خود را برتر از ديگران دانستن «كبر» نام دارد. اگر كسى به بيمارى كبر مبتلا شود و از ديگران انتظار احترام و اكرام داشته باشد و فخر فروشى كند متكبر است.
مطالب موجود در دسته بندی "رذایل اخلاقی"
اقسام غیبت
نویسنده:آیت الله مجتبى تهرانى غیبت بر چند قسم است: 1. گفتارى غیبت گفتارى مشهورترین نوع غیبت است، یعنى انسان، نقص برادر مؤمنش را به دیگران بگوید. 2. نوشتارى شخص، عیبى را که مىخواهد بگوید، بنویسد؛ در این صورت به جاى شنونده، خواننده وجود دارد. 3. کردارى فرد عیب دیگرى را با نمایش به دیگران ...
چشم چرانى و هرزه چشمى
قال رسول الله(صلّی الله علیه و آله و سلّم): إِیَّاکُمْ وَ فُضُولَ النَّظَرِ فَانَّهُ یَبْذُرُ الْهَوَى وَ یُوَلِّدُ الْغَفْلَهَ؛(1) از هرزهچشمى و چشمچرانى بپرهیزید زیرا که نگاه، هوس (و شهوت) را مىرویاند و موجب غفلت مىشود. در این سخن نورانى پیامبر اعظم(صلّی الله علیه و آله و سلّم) به یکى دیگر از هشدارهاى اجتماعى ...
عجله و شتابزدگى
قال على(علیه السلام) : اِیّاکَ وَ العَجَلَ فَأِنّه مَقرُونٌ بِالعِثار؛(1)از شتاب کردن در کارها دورى کن، زیرا عجله و شتابکارى با لغزش همراه است. در این سخن نورانى علوى به هشدار دیگرى از هشدارهاى اجتماعى اشاره شده است که معمولاً بیشتر انسانها در زندگى اجتماعى گرفتار آن هستند و آن «شتابکارى و شتابزدگى» است. ...
گرداب شهوت و گردباد شبهه
قال على (علیه السلام) : «ایاک والوقوع فى الشبهات و الولوع بالشهوات فأنهما یقتادانک الى الوقوع فى الحرام و رکوب کثیر من الآثام ؛از فرو رفتن در شبههها دورى گزینید و از وابستگى و اسارت شهوتها بپرهیزید، زیرا این دو شما را به گرفتار شدن در گناه و ارتکاب معاصى مىکشانند.»(1) در این بیان ...
حرص و آزمندى
قال رسول اللّه(صلّی الله علیه و آله و سلّم) : اِیّاکم والکبر فانّ ابلیس حمله الکبر على ان لا یسجد لآدم و ایّاکم و الحرص فأنّ آدم حمله الحرص على ان تأکل من الشّجره و ایّاکم و الحسد فأنّ بنى آدم انّما قتل احدهما صاحبه حسداً فهنّ اصل کلّ خطیئه؛(1) رسولخدا(صلّی الله علیه و ...
بُخل و فشرده دستى
قال على (علیه السلام) : «ایاکم و البخل، فانّ البخل یمقته الغریب و ینفرمنه القریب» از خصلت بخل دورى کنید، چه این که انسان بخیل را بیگانگان دشمن دارند و خویشان از او گریزان و متنفرند.»(1) یکى دیگر از هشدارهاى اجتماعى که در قرآن و حدیث به آن پرداخته شده و نسبت به ...
غیبت و زشت یادى
قال على (علیه السّلام) : «ایاک و الغیبه فأنها تمقتک الى اللّه و الناس و تُحبط اجرک » ؛ از غیبت و (پشت سرگویى و زشت یادى) دیگران دورى کن، چه این که (با این رفتار) خدا و مردم را دشمن خود کردهاى و پاداش (کارهاى نیکت) از بین خواهد رفت».(1) یکى دیگر از ...
بدگمانی، عوامل و پی آمدها
نویسنده:حمید رحمانی مفهوم شناسی بدگمانی بدگمانی، نوعی بیماری فکری و اخلاقی است که به شکل منفی در فرد، کسی یا چیزی ایجاد می شود. فرد بدگمان و بدبین کسی است که برداشتهای ذهنی خود را از دیگران بر وجه زشت و نادرست حمل می کند، در حالی که حمل بر وجه شایسته نیز وجود ...
روانشناسی غیبت
آيا کسي از ميان شما دوست دارد که گوشت مردار برادرش را بخورد؟ سوره حجرات، آيه 12 باورش دشوار است، اما ...
عالم درباری
نویسنده: محمد محمدی اشتهاردی محمد بن مسلم معروف به زهری از علما و پارسایان ظاهرالصلاح بود و همچون حسن بصری ، ظاهری خوش و باطنی تیره داشت ، به گونه ای که از علمای دربار امویان شده بود و طاغوتهای اموی برای فریب دادن مردم از وجود او سوء استفاده می کردند. امام سجاد ...