ظهور امام مخفیانه نیست تا ابتدا افراد خاصی بدانند و بعد به سایرین خبر دهند، بلکه وقتی ظهور اتفاق بیفتد همه مردم دنیا از آن مطلع می‌شوند.[۱] به همین دلیل به ما گفته شده است، خبر ظهور را از کسی قبول نکنید؛ زیرا اگر ظهور اتفاق بیفتد همه می‌فهمند و احتیاجی به خبر دادن نیست.
از سوی پیامبر و امامان معصوم علامت‌ها و نشانه‌هایی برای ظهور آن حضرت ذکر شده است که مردم با دیدن آن علائم و نشانه‌ها، از ظهور امام مهدی علیه‌السلام با خبر می‌شوند. این علائم، عبارت‌اند از:
۱. علائم خاص
این علامت‌ها، خاص و مختص وجود پربرکت حضرت صاحب الامر است و حضرت بدان وسیله می‌داند که خداوند او را اذن و اجازه ظهور داده است.
در روایتی طولانی، ابی‌بن‌کعب از پیامبر اکرم درباره علامت‌های ظهور امام مهدی علیه‌السلام سؤال می‌کند. آن حضرت می‌فرماید:
او پرچمی دارد که چون وقت ظهورش فرا رسد، خودبه‌خود باز میشود و خدای تعالی آن را به سخن می‌آورد و عرض می‌کند: «یا ولی الله فاقتل اعداء الله؛ ای ولی خدا! دشمنان خدا را بکش!». و این دو علامت است: اولی بازشدن پرچم، دومی، صدایی است که از پرچم برمی‌آید.
و نیز او شمشیری دارد که در غلاف است و چون هنگام ظهور حضرتش فرارسد از غلاف بیرون می‌آید و خداوند آن را به سخن می‌آورد و صدا می‌زند: «اخرج یا ولی الله! فلایحل لک ان تقعد فی اعداء الله؛ ای ولی خدا! قیام کن که دیگر جای درنگ نیست و نشستن برای تو روا نیست که از دشمنان خدا دست برداری». پس حضرت خروج می‌کند و قیام می‌کند و دشمنان خدا را هر کجا که بیابد به قتل می‌رساند…».[۲]
۲. علائم عام
علائم عام، علامت‌هایی هستند که جنبه عمومی دارد و برای مردم ظاهر خواهد شد و هرکس از عوام و خواص، در طول زندگی خود، برخی از آنها را خواهد دید. این علامت‌ها بسیارند. در اینجا به برخی از مهم‌ترین آنها اشاره میشود:
۱. خروج سفیانی؛
۲. گرفتن خورشید در نیمه ماه مبارک رمضان؛
۳. گرفتن قرص ماه در آخر ماه مبارک برخلاف عادت؛
۴. خسف بیدا؛ فرورفتن زمین «بیداء» که سرزمینی است میان مکه و مدینه؛
۵. فرو رفتن زمین یا جمعیتی در مشرق؛
۶. توقف خورشید از آغاز ظهور تا وسط وقت عصر؛
۷. طلوع خورشید از مغرب؛
۸. کشته‌شدن نفس زکیه که سیدی است هاشمی در پشت کوفه (نجف) با هفتاد نفر از صالحان؛
۹. خراب شدن دیوار مسجد کوفه؛
۱۰. نمایان‌شدن پرچم‌های سیاه از طرف خراسان؛
۱۱. خروج یمانی از طرف یمن؛
۱۲. فرودآمدن ترک‌ها در جزیره (شمال عراق کنونی)؛
۱۳. ورود رومیان در رمله (منطقه ای در اردن کنونی)؛
۱۴. پیداشدن سرخی شدید در آسمان که در اطراف آن پراکنده شود؛
۱۵. پیدایش آتش در طول مشرق که تا سه روز یا هفت روز در هوا بماند؛
۱۶. عرب‌ها استقلال پیدا کنند و کشورگشایی کنند و از زیر بار و نفوذ دیگران بیرون روند؛
۱۷. اهل مصر، فرمانروای خود را بکشند؛
۱۸. شام خراب شود و سه پرچم در آنجا پدیدار گردد؛
