نویسنده:الهه رضاییان

خیلی خوب است که در سفرهای نوروزی بتوانیم حوادث قابل پیش بینی را شناسایی و از آنها پیشگیری کنیم. برای این منظور لازم است با اصول کمک های اولیه آشنا شویم تا موقع ضرورت غافلگیر نشویم. برخی از حوادثی که ممکن است در سفر برایتان رخ بدهد را در زیر آورده ایم….

● خـونـریـزی

در بیشتر موارد، خونریزی به سرعت قطع می شود، اما اگر خونریزی زیاد باشد، امکان دارد فرد دچار شوک شود. مهم ترین اقدام این است که با یک پارچه تمیز روی زخم را فشار دهید و آنقدر نگه دارید تا خون بند بیاید. برداشتن پارچه یا دست یا عوض کردن پارچه خونی شده، اشتباه است چون باعث می شود لخته های خون دوباره از محل خارج شوند و خونریزی ادامه یابد. اگر فرد حادثه دیده را (چه کودک چه بزرگ) بخوابانید و پاهایش را کمی بالا بیاورید، از شوک جلوگیری می شود چون خون راحت تر به سر و اعضای حیاتی می رسد. در حالی که محل را فشار می دهید، ناحیه زخمی شده در دست یا پا را بالا نگه دارید تا خون سریع تر بند بیاید. به فرد مصدوم خوردنی و نوشیدنی ندهید و او را آرام کنید.

● حـمـلـه قـلـبـی

اگر با فردی مواجه شدید که درد فشارنده وسط سینه و علایم تنگی نفس، کبودی لب ها و رنگ پریده دارد؛ بدانید این درد از قلب اوست و به هیچ وجه تکانش ندهید. کمک کنید در وضعیت راحت بنشیند. یک قرص زیرزبانی برایش بگذارید. دکمه های لباسش را باز کنید تا راحت نفس بکشد. اگر درد باقی ماند، این دیگر آنژین نیست، بلکه سکته قلبی رخ داده است و هرچه سریع تر باید او را به بیمارستان برسانید. نگذارید راه برود و او را روی صندلی چرخدار بنشانید و تا رسیدن اورژانس دلداریش دهید و مراقب نبض و تنفس او باشید. اجازه ندهید حرکت کند یا چیزی بخورد.

● خـفـگـی

ممکن است وقتی با دهان پرحرف می زنید یا می خندید، این حالت ایجاد شود پس می توانید از آن پیشگیری کنید. در کودکان شاید حس کنید دارد سرفه می کند یا صدای جیغ مانندی درمی آورد و متوجه نشوید دارد خفه می شود. ضربه به پشت، موثرترین کمک است. فرد را به جلو خم کنید با پاشنه دست ۴ ضربه سریع بین کتف ها بزنید. سر مصدوم باید پایین تر از بدن باشد. اگر موفق نشدید و کودک در نفس کشیدن مشکل داشت، او را روی زمین بخوابانید و با پاشنه دست، ۴ بار روی استخوان جناغ?سینه اش فشار بیاورید. ناامید نشوید و ضربه به پشت را دوباره امتحان کنید تا کودک نفس بکشد.

● سـوخـتـگـی

علت سوختگی هر چه باشد؛ حرارت یا آتش، برق یا ماده شیمیایی اولویت اول این است که محل سوخته را زیر آب سرد بگیرید تا خنک شود. اگر لباس فرد آتش گرفته، او را محکم در پتو بپیچید تا شعله ها خاموش شود و اگر لباس ها به پوست نچسبیده، آنها را درآورید و ناحیه سوخته را زیر آب خنک بگیرید.
هیچ کرم و پمادی به محل سوختگی نزنید و فقط یک پارچه تمیز روی محل بگذارید تا در فاصله زمانی رسیدن به درمانگاه، دچار عفونت نشود. برای پیشگیری از شوک، فرد را بخوابانید و پاهایش را بالا نگه دارید (۲۰ تا ۳۰ سانتی متر).
اگر مصدوم احساس سرما می کند، باید پتویی روی او بکشید تا در اثر مشکلی که برایش پیش آمده (خونریزی، سوختگی و…)، دچار شوک نشود. منظور از شوک، کاهش ناگهانی و خطرناک خونرسانی به بافت های حیاتی بدن است.
تغییر رنگ و سردشدن پوست و نبض سریع که به مرور ضعیف تر می شود، نخستین نشانه های شوک هستند.

● تـب

اگر کودک را با خود سفر می برید، لازم است حتما یک شربت استامینوفن همراه داشته باشید. پایین آوردن تب به خصوص در کودکان خردسال و شیرخوار مهم است.
اگر کودک تب دارد، لباس های او را کم کنید. با اسفنج آب خنک، نه آب سرد، پاها و بدن او را مرطوب کنید. اگر کودک شما بیشتر از ۳ ماه دارد، قطره یا شربت استامینوفن به او بدهید.

● گـزش

نشانه گزش حشرات تفاوت دارند اما گزش عنکبوت می تواند تهوع و مشکلات تنفسی را به دنبال داشته باشد. باید تا رسیدن کمک، محل گزیدگی را با یک باند فشار دهید و علاوه بر آن، با هر وسیله ای که دارید، تمام دست یا پا را باندپیچی کنید و بی حرکت نگه دارید. برای تسکین درد می توان از کیسه یخ استفاده کرد. خواباندن فردی که دچار گزش شده و آرام کردن او اقدام موثری است.

● آسـیـب بـه چـشـم

اگر ماده شیمیایی ای با چشمتان تماس پیدا کرد، به سرعت چشم را در حالت کاملا باز زیر آب سرد بگیرید و چند دقیقه صبر کنید آب خیلی ملایم از روی چشم رد شود. اگر چشم دچار جراحت شد آرامشتان را حفظ کنید و چشم آسیب دیده را حرکت ندهید. سر را هم بی حرکت نگه دارید. هر دو چشم را ببندید و به سرعت با اورژانس تماس بگیرید یا فرد مصدوم را به بیمارستان برسانید. اگر گردوغبار یا جسم خارجی در پلک می بینید، با دستمال تمیز و مرطوب از گوشه خارجی چشم آن را خارج و اگر موفق نشدید به پزشک مراجعه کنید.

● دنـدان درد

شایع ترین علت دندان درد بچه ها، پوسیدگی دندان هاست و کلید پیشگیری، مراقبت از رژیم غذایی و چکاپ دندان ها، اما اگر در سفر کودکتان دچار دندان درد شد، می توانید با دادن استامینوفن و قرار دادن کیسه آب گرم روی گونه او دردش را تسکین دهید. مراقب باشید پوشش کافی برای کیسه آب داغ در نظر بگیرید تا پوست کودک آسیب نبیند.