1. قال الإمام علی –
علیه السلام – : إیاک و ما یستهجن من الکلام، فإنه یحبس علیک اللئام و ینفر عنک
الکرام.

«غررالحکم، ح 2722»

امام علی – علیه السلام – فرمود: بپرهیز از به زبان آوردن سخنان زشت، زیرا
که فرومایگان را گرد تو جمع می کند و گران مایگان را از تو می راند.

2. قال رسول الله – صلی الله علیه وآله – (لما سأله رجل عن أفضلالأعمال) : إطعام الطعام، وإطیاب الکلام.

«بحارالانوار، ج 71، ص 312، ح 12»

پیامبر خدا – صلی الله علیه و آله – (در پاسخ به مردی که پرسید برترین
کارها کدام است) فرمود: اطعام کردن و نیکو سخن گفتن.

3. قال رسول الله – صلی الله علیه وآله – : والذی نفسی بیده، ما
أنفق الناس من نفقه أحب من قول الخیر.

«بحارالانوار، ج 71، ص 311، ح 8»

پیامبر خدا – صلی الله علیه و آله – فرمود: سوگند به آن که جانم در دست
اوست، مردم هیچ انفاقی نکردند که دوست داشتنی تر از گفتار نیک باشد.

4. قال الإمام علی – علیه السلام – : من ساء کلامه کثر ملامه.

«غررالحکم، ح 8496»

امام علی – علیه السلام – فرمود: هر که گفتارش بد باشد، ملامت بسیار شنود.

5. قال الإمام علی – علیه السلام – : من ساء لفظه ساء حظه.

«غررالحکم، ح 9173»

امام علی – علیه السلام – فرمود: هر کس سخنش بد باشد، بهره بد برد.

6. قال الإمام علی – علیه السلام – : لا تسئ اللفظ و إن ضاق علیکالجواب.

«غررالحکم، ح 10267»

امام علی – علیه السلام – فرمود: سخن بد مگوی اگر چه از پاسخ درماندی.

7. قال الإمام علی – علیه السلام – : سنه اللئام قبح الکلام.

«غررالحکم، ح 5551»

امام علی – علیه السلام – فرمود: شیوه ی فرومایگان زشت گویی است.

8. قال الإمام علی – علیه السلام – : سوء المنطق یزری بالبهاء و المروه.

«غررالحکم، ح 5621»

امام علی – علیه السلام – فرمود: زشت گویی شکوه و مروت را لکه دار می کند.

9. قال الإمام علی – علیه السلام – : سوء المنطق یزری بالقدر ویفسد
الأخوه.

«غررالحکم، ح 5622»

امام علی – علیه السلام – فرمود: بدزبانی قدر و منزلت را لکه دار می کند و
برادری را از بین می برد.

10. قال رسول الله – صلی الله علیه وآله – : من فقه الرجل قله
کلامه فیما لا یعنیه.

«بحارالانوار، ج 2، ص 55، ح 28»

پیامبر خدا – صلی الله علیه و آله – فرمود: نشانه ی فهمیدگی مرد این است که
کمتر سخن بیهوده گوید.

11. قال رسول الله – صلی الله علیه وآله – : من حسن إسلام المرء
ترکه الکلام فیما لا یعنیه.

«بحارالانوار، ج 2، ص 55، ح 28»

پیامبر خدا – صلی الله علیه و آله – فرمود: از نشانه های نیکویی اسلام شخص
دم فرو بستن از بیهوده گویی است.

12. قال الإمام علی – علیه السلام – لما مر برجل یتکلم بفضول الکلام:
إنک تملی علی حافظیک کتابا إلی ربک، فتکلم بما یعنیک ودع ما لا یعنیک.

«أمالی الصدوق، ص 37، 4»

امام علی – علیه السلام – وقتی بر مردی گذشت که زیاده گویی می کرد، فرمود:
بدان که تو بر دو فرشته نگهبان اعمالت مطلبی املا می کنی و به سوی پروردگارت می
فرستی، پس سخنانی بگو که برایت سودمند باشد و از سخنان بیهوده دم فرو بند.

13. قال الإمام الباقر – علیه السلام – : قال أبوذر: اجعل الدنیا
کلمتین: کلمه فی طلب الحلال، و کلمه للآخره، و الثالثه تضر و لا تنفع فلا تردها.

«بحارالانوار، ج 71، ص 278، ح 16»

امام باقر – علیه السلام – فرمود: ابوذر گفت: دنیا را دو کلمه قرار بده؛
کلمه ای در طلب (روزی) حلال و کلمه ای برای آخرت و کلمه سوم زیان می زند و سود نمی
رساند پس به آن نپرداز.

14. قال الإمام الحسین – علیه السلام – لابن عباس: لا تتکلمن فیما
لا یعنیک فإنی أخاف علیک الوزر، ولا تتکلمن فیما یعنیک حتی تری للکلام موضعا.

