اگر کودک من ماده‌ای مسموم کننده بلعید، چه کنم؟
اول از همه بقیه‌ی آن ماده را از دسترس کودک دور کنید. بعد سعی کنید هرچیزی که در دهانش باقی مانده تف کند. یک نمونه از آن را برای سم شناسی در صورت نیاز نگه دارید، مگر این که ظرف محتوی آن ماده را داشته باشید. اگر هرکدام از علایم زیر را دیدید فورا با اورژانس تماس بگیرید.
• مشکل در تنفس
• درد شدید گلو
• سوختگی لب یا دهان
• تشنج
• عدم هشیاری
• خواب‌آلودگی شدید
فرزندتان را وادار به استفراغ نکنید.
اگر کودک اسید قوی مثل شوینده کاسه توالت، یا قلیایی قوی مثل راهگشا یا تمیزکننده اجاق گاز خورده باشد، استفراغ تنها باعث می‌شود که ماده سوزنده از راه گلو و دهان بالا بیاید و آسیب بیشتری ایجاد کند.
اگر کودک داروی تجویز شده یا بدون نسخه ای را خورده، بسته دارو را کنار دستتان نگه دارید تا بتوانید اطلاعات کامل را درباره آن بدهید. اگر می‌توانید، ماکزیمم مقدار قرص یا دارویی را که احتمال دارد خورده باشد را با شمردن تعداد داروی باقی مانده در ظرف حساب کنید.
متخصصان معمولا به والدین توصیه می‌کردند که شربت ایپکا یا کربن فعال شده را برای پیشامدهای مسمویت در دسترس داشته باشند، اما آکادمی طب کودکان امریکا (AAP) دیگر نگهداری اپیکا در منزل را توصیه نمی‌کند. اپیکا راه درمان موثری برای مسمویت نیست، بیشتر مراکز فوریت پزشکی هم دیگر از آن استفاده نمی‌کنند، و کربن فعال شده هم راه امنی برای درمان کودکان در منزل به شمار نمی‌رود.
اگر هنوز اپیکا در منزل دارید، AAP توصیه می‌کند سریعا و مطمئنا آن را دور بریزید. (هرگز هیچ دارویی را در سطل زباله‌ای که کودکتان به آن دسترسی دارد نریزید)
اگر سم روی پوست کودکم ریخت چه کنم؟
همه لباسهای آلوده را دربیاورید و پوست تماس یافته را با آب ولرم شستشو دهید. اگر پوست ظاهر سوختگی پیدا کرده، شستشو را حداقل تا 15 دقیقه دیگر ادامه دهید. برای توصیه های بیشتر با مرکز سموم تماس بگیرید.
اگر ماده‌ای سمی به داخل چشم کودکم ریخت چه کنم؟
بلافاصله چشم کودک را با آب ولرم شستشو دهید. اگر بچه ترسیده یا ناراحت باشد کار آسانی نخواهد بود. اگر بزرگسال دیگری حضور دارد، از او کمک بخواهید تا در حین ریختن آب داخل چشم کودک برای خارح کردن ماده سمی، دست و پای او را نگهدارد. اگر تنها هستید، کودک را محکم لای حوله با پتو بپیچید و زیر یک بازوی خود نگهدارید. آب ولرم را به آرامی در گوشه داخلی چشم بریزید. سعی کنید پلک ها را باز نگهدارید یا از کودک بخواهید پلک نزند. در طول 15 دقیقه شستشوی چشم به کودکتان دلگرمی بدهید. اگر از این ماده روی قسمتهای دیگر بدن کودکتان هم ریخته است، شاید بهتر است به جای این کار او را زیر دوش ببرید. (می‌توانید به همراهش زیر دوش بروید و کمکش کنید.)
اگر فرزندم در معرض دودهای سمی قرار گرفت چه کنم؟
فرزندتان را هرچه سریع تر به هوای تازه برسانید. اگر نفس نمی‌کشد، سریعا عملیات ماساژ قلبی CPR را آغاز کنید. اگر تنها هستید، CPR را به مدت یک دقیقه ادامه دهید، بعد با اورژانس تماس بگیرید. سپس دوباره CPR را آغاز کنید و تا رسیدن کمک یا زمانی که کودک خودش شروع به تنفس کند به این کار ادامه دهید.
