نویسنده: ابراهیم امینی

هر مؤسسه یا اداره یا کارخانه یا کارگاه و بالاخره هر تشکیلات اجتماعى احتیاج به یک مدیر مسئول دارد.گر چه باید بین افراد آن مؤسسه تعاون و همکارى وجود داشته باشد لیکن به هر حال بدون مدیر بخوبى اداره نخواهد شد.اداره یک منزل یقینا از اداره هر مؤسسه اى دشوارتر وبا ارزش تر است و احتیاج بیشترى به مدیر دارد.
در این جهت تردید نیست که باید در بین اعضاى یک خانواده تفاهم کامل و تعاون و همکارى وجود داشته باشد لیکن وجود یک سرپرست عاقل و با تدبیر هم برایشان ضرورت دارد،هر خانه اى که یک مدیر با تدبیر و نافذ الکلمه اى نداشته باشد به طور حتم اوضاع منظم ورضایتبخشى نخواهد داشت،سرپرستى خانه یا باید به عهده مرد باشد و زن از او اطاعت کند، یا به عهده زن باشد و مرد فرمانبردارى کند،لیکن از آنجا که اینکار غالبا از مردها بهتر ساخته است چون تعقلاتشان بر احساساتشان غلبه دارد خداوند حکیم این مسؤولیت بزرگ را بر دوش او نهاده در قرآن شریف میفرماید:
«مردان سرپرست زنانند،زیرا خدا بعض افراد را بر بعض دیگربرترى داده است و براى اینکه از مالهاى خویش خرج کرده اند.پس زنان شایسته فرمانبردارند (1) ».
بنابراین صلاح خانواده در اینست که مرد را به عنوان بزرگ وسرپرست خانواده بشناسند و با نظر و صلاحدید او کار کنند،این موضوع بدانمعنا نیست که مقام زن کوچک شده باشد بلکه حفظ نظم و انضباطمنزل چنین اقتضائى را دارد،اگر خانمها احساسات خام و تعصبهاى بیجارا کنار بگذارند وجدان خودشان نیز بدین موضوع قضاوت میکند.
خانم…میگوید:ما در ایران رسم خوبى داشتیم که متاسفانه به تدریج خلل یافته است.سنت این بود که همیشه مرد در خانواده ایرانى رئیس خانواده بود ولى امروز وضع منزل متزلزل شده و خانواده در موردانتخاب رئیس سرگردان مانده است.ولى بهتر است زن امروزى که دربسیارى از موارد اجتماعى حقى برابر با مرد یافته است در خانه مرد را به عنوان رئیس قبول داشته باشد…باید به همه کسانى که میخواهند ازدواج کنند این فکر قدیمى توصیه شود که وقتى قدم به خانه بخت میگذارند بالباس عروسى وارد خانه شوهر شوند و با کفن خارج شوند (2) ».
البته این مطلب هست که گرفتاریهاى زندگى و مشاغل روزانه مردغالبا اجازه نمیدهد که در تمام امور خانواده دخالت کند و در واقع مى توان گفت که قسمت عمده کارها عملا در اختیار کدبانوى خانه است و اکثریت قریب به اتفاق کارها بر طبق میل و اراده او انجام میگیرد لیکن به هر حال حق حاکمیت و سرپرستى مرد باید محترم شمرده شود.اگر در جایى اظهارعقیده و دخالت کرد و لو در امور جزئى خانه دارى باشد نباید در مقابل پیشنهادش استقامت بخرج داد و بدینوسیله حق حاکمیت او را مورد انکارقرار داد،و الا به شخصیتش لطمه وارد شده خودش را مسلوب الاراده و همسرش را یک زن بى ادب و حق نشناس و لجباز حساب میکند،اززندگى دلسرد و به همسرش کم علاقه میشود.چون شخصیتش جریحه دارشده ممکن است در صدد تلافى و انتقام بر آید و حتى در مقابل خواسته هاى بجا و معقول همسرش سر سختى نشان دهد.
رسول خدا صلى الله علیه و آله فرمود:«زن خوب به حرف شوهرش گوش میدهد و مطابق دستوراتش عمل میکند». (3)
زنى از رسول خدا پرسید:«زن نسبت به شوهرش چه وظیفه اى دارد؟فرمود:باید از وى اطاعت کند و از فرمانش تخلف ننماید (4) ».
پیغمبر اسلام صلى الله علیه و آله فرمود:«بدترین زنها زن لجباز ویک دنده است (5) ».
رسول خدا فرمود:«بدترین زنها کسانى هستند که هم نازا و هم کثیف و لجباز و نافرمان باشند (6) ».
خانم گرامى،شوهرت را به عنوان بزرگ و سرپرست خانواده بپذیر،با نظر و مشورت وى کارها را انجام بده،از دستوراتش تخلف نکن،اگر در کارى دخالت کرد در مقابلش سرسختى نشان نده،و لو اینکه از امور خانه دارى باشد که تو بهتر از آن اطلاع دارى،شوهرت را عملایک فرد مسلوب الاختیار قرار نده،بگذار گاه گاه در کارها دخالت کند وبدین ریاست صورى دلخوش باشد،موضوع ریاست او را عملا به فرزندانت نشان بده،به آنها تذکر بده در کارها از پدرشان اجازه بگیرند واز فرمانش تخلف ننمایند.از کودکى آنها را بدین رفتار عادت بده تا حرف شنو و فرمانبردار و با ادب بار آیند،و احترام تو و شوهرت محفوظ بماند.

پی‌نوشت‌ها:

1-سوره نساء آیه 34 الرجال قوامون على النساء بما فضل الله بعضهم على بعض و بما انفقوا من اموالهم فالصالحات قانتات .
2-اطلاعات 17 مرداد ماه 1351.
3-بحار ج 103 ص 235
4-بحار ج 103 ص 248
5-مستدرک ج 2 ص 532.
6-شافى ج 2 ص 129.
منبع:امینی، ابراهیم؛ (1367؟)، آئین همسرداری یا اخلاق خانواده، تهران: اسلامی، چاپ پانزدهم.