«بحارالانوار، ج 71، ص 278، ح 16»

امام حسین – علیه السلام – به ابن عباس فرمود: هرگز سخن بیهوده مگوی، زیرا
بیم گناه برای تو دارم و سخن سودمند نیز مگوی مگر این که آن سخن به جا باشد.

15. قال رسول الله – صلی الله علیه وآله – : أکثر الناس ذنوبا
أکثرهم کلاما فیما لا یعنیه.

«الترغیب و الترهیب، ج 3، ص 540، ح
51»

پیامبر خدا – صلی الله علیه و آله – فرمود: گناه کار ترین مردم کسانی هستند
که بیشتر بیهوده گویی می کنند.

16. قال الإمام علی – علیه السلام – : من عذب لسانه کثر إخوانه.

«غررالحکم، ح 7761»

امام علی – علیه السلام – فرمود: کسی که زبانش شیرین باشد، برادرانش زیاد
شوند.

17. قال الإمام علی – علیه السلام – : إیاک و فضول الکلام، فإنهیظهر من عیوبک ما بطن، و یحرک علیک من أعدائک ما سکن.

«غررالحکم، ح 2720»

امام علی – علیه السلام – فرمود: از زیاده گویی بپرهیز که آن عیب های پنهان
تو را آشکار می سازد و کینه های آرام گرفته دشمنانت را بر ضد تو تحریک می کند.

18. قال الإمام الرضا – علیه السلام – : ما من شئ من الفضول إلا
وهو یحتاج إلی الفضول من الکلام.

«تحف العقول، ح 442»

امام رضا – علیه السلام – فرمود: هیچ زیاده ای نیست، مگر اینکه نیاز به سخن
زیادی دارد.

19. قال الإمام الصادق – علیه السلام – : العالم لا یتکلم بالفضول.

«مستدرک الوسائل، ج 9، ص 33، ح
10127»

امام صادق – علیه السلام – فرمود: دانا (و عالم)، زیاده گویی نمی کند.

20. قال الإمام علی – علیه السلام – : الکلام کالدواء، قلیله ینفع
و کثیره قاتل.

«غررالحکم، ح2182»

امام علی – علیه السلام – فرمود: سخن چون داروست، اندکش سود می بخشد و
بسیارش کشنده است.

21. قال الإمام علی – علیه السلام – : أحسن الکلام ما لا تمجه
الآذان و لا یتعب فهمه الأفهام.

«غررالحکم، ح 3371»

امام علی – علیه السلام – فرمود: بهترین سخن آن است که گوشها از شنیدن آن
رنجه و بیزار نشود و فهمیدن آن اندیشه ها را به رنج نیندازد.

22. قال الإمام علی – علیه السلام – : أحسن الکلام مازانه حسن
النظام، وفهمه الخاص والعام.

«غررالحکم، ح 3304»

امام علی – علیه السلام – فرمود: بهترین سخن، آن است که به زیبایی نظم (نیکویی
تألیف و ترکیب) آراسته باشد و خواص و عوام آن را بفهمند.

23. قال الإمام علی – علیه السلام – : خیر الکلام ما لا یمل ولا
یقل.

«غررالحکم، ح 4969»

امام علی – علیه السلام – فرمود: بهترین سخن آن است که نه ملال آورد و نه
اندک باشد (تا به کلام خلل وارد نشود).

24. قال رسول الله – صلی الله علیه وآله – : أحسن الکلام کلام
الله.

«سنن النسائی، ج 3، ص 58»

پیامبر خدا – صلی الله علیه و آله – فرمود: بهترین سخن، سخن خداست.

25. قال الإمام علی – علیه السلام – : إیاک و مستهجن الکلام، فإنه
یوغر القلب.

«غررالحکم، ح 2675»

امام علی – علیه السلام – فرمود: بپرهیز از سخن زشت، که دلها را کینه ور می
سازد.

26. قال الإمام علی – علیه السلام – : ثلاث من أبواب البر: سخاء
النفس، وطیب الکلام، والصبر علی الأذی.

«المحاسن، ج 1، ص 66، ح 14»

امام علی – علیه السلام – فرمود: سه چیز از درهای نیکی است: سخاوت نفس و
نیکویی گفتار و شکیبایی در برابر آزار.

27. قال رسول الله – صلی الله علیه وآله – : إن فی الجنه غرفا یری
ظاهرها من باطنها وباطنها من ظاهرها، یسکنها من امتی من أطاب الکلام، وأطعم
الطعام، وأفشا السلام، وأدام الصیام، وصلی باللیل والناس نیام.

«معانی الأخبار، ص 251، ح 1»

پیامبر خدا – صلی الله علیه و آله – فرمود: در بهشت اتاق هایی است که بیرون
آن ها از درونشان دیده می شود و درونشان از بیرونشان، در این اتاقها کسانی از امت
من ساکن می شوند، که خوش سخن بگویند، اطعام کنند، سلام را رواج دهند، به روزه
گرفتن ادامه دهند و شب هنگام که مردم خفته اند آنان نماز بگزارند.

