هموروئید اختلال رایج در مقعد و رکتوم است و زمانی که رگ های پیرامون مقعد یا ناحیه پایین رکتوم ملتهب می شوند، این حالت ایجاد می گردد. این بیماری هم در زنان و هم در مردان شایع است، اما بیشتر افراد در سن 50 سالگی به این بیماری مبتلا می شوند.

علل و انواع هموروئید:

چندین دسته رگ پیرامون رکتوم و مقعد وجود دارد. یک دسته از آنها رگ های هموروئیدی داخلی و دسته دیگر رگهای هموروئیدی خارجی هستند. دو نوع هموروئید وجود دارد و هر نوع هموروئید را براساس رگ هایی که تحت تاثیر قرار می گیرند نامگذاری می نمایند. نوع داخلی نتیجه افزایش فشار در رگ های هموروئیدی داخلی و نوع خارجی نتیجه افزایش فشار در رگ های خارجی می باشد.

عوامل خطر:

عوامل زیر باعث افزایش فشار در رگ های هموروئیدی می شوند. این وضعیت ها اگر چه عامل هموروئید نمی باشند، بلکه به عنوان ریسک فاکتورهایی در ایجاد این بیماری موثر هستند:
فشار برای دفع مدفوع، ایستادن برای مدت طولانی، بارداری، افزایش وزن و چاقی، یبوست مزمن یا اسهال، سیروز، غذاهای حاوی چربی بالا و فیبر کم.

علایم هموروئید:

احساس دفع، احساس پری بعد از دفع و درد.

درمان و تسکین علایم:

با افزایش دریافت فیبر و مایعات، می توان علایم را کاهش داد. در موارد نادر، وقتی این درمان ها موفقیت آمیز نمی باشند، از جراحی استفاده می شود.

جلوگیری از هموروئید:

تخلیه روده به محض احساس دفع
ورزش (مانند پیاده روی) نیز احساس یبوست و ایجاد مدفوع کمک می نماید.

تغذیه درمانی:

غذا نقش مهمی در بیماران مبتلا به هموروئید دارد. تغذیه مناسب در جلوگیری از هموروئید یا توقف آن موثر است و بالعکس، تغذیه نامناسب به تشدید درد در این بیماران کمک می کند به طور کلی غذای بیماران هموروئید باید شامل موارد زیر باشد:
فیبر: فیبر در جلوگیری از بروز یبوست نقش موثری دارد، غذای غنی از فیبر، حرکات روده را افزایش می دهد و به ایجاد مدفوع نرم و دفع راحت تر کمک می کند، در نتیجه به دیواره های مقعد آسیبی وارد نمی شود. همچنین فیبر از فشار زیاد برای دفع جلوگیری می نماید.

غذاهای غنی از فیبر:

1- غلات کامل: این غلات عبارتند از: برنج، ذرت، جو، گندم و … که حاوی فیبر بالایی هستند. در میان آنها جو، حاوی فیبر قابل حل می باشد و می توان از آن به ویژه در صبحانه استفاده نمود.
مکمل های حاوی سبوس نیز در جلو گیری یا بهبود هموروئید نقش موثری دارند.
2- حبوبات: حبوبات (مانند عدس، لوبیا، نخود و لوبیای سویا) غذاهایی غنی از فیبر می باشند.
3- میوه ها: اگر چه میزان فیبر محتوی میوه ها به اندازه غلات یا حبوبات نمی باشد، اما میوه ها نیز حاوی مقدار زیادی فیبر هستند. میوه های غنی از فیبر شامل پرتقال ، سیب، انجیر، توت فرنگی، کیوی ، موز، گلابی و انگور می باشند.
4- سبزیجات: سبزی ها هم غنی از فیبر هستند و در میان آنها می توان به هویج، سیب زمینی، اسفناج و کنگر فرنگی اشاره نمود.
5- مغزها: گردو، بادام و … نیز مقداری فیبر دارند.
مصرف بعضی از غذاها باید در این افراد با احتیاط صورت بگیرد:
1- غلات تصفیه شده: این دسته از غلات قسمت قابل توجهی از فیبر خود را از دست داده اند، بنابراین مصرف برنج سفید، نان سفید یا پاستا برای این افراد توصیه نمی شود.
2- شکرهای تصفیه شده: علاوه بر جنبه چاقی، شکرهای تصفیه شده حاوی میزان کمی فیبر هستند و موجب بروز یبوست می شوند. کیک ها، شکلات و شیرینی جات دارای این دسته از شکرها هستند که باید از مصرف آنها اجتناب نمود.
3- غذاهای تند: غذاهای تند درد این بیماری را بیشتر می نمایند، در نتیجه این افراد باید از مصرف خردل یا سس های تند اجتناب کنند و به جای آنها از گیاهان برای ایجاد طعم در غذا استفاده نمایند.
4- غذاهای نمک سود شده: مصرف نمک به مقدار زیاد برای بیماران مبتلا به هموروئید بسیار مضر می باشد. به طور کلی غذاهای آماده برای این بیماران نامناسب هستند، در نتیجه این افراد باید از مصرف زیتون، ساردین های نمک سود شده و سایر غذاهای غنی از نمک اجتناب نمایند.
5- سیگار: سیگار کشیدن به دلیل انقباض رگ های خونی، برای این افراد مضر است.
منبع:دنیای تغذیه- ش96