درباره طایفه جن باید گفت که طبق روایات اهل‌بیت(ع) شکی نیست که آنان نیز برای نصرت امام زمان(ع) حضور خواهند یافت، اما سؤال این است که آیا حضور آنان با چشم قابل رؤیت است، یا خیر؟
پرسیده شده است که آیا غیر از انسان‌ها، ملائکه و جنیان هم از یاوران حضرت مهدی(ع) خواهند بود؟
در پاسخ این پرسش عرض می‌کنیم، بله؛ غیر از 313 نفر از انسان‌های شایسته و والامقامی که از جمله یاران امام زمان هستند، گروه‌هایی از ملائکه و نیز جن حضرت مهدی(ع) را یاری خواهند کرد.

الف) طایفه ملائکه
مطابق آنچه از حضرت امام صادق(علیه السلام) نقل شده است اولین فرشته‌ای که با امام(ع) بیعت می‌کند «جبرئیل» است. «ابان‌بن‌تغلب» از حضرت صادق(علیه السلام) روایت نموده که فرمودند:
اولین کسی که با قائم(علیه السلام) بیعت می‌کند، جبرئیل است؛ که به صورت پرنده سفیدی فرود می‌آید و با آن حضرت بیعت می‌کند. سپس یک پای خود را بر بیت‌الله‌الحرام می‌گذارد و پای دیگرش را بر بیت‌المقدس و آنگاه با آواز رسا و برنده‌ای ندا می‌دهد، به نوعی که همه خلایق آن را می‌شنوند و می‌گویند:
أتی أمرالله فلا تستعجلوه.1 امر خدا در رسید، پس برای آن شتاب نکنید.
روایات متعددی وجود دارد که دلالت می‌کنند که جبرئیل و میکائیل و اسرافیل(علیه السلام) حضرت مهدی(علیه السلام) را یاری می‌کنند و این روایات از حضرات معصومین(ع) ـ از جمله حضرت رسول اکرم(ص) و حضرت امام سجاد(علیه السلام) و امام باقر(علیه السلام) و حضرت جوادالأئمه(علیه السلام) صادر گردیده است. به عنوان نمونه در حدیثی از سوی حضرت امام باقر(علیه السلام) بیان شده است:
زمانی که قائم‌آل‌محمد(ص) خروج نماید، خداوند او را به وسیله گروه‌هایی از فرشتگان نشان‌دار پشت سرهم، به صف ایستاده، مقرب فرو فرستاده شده، یاری خواهد نمود. جبرئیل پیشاپیش آن حضرت، میکائیل از سمت راست و اسرافیل سمت چپ آن حضرت خواهند بود و رعب و ترس (بر دل کافران) به فاصله یک ماه از پیشاپیش و سمت راست و جانب چپ آن حضرت حرکت خواهند کرد در حالی که فرشتگان مقرب در کنار او باشند.2
از این روایت شریف مشخص می‌شود که خداوند متعال حضرت صاحب‌الامر(علیه السلام) را به وسیله چهار گروه از ملائکه و همچنین به وسیله «رعب» (ترس و بیم افکندن در دل کافران) یاری می‌فرماید. آن چهارگروه (ملائکه) عبارتند:
1. مسوّمین؛ که همان فرشتگان نشان‌دار می‌باشند و علامت و نشانه آنها عمامه سفید همراه با تحت‌الحنک است که در «جنگ بدر» نیز حاضر شدند.
2. مردفین؛ که همان فرشتگانی هستند که به صورت پیاپی برای نصرت حضرت مهدی(علیه السلام) صف می‌کشند.
3. منزلین؛ که همان فرشتگانی هستند که فرو فرستاده شده می‌باشند.
4. کرّوبّیین؛ که همان فرشتگانی هستند که به عنوان سالار فرشتگان معرفی می‌شوند. البته در بعضی از روایات تعداد این ملائکه نیز بیان شده است؛ مثلاً حضرت امام صادق(علیه السلام) فرمودند:
تعداد یاران او (امام قائم(ع)) از بین ملائکه چهل‌وشش هزار خواهد بود.
و به چند دسته تقسیم می‌شوند؛ (1) گروهی از ملائکه که در بدر حاضر بودند، (2) گروهی از ملائکه که همراه حضرت نوح در کشتی بودند، (3) گروهی از ملائکه که در آتش با ابراهیم(ع) بودند، (4) گروهی از ملائکه که با موسی ـ هنگامی که دریا برای بنی‌اسرائیل شکافته شد ـ بودند، (5) قِسم دیگر که همراه عیسی بودند، هنگامی که خداوند او را به سوی آسمان بالا برد، (6) گروهی دیگر، چهارهزار فرشته که در روز عاشورا برای یاری حضرت سیدالشهدا(علیه السلام) فرود آمدند و از آن حضرت رخصت قتال خواستند و به آنها رخصت نداد، پس بالا رفتند و فرود آمدند و از آن حضرت رخصت خواستند باز رخصت نداد و همچنان بالا می‌رفتند و فرود می‌آمدند، ولی حضرت رخصت نمی‌داد تا آنکه در همان احوال، آن حضرت به شهادت رسید؛ لذا آن ملائکه همچنان پریشان و غبارآلود نزد قبر او گریان هستند تا اینکه قائم(ع) قیام نماید. رئیس آنان ملکی است که نامش «منصور» است؛ و هیچ زیارت‌کننده‌ای نیست که امام حسین(علیه السلام) زیارت کند مگر آنکه آنان او را استقبال می‌کنند، و وداع نمی‌کند آن حضرت مگر آنکه او را مشایعت می‌کنند، و مریض نمی‌شوند هیچ زائری مگر اینکه او را عیادت می‌کنند و نمی‌میرد زائری مگر اینکه بر وی نماز می‌گذارند و برای او بعد از مردن استغفار می‌کنند و همه آنان تا هنگام قیام حضرت مهدی(علیه السلام) ـ در زمین ـ انتظار قیام قائم(علیه السلام) را می‌کشند، (7) ملائکه‌ای که به هنگام ولادت امام حسین(علیه السلام) به زیارت او آمدند.3

