راههای پیشگیری و درمان از انحرافات جنسی جوانان چیست؟

راههای پیشگیری و درمان از انحرافات جنسی جوانان چیست؟

راههای پیشگیری و درمان از انحرافات جنسی جوانان چیست؟

این سؤال در واقع از دو بخش تشکیل شده است: الف. راه‌های پیشگیری از انحراف جنسی جوانان چیست؟ ب. راه‌های درمان انحراف جنسی کدام‌اند؟
قبل از پرداختن به اصل پاسخ لازم است مقدمه‎ای را ذکر کنیم.

مقدمه
غریزه جنسی یکی از غرایز اصلی انسان است که مانند هر غریزه و نیروی دیگر، شیوه‎های مختلفی در جهت ارضاء و تأمین آن وجود دارد، البته برخی از شیوه‎های ارضا با طبیعت انسان موافقت و همسویی دارد و پاره‎ای دیگر مغایر با طبیعت بشر می‎باشد که به آن انحراف جنسی گفته می‎شود. اینک به راهکارهایی در جهت پیشگیری و درمان انحراف جنسی می‎پردازیم.
الف. راههای پیشگیری از انحراف جنسی
1. تقویت باورها و اعتقادات دینی
یکی از مهمترین عوامل در پیشگیری از انحرافات جنسی جوانان، تقویت باورها و اعتقادات مذهبی آنان است.
شخصی به محضر امام حسین ـ علیه السّلام ـ آمد و عرض کرد ای فرزند رسول خدا من یک فرد گنهکاری می‎باشم و نمی‎توانم گناهم را ترک کنم، مرا موعظه فرمایید. امام حسین ـ علیه السّلام ـ فرمود: «پنج کار را انجام بده و آنگاه هر چه می‎خواهی گناه کن. مکانی را انتخاب کن تا خداوند تو را نبیند و هر چه می‎خواهی گناه کن، وقتی عزرائیل برای گرفتن جانت نزد تو آمد، او را از خود بران، هر چه می‎خواهی گناه کن، زمانی که مأمور دوزخ , تو را به سوی آتش می‎برد، تو به سوی آتش مرو، آنچه می‎خواهی گناه کن…»[1].
بنابراین، ایمان به حضور خداوند و فرشتگان رقیب و عتید و اعتقاد به تجسّم اعمال و رفتار انسان، در روز قیامت، کنترل غریزه جنسی را برای انسان آسان می‎کند و هر چه قدرت ایمان و اعتقاد قلبی بیشتر باشد احساس حضور، بیشتر خواهد بود.
«پروردگار تو سخت در کمین است»[2].
«آدمی هیچ سخنی را به لفظ در نمی‎آورد، مگر این که مراقبی آماده نزد او آن را ضبط می‎کند»[3].
2. شناخت و آگاهی از جایگاه خود
قرآن کریم درباره شرافت و کرامت ذاتی انسان می‎فرماید:
به راستی ما فرزندان آدم را کرامت بخشیدیم (گرامی داشتیم)… و آنها را بر بسیاری از آفریده‎های خود برتری آشکار دادیم.[4] بنابراین یکی دیگر از عوامل بازدارنده انسان از گناه و از هرگونه انحرافی، باورِ ارزشمند بودنِ خود می‎باشد؛ چنان که امیرالمؤمنین علی ـ علیه السّلام ـ در این باره می‎فرماید: «اکرم نفسک عن کلّ دنیه… فانک لن تعتاض بما تبذل من نفسک عوضاً[5]»؛ دامان نفس خود را از هر پستی پاکیزه دار! زیرا در مقابل آنچه از گوهر نفس خود می‎بخشی، بهایی دریافت نمی‎کنی.
و نیز می‎فرماید: «مَنْ کَرُمَتْ عَلَیْهِ نَفْسَهُ هانَتْ عَلَیْهِ‌ شَهَواتُهُ»؛ کسی که نفس خود را گرامی بدارد شهوات و خواست‎های نفسانی در نظر او حقیر و بی‎ارزش خواهد بود.
توضیح این مطلب از نظر روان شناسی هماهنگی یا عدم هماهنگی با خود پنداره فرد است:
