امام جواد علیه السلام فرمودند:
إرفَضِ الشَّهَواتِ وَ خالِفِ الهَوی، وَ اعلَم أنَّکَ لَن تَخلُو مِن عَینِ اللهِ، فَانظُر کَیفَ تَکُونُ؟
شهوتها را رها و با هوای نفس مخالفت کن و بدان که تو از چشم خدا دور و پنهان نیستی. پس مواظب باش که در چه حالتی خواهی بود؟
(بحارالأنوار، ج75، ص 358)
شرح حدیث:
درون انسان میدان درگیری «عقل» و «نفس» است.
هوای نفس، انسان را به گناه و فساد و بی بند و باری و لذّت جویی دعوت می کند و عقل خداداد، به حیات معنوی و سعادت ابدی و کمال روحی فرا می خواند.
البتّه جاذبه ی نفسانیات قوی تر است.
از این رو، گفتنِ «نه» به تمایلات هوس آلود، دشوار است و از آن به «جهاد اکبر»یاد شده است.
سؤال مهم این است که چه کنیم تا گناه نکنیم؟
یکی از مهم ترین راهکارهای ترک معصیت، توجه به این است که ما در محضر خداییم و خداوند شنوا و بینا و بصیر، از همه ی حالتها و رفتار و سخنان ما خبر دارد و هیچ جای خلوتی نیست مگر آنکه برای خدا آشکار است و هیچ راز پنهان نیست مگر آنکه نزد خدا مشهود و فاش است.
قرآن از خلافکاران و اهل تکذیب دین و پشت کردن به ارزشها و غافلان از یاد خدا می پرسد:اَلَم یَعلَم بِاَنَّ اللهَ یَری؟(علق، 14)آیا نمی دانست که خدا می بیند؟
در احادیث آمده است: از هر کاری که از انجام دادن آن در حضور مردم شرم داری پرهیز کن که در خلوت انجامش دهی.
این، همان شرم سازنده است که بازدارنده از گناه است.
اگر خداوند، از روی لطف و بزرگواری، پرده بر روی اعمال خلاف می کشد و بنده ی گنهکار را رسوا نمی سازد، بنده هم باید قدرشناس این لطف باشد.
در هیچ حال و هیچ جا، دور از چشم بینای خدا نیستیم!
منبع: حکمت های تقوی (ترجمه و توضیح چهل حدیث از امام جواد علیه السلام)، جواد محدثی.
