اندیشه در شدّت عذاب الهى :
اى عزیز! در علوم عالیه ثابت شده است که مراتب اشتداد، غیر متناهى است. هر چه تو تصوّر کنى و تمام عقول تصوّر کنند شدّت عذاب را، از آن شدیدتر هم ممکن است . اگر برهان حکما را ندیدى یا کشف اهل ریاضت را باور ندارى ، تو که بحمدالله مؤمنى، انبیا صلوات الله علیهم را صادق مى دانى . تو اخبار وارده در کتب معتبر ما را که همه ی علماى امامیّه قبول دارند، درست مى دانى . تو که ادعیه و مناجات وارده از ائمّه ی معصومین سلام الله علیهم را صحیح مى دانى، تو که مناجات مولاى متّقیان، امیرالمؤمنین سلام الله علیه را دیدى، تو که مناجات سیّد السّاجدین علیه السّلام را در دعاى ابوحمزه دیدى ؛
قدرى تأمّل کن در مضمون آن ها، قدرى تفکّر نما در فقرات آن ها، لازم نیست یک دعاى طولانى را یک دفعه با عجله و شتاب بخوانى و تفکّر در معانیش نکنى . بنده و شما حال سیّد سجّاد علیه السّلام را نداریم که آن دعاى مفصّل را با حال بخوانیم شبى یک ربع آن را تا یک ثلث آن را با حال بخوان و تفکّر کن در فقراتش ، شاید صاحب حال شوى. از همه گذشته ، قدرى تفکّر در قرآن کن ببین چه عذابى را وعده کرده که اهل جهنّم از مالک مى خواهندکه آن ها را بکشد. هیهات که مرگ در کار نیست . ببین خداى تعالى مى فرماید : « یَا حَسْرَتَى علَى مَا فَرَّطتُ فِی جَنبِ اللَّهِ » ( سوره ی زمر، آیه ی 56) آیا این چه حسرتى است ؟ که خداى تعالى با آن عظمت ، با این تعبیر ذکر مى فرماید. تدبّر کن در آیه ی شریفه ی قرآن. بى تأمّل و تدبّر از آن مگذر « یَوْمَ تَرَوْنَهَا تَذْهَلُ کُلُّ مُرْضِعَهٍ عَمَّا أَرْضَعَتْ وَتَضَعُ کُلُّ ذَاتِ حَمْلٍ حَمْلَهَا وَتَرَى النَّاسَ سُکَارَى وَمَا هُم بِسُکَارَى وَلَکِنَّ عَذَابَ اللَّهِ شَدِیدٌ » ( سوره ی حج ، آیه ی2 ) وصف روز قیامت را مى کند. مى فرماید: روزى که فراموش مى کند هر شیر دهى از آن چه شیر مى دهد، و مى اندازد هر آبستنى بچّه ی خود را، و مى بینى مردم را مست ، با این که آن ها مست نیستند ولکن عذاب خدا سخت است .
درست تفکّر کن عزیزم ! قرآن – نعوذ بالله – کتاب قصّه نیست. شوخى با شما نمى کند، ببین چه مى فرماید؟ این چه عذابى است که عزیز ما را از یاد مى برد. حامله را بى بار مى کند. آیا چه عذابى است که خداوند تبارک و تعالى با آن عظمت ، او را وصف مى کند به شدّت و جاى دیگر به عظمت چیزى را که خداى تبارک و تعالى که عظمت او حدّ و حصر ندارد و عزّت و سلطنت او منتهى ندارد، توصیف به شدّت و عظمت کند آیا چه خواهد بود؟ خدا مى داند عقل من و تو و فکر همه ی بشر از تصوّرش عاجز است . اگر مراجعه به اخبار و آثار اهل علم بیت عصمت و طهارت کنى و تأمّل در آن ها نمایى ، مى فهمى که قضیه ی عذاب آن عالم ، غیر از این عذاب هایى است که فکر کردى . قیاس به عذاب این عالم کردن ، قیاس باطل غلطى است . ( امام خمینی رحمه الله ، چهل حدیث ، ص 20 و 21)
برخی از عبارات و کلمات این نوشتار با ادبیات ساده و روان تری نوشته شده است و با متن اصلی اندکی تفاوت دارد .