۱۹. رودخانه فرات طغیان کند یا شکافته شود، به‌حدی که آب در کوچه‌های کوفه داخل شود؛
۲۰. پلی در بغداد در کنار محله (کرخ) ساخته شود؛
۲۱. ترسی عمومی و مرگی سریع و همگانی، همه اهل عراق و مردم بغداد را فراگیرد که قرار و آرام یا راه فرار نداشته باشند؛
۲۲. صدایی از آسمان بلند شود که همه مردم روی زمین آن را به زبان خود بشنوند.[۳]
در آخر به ذکر چند حدیث به عنوان نمونه اشاره می‌کنیم:
ـ امام صادق علیه‌السلام فرمود: «پنج اتفاق قبل از ظهور قائم اتفاق می‌افتد: قیام یمانی، خروج سفیانی، منادی که از آسمان ندا می‌کند؛ فرورفتن زمین در بیدا، کشته‌شدن نفس زکیه».[۴]
ـ از امام باقر علیه‌السلام نقل شده است: «… در آخرالزمان، نشانه‌هایی هست؛ از آن جمله است: دابه‌الأرض؛ دجال؛ نزول حضرت عیسی؛ طلوع خورشید از مغرب».[۵]
ـ در حدیثی طولانی، صعصعهبن‌صوحان از علی علیه‌السلام در مورد خروج دجال که از علائم ظهور امام مهدی علیه‌السلام است، می‌پرسد. آن حضرت می‌فرماید: «… علامت خروج دجال، این است که نماز را سبک شمارند و امانت را ضایع کنند و دروغ را حلال بدانند و ربا بخورند و رشوه بگیرند و ساختمان‌ها را بلند سازند و دین را به دنیا بفروشند و سفیهان را به کار گیرند و با زنان مشورت کنند و قطع رحم کنند و از هواهای نفسانی تبعیت کنند و خون‌ریزی را سبک شمارند و حلم، ضعف شمرده شود و ظلم، فخر باشد و حاکمان، فاجر و وزیران، ظالم باشند و عارفان ضعیف و قاریان، فاسق باشند و شهادت دروغ آشکار شود و فسق و فجور و بهتان و گناه و طغیان علنی شود و قرآن‌ها، تزئین شود و مساجد آراسته گردد و مناره‌ها مرتفع شود… زنان با شوهران خود به خاطر حرص دنیوی، در تجارت شریک شوند و …».[۶]
بنابراین، علامت‌ها و نشانه‌های فراوانی برای ظهور امام زمان وجود دارد که مردم با دیدن آنها به ظهور امام زمان پی‌خواهند برد، لکن باید توجه داشت که برخی از این علائم، نشانه‌های نزدیکی ظهور است و برخی دیگر، نشانه‌های وقوع ظهور؛ به‌عنوان مثال علامت‌هایی که امام علی علیه‌السلام در این حدیث بیان داشتند، نشانه‌های نزدیک‌شدن ظهور است، اما خروج سفیانی، متصل به ظهور امام زمان است و او با آن حضرت جنگ خواهد کرد. امام صادق علیه‌السلام می‌فرماید: «… زمانی که سفیانی مالک مناطق پنج‌گانه شام (دمشق، حمص، فلسطین، اردن، قنسرین) شد، در آن زمان، منتظر فرج باشید…».[۷]
پی‌نوشت‌ها
۱. بحارالانوار، علامه مجلسی، ج۵۳، ص۶؛ امام صادق علیه‌السلام به مفضل فرمود: کسی او را نمی‌بیند، مگر همه با هم او را می‌بینند. پس هر کس غیر این را به شما گفت، تکذیبش کنید.
۲. بحارالأنوار، علامه مجلسی، ج۵۲، صص۳۱۰-۳۱۱.
۳. زمینه‌سازان انقلاب جهانی مهدی، سید اسدالله شهیدی، صص۲۲- ۲۷؛ ارشاد، شیخ مفید، صص۳۵۶- ۳۵۸.
۴. بحارالأنوار، علامه مجلسی، ج۵۲، ص۲۰۳.
۵. همان، ص۲.
۶. همان، ص۱۹۳.
۷. همان، ص۲۰۶.
