اولین ادب از آداب تلاوت قرآن، طهارت و پاکیزه بودن قاری قرآن است. اگر کسی بخواهد به خطوط قرآن دست بگذارد و یا احتمال میدهد هنگام قرائت قرآن، دستش به خطوط قرآن میرسد لازم است با طهارت باشد. زیرا خداوند در قرآن فرموده است:
«لا یَمَسُّهُ إِلاَّ الْمُطَهَّرُونَ»[1]
جز پاکان دست بر آن (قرآن) نزنند.
احکام مَسّ قرآن
منظور از طهارت غسل و وضو است. اگر کسی غسل به گردن دارد برای مسّ و لمس کردن قرآن باید ابتدا غسل کند، درغیر این صورت برای مسّ کردن قرآن واجب است وضو بگیرد.
فلسفه این حکم الهی روشن است: قرآن کلام خداست و بزرگداشت و احترام آن برهمگان لازم است. به این جهت همه مسلمانان وظیفه دارند هنگام دست زدن به خطوط قرآن، با طهارت باشند.
در رسالههای عملیه مراجع تقلید، سفارش شده است، هنگام قرائت قرآن، حتی اگر دست و یا بدن هم به خطوط قرآن نرسد، بهتر است انسان با وضو باشد.[2] و با وضو بودن ثواب قرائت را بیشتر میکند.
پاکیزگی دهان: یکی از خصوصیات رسول گرامی خدا ـ صلّی الله علیه و آله ـ این بود که هنگام عبادت، خصوصاً تلاوت قرآن و نماز شب دندانهایشان رامسواک میزدند و مسلمانان را بارها به این کار توصیه کردهاند. حالا خوب است به یکی از جملات رسول خدا ـ صلّی الله علیه و آله ـ دراین زمینه گوش سپاریم: پیامبر اکرم ـ صلّی الله علیه و آله ـ به اصحاب فرمودند:
«راه قرآن را پاکیزه کنید. گفته شد: ای رسول خدا ـ صلّی الله علیه و آله ـ راه قرآن چیست؟
فرمود، دهانهای شماست. پرسیدند: با چه چیزی. فرمود: با مسواک.»[3]
پاکیزگی و آراستگی ظاهری: سزاوار است مسلