گرچه داشتن اندامی متناسب، لازمه جذابیت و زیبایی آدمی است ولی یکی از عوارض کاهش وزن، برای رسیدن به این هدف، تغییر وضعیت صورت فرد است که گاهی باعث قطع رژیم غذایی می شود و متأسفانه، مراحل رژیم غذایی ناتمام می ماند.
در نوشتن رژیم های غذایی باید همواره حفظ زیبایی و طراوت پوست صورت را مدنظر داشته باشیم. زیرا هدف ما از کاهش وزن دو مقوله سلامتی و زیبایی است و از مؤلفه های مهم، زیبایی، شادابی و انبساط رنگ طبیعی پوست صورت است.
اگر در نوشتن یک رژیم غذایی و رعایت آن، تمهیدات لازم اندیشیده شود به راحتی می توان به هر دو هدف برنامه، یعنی سلامتی و زیبایی دست یافت. در این مقاله به علل تغییرات نامطلوب صورت در کاهش وزن و روش های پیشگیری و اصلاح آن می پردازند.

1- درمان اختلالات تغذیه ای قبل از شروع برنامه غذایی:

گاهی فرد از قبل دچار مشکلات تغذیه ای مثل کم خونی یا کاهش ذخیره کلسیم یا کمبود ویتامین ها است، اینچنین فردی ممکن است با کاهش وزن مختصری دچار علائم ناراحت کننده ای در صورت شود، مثل تیرگی صورت، عمیق شدن خطوط پوستی و یا گودافتادگی پای چشم.
به همین دلیل قبل از شروع هر برنامه غذایی باید فرد معاینه شود و سابقه پزشکی او به دقت توسط پزشک بررسی شود و معمولاً سه برنامه پزشکی، پیش روی فرد قرار می گیرد:
حالت اول: شدت مشکلات فرد در حدی است که ابتدا باید به درمان آنها پراداخت و در جلسه بعد، رژیم غذایی را شروع کرد.
حالت دوم: پرونده پزشکی ناقص است یا تشخیص قطعی مشخص نیست که باید با استفاده از امکانات تشخیص، به تشخیص کامل پرداخت و سپس درمان را شروع کرد.
حالت سوم: مشکل پزشکی فرد مختصر است و پزشک تصمیم می گیرد همزمان به درمان مشکل پزشکی و شروع رژیم غذایی اقدام کند.

2- انتخاب سرعت کاهش وزن مناسب

شاید مهم ترین عامل در حفظ زیبایی صورت در یک برنامه غذایی، کاهش تدریجی و آهسته وزن با یک آهنگ مشخص باشد تا فرد بتواند با تغییرات ایجاد شده در بدن (و صورت) خود را تطابق دهد و در نتیجه آب پوست تأمین باشد و چربی های زیرپوستی ناحیه صورت، کمتر دچار تحلیل شود. سرعت کاهش وزن با عوامل زیر مرتبط است:
وزن اولیه فرد، وزن ایده آل یا درخواستی، سن، جنس، وضعیت پزشکی فرد، وضعیت اقتصادی فرد، شرایط محیطی (مثل رطوبت هوا، دما) شغل (از نظر تأمین میزان کالری و امکان رعایت رژیم غذایی)، اهمیت زمانی رسیدن به سطح مشخص از کاهش وزن (مثل دیسکوپاتی های کنری یا تنگی های کانال نخاعی، بیماری های قلبی، جراحی های اجباری غیراورژانس و البته گاهی مراسم اجاتماعی خاص!

3- انتخاب رژیم غذایی مناسب

اگر برنامه غذایی بر اساس اصول علمی طراحی شده باشد می تواند اثر بسیار کمی بگذارد و حاشیه امنیت بالایی از این نظر برای طبیب و رژیم گیرنده ایجاد کند. عدم حذف کامل چربی ها از رژیم غذایی، تأمین فیبر کافی در رژیم غذایی (فیبرهای قبل حل شدن و غیرقابل حل شدن)، ایجاد تناسبا خوب در میزان پروتئین، کربوهیدرات و چربی در رژیم غذایی برای حفظ اصول برنامه ریزی صحیح رژیم غذایی برای حفظ چربی زیرپوستی صورت و نتیجتاً ثبات صورت است.

4- استفاده از مکمل های مناسب

استفاده به جا و به اندازه از ویتامین ها مثل ویتامین E و مینرال ها مثل روی (ZN) تأثیر بسزایی در کاهش عوارض رژیم غذایی دارد. انتخاب نوع مکمل، دوز مناسب مکمل و زمان صحیح شروع مکمل و ترکیب مکمل های مختلف با هم از اصول استفاده علمی این مواد در رژیم های غذایی برای حفظ سلامتی و شادبی (در بدن و صورت)می باشد.

