ترنمی زیبا و جانبخش
یکی از قاریان قرآن، که چهره ی نورانی و معصومش، حاکی از مصاحبت پیوسته او با کلام الله بود، به مناسبت خاصی که پیش آمد، برایم تعریف کرد که از آغاز دوران کودکی، زمزمه ی تلاوت قرآن پدر خویش را، در هر صبحگاه شنیده، و با این ترنم شیرین و زیبا، سر از خواب برداشته است. و زمانی هم که به سن تکلیف شرعی رسیده، با شنیدن همین آوای خوش، سالهای پی در پی، برای نماز صبحگاهی، برخاسته است.
آن برادر عزیز، در ادامه ی خاطرات زیبای خود، تعریف کرد که:
– با اینکه حالا چند سال است که پدرم دعوت حق را لبیک اجابت گفته، اما در هر صبحدم، گویا در و دیوار خانه، آن ترنم زیبا و جانبخش را سر می دهند، و عطر تجسم آن خاطرات معنوی، همه ی فضای اطاق کوچک ما را پر می سازد.
تمام کسانی که پدر یا یکی از افراد خانواده ی آنان، عادت به تلاوت قرآن در صبحگاه داشته اند، از دوران کودکی و نوجوانی خود، خاطراتی این چنین شیرین و معطر، در اعماق دهنشان، بجای مانده است که در آغاز هر روز، لحظات خوشی را برایشان به ارمغان می آورد.
و این یکی دیگر از اثرات سازنده ی تلاوت قرآن، در افراد خانواده، بخصوص کودکان و نوجوانان است.

ستارگان درخشان زمینی
قرآن، دریائی از نور و رحمت است که در هر کجا قرار بگیرد، آنجا را متبرک نموده و به درخشیدن وامیدارد. اما بسیاری از این درخشش ها و نزول برکات را، با چشمان کوتاه بین نمی توان رؤیت نمود.
و به همین دلیل است که باید خاضعانه، در برابر پاسداران ناموس الهی و جانشینان خدا در زمین، ائمه معصومین صلوات الله علیهم اجمعین، زانوی ادب زده، و اسرار بزرگ عالم هستی را، از لسان مبارکشان بشنویم.
در رابطه با اثرات تلاوت قرآن در خانه، به حدیث اعجاب انگیزی از اولین اختر تابناک آسمان ولایت، حضرت امیرالمؤمنین (ع) گوش دل می سپاریم:
« در خانه ای که قرآن خوانده شود، و از خدای عزوجل فراوان یاد گردد، برکت افزایش می یابد، و فرشتگان حضور پیدا می کنند و شیاطین از آن می گریزند. و آن خانه به اهل آسمان روشنی می دهد، همان گونه که ستارگان آسمان به اهل زمین روشنی می دهند. »(1)
در حدیث دیگری، پیامبر محبوب و بزرگوارمان، ضمن تأکید همین درخشش برای اهل آسمانها، به کسانی که تلاوت قرآن در منازل را، از برنامه ی زندگی خود حذف نموده اند، هشدار می دهند که خانه های خود را همانند قبرستان، سرد و خاموش نسازند:
« خانه های خود را با تلاوت قرآن روشن کنید، و منازل را مانند قبرستان قرار ندهید. چنان که یهود و نصارا چنین کردند. در کلیساها و معبدها به عبادت پرداختند ولی در منازلشان اثری نبود.
در هر خانه که قرآن زیاد خوانده شود، خیر و برکت آن خانه زیاد می شود و اهل آن خانه مشمول عنایت گسترده الهی خواهند شد. و آن خانه به اهل آسمانها نور می دهد. همان طور که ستارگان، زمین را روشن می کنند. »(2)
پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم، در حدیثی دیگر، باز هم به اثرات وجود قرآن در منازل، تأکید می فرمایند :
« خالی ترین و فقیرترین خانه ها، خانه ایست که در آن قرآن نباشد. »(3)
شاید که مقصود پیامبر عزیزمان، وجود روح قرآن در منازل است، وگرنه، در هر خانه ای یک یا چند جلد قرآن، آن هم به شکلهائی زیبا و چشمگیر، یافت می شود که بسا در طول یکسال هم، صفحه ای از آن گشوده نمی شود.

توصیه ای برای پدران و مادران
اگر علاقمندید که کودکان و نوجوانان شما، در آینده به کتاب قرآن عشق بورزند، و با آیات آن الفتی ناگسستنی داشته باشند،
اگر آرزومندید که آیات قرآنی، در ذره ذره ی وجود نوجوانان شما جای بگیرد، و در آینده مسیر زندگی خود را، همراه با قرآن تعیین نمایند،
و اگر دوستدارید که نور قرآن، پیوسته زوایای زندگی شما را روشن نموده، و از برکات حیرت انگیز آن برخوردار شوید،
حتما در منازل خود، برنامه ی تلاوت قرآن، آن هم با صوتی نسبتا بلند، بخصوص در صبحگاهان داشته باشید، و بدون این که از کودکان و نوجوانان خود مستقیما بخواهید که گوش به تلاوت شما بدهند، سعی نمائید که آهنگ تلاوت قرآن، پیوسته در گوش آنان بنشیند.
و این نکته ی مهم را هم یادآوری نمائیم که بنابر عقیده ی رواشناسان، تلقین و تکرار، در هنگام صبح، و در حالت خواب و بیداری، بدلیل رلکس بودن ماهیچه های بدن و تمرکز فکر، در ذهن همگان و بخصوص کودکان، تأثیر عمیق و شگفت انگیزی دارد.
اما اگر خانواده ای به هر دلیل، نمی تواند برنامه ی تلاوت قرآن داشته باشد، حداقل توصیه می شود که در صبحگاهان، دقایقی نوار قرآن، محیط صمیمی خانه ی آنها را، لبریز از معنویت و آرامش نموده، و زمینه ی مستعدی برای کودکان و نوجوانان، بوجود بیاورد.

تجربه ی دو خانواده ی حافظ قرآن
مدتی پیش، مطلبی را درباره ی زبیده، دختر 9 ساله ی بلوچستانی، در یکی از روزنامه ها خواندیم که لازم است در همین فصل، اشاره ی کوتاهی به آن بنمائیم.
حتما نام زبیده را ( از طریق رسانه های گروهی) شنیده اید. دخترکی روستائی با چهره ای سوخته از آفتاب، که در سن 5 سالگی حفظ قرآن را شروع می کند و در سن 7 سالگی، حافظ کل قرآن می شود.
پدر زبیده، در مصاحبه ای کوتاه، به دوران شیرخوارگی دخترش اشاره می کند، و جمله ای را می گوید که در عین کوتاهی، لازم است که پیرامون آن مدتی تأمل شود:
« زبیده در شیرخوارگی در آغوش من می نشستند. من قرآن می خواندم و ایشان گریه نمی کردند و گوش می دادند. و ایشان از بچگی اشتیاق زیادی به خواندن قرآن و حفظ کلام الله مجید داشتند. »(4)
تجربه ی دیگر را یکی از معلمین قرآن، در رابطه با یک خانواده ی مشهدی، برایمان تعریف کرد.
این خانواده ی بسیار موفق، دارای دو دختر بچه ی 8 و 6 ساله هستند که اولی نصف و دیگری حدود ثلث قرآن را حفظ کرده و با صوت زیبائی، قرائت می نمایند.
ما در سعادتمند آنها، راز این موفقیت بزرگ را، چنین بیان نموده اند:
– من در دوران بارداری، پیوسته با وضو بوده، و قرآن زیاد تلاوت کرده و یا نوارهای آن را گوش می دادم.
در موقع شیر دادن هم با وضو بوده، و در همان حالت قرآن را تلاوت می کردم. و در هر روز، دستگاه ضبط را، در نزدیکی بچه ها روشن کرده و نوار قرآن می گذاشتم.
به همین ترتیب بچه ها، از نخستین روز، با صوت قرآن آشنا شدند، و از 4 سالگی هم برنامه حفظ قرآن را شروع کردند.

پی نوشت‌ :

1- اصول کافی – به نقل از الحیاه.
2- کافی ج 2 – به نقل از قرآن در احادیث اسلامی.
3- عده الداعی، ص 212 – به نقل از قرآن در احادیث اسلامی.
4- روزنامه اطلاعات شماره ی 18720 – دهم فروردین 1368.
منبع:کتاب آداب تلاوت قرآن