از امیرالمؤمنین علیه السلام در باب حرص و حریص، حکمتهاى پرمغزى روایت شده که لازم است به قسمتى از آنها اشاره شود:
الْحَریصُ تَعِبٌ. «1»
آدم حریص در رنج است.
الْحِرصُ مَطِیَّهُ التَّعَبِ. «2»
حرص مرکب رنج و مشقّت است.
الْحِرصُ عَلامَهُ الْفَقْرِ. «3»
حرص نشانه فقرِ [عقلى و قلبى و روحى] است.
الْحَریصُ لا یَکْتَفى. «4»
حریص به هیچ چیز قناعت نمىکند.
الْحَریصُ عَبْدُ الْمَطامِعِ. «5»
حریص برده طمع کارىهاست.
الْحِرصُ عَلامَهُ الأْشْقِیاءِ. «6»
حرص نشانه تیرهبختان است.
الْحِرصُ یُفْسِدُ الإْیقانَ. «7»
حرص تباه کننده یقین است.
الْحِرصُ یُذِلُّ وَ یُشْقِى. «8»
حرص ذلیل و بدبخت مىکند.
الْحِرصُ یَنْقُصُ قَدْرَ الرَّجُلِ، وَ لایَزیدُ فى رِزْقِهِ. «9»
حرص جاه مرد را کم مىکند و چیزى به رزقش نیفزاید.
الْحَریصُ فَقیرٌ وَ لو مَلَکَ الدُّنْیا بِحَذا فیرِها. «10»
حریص تهیدست است گرچه تمام دنیا را مالک شود.
لا حَیاءَ لِحَریصٍ. «11»
براى حریص حیا نیست.
الْحِرْصُ مُوقِعٌ فى کَثیرِ الْعُیُوبِ. «12»
حرص آدمى را در بسیارى از عیوب مىافکند.
قَتَلَ الْحِرصُ راکِبَهُ. «13»
حرص قاتل حریص است.
سُئِلَ أمیرُالْمُؤْمِنینَ علیه السلام: أىُّ ذُلٍّ أذَلُّ؟ قالَ: الْحِرْصُ عَلَى الدُّنْیا. «14»
از امیرالمؤمنین علیه السلام پرسیدند: کدام پَستى پستتر است؟ فرمود: حرص بر دنیا.
الْحَریصُ أسیرُ مَهانَهٍ لایُفَکُّ أسْرُهُ. «15»
حریص اسیر نوعى از پستى است که رهایى از آن ندارد.
پی نوشت ها:
(1)- غرر الحکم: 294، حدیث 6586.
(2)- غرر الحکم: 294، حدیث 6578.
(3)- غرر الحکم: 295، حدیث 6627؛ الکافى: 8/ 23، خطبه لامیرالمؤمنین علیه السلام.
(4)- غرر الحکم: 295، حدیث 6635.
(5)- غرر الحکم: 295، حدیث 6636؛ مستدرک الوسائل: 12/ 61، باب 64.
(6)- غرر الحکم: 295، حدیث 6609؛ مستدرک الوسائل: 12/ 61، باب 64.
(7)- غرر الحکم: 295، حدیث 6637؛ مستدرک الوسائل: 12/ 61، باب 64.
(8)- غرر الحکم: 295، حدیث 6610؛ مستدرک الوسائل: 12/ 62، باب 64.
(9)- غرر الحکم: 295، حدیث 6628؛ مستدرک الوسائل: 12/ 62، باب 64.
(10)- غرر الحکم: 295، حدیث 6630.
(11)- غرر الحکم: 296، حدیث 6645.
(12)- غرر الحکم: 295، حدیث 6639.
(13)- غرر الحکم: 294، حدیث 6605.
(14)- مستدرک الوسائل: 12/ 59، باب 64، حدیث 13504؛ وسائل الشیعه: 7/ 83، باب 31، حدیث 8790.
(15)- غرر الحکم: 295، حدیث 6612.
