانه روز که خواستی.

20. قال عن محمد بن مسلم:
قُلتُ لَهُ (الامام ابی جعفر – علیه السلام -): رَجُلٌ مَرِضَ فَتَرکَ
النَّافِلَهَ؟ فَقالَ: یا مُحَمَّد؛ لَیسَت بِفَریضَهٍ، اِن قَضاها فَهُوَ خَیرٌ
یفعَلُُهُ وَ اِن لَم یفعَل فَلا شَی عَلَیهِ.

«وسائل الشیعه، ج 4، ص 79»

محمد بن مسلم می گوید به امام باقر – علیه السلام – گفتم: مردی در اثر
مریضی (نماز) نافله را بجا نیاورده (اکنون چه کند؟) امام – علیه السلام – فرمود:
ای محمد! نافله واجب نیست؛ اگر آن را قضا کند، کاری نیکو انجام داده و اگر بجا نیاورد،
چیزی بر او نیست.

21. عن ابی عبد الله – علیه
السلام – فی قول الله عزوجل: «إِنَّ الْحَسَنَاتِ یُذْهِبْنَ السَّیَِّاتِ» قال: صَلاهُ المُومِن بِاللَّیلِ تَذهَبُ بِما عَمِلَ مِن
ذَنبٍ بِالنَّهارِ.

«الکافی، ج 3، ص 266»

امام صادق – علیه السلام – در (تفسیر) کلام خداوند (که فرموده است): نیکی
ها، بدی ها را از بین می برند، فرمود: نمازِ شبِ مؤمن، آثار گناهان روزش را می
پیراید.

22. عن ابی عبد الله – علیه
السلام – قال: اِنَّ الرَّجُلَ لَیکذِبَ الکِذبَهَ فَیحرُمُ بِها رِزقَهُ. قُلتُ:
وَ کَیفَ یحرُمُ رِزقَهُ؟ فَقالَ: یحرُمُ بِها صَلاهَ اللَّیلِ فَاِذا حَرُمَ
صَلاهُ اللَّیلِ حَرُمَ الرِّزقِ.

«ثواب الأعمال، ص 65»

امام صادق – علیه السلام – فرمود: آدمی دروغ می گوید و با آن دروغ از رزقش
باز می ماند. گفتم: چگونه از رزق باز می ماند. فرمود: از نماز شب محروم می شود و
چون از نماز شب محروم شود، از روزی باز ماند.

23. قال النبی – صلی الله
علیه و آله – : تَنَفَلوا فی ساعهِ الغَفلَهِ وَ لَو بِرَکعَتَینِ خفیفتین
فَاِنَّهُما تُورِثانِ دارَ الکَرَامَهِ قیلَ: یا رَسُولَ الله وَ مَتی ساعَهُ
الغَفلَهِ؟ قالَ: ما بَینَ المَغرِبِ وَ العِشاءِ.

«الاختصاص، ص 265»

پیامبر اکرم – صلی الله علیه و آله – فرمود: در ساعت غفلت، نماز نافله بجای
آرید. اگر چه با دو رکعت نماز کوتاه باشد، زیرا آن دو رکعت سرای بزرگواری را بر
جای می نهند. گفته شد: ای فرستاده خدا؛ ساعت غفلت چه وقت است؟ فرمود: بین (نماز)
مغرب و عشاء.

24. عَن اَبی یحیی الحناط؛
قالَ: سَاَلتُ اَباعَبدُ الله – علیه السلام – عَن صَلاهِ النَّافِلَهِ
بِالنَّهارِ فی السَّفَرِ فَقالَ: یا بُنَی، لو صَلُحَتِ النافِلَه فِی السَّفَر
تَمَّتِ الفَریضَهُ.

«وسائل الشیعه، ج 4، ص 82»

ابو یحیی می گوید از امام صادق – علیه السلام – پرسیدم: چرا در سفر، نماز
نافله ظهر و عصر بجای آورده نشود؟ فرمود: اگر در سفر، نافله (ظهر و عصر) شایسته
بود، نماز واجب (به صورت) کامل بجا آورده می شد.

25. قال الامام علی- علیه
السلام – : اِذا اَضَرَّتِ النَّوافِلُ بِالفَرائِضِ فَارفُضُوها.

«نهج البلاغه، حکمت 279»

امام علی – علیه السلام – فرمود: اگر نوافل به واجبات، زیان رساند، نوافل
را انجام ندهید.

26. عَن الامام علی – علیه
السلام – قال: لاقُربَهَ بِالنَّوافِلِ اِذا اَضَرَّت بِالفَرائِضِ.

«تصنیف غررالحکم، ص 177»

امام علی – علیه السلام – فرمود: اگر مستحبات به واجبات زیان رساند، نزدیک
نگرداند (بنده را به خدا).

27. عَن رَسُولِ الله – صلی
الله علیه و آله – فی وَصیهٍ لَهُ (اَبوذَر) قالَ:  … یا اَباذَر اَنَّ الصَّلاهَ النَّافِلَهَ تَفضلُ فی
السِّرِ عَلَی العَلانیهِ کَفَضلِ الفَریضَهِ عَلَی النَّافِلَهِ … .

«وسائل الشیعه، ج 5، ص 296»

پیامبر اکرم – صلی الله علیه و آله – در سفارشی به ابوذر فرمود: … ای
ابوذر! همانا نماز نافله در نهان بر نافله آشکارا برتری دارد، همچون برتری نماز
واجب بر مستحب.

مطالب مشابه

دیدگاهتان را ثبت کنید