5- نوشیدن آب کافی

تنظیم میزان آب لازم در رژیم غذایی، از اهمیت بالایی برخوردار است، گرچه نوشیدن آبا کافی تقریبا برای همه افراد لازم است (برای تنظیم سوخت و ساز بدن، تنظیم حرارت بدن، حفظ پوست و…) ولی این لزوم در دوران کاهش وزن دو چندان می شود، عواملی چون وزن اولیه، سرعت کاهش وزن، استفاده از داروها، وضعیت پزشکی فرد، دمای محیط، رطوبت محل، عادات غذایی و نوع رژیم غذایی در تنظیم میزان آب مصرفی روزانه، دخیلند، ضمن اینکه باید توجه داشت، چای و نسکافه و قهوه جای آب را در رژیم غذایی نمی گیرند.

6- پرهیز از گرسنگی زیاد

گرسنگی شدید یا طول کشنده به دلیل انقباضات مداومی که در صورت ایجاد می کند باعث فشار مضاعف روی خطوط صورت می شود و احتمال تعمیق آن ها را زیاد می کند. که باید با استفاده از خوراکی های کم کالری و پرحجم مناسب، این گرسنگی ما را کنترل کرد و اثرات مخرب آن ها روی پوست را حذف کرد.

7- رفع انقباض صورت

یکی از روش های ساده ولی کارا برای مقبله با تغییرات نامطلوب صورت در رژیم های غذایی طولانی مدت، روش آرام سازی صورت در رژیم های غذایی طولانی مدت، روش آرام سازی صورت است که باعث کاهش انقباضات عضلانی ناحیه صورت می شود (Relaxation Face)، انجام آن کاری بسیار راحت است و تأثیرات شگرفی در حفظ زیبایی پوست دارد. کافی است هر وقت حس می کنید عضلات صورتتان منقبض شده است (به ویژه ناحیه پیشانی)، این عضلات را شل یا اصطلاحاً رِلکس کنید. در شروع کار ممکن است کمی سخت به نظر آید و با اندکی تکرار، بر آن مهارت می یابید. این کار از فشار مضاعف بر روی صورت در حالاتی مثل ترافیک، سر و صدای زیاد، عصبانیت و البته گرسنگی، جلوگیری می کند و باعث حفظ صافی و یکنواختی پوست صورت می شود.

8- ماساژ صورت با دست

این کار را می توانید روزی دوبار هر بار سه دقیقه انجام دهید. بهترین موقع آن عصر و آخر شب است. اگر پوستتان خشک است می توانید 15 دقیقه قبل از انجام ماساژ، کمی کرم نرم کننده (یا روغن زیتون) استفاده کنید، برای ماساژ از انگشتان دوم، سوم و چهارم در حالتی که چسبیده به هم هستند، بهره آرامی (Gem-tle) انجام دهید.

9- ماساژهای گیاهی

برای حفظ زیبایی پوست از نظر کاهش چروک های پوستی و ایجاد شادبی در پوست می توانید ماساژ پوست را به همان طریق مذکور (از پایین به بالا و از داخل به خارج) با میوه های مختلف انجام دهید. مثل خیار، این کار راحداقل یک دقیقه انجام دهید و به فاصله هر دو دقیقه حداقل پنج بار تکرار کنید.

10- ماسک های گیاهی

استفاده از ماسک های گیاهی هم تأثیر بسزایی در ایجاد سرزندگی در پوست صورت دارند که در رژیم های طولانی مدت به ویژه در فصول سرد سال که تعریق پوست کم می شود می توانید یک روز در میان از این ماسک ها استفاده کنید مثل ماسک خیار، سیب، توت فرنگی (در صورت در دسترس بودن).

11- شست و شوی صحیح پوست صورت

برای جلوگیری از خشک شدن زیاد پوست صورت، بهتر است شست و شوی صورت از شامپو یا صابون های ملایم استفاده کرد و دمای آب بهتر است خنک یا ولرم باشد.

12- تأمین چربی پوست

حفظ چربی پوست، به ویژه پوست صورت، در یک رژیم غذایی طولانی یا سریع، بسیار اهمیت دارد البته لازم نیست حتماً از کرم های خیلی گران قیمت استفاده کنید، چیزی که بیشتر نیاز است دانش، توجه و عمل مناسب است.
می توانید روزی یک بار (در مورد پوست های خیلی خشک یا فصول سرد سال، روزی دوبار) از کرم های نرم کننده معمولی استفاده کنید. البته توجه داشته باشید که به نوع کرم حساسیت نداشته باشید والّا بهتر است با پزشک پوست مشورت کنید و یا اگر سابقه رژیم های مکرر دارید، حتماً این نکته را به پزشکتان اطلاع دهید تا او تمهیدات لازم را در مورد حفظ زیبایی پوست صورتتان، اعمال کند.

13- بخورهای گیاهی

استفاده به جا از بخورهای گیاهی هم سهم مهمی در حفظ شادبی پوست در دوران رژیم غذایی دارد که انتخاب نوع گیاه، زمان و تواتر استفاده از آن، توسط پزشک باتوجه به نوع پوست شما، مشخص می شود ولی از بخورهای خیلی معروف می توان از بخور گل ببونه یا روغن گندم نام برد.