ب) طایفه جن
اما درباره طایفه جن باید گفت که طبق روایات اهل‌بیت(ع) شکی نیست که آنان نیز برای نصرت امام زمان(ع) حضور خواهند یافت، اما سؤال این است که آیا حضور آنان با چشم قابل رؤیت است، یا خیر؟
در پاسخ باید گفت: جنیان در زمان ظهور حضرات ائمه(ع) به حضور آنان می‌رسیدند و از آن حضرات سؤال می‌کردند و ایشان نیز جنیان را می‌دیدند. در روایتی نقل شده است که حضرت امام صادق(ع) به مفضّل فرمودند:
مؤمنین جن، او (حضرت مهدی(علیه السلام)) را یاری خواهند نمود.
سپس ادامه دادند:
بلی، به خدا قسم با ایشان مخاطبه و تکلم می‌کنند؛ مانند اینکه شخص با اهل و عیال و حواشی خود مخاطبه می‌نماید.
و آنگاه فرمودند:
هر کجا آن حضرت برود، همراهش می‌روند و تعداد جنیان به تعداد ملائکه ـ یعنی چهل‌وشش هزار ـ خواهد بود.4
پی نوشت:

٭ با استفاده از کتاب: سؤال از امام مهدی(عج) در روایات، سید فخرالدین موسوی.
1. سوره نحل (16)، آیه 1.
2. لو خرج قائم‌آل‌محمد(ص) لنصره الله بالملائکه المسوّمین و المردفین و المنزلین و الکرّوبّیین یکون جبرائیل أمامه و میکائیل عن یمینه و إسرافیل فن یساره و الرّعب لیسیر مسیره شهر أمامه و خلفه و عن یمینه و عن شماله و الملائکه المقرّبون هذاه… . النعمانی، الغیبه، ص 234، ح 22؛ مجلسی، بحارالأنوار، ج 52، ص 348.
3. خراسانی، محمدجواد، مهدی منتظر.
4. همان
منبع:ماهنامه موعود