مسأله نسخ اجمالاً مورد اتفاق همه مسلمین است. بنابر عقیده تمام علما و دانشمندان اسلامی، نسخ در احکام محال نیست، بلکه ممکن است حکمی از احکام الهی در مرحله قانوانگذاری و تشریع برداشته شود و تغییر پیدا کند.[1] از همان عهد نخست اسلام نیز، شناخت ناسخ و منسوخ قرآن در میان مسلمانان به گونهای اهمیت ...
انواع نسخ نسخ به چند صورت قابل تصور است که به اختصار به آن ها اشاره می شود: 1. نسخ آیه و محتوا با هم یعنی آیه مشتمل بر حکم شرعی به طور کلی منسوخ شود و الفاظ آیه از قرآن برداشته شود و حکمی که محتوای آیه را تشکیل می‌دهد ، نیز منسوخ گردد. ...
اهمیت شناخت آیات ناسخ و منسوخ شناخت ناسخ و منسوخ آیات قرآن از مقدمات فهم قرآن و استنباط احکام آن و دریافت معارف اسلامی محسوب می‌شود، علی ـ علیه السّلام ـ به قاضی ابویحیی فرمود: «آیا ناسخ و منسوخ را می‌شناسی در حالی که در مقام تفسیر کتاب خدا هستی؟ گفت: خدا بهتر می‌داند، امام ...
دانشمندان اسلامی، نسخ قرآن را چند گونه تصویر کرده اند که فقط برخی از اقسام آن مورد پذیرش و اتفاق مسلمین است و آن «نسخ حکم آیه ای از قرآن به آیه دیگر»، بدون فسخ تلاوت است. اما آنچه گفته شده ـ «نسخ حکم و تلاوت هر دو»[1] یا «نسخ تلاوت بدون نسخ حکم»[2] ـ ...
در رابطه با تعداد آیاتی که نسخ شده اختلاف نظر فراوان است. مرحوم آیتالله خویی در این رابطه میفرماید: به نظر ما اکثر آیاتی که در آنها احتمال نسخ داده شده، هم اکنون نیز به قوت خود باقی است و نسخی در آنها راه نیافته است.[1] از جمله مواردی که اکثر علما بر نسخ آن ...
با توجه به اینکه پرسش مورد نظر در مورد نسخ است، به اختصار مورد بررسی قرار می گیرد. قبل از تفسیر، آیه ی مورد نظر و ترجمه ی آن بیان می گردد. « یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا إِذَا نَاجَیْتُمُ الرَّسُولَ فَقَدِّمُوا بَیْنَ یَدَیْ نَجْوَاکُمْ صَدَقَهً ذَلِکَ خَیْرٌ لَکُمْ وَأَطْهَرُ فَإِنْ لَمْ تَجِدُوا فَإِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ ...
برای روشن شدن پاسخ پرسش، فوق ذکر این مقدمه ضروری است که قبل از هر چیز جایگاه و مقام قرآن در برابر چیزهای دیگر درک شود. قرآن کریم، بیانگر خطوط کلی معارف دین است و در تبیین خطوط اصلی معارف دین کاملاً روشن است، در سراسر قرآن از جهت تفسیری مطلب تیره و مبهمی نیست؛ ...
فرق نسخ و تخصیص نسخ عبارت از قطع و رفع حکم سابق از تمام افراد موضوع در زمان لاحق است، امّا تخصیص محدود کردن و منحصر کردن حکم عام از بعض افراد و رفع حکم از سایر افراد و اخراج آنها از شمول حکم می‌باشد. فرق نسخ و بدا بدا در تکوینیات است که مردم ...
«بداء» در لغت به معنی آشکار شدن و وضوح کامل است و به معنی پشیمانی نیز آمده؛ زیرا شخصی که پشیمان می‌شود حتماً مطلب تازه‌ای برای او پیدا می‌شود. بدون شک «بداء» به معنای اخیر در مورد خداوندمتعال معنی ندارد و هیچ آدم عاقل و دانایی، ممکن نیست احتمال بدهد که مطلبی بر خدا پوشیده ...
لذا برای روشن شدن جواب به چند نکته اشاره می‌کنیم: 1. معنای اولوالعزم: پیامبران اولوالعزم یعنی پیامبران صاحب عزم، عزم به معنای اراده محکم و استوار است و عزم به معنای تصمیم گرفتن به انجام کار است.[1] در روایات در مورد این که چرا بعضی از انبیاء را اولوالعزم گفته‌اند، توضیحاتی آمده است، از جمله ...
با مطالعه در آثار تاریخی و احوالات پیامبران در قرآن مجید به این نکته می‌رسیم که همه انبیاء از حضرت آدم تا حضرت خاتم ـ صلّی الله علیه و آله ـ یک برنامه خاصی را دنبال می‌کردند. محتوای رسالت دینی‌شان، تبیین و تشریع مجموعه معارف و احکام و قوانین و برنامه‌های سازنده انسانی و اخلاقیاتی ...
اینکه حضرت آدم ـ علیه السّلام ـ و همسرش قرار بود که در بهشت زندگی کنند، ولی بواسطه فریب شیطان به زمین رانده شدند، این مطلب صحیح نمی‌باشد. چرا که خداوند متعال از همان ابتدا می‌خواستند که خلیفه‌ای دائمی برروی زمین قرار دهند، نه در بهشت «انی جاعل، فی‌الارض خلیفه..»[1] که کلمه «جاعل» با صیغه ...