اگر مادر شما چاق و دارای اضافه وزن است، پس شما نیز در آینده چاقی و اضافه وزن خواهید داشت. البته، به حتم این گونه نیست. اگرچه بیولوژی هر فرد ساختار بدنی وی را تعیین می کند؛ اما، اینکه شما تا چه اندازه به بدن خود می پردازید، در واقع یکی از عوامل مهم در داشتن وزنی سالم است. افراد در دهه های مختلف زندگی خود دوره هایی را می گذرانند که کم کردن وزن در این زمان ها، دشوارتر است.
کارشناسان بر این باورند که سلول های چربی بدن ما به ویژه در زنان، به سبک زندگی و تغییراتی که در دهه های مختلف زندگی رخ می دهد، بستگی دارد. محققان دانشگاه «وست لافایت» می گویند: «افراد در دوران نوجوانی و جوانی بیشتر به بدن خود می پردازند و مراقب هستند که اضافه وزن پیدا نکنند، زیرا به خوش هیکل بودن خود در این دوره اهمیتی بسیار می دهند! اما، زمانی که این دوران را پشت سر می گذراند و وارد دهه دیگری از زندگی خود می شوند، از آن جایی که فعالیت بدنی نیز کمتر می شود (15 درصد کم می شود)، در 20 تا 30 سالگی 21 درصد به وزن افراد اضافه می شود». حال به چگونگی وزن بدن در دهه های مختلف زندگی می پردازیم:

اگر 20 تا 30 ساله هستید:

ممکن است زمانی که به سن 20 سالگی می رسید، اندام خوبی داشته باشید؛ اما، کم تحرکی و کم شدن میزان فعالیت ها ذخیره چربی در اندام های مختلف را بیشتر کرده و سبب می شود اندام نامتناسبی داشته باشید. محققان استرالیایی می گویند: «41 درصد از زنان در دوران 20 تا 30 سالگی اضافه وزن پیدا می کنند. برای جلوگیری از این اتفاق هفته ای 5 بار و هر بار 30 تا 60 دقیقه ورزش کنید (پیاده روی، دوچرخه سواری و …)».
اگر شما خواهان آن هستید که اضافه وزن خود را کاهش دهید، باید دست کم 300 کالری در هر بار ورزش کردن بسوزانید و برای دستیابی به این هدف باید فعالیت های ورزشی خود را بیشتر کنید.
پژوهش ها نشان داده اگر افراد میزان کالری ای را که می سوزانند تا 20 درصد افزایش دهند، در سال 7 تا 8 کیلوگرم کاهش وزن خواهند داشت. از سویی، افرادی هم که با گرفتن رژیم غذایی می کوشند وزن خود را کاهش دهند، اگر میزان کالری بدن را تا 20 درصد کاهش دهند، به همین میزان کاهش وزن (7 تا 8 کیلوگرم در سال) دست می یابند.
در حالی که در فعالیت های ورزشی سوخت و ساز بدن به گونه ای است که بافت ماهیچه ای و عضلانی بدن را حفظ کرده و در نتیجه تقویت جسم را در پی دارد، در صورتی که با رژیم گرفتن این اتفاق نمی افتد.

اگر 30 تا 40 ساله هستید:

احتمالاً شما در این دهه از عمر خود، مادر شده اید و به دلیل بارداری و زایمان عضلات بدنی تان ضعیف و شل شده و استحکام پیشین خود را ندارد. با تحلیل رفتن بافت عضله، سرعت سوخت و ساز در بدن کاهش می یابد، ولی جای نگرانی نیست. مطمئن باشید که با ورزش کردن می توانید از افزایش چربی بیشتر در بدن خود جلوگیری کنید (کم تحرکی و ورزش نکردن، بدن شما را در معرض خطر تحلیل بافت ماهیچه و افزایش بافت چربی قرار می دهد). با انجام ورزش های مخصوص تقویت عضله می توانید به بافت عضلانی خود دوباره استحکام داده و آن را تقویت کنید.
بکوشید در هفته 2 بار و هر بار 20 دقیقه به ورزش های تقویت عضله بپردازید. اگر بافت عضله در بدن بیشتر از بافت چربی باشد، از آن جایی که بافت عضله نسبت به بافت چربی کالری بیشتری می سوزاند، در نتیجه از اضافه شدن بافت چربی بدن و در نتیجه چاقی جلوگیری خواهد کرد. بنابراین، کم کردن وزن بدن و آب کردن چربی نه تنها کار ساده ای است، بلکه با این روش اندام مناسب تری نیز خواهید داشت.

