حالا نوشابه ها عضو ثابت سفره خیلی هایمان شده اند. بعد از حدود 120 سال از تولید اولین، پرفروش ترین و سودآورترین نوشابه غیرالکی، هر آمریکایی به طور متوسط، سالی 40 گالن نوشابه می نوشد و ایران، عنوان اول سرانه مصرف نوشابه های گازدار را از ان خودش کرده. اما این موجودات چطور به وجود آمدند و چطور خودشان را این قدر عجیب بین ما جا کرده اند؟
اولین نوشابه از کجا پیدایش شد؟
درست وقتی بانکی هادر جنگ های داخلی آمریکا، داشتند توی سرو کله خودشان می زدند. «جان استیت پمبرتون» توی آزمایشگاه کوچک خودش خیلی تصادف کشف کرد که اگر شربت با آب کربنیک مخلوط شود، خوشمزه تر می شود. پمبرتون یک داروساز بود و در آتلانتا زندگی می کرد. در سال 1885 که دیگر سرو صدای جنگ های آمریکایی ها خوابیده بود، پمبرتون «شراب کوکای فرانسه»را دستکاری کرد و اسمش را گذاشت:«کوکاکولا».پمبرتون نمی دانست آن چیزی که توی شیشه های مخصوص به عنوان یک جور مسکن برای آدم های پرخور پخش می کند، روزی دنیا را متحول خواهد کرد. کارخانه کوکادر سال 1892 تاسیس شد و بنای تولید نوشابه های گازدار گذاشت.
رقابت دوغول بزرگ نوشابه سازی
در دهه 70 که کوکا داشت برای خودش سروری می کرد، تاخت و تاز قوطی آبی ها باعث دردسر شد. وقتی فضانوردان ایستگاه فضایی میر، دور زمین سیر می کردند، «ماسیمورد آمور». مدیر بازاریابی بین المللی شرکت پپسی کولا رفت پشت تریبون، سینه اش را صاف کرد و گفت: «فضا اخرین هدف بازاریابی جهانی است.»
آن موقع پپسی کولا یک فروند جت کنکورد اجاره کرده بود و به اش آبی رنگ زده بود. 5میلیون دلار هم خرج شده بود برای یک فیلم تبلیغاتی که تویش قوطی غول پیکر پپسی را در دست دوتا فضانورد روسی نشان می داد. با همه دست و پا زدن های پپسی، کوکاهنوز 100 میلیون دلار بیشتر تبلیغات می کرد و دوبرابر پپسی، ماشین های اتوماتیک فروش نوشابه وفضای کاری داشت. ولی با این وجود، سهمی از بازار، داشت از چنگش بیرون می آمد. اوایل دهه 80 بود که کوکاکولا پروژه بازنگری در طعم و آمارگیری مردمی را شروع کرد و سلیقه 191 هزار نفر در بیش از 13 شهر را جمع آوری کرد. این برگ ترین آزمون طعم نوشیدنی ها بود که چیزی حدود 4 میلیون دلار هزینه داشت. در 23 آوریل 1985 کوکای جدید در یک کنفرانس مطبوعاتی معرفی شد. فکرش را بکنید، تعداد افرادی که از موضوع با خبر شدند، بیشتر از افرادی بود که در ژوئیه 1969 از پیاده شدن نیل آرمسترانگ در کره ماه خبردار شدند!
اوایل کار، سودای زنجبیلی (جینجریل یا کوکاکولا) بیشتر از 5 سال قبل مشتری پیدا کرد، ولی خیلی زود ورق برگشت. تلفن های کمپانی کوکا پشت هم به صدا درآمد و نامه های مردمی سرازیر شد. مردم می گفتند کوکا سمبل امریکا و دوست قدیمی شان است و به مقدسات شان توهین شده، بعضی ها که جوگیر شده بودند، تهدید می کردند که از آن به بعد به چای و آب روی می آورند.
اشتباه کوکاکولا «اشتباه دهه»لقب گرفت. در 11 ژوئیه همان سال، مدیران کمپانی، توی رادیو پیغام دادند: کوکای قبلی را با اسم تجاری «کوکای کلاسیک»دوباره برمی گردانند و نوشابه جدید را به نام «کوک جدید»(NEW COKE) می فروشند. داستان رقابت دوکمپانی، هیچ جا تمام نمی شود و همین طور دارد ادامه می یابد.
انرژی زا، رژیمی و انواع دیگر
بیشتر نوشابه های انرژی زا از آب های طعم دار با مقداری زیادی شکر ساخته می شوند. آن هایی که می خواهند شنگول تر از آن چه هستند، بشنود، باید بدانند انرژی زاها مثل نوشابه های معمولی می مانند که به شان بعضی از ویتامین های گروه cوB و یا کافئین و کولین را برای ایجاد حالات نشاط آور اضافه کرده اند. آن هایی که دنیا را بر حسب قواعد رژِیمشان محاسبه می کنند، نوشابه های بدون شیرینی را انتخاب می کنند که از یک نوع آب معدنی غنی شده به نام Brine ساخته شده. این ماده معجونی از 84 مدل ماده متفاوت است و شاید قبلا از طریق لوازم آرایشی شان از آن استفاده می کردند. مهم ترین ضرری که نوشابه های گازدار و رژیمی به تان می زنند، به خاطر اسیدفسفریک و گار کربنیک شان است که مانع از جذب کلسیم، منیزیم، آهن، روی و پتاسیم بدن می شود. برای همین، آن هایی که هنوز دارند قد می کشند، کوتاه می مانند و آن هایی که سن رشدشان تمام شده، پوکی استخوان می گیرند و خرابی دندان. خطر برای خانم هایی که هر روز به خوردن یک لیوان نوشابه رژیمی عادت کرده اند، 3 برابر بقیه است.
اشکال نوشابه های ورزشی را بگذارید به پای قند بالایشان. مواد کربوهیدراتی (قندی و مشتقات اش) در این نوشابه ها باید بین 5 تا7 درصد باشد. اگر کمتر باشد، ارزشی ندارد و اگر بیشتر از 8 درصد باشد، برای ورزشکار، اختلال در جذب می آورد. حالا با این که قند بیشتر این نوشابه های بالای 10درصد است، بماند پای خودتان; اگر می خواهعید باز هم نوش جان کنید!
منبع:هفته نامه همشهری جوان شماره 44