انسان چون تجافی کرد، قدرت عمل صالح را پیدا می‌کند

اولین شرط در حرکت به سوی خداوند، آمادگی برای پرش و خیز برداشتن است که از آن به تجافی یاد می‌کنند؛ زیرا تجافی، آن حالت نشستن است که در حین برخاستن به وقوع می‌پیوندد. این که گفته می‌شود مأموم برای رسیدن به امام سابق، در حال تشهد تجافی کند به این معناست که نیم‌خیز بنشیند.

امام سیدالساجدین، زین‌العابدین علی‌بن حسین (علیهماأفضل‌صلوات‌المصلین) در دعای شب بیست و هفتم ماه مبارک رمضان که تا صبح به خواندن آن ادامه می‌داد از خداوند تقاضا می‌کرد که: “اللهم ارزقنى التجافى عن دار الغرور”(۱). یعنی پروردگارا به من تجافی از دار غرور را روزی بگردان.

قرآن کریم در سوره مبارکه “سجده” درباره‌ی‌ اهل تجافی می‌فرماید:

“تتجافی جنوبُهم عن المضاجع یدعون ربّهم خوفاً وطمعاً وممّا رزقناهم ینفقون * فلا تعْلم نفس ما أُخفی لهم من قره أعْین جزاءً بما کانوا یعملون”(۲)

پهلوهایشان از بسترها در دل شب دور مى شود ( بپا مى خیزند و رو به درگاه خدا مى آورند ) پروردگار خود را با بیم و امید مى خوانند ، و از آنچه به آنها روزى داده ایم انفاق مى کنن.

آنان که در بستر خواب جهت آمادگی برای نماز شب تجافی دارند، نه این که بسته به رختخواب و دوخته به آن باشند بلکه آماده فرا رسیدن سحرند تا از جای برخیزند و خداوند خود را با بیم و امید بخوانند و آنان که از هر چه روزیشان دادیم انفاق می‌کنند، هیچ کس نمی‌داند چه پاداشی نیکو که روشنی‌بخش دیده و دل آنهاست برای جزای اعمالشان در نظر گرفته شده، یعنی همانطور که آنها به گونه‌ای برخاستند که دیگران نفهمیدند، ما نیز به آنها چیزی را می‌بخشاییم که دیگران از فهم آن عاجز و ناتوانند، خود آنان نیز نمی‌دانند چه چیزی برایشان فراهم شده است.

آری! انسان چون تجافی کرد، قدرت عمل صالح را پیدا می‌کند و چون عمل صالح انجام داد توفیق صعود به سوی حق را می‌یابد: “إلیه یصْعد الکلم الطیّب والعمل الصّالح یرفعه”(۳)

منبع : تبیان

(۱) بحارالانوار، ج ۹۵، ص ۶۳، ح ۲؛ مفاتیح الجنان، اعمال شب بیست و هفتم ماه رمضان.

(۲) سوره‌ی‌ سجده، آیات ۱۶ ـ ۱۷.

(۳) سوره‌ی‌ فاطر، آیه‌ی‌ ۱۰.