امام رضا علیه السلام فرمودند:
ما اَفادَ عَبدُ فائِدهً خَیراً مِن زَوجهٍ صالِحهٍ، اِذا رَآها سَرَّتهُ، وَ إذا غابَ عَنها حَفِظَتهُ فی نَفسِها وَ مَالِهِ؛
بنده مؤمن، هیچ بهره ای نبرده است که بهتر از همسر خوب و شایسته ای باشد که هنگام حضور شوهر، مایه ی خوشحالی او و در غیاب شوهر، نگهدار ناموس و مال او باشد.
مسند الامام الرضا علیه السلام، ج 2، ص 256
شرح حدیث:
از نعمتهای بزرگ خدا، داشتن همسر خوب و موافق و همدل و همراه و صبور و مددکار است.
در روایات، از «همسر صالح» بسیار ستایش شده است.
سعدی گوید:
زن خوب فرمانبر پارسا
کند مرد درویش را پادشا
که را خانه آباد و همخوابه اوست
خدا را به رحمت نظر سوی اوست(1)
این حدیث، شیوه ی رفتار مناسب و مطلوب زن را در خانه با شوهرش بیان می کند. برخورد خوب و شادی آور، رعایت عفاف و پاکدامنی و امانت، حفظ مال و دارایی شوهر و پرهیز از اتلاف و اسراف، از جمله ی این اوصاف است.
الگوی مکتبی مسلمانان در این باره «خانه ی علی و فاطمه» و رفتار متقابل این زن و شوهر با یکدیگر است.
امیر مؤمنان علیه السلام می فرماید:
«وقتی به خانه می آمدم و به زهرا نگاه می کردم، همه ی غم و اندوهم برطرف می شد. هرگز کاری نکردم که فاطمه از من خشمناک شود، فاطمه نیز هرگز مرا خشمناک نساخت(2). »
حضرت فاطمه علیهاالسلام آیین خانه داری و همسرداری را به خوبی مراعات می کرد و در زندگی، شریک و همراه و همراز همسرش امیرمؤمنان علیه السلام بود. مراعات قدرت مالی شوهر را داشت و از درخواستهایی که احتمال می داد علی علیه السلام نتواند تأمین کند و شرمنده شود، پرهیز می کرد.
فاطمه علیهاالسلام، الگوی همسری خوب و مادری مهربان است.
پی نوشت:
1. بوستان سعدی.
2. اربلی، کشف الغمّه، ج 1، ص 363.
منبع: حکمت های رضوی (ترجمه و توضیح چهل حدیث از امام رضا علیه السّلام)، جواد محدثی