اگر من مرتکب عملی بی‎رحمانه و ابلهانه شوم، عزّت نفس من مورد تهدید قرار می‎گیرد؛ چه، آن عمل, ذهن مرا متوجه این امکان می‎سازد که من شخصی بی‎رحم و ابلهم. از میان صدها آزمایش که از نظریه ناهماهنگی ملهم شده‎اند، روشن‎ترین نتایج در موقعیت‎هایی حاصل شده‎اند که به عزت نفس شخص مربوط بوده‎اند؛ زیرا همان طور که انتظار می‎رود افرادی که عزت نفس بالایی دارند، اگر به نحوی ابلهانه یا بی‎رحمانه رفتار کنند، بیش از دیگران احساس ناهماهنگی می‎کنند. حال اگر شخصی عزت نفس پایینی داشته باشد، چه پیش می‎آید، چنین شخصی اگر مرتکب عمل ابلهانه یا غیراخلاقی شود، احساس ناهماهنگی زیادی نمی‎کند… از سوی دیگر شخصی که عزت نفس بالایی دارد، احتمالاً بیشتر در مقابل وسوسه ارتکاب یک عمل خلاف مقاومت می‎کند؛ زیرا رفتار خلاف، ناهماهنگی بیشتری در او بوجود می‎آورد.[6] بنابراین وقتی فرد بداند که انحرافات جنسی علاوه بر پیامدها و آثار سوء بسیار جسمانی، ایجاد امراض متعدد و بعضاً غیرقابل درمان، باعث صدمه به شرافت خود و خانواده‎اش می‎شود، از ارضای جنسی نامشروع پرهیز نموده و راه صحیح و مشروع آن را انتخاب می‎کند.
3. کنترل محرک‎های جنسی
بدون تردید از جمله عواملی که در دامن زدن به غرایز شهوانی و رشد زمینه‎های تجلی نیاز جنسی در جوانان از نقش بسزایی برخوردار است همانا عرضه محرک‎های جنسی در قالب‎های گوناگون (از جمله مطالب کتاب‎ها، روزنامه‎ها و مجلات، تصاویر، فیلم و اینترنت و دهها عامل ریز و درشت دیگر) می‎باشد. این محرک‎ها از عوامل آشفته ساختن تعادل روح و روان، و از موجبات شعله‎ور گردیدن شهوات جنسی به شمار می‎آیند، لذا حفظ سلامت روح و روان جوان از افکار و امیال شهوانی مستلزم کنترل این محرک‎های محیطی آلوده می‎باشد.[7] 4. تأمین نیازهای جنسی
همان گونه که از مقدمه گذشت , انسان دارای مجموعه‎ای از امیال و غرایز است که عدم ارضای آن یعنی سرکوب کردن و یا ارضای ناقص هر کدام از آنها موجب ایجاد تزلزل در شخصیت انسان می‎گردد و در غریزه جنسی نیز به همین صورت است. خداوند حکیم اگر نیاز جنسی را در انسان نهاده است راه برآورده ساختن آن را هم به او آموخته است و در همه ادیان الهی تنها راه برای ارضای صحیح نیاز جنسی , ازدواج قرار داده شده است. از این رو، در روایات اسلامی پیرامون پیامدهای بی‎بدیل مادی و معنوی ازدواج مطالب زیادی به ما رسیده است که یکی از مهمترین و ارزنده‎ترین فایده‎های ازدواج، حفظ انسان از مفاسد اخلاقی و انحرافات جنسی است. که در اینجا به ذکر یک روایت بسنده می‎کنیم:
قال رسول الله ـ صلّی الله علیه و آله ـ : «أیُّها شابٍّ تَزَوَّجَ فی حَداثَهِ سِنِّهِ عَجَّ شَیْطانُهُ: یا وَیْلَدُ! عَصَمَ مِنّی دینَهُ»؛ هر جوانی که در دوره جوانی خود ازدواج کند، ‌شیطانش فریاد برآورد که: وای بر او! دین خود را از «گزند» من حفظ کرد.[8] 5. پر کردن اوقات فراغت جوانان
اوقات فراغت جوانان از اهمیت خاص و در خور توجهی برخوردار است. زیرا جوانان به عنوان بخش عظیمی از پویاترین گروه‎های اجتماعی هستند که از یک وجود سرشار از توان، انرژی و امید دارند و از سوی دیگر دارای خواست‎ها، تمایلات، احساسات و عواطف گوناگون هستند اگر این توان و انرژی در بستر مناسبی از فراغت قرار نگیرد و به تمایلات و خواسته‎های مشروع آنان پاسخی مناسب داده نشود باید منتظر اعمال رفتار ضدارزشی و هنجار شکن و بروز انحرافات جنسی در اجتماع باشیم. بنابراین نقش و اهمیت فراغت در زندگی جوانان ضرورت یک برنامه ریزی دقیق را بیش از جلوه‎گر می‎سازد.