بیتردید خود شناسی (معرفت نفس) در عین حال که اساسیترین وظیفه انسانی است، مشکلترین کار است. قبل از طرح راههای معرفت نفس لازم است اشاره به حدیث معروفی داشته باشیم که می فرماید : «من عرف نفسه فقد عرف ربّه» درباره پیام این حدیث بسیار بحث گردیده. محققان در معنای من عَرَفَ نَفسه فقد عرف ...
مطالب موجود در دسته بندی "اصول اعتقادی"
آیا ذات ما انسانها بهشتی است؟
در این که مراد از ذات انسان چیست، احتمالاتی مطرح است، این نوشتار به دلیل رعایت اختصار از بیان همه آنها صرفنظر و فقط به دو احتمال بسنده میکند: 1. مراد از ذات، همان حقیقت انسان است. انسان دارای جسم و روح است، آنچه که بر اساس بینش اسلامی ما حقیقت انسان را تشکیل می ...
حال که رسیدن به کمال برای انسان اختیاری است آیا می توان گفت رسیدن به لذائذ بیشتر هم برای انسان نسبت به موجودات دیگر به ویژه فرشتگان بیشتر امکان پذیر است؟
در این سوال چند مسئله مسلم فرض شده است: 1- اینکه انسان موجودی کمال پذیر است. 2 _ سیر کمال او تا بی نهایت امتداد یافته است. 3 – رسیدن به کمال یک انتخاب است و کاملاً در اختیار انسان می باشد. 4 _ لذّت بردن یک کمال است. امور فوق از نظر انسان شناسی ...
آیا انسان ابدی است، اگر انسان مخلوق و حادث است چه دلیلی وجود دارد که فردا یا روزهای آینده معدوم نشود؟
اولاً: بدون تردید انسان مخلوق و حادث است، روزی نبوده بعد آفریده شده است. ثانیاً: انسان موجودی است که جنبه جسمانی و جنبه فراجسمانی دارد لذا گفتهاند: وجود انسان در نظام هستی، مرکب از روح و جسم است در معارف اسلامی و از دیدگاه قرآن و سنت این مسئله بدیهی است که روح و جسم ...
آیا موجودی غیر از انسان مقام خلیفه اللهی را دارد؟
برای بررسی این سؤال لازم است معنای خلافت اللهی را بفهمیم تا به دلایل منحصر بودن این مقام برای انسان بپردازیم، طبق تصریح علامه طباطبائی این مقام انسان، خلافت از خود خداست نه از انسانهایی که بوده اند و الآن نیستند. در خلافت دو رکن اصلی است. 1. خود خداوند متعال که تعیین کننده جانشین ...
عقلی که معصومین ـ علیهم السلام ـ از آن برخوردارند کدام عقل است؟ پیامبر ـ صلی الله علیه و آله ـ در سیر به معراج از کدامین عقل سود جست؟
آنچه حضرات معصومین (انبیاء و ائمه = انسان کامل) ـ علیهم السلام ـ ، از آن برخوردارند، موجود یا موجودات قدوسی است که در اصطلاح آموزه های دینی و روایات به اسامی خاصی یاد شده، و در اصطلاح محاورات فلسفی به تعبیر نام دیگری یاد می شود، که باید توجه داشت که بین آنها در ...
چرا هنگامی که عقل را بر انسان عرضه کردند پذیرفت ولی موجودات دیگر امتناع کردند؟
واژه عقل کاربردهای متعدد و معانی مختلفی دارد. یکی از معانی عقل همان نیرویی است که انسان به واسطه آن از سایر حیوانات امتیاز پیدا می کند و آماده پذیرش دانش های نظری و اندیشیدن در امور مختلف می شود، «عقل» به این معنا همان نیروی نفس است که به واسطه آن انسان به درک ...
چرا خداوند پس از خلق شاهکاری به نام انسان، فرمان سجده به خود را صادر نکرد چرا که معمولا از مخترعان آثار برتر تجلیل می شود؟
قبل از همه باید گفت گرچه مثال مطرح شده در پرسش به اصطلاح قیاس مع الفارق است؛ یعنی جریان اختراع و شی اختراع شده هرگز نمی تواند مثال و تشبیهی برای جریان خلقت آدم و نقش و منزلت او باشد. چون به گفته شاعر: میان ماه من تا ماه گردون تفاوت از زمین تا آسمان ...
آیا انسان به عنوان اشرف مخلوقات می تواند از همه جزئیات این عالم آگاه شود و به اسرار هستی پی ببرد و راز و رمز خلقت را بشناسد یا نه؟
در پاسخ باید گفت، انسان به عنوان اشرف مخلوقات می تواند بالاترین و کامل ترین آگاهی را نسبت به جهان داشته باشد و یا بکوشد که بدست آورد. و این از دو راه میسور خواهد بود، راه اول شناخت و معرفت و درک شهودی است که نصیب انسان کامل می شود و انبیاء و اولیاء ...
در قرآن آمده است که خداوند، بار امانت الهی را به کوهها عرضه کرد ولی نپذیرفتند. امّا وقتی به انسان عرضه کرد انسان پذیرفت و می گوید انسان جاهل بود آیا این خود، دلیلی بر ظلمی که خداوند نسبت به انسان روا داشته است نیست؟
خداوند می فرماید: «انّا عرضنا الامانه علی السموات و الارض و الجبال فابین ان یحملنها و أشفقنَ منها و حملها الانسان انّه کان ظلوماً جهولاً»[1] ما امانت (تعهد، تکلیف، مسئولیت و ولایت الهیه) را بر آسمانها و زمین و کوهها عرضه داشتیم آنها از حمل آن اباء کردند و از آن هراس داشتند امّا انسان ...
منظور از هدایت تکوینی که خداوند به بشر داده است چه نوع هدایتی است آیا عقل است یا فطرت؟
هدایت به معنای دلالت و راهنمائی کردن و راه نشان دادن و ارشاد است.[1] در فرهنگ قرآن کریم به دو نوع هدایت اشاره شده است: 1- هدایت تکوینی 2- هدایت تشریعی[2] هدایت تکوینی که شامل همه موجودات می شود عبارت است از اینکه خداوند هر موجودی را به گونه ای آفریده که او بطور غریزی ...
آیا اشرف مخلوقات تنها بر شخص پیامبر اسلام صدق می کند و یا شامل همه ی بشریت می شود؟
انسان گل سر سبد هستی است زیرا که خداوند می فرماید ما بنی آدم را گرامی داشتیم و آنها را در خشکی و دریا (بر مرکبهای راهوار) حمل کردیم، و از انواع روزیهای پاکیزه به آنها روزی دادیم و بر بسیاری از خلق خود برتری بخشیدیم.[1] انسان؛ امتیازات فراوانی بر مخلوقات دیگر دارد که هر ...