اگر کودک پیش دبستانی شما مدتی در معرض دودهای سمی بوده اما تاثیری در او ظاهر نشده است، با دکترش صحبت کنید. احتمالا او جزئیات حادثه را می‌پرسد و برای اقدامات بعدی راهنمایی‌تان می‌کند.
آیا مواد سمی دیگری هستند که باید نسبت به آنها هشیار باشم؟
بله. اگر خانه شما قبل از سال 1980 ساخته شده باشد احتمال مسمومیت سرب هست. در اغلب موارد کودکان سرب را از طریق خوردن براده‌ها یا تنفس گرد سرب در زمان تعمیرات وارد بدن خود می‌کنند. مسمومیت سرب می‌تواند مشکلاتی در رشد جسمی و فکری و در رفتار ایجاد کند.
مسمومیت مونوکسید کربن بیشتر از هر مسمویت تصادفی دیگری عامل مرگ و میر در ایالات متحده امریکا است. مونوکسید کربن گازی است بی رنگ و بی بو که در صورت بدکاری وسایل خانه یا نصب نادرست در خانه شما نشت پیدا می‌کند. کودکان قبل از بزرگان در خانه علایم مسمومیت را بروز می‌دهند. علایم اولیه عبارتند از سردرد، سرگیجه و خواب آلودگی. در نتیجه ادامه‌ی نشت، تهوع، استفراغ، تپش قلب و بیهوشی . حتی مرگ هم ممکن است رخ دهد. نصب ردیابِ منوکسیدکربن در منزل و آزمودن مرتب آن در کنار دودیاب خانگی تمهید مناسبی است.
چطور از مسمومیت پیشگیری کنم؟
بیش از نیمی از مسمومیتها در کودکان زیر 6 سال و نود درصدِ آنها در خانه اتفاق می‌افتند. شایعترین سموم خانگی لوازم آرایشی، محصولات بهداشت فردی، شوینده‌ها و مُسکن‌ها هستند. امکان وجود این سموم را در خانه خود بررسی کنید. همه سموم احتمالی را جایی دور از دسترس کودکان بگذارید. برای تمام دراورها و کابینت های حاوی مواد یا اشیای خطرناک از قفل امنیتی استفاده کنید. داروهایی با درپوش مقاوم به کودک خریداری کنید و هرگز به کودک نگویید دارو آب نبات است.
وقتی در خانه مهمان دارید، دقت کنید که مواد مسمومیت‌زای احتمالی دور از دسترس باشند. هرچقدر هم که احتیاط کنید، اگر داروی مادربزرگ جلوی آینه جا بماند، کودکتان در معرض مسمویت خواهد ماند.
هرگز مواد مضر را در ظرفهای خالی – مثلا ظرف آبمیوه – که کودک فکر کند می‌تواند بخورد یا بنوشد نریزید. خمیردندان، صابون، شامپو، یا دیگر مواد مصرفی عمومی را با محصولات خطرناک در یک قفسه نگهداری نکنید. از مغازه گیاه فروشی درباره سمی بودن گیاهان اطراف خانه یا باغچه خود سوال کنید و به هر قیمت آنها را از بین ببرید. گیاهان خانگی را دور از دسترس نگهداری کنید.
هنگام استفاده کودک از لوازم هنری مثل چسب و ماژیک مراقب او باشید. (نباید بگذارید که حتی مواد غیرسمی را داخل دهانش کند). اگر کودک شما در گذشته سمی را خورده است باید حساس تر باشید. کودکی که یک بار دچار حادثه مسمومیت شده، به احتمال زیاد باز هم دچار حادثه‌ی دیگر خواهد شد.
شماره تلفن تماسهای فوریتی را نزدیک دستگاه تلفن خانه خود نگهداری کنید. نسبت به اطلاع پرستار بچه از محل شماره‌های اورژانسی اطمینان حاصل کنید.
