وکلوا مما رزقکم الله حلالاً طیبا (سوره مائده آیه88) از آنچه خدا روزی شما قرار داده است، حلال و پاکیزه بخورید.
یا بنی آدم خذوا زینتَکم عند کل مسجد و کُلُوا و اشربوا ولا تُسرِفوا انهُ لا یُحِِب المُسرِفین: ای فرزندان آدم ! چون در مسجد به قصد عبادت می‌روید، لباس آراسته بر تن داشته باشید. [و نیز ای فرزندان آدم! از نعمت‌های الهی] بخورید و بیاشامید، ولی زیادهروی و اسراف نکنید؛ که خداوند اسراف‌کاران را دوست نمی‌دارد.
قُل مَن حَرمَ زینه الله التی اخرَجَ لِعِباده و الطیبات ِ مِن الرزق قُل هی للذین آمَنوا فی الحیوه الدنیا خالِصَه یَوم القیامه کذلک نُفَصِل الآیاتِ لِقوم یعلَمُون: ای پیامبر! بگو: «چه کسی لباس و زینت‌هایی که خداوند برای بندگان خود پدید آورده را حرام کرده یا استفاده از رزق و روزی‌های پاکیزه را منع کرده است؟» بگو: «این نعمات در دنیا برای (همه) مومنان است [اگرچه کافران هم از آن برخوردار می‌شوند] لکن در آخرت نعمت‌ها اختصاص به مومنان خواهد داشت» ما به‌این‌گونه کلمات وحی را برای اهل علم و فهم، بیان و شرح می‌فرماییم (قرآن کریم: سوره اعراف؛ آیه‌های 31و 32). در عین حال که خداوند «بهره‌مندی» از نعمت‌های خلق شده را حق همه انسان‌ها (و بنی‌آدم) اعلام میکند، «اسراف» و زیادهروی در مصرف را مذموم می‌شمارد و مومنان را به احتراز از اسراف دعوت میکند! در حقیقت، پرهیز از اسراف، جزو مهم‌ترین و بنیادی‌ترین اصول زندگی اسلامی محسوب می‌‌شود. حرمت اسراف جزو مهم‌ترین حَرمت‌های اسلامی بوده و اسراف‌کنندگان «برادران شیطان» تلقی می‌شوند. اسراف در خوردن و آشامیدن، اسراف در مصرف، اسراف در خرج و هزینه کردن و به‌طور کلی در همه امور نکوهیده و «حرام» شمرده شده و اسراف‌کنندگان خارج از اعتدال تلقی شده‌اند. خروج از اعتدال، خروج از «عدالت» است و آنچه عدل نباشد، ظلم است. «عدل»، حق است و ظلم، باطل و حق ماندنی است و باطل رفتنی و محکوم به فنا و نیستی و نابودی و به این صورت است که اسراف‌کنندگان، نابودشوندگان هستند و جوامع مُسرِف، به سبب اسرافشان در مسیر نابودی و هلاک گام برمی‌دارند.
امروزه می‌دانیم که اسراف درمخارج و هزینه‌ها، آثار تورمی در جامعه برجای می‌گذارد و سطح عمومی قیمت‌ها را افزایش می‌دهد و «تورم» صدمات جبران‌ناپذیری برگروه‌های فقیر و کم درآمد و به‌خصوص افراد دارای حقوق و دستمزد ثابت وارد می‌آورد و تعادل اجتماعی را به سود ثروتمندان و به زیان فقرا و حقوق‌بگیران و کارگران تغییر می‌دهد و جوامع را از سلامت خارج می‌سازد. متخصصان توسعه، تحقق الگوی مصرف مبتنی برصرفه‌جویی و احتراز از مصارف غیر ضروری و تجملی و تشکیل سرمایه‌های ملی و افزایش پس‌اندازهای عمومی‌را شرط لاینفک توسعه اقتصادی و اجتماعی می‌دانند. جوامع اسراف‌گر، جوامعی «بیمار» هستند و انسان‌های مُسرف و افراط‌گر نیز انسان‌های سالم و طبیعی نیستند. اسراف در خوراک و زیادهروی درتغذیه هم انواع بیماری‌ها را به دنبال می‌آورد و بخش اعظم مرگ‌ومیر‌های ناشی از بیماری‌های قلبی و عروقی حاصل چاقی و مرتبط با وجود ریسک فاکتورهای چربی و کلسترول و قند بالا است.
به قول امام على(ع)، «خداوند همان قدر از حرام شمردن آن چه حلال نموده است، ناراحت (و خشمگین) مىشود که حرام او را نادیده بگیرید و مانند یک امر حلال انجام دهید» بنابراین اگرچه خداوند به‌طور مستقیم در قرآن به خوردن گوشت و ماهى و میوه اشاره مىکند و آنها را از نعمتهاى زندگى بخش الهى برمىشمارد و از ما مىخواهد که از آنها استفاده کنیم و اگرچه دسترسی عمومی به این نعمت‌ها را تاکید میکند و برخورداری از این نعمت‌ها را «حقی همگانی» بر می‌شمارد، (که به ترتیب در سوره مائده آیه 1 و 96، سوره نحل، آیه 14 و سوره مؤمنون آیه 19 آمده است) درعین حال زیادهروی و اسراف را هم حرام می‌شمارد و بر مذمت آن حکم میکند. فرد و جامعه اسراف‌گر، ناسالم و بیمار بوده، از مسیر اعتدال و «عدالت» هم خارج می‌باشند. اسراف‌کنندگان، نه در دنیا روی خوشی خواهند دید (به دلیل بیماری‌های ناشی از پرخوری و سایر زیاده‌‌روی‌ها) و به دلیل آثار رفتار‌های مُسِرفانه آنان در جامعه و «حق الناسی» که در اثر اسراف آنها ضایع گردیده است و نه در در آخرت نیز مشمول غفران و آمرزش الهی واقع خواهند گردید.
فانبتنا فیها حباً و عنباً و قضباً و زیتوناً و نخلاً و حدائق غلبا و فاکهه و اباً متاعاً لکم و لانعامکم (رویاندیم در آن «زمین» دانه را و انگور و علوفه را و زیتون و خرما را و باغ‌های پردرخت را. میوه و چراگاه تا از آن بهره‌مند شوید) (سوره عبس آیه 32-27 ) آنچه در آسمان‌ها و زمین است و نعمت‌ها، آن را برای انسان‌ها آفرید تا از آن بهره‌مند شوند؛ وکلوا مما رزقکم الله حلالاً طیبا (سوره مائده آیه88)؛ از آنچه خدا‌‌روزی شما قرار داده است- حلال و پاکیزه بخورید.
منبع:http://www.salamat.com