28. قال الإمام الباقر – علیه السلام – فی قول الله عزوجل«و قولوا للناس
حسنا»: قولوا للناس أحسن ما تحبون أن یقال فیکم.

«الکافی، ج 2، ص 165، ح 10»

امام باقر – علیه السلام – درباره آیه ی «و با مردم به نیکویی سخن بگویید»،
فرمود: بهترین سخنی را که دوست دارید درباره شما گفته شود، به مردم بگویید.

29. قال الإمام الصادق – علیه السلام – : معاشر الشیعه، کونوا لنا
زینا و لا تکونوا علینا شینا، قولوا للناس حسنا، و احفظوا ألسنتکم، و کفوها عن
الفضول و قبیح القول.

«أمالی صدوق، ص 327، ح 17»

امام صادق – علیه السلام – فرمود: ای گروه شیعه! مایه زیور ما باشید نه
باعث عیب و ننگ ما، با مردم نیکو سخن بگویید و زبان هایتان را نگه بدارید و از
زیاده گویی و سخن زشت، بازشان دارید.

30. قال الإمام الصادق – علیه السلام – : اتقوا الله و لا تحملوا
الناس علی أکتافکم، إن الله یقول فی کتابه: «وقولوا للناس حسنا».

«بحارالانوار، ج 71، ص 313، ح 16»

امام صادق – علیه السلام – فرمود: از خدا بترسید و مردم را بر شانه هایتان
سوار نکنید. خداوند عزوجل می فرماید: «و با مردم به نیکویی سخن بگویید».

31. قال الإمام زین العابدین – علیه السلام – : القول الحسن یثری
المال، و ینمی الرزق، و ینسئ فی الأجل، و یحبب إلی الأهل، و یدخلالجنه.

«أمالی صدوق، ص12، ح 1»

امام سجاد – علیه السلام – فرمود: گفتار نیک دارایی را زیاد می کند و روزی
را افزایش می دهد و أجل را به تأخیر می اندازد و انسان را نزد اهل و خانواده محبوب
می گرداند و (شخص را) به بهشت می برد.

32. قال الإمام علی – علیه السلام – : لا تقولن ما یسوؤک جوابه.

«غررالحکم، ح 10155»

امام علی – علیه السلام – فرمود: هرگز سخنی را که از جوابش ناراحت می شوی،
مگوی.

33. قال الإمام علی – علیه السلام – : قولوا الخیر تعرفوا به،
واعملوا الخیر تکونوا من أهله.

«بحارالانوار، ج71، ص 311، ح 9»

امام علی – علیه السلام – فرمود: گفتار نیک بگویید، تا به آن شناخته شوید و
کارهای نیک انجام دهید تا از اهل آن (نیکو کاران) باشید.

34. قال الإمام علی – علیه السلام – : أجملوا فی الخطاب تسمعوا
جمیل الجواب.

«غررالحکم، ح 2568»

امام علی – علیه السلام – فرمود: زیبا سخن بگویید، تا پاسخ زیبا بشنوید.

35. قال الإمام علی – علیه السلام – : نکیر الجواب من نکیر الخطاب.

«غررالحکم، ح 9963»

امام علی – علیه السلام – فرمود: زشتی پاسخ (که می شنوی)، از زشتی سخن است
(که می گویی).

36. قال الإمام علی – علیه السلام – : من حسن کلامه کان النجح
أمامه.

«غررالحکم، ح 8495»

امام علی – علیه السلام – فرمود: هر که گفتارش نیکو باشد، پیروزی در برابر
اوست.

37. قال الإمام علی – علیه السلام – : لا ترخص لنفسک فی شئ من سئ
الأقوال والأفعال.

«غررالحکم، ح 10190»

امام علی – علیه السلام – فرمود: به خودت اجازه کمترین زشت گفتاری و زشت
کرداری، مده.

38. قال الإمام علی – علیه السلام – : عود لسانک حسن الکلام تأمن
الملام.

«غررالحکم، ح 6233»

امام علی – علیه السلام – فرمود: زبانت را به نیکو گویی عادت ده، تا از
سرزنش ایمن مانی.

39. قال الإمام علی – علیه السلام – : عود لسانک لین الکلام و بذل
السلام، یکثر محبوک و یقل مبغضوک.

«غررالحکم، ح 6231»

امام علی – علیه السلام – فرمود: زبانت را به
نرم گویی و سلام کردن (به دیگران) عادت ده، تا دوست دارانت زیاد شوند و بدخواهانت اندک.

40. قال رسول الله – صلی الله علیه وآله – : إن أکثر الناس ذنوبا
یوم القیامه أکثرهم کلاما فیما لا یعنیه.

«کنز العمال، ح 8293»

پیامبر خدا – صلی الله علیه و آله – فرمود: بیشترین گناه را در روز قیامت
آن مردمی دارند که بیشتر سخنان بیهوده می گویند.