شرح زیدی بر نهج البلاغه در این که نخستین شارع نهج البلاغه ی شریف که بوده است، اختلاف و گفت و گوست (1)، ولی تردیدی نیست که نهج البلاغه از همان روزگارِ تدوین تاکنون، به طرزی کم نظیر، توجّه و اقبالِ عالمانِ اقالیمِ قبله را به خود معطوف داشته و بسیاری به روایت و قرائت ...
مطالب موجود در دسته بندی "آشنایی با نهج البلاغه"
تأملی در ارشاد المومنین (2)
انتقادگرِ ستیهنده یحیی بن ابراهیم هم «تفرّق مذاهب» و هم «خوض در عقائد» را فتنه هایی می داند که به دعوت بنی عبّاس مقرون بوده اند (نگر: 238/2). شارح زیدی معتقد است که آگاهی از مُجمَلِ اصولِ دین، ضروری است ولی اطلاع از ادلّه مسائل اصولی دین و تفصیل و ترتیب آنها واجب کفائی است؛ ...
تأملی در ارشاد المومنین (3)
یحیی بن ابراهیم و زیدیان دو ایستار در خور نگرش نسبت به زیدیه، در ارشاد المؤمنین مشهود است: یکی ایستار مدافعانه- از این حیث که یحیی بن ابراهیم جحّاف یک عالم زیدی و مؤمن به کلام و فقه زیدیّه است – و دیگر ایستار منتقدانه- از این حیث که او اعتقاد دارد انحرافات مهمّی در ...
تأملی در ارشاد المومنین (4)
نقد شرح ابن ابی الحدید موضوع اصلی ارشاد المومنین، نقد و تتمیم شرح نهج البلاغه ی ابن ابی الحدید معتزلی است و این معنا بروشنی از یکبار تصفّحِ کتابِ یحیی بن ابراهیم جَحّاف مستفاد می گردد. به جهت اهمیّت و اصالتِ این جنبه کتاب هم بوده است که طابع محترم، بر روی جلد، پس از ...
جامعه سالم در نهج البلاغه
تئوری جامعه ی «سالم»، «کامل»، «فاضله» و «انسانی» موضوعی است که در بیشتر مکاتب و ایدئولوژی های دینی و غیردینی مطرح بوده است. از قدیمی ترین اندیشه ی اجتماعی-سیاسی افلاطون تا مدینه فاضله فارابی تا جامعه انسانی اوگوست کنت، تا جامعه سالم اریک فروم تا کمون آخر جامعه بی طبقه کارل مارکس، همه شان نوعی ...
حقوق حکومت و مردم از دیدگاه امام علی(ع)
گرایش های سیاسی بدون شک، همه مسلمانان علاقه دارند که همه ی تحولات سیاسی و اجتماعی در جهان اسلام، بر محور آموزش ها و تعالیم اسلام دور بزند و فرهنگ اسلامی در زمینه ی سیاست و اجتماع حاکم باشد. اما، بسیاری از متفکران و اصحاب قلم، چنین می اندیشند که دین تنها در قلمرو شخصی ...
پایگاه اجتماعی زن در نهج البلاغه
بحث کردن درباره ی شخصیت زن، حقوق و موقعیت اجتماعی او در عصر حاضر امری پیچیده و مشکل است. هر یک از مکاتب فکری بشری مطرح شده پس از رنسانس در اروپا و عصر مشروطه در کشرو ما درباره ی آن سخنی گفته اند و راهی رفته اند. اما فهمیدن نظر اسلام نیز مقداری دشوار ...
نظریات اجتماعی سیاسی در نهج البلاغه
دانشمندان و متفکران مسلمان به ویژه آن ها که نحله تشیع را انتخاب کرده اند، به مانند فارابی و خواجه نصیر طوسی همواره به نوعی از دیدگاه ها و نظریات اجتماعی و سیاسی امام علی(ع) تحت تأثیر قرار گرفته و احیاناً از نظرات ایشان، اقتباس کرده اند. لذا جا دارد که ما به طور مستقل ...
نهج البلاغه از کیست؟
با کمال تأسف و نهایت تعجب می بینیم که از بعضی از علماء و دانشمندان اهل تسنن از همان سده پنجم هجری و قرون بعدی «نهج البلاغه» را به این و آن و حتی شخص مجهول نسبت داده، و یا با نوش و نیش سعی نموده اند که این اثر نفیس و جاویدان و گنجینه ...
استشهاد نهج البلاغه به آیات قرآن
نهج البلاغه بعد از قرآن کریم در بین کتاب های اسلامی در عالی ترین درجه ی بلاغت و جزالت و اتقان و صحت قرار دارد و شاید علمای اسلامی به اتکای حدیث نبوی «علی مع الحق و الحق مع علی… » نهج البلاغه را «اخ القرآن» گفته اند. می خواهیم، آنچه که در نهج البلاغه ...
تفاسیر آیات و سور قرآنی در نهج البلاغه
نهج البلاغه بعد از قرآن کریم در بین کتاب های اسلامی در عالی ترین درجه ی بلاغت و جزالت و اتقان و صحت قرار دارد و شاید علمای اسلامی به اتکای حدیث نبوی «علی مع الحق و الحق مع علی… » نهج البلاغه را «اخ القرآن» گفته اند. در این مقاله آنچه در کلام امیرالمؤمنین ...
حل تعارضات نهج البلاغه با قرآن
نهج البلاغه با قرآن کمال بستگی و ارتباط را دارد و علی بن ابیطالب (ع) بهترین شاگرد مکتب قرآن است و خلاصه، معنی حدیث نبوی «علی مع الحق و الحق مع علی» تا حدّی معلوم می شود و نیز معنی اخوتی که علما به استناد همین حدیث کرده اند تا اندازه ای آشکار می گردد. ...