[9] به همین جهت، جامعه شناسان معتقدند که در صورت فقدان برنامه و آماده سازی برای بهره برداری از اوقات فراغت، فضای وسیع فراغت، دشمن شماره یک انسان‎ها خواهد بود. این امر در مورد نوجوانان و جوانان ابعادی دهشتناک خواهد داشت. «در بررسی‎هایی که به عمل آمده معلوم گردید که ارتکاب جرائم بزرگ از طرف جوانان اغلب در زمانی صورت گرفته که آنان بیکار بوده‎اند»[10]. در روایتی از حضرت علی ـ علیه السّلام ـ نقل شده است که فرمودند: «اَلنَّفْسُ اِنْ لَمْ تَشغَلَهُ شَغَلَکَ؛ اگر تو نفس را به کاری مشغول نداری، او تو را به خود مشغول خواهد داشت»[11].
از آنجا که فعالیت‎های سالم و جهت‎دار سودمند، مقدار فراوانی از انرژی جوان را به خود اختصاص می‎دهد، و از تحریکات جنسی و شهوت انگیز جلوگیری می‎نماید، از این رو، با توسعه امکانات مربوط به تفریحات سالم و فعالیت‎های ورزشی، تدارک برنامه‎های مناسب اردویی ـ مسافرتی، فراهم نمودن فرصت‎های تحقیقاتی و مطالعاتی، برنامه‎های مذهبی و معنوی، و واگذاری کار و مسؤولیت‎های مختلف و مورد علاقه در سطح خانواده، مدرسه و اجتماع، می‎توان بخش زیادی از اوقات جوانان را به اوقاتی مفید و ثمربخش مبدل نمود.
بنابراین، همان گونه که در علم طب، جلوگیری از پیدایش بیماری‎های جسمی به مراتب آسان‎تر از درمان آن است و بهداشت اهمیت فوق العاده‎ای در حیات افراد و سرنوشت اجتماع دارد، در بیماری روحی و روانی ـ اخلاقی، خصوصاً انحراف جنسی، توجه به آن بسیار مهم است؛ لذا امید است با بکارگیری راههای پیشنهادی فوق، شاهد طهارت نفس جوانان عزیز، و پاکی آنان از پلیدی‎های روحی و انحراف جنسی باشیم.
ب. راههای درمان انحراف جنسی جوانان
انحراف جنسی دارای انواع مختلفی می‎باشد و برای برخی از آنها (مانند خودارضایی) راههای اختصاصی نیز مطرح شده است ولی بدلیل اختصار، از بیان راههای اختصاصی برای درمان همه انحرافات جنسی خودداری نموده و به راهکارهای کلی درمان اشاره می‎کنیم.
1. آشنا کردن جوانان با آثار و پیامدهای سوء انحرافات جنسی
یکی از علل و عوامل ارتکاب کجرویها و انحرافات، ناشی از جهل و ناآگاهی انسان‎ها نسبت به آثار و پیامدهای سوء و دهشتناک آن می‎باشد. چنان که امیرالمؤمنین علی ـ علیه السّلام ـ در عهد نامه خود به مالک اشتر می‎فرماید:
«دربرابر خداوند کسی نافرمانی نمی‎کند مگر جاهل شقی»[12]. به همین دلیل، روایات بسیاری موجود است که هر کدام اثری از آثار منفی پیروی از شهوت را یادآوری می‎کند و انسان را از عواقبِ سوء آن آگاه سازد.
2. استمداد از خداوند و اهل بیت ـ علیهم السّلام ـ
افراد مبتلا به انحراف جنسی باید به لطف خداوند امیدوار باشند و با خواندن نماز و راز و نیاز با آفریننده مهربان و بخشنده و با توسل به اهل بیت ـ علیهم السّلام ـ به آنان پناه برده و از آنان کمک بخواهند و توبه کنند از این که به سبب اعمال زشت خویش آن بزرگواران را از خود برنجانند.
برخی از محققین در این زمینه، راهکارهایی همچون:
ـ شرطی سازی بیزاری آور
ـ حساسیت سازی نهان
ـ تقویت مثبت و تقویت منفی (تشویق و تنبیه)را پیشنهاد داده اند.