14- آرامش روحی

شاید این عامل به تنهایی به اندازه تمام عوامل دیگر در حفظ زیبایی پوست تأثیر داشته باشد. پس آرام و امیدوار با روحیه ای مثبت زندگی کنید، رژیم بگیرید و از زندگی و زیبایی تان لذت ببرید.

15- لبخند زدن

لبخند نه تنها به زیبایی چهره تان می افزاید بلکه حفظ جوانی پوستتان را هم ضمانت می کند. از اخم کردن بپرهیزید. جیغ و داد نکنید! تا جوان تر بمانید، به مشکلات زیاد فکر نکنید و آن ها را زود به فراموشی بسپارید. خاطرات بد را یا فراموش کنید یا در بایگانی ذهنتان زیاد به سراغشان نروید و خاطرات خوب و تصمیمات امیدبخش خود را هر روز مرور کنید تا به آن ها حیات ببخشید. از خنده درمانی، تماشای فیلم های شاد و دوستی با انسان های شاد و مثبت، استقبال کنید.

16- تصویر ذهنی زیبا

همیشه یک تصویر ذهنی خوب از خودتان (اندام و صورتتان) داشته باشید ولی این نکته را یادتان باشد، وقتی می توانید از یک تصویر ذهنی بهره مند شوید که این تصویر یک حرکت مثبت در شما ایجاد کند، اگر متوجه شدید که امیال شما رو به تغییر است یا بهتر از آن تغییر رویه در زندگی خود مشاهده کردید، مطمئن باشید که از تفکر مثبت و تصویر ذهنی، در حال استفاده هستید و این تفاوت یک تفکر مثبت با یک رویای پرانرژی است که رویا بی اثر است. اگر تغییری در عمل روحیه شما نگذارد و رویا همان تفکر و تصور خلاق و مثبت است. شما را به سوی خوشبختی سوق دهد.

17- توجه به نوع لوازم آرایش

انتخاب کرم های پوستی زیبایی و کلاً لوازم آرایش تان را باید با توجه به نوع پوست (و گاهی دما و رطوبت هوا)انجام دهید تا از ایجاد خشکی پوست یا حساسیت های پوستی جلوگیری شود و بهتر است در استفاده از این مواد، زیاده روی نکنید و راه تنفس طبیعی پوست را زیاد محدود نکنید.
برای حفظ زیبایی پوستتان، به طبیعت بروید، نرمش کنید، از میوه و سبزیجات بیشتر استفاده کنید.

18- نقش استراحت در رژیم غذایی

یکی از عوامل مهم حفظ زیبایی پوست در رژیم های غذایی، استراحت کافی است. گاهی لازم است یک ساعت به میزان خواب روزانه خود اضافه کنید. می توانید از استراحت های کوتاه نیم روزی استفاده کنید یا از روش های آرام سازی بدن برای دقایقی، بهره ببرید. اگر وقت این کار را ندارید روی رِِلکسِشن صورت بیشتر تمرکز کنید.

19- مشاوره با پزشک متخصص پوست و زیبایی

گاهی لازم است در شروع یا امتداد رژیم غذایی با پزشک متخصص پوست مشاوره کنید، در موارد زیر این عمل لزوم پیدا می کند.
خشکی بیش از حد پوست، حساسیت زیاد پوست، مشکل زمینه ای (قبلی)پوست، کهولت سن، کاهش وزن های زیاد یا سریع.

20- ضد آفتاب مناسب

گرچه استفاده از ضدآفتاب مناسب، امروزه اهمیت بسیار دارد ولی در مورد افرادی که در معرض نورآفتاب قرار می گیرند و در رژیم غذایی خاصی نیز هستند، این موضوع اهمیت ویژه دارد، البته بیشتر توجه و استفاده به موقع از این ضدآفتاب ها مهم است نه استفاده از کرم های ضد آفتاب خیلی گران قیمت یا SPF های خیلی بالا.

21- پرهیز از خستگی زیاد

اگر قصد یک رژیم غذایی طولانی مدت یا شدید دارید بهتر است از عوامل ایجاد فشار (روحی یا جسمی)، حتی الامکان دوری کنید مثل کار جسمی شدید یا پیوسته. و حضور در مکان هایی با آلودگی صوتی یا آلودگی شدید هوا فشارهای روحی کنترل شود.
پرهیز از موقعیت امکان پذیر نیست. پس باید به نحوی اصلاح شود و پاسخ فرد به عوامل تنش زا باعث می شود تا زندگی آرام تری داشته باشد که این موضوع در حفظ سلامتی جسم و روح اهمیت بالایی دارد. به همین نسبت در حفظ زیبایی و شادبی پوست و صورت هم دخیل است. رعایت این نکات باعث می شود تا در حین داشتن یک رژیم غذایی، زیبایی صورت را هم حفظ کرد تا معجزه لاغری مشاهده شود.
منبع: نشریه راه کمال، شماره 34.