اگر 40 تا 50 ساله هستید:

در این دهه از عمر خود، سطح هورمون استروژن در بدن (زنان) کاهش می یابد و چربی ها بیشتر در نواحی شکم انباشته می شود. با ورزش کردن و استمرار آن می توانید به سوختن چربی های انباشته شده در ناحیه شکم کمک کرده و در نتیجه از خطر حملات قلبی نیز در امان باشید.

اگر اندامی به شکل سیب (Apple-shaped) دارید:

زمانی که نمای ظاهری اندام شما به شکل سیب است، بیشترین وزن بودن در قسمت میانی بدن (شکم) بوده و همین امر احتمال ابتلا به بیماری های قلبی را افزایش می دهد؛ زیرا بیشترین بافت چربی اضافه در این ناحیه ذخیره می شود. اگر نمی توانید خود را محدود کرده و مصرف غذاهای مورد علاقه را کم کنید، می توانید با ورزش مرتب و مداوم از اضافه شدن چربی های ناحیه شکمی جلوگیری نمایید.
لازم به یادآوری است که همواره باید از بروز بیماری های قلبی ـ عروقی پشگیری کرد. چربی های انباشته شده در ناحیه امعا و احشاء بدن (چربی هایی که به دور اندام های حیاتی و مهم بدن جمع می شود) سبب می شود اسیدهای چرب اضافه وارد جریان خون و سپس وارد کبد و در آنجا انباشته شود. از این رو، اختلال در کارآیی اندام های حیاتی بدن برای تنظیم سطح گلوکز و انسولین را سبب می شود.
از طرفی ترشح بیش از حد انسولین در خون، افزایش فشار خون و همچنین افزایش سطح تری گلیسیرید و کلسترول خون را در پی دارد که در مجموع همه این عوامل می توانند به بیماری های قلبی و دیابت منجر شوند.
برای از دست دادن چربی های ناحیه شکمی و داشتن قلبی سالم بکوشید یک برنامه ورزشی مرتب و مداوم به ویژه ورزش هایی که سبب تعریق فراوان می شود داشته باشید. بنابر نظر پژوهشگران دانشگاه نور کالیفرنیا پیاده روی و ورزش دو اگر در روز به طور متوسط 30 دقیقه انجام شود، در طی 8 ماه، حدود 7 درصد از میزان چربی های انباشته شده در ناحیه امعا و احشا و کل چربی های ناحیه شکم می کاهد. به این ترتیب اندازه دور کمر نیز کاهشی قابل ملاحظه خواهد داشت.

اگر اندام گلابی شکل (pear – shaped) دارید:

در این نوع اندام ها، چربی های اضافه بیشتری در نواحی باسن و ران انباشته می شود.
از این رو چربی های انباشته شده در این نواحی محل مناسبی برای افزایش میزان تری گلیسرید و چربی های خون است که افزایش بیش از اندازه آنها در خون برای قلب بسیار مضر است. در آخر یادآوری می کنیم برای داشتن جسمی سالم و تداوم این سلامتی باید در دوره های مختلف زندگی خود وزنی مناسب و نرمال داشته باشید و برای رسیدن به این منظور باید به صورت مستمر و مدام ورزش کنید؛ ورزش هایی که بافت عضله بدن را تقویت کرده و از تحلیل رفتن این بافت جلوگیری می کنند. از طرفی چربی های اضافه در اندام های مختلف بدن را می سوزانند.
منبع:نشریه دنیای تغذیه، شماره 91.