معرفی منابع جهت مطالعه بیشتر:
1. محمد قاسمی، حمید، اخلاق جنسی از دیدگاه اسلام، تهران، سازمان تبلیغات اسلامی، چاپ اول، 1373.
2. تربیت جنسی از دیدگاه اسلام، حافظ ثابت، موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی، 1381.
3 .رضوی، محمد جواد، انحراف جنسی از دیدگاه جامعه شناسی و روان شناسی، (بی‎جا)، 1353.
4. شفیعی، سید محمد، پرورش روح، جلد دوم، چاپ اول، قم، دفتر تبلیغات اسلامی، 1370.
5. امین زاده، محمدرضا، اسلام و ارضای غریزه جنسی، چاپ اول، قم، انتشارات در راه حق، 1377.
6. کجباف، محمدباقر، روان شناسی رفتار جنسی، چاپ اول، تهران، نشر روان، 1378.

پی نوشت ها:
[1] . قرائتی، محسن، گناه شناسی، ‌تهران، پیام آزادی، چاپ اول، 1369، ص 258.
[2] . فجر/14.
[3] . ق/18.
[4] . اسراء/70.
[5] . نهج البلاغه، نامه 31.
[6] . ارونسون، الیوت، روان شناسی اجتماعی، ترجمه حسین شکرکن، تهران، رشد، 1366، ص 150 ـ 151.
[7] . محمدقاسمی، حمید، اخلاق جنسی از دیدگاه اسلام، تهران، سازمان تبلیغات اسلامی، چاپ اول، 1373، ص 201.
[8] . محمدی ری شهری، محمد، میزان الحکمه، جلد پنجم، حدیث 7805.
[9] . مجله پیوند، شماره 273، تابستان 81، «جوانان و اوقات فراغت»، ص 724.
[10] . رضوی، محمد جواد، انحراف جنسی از دیدگاه جامعه شناسی و روان شناسی، (بی‎جا)، 1353، ص 258.
[11] . مطهری، مرتضی، تعلیم و تربیت در اسلام، تهران، صدرا، چاپ یازدهم، 1367، ص 414.
[12] . نهج البلاغه، نامه 53.

مطالب مشابه

دیدگاهتان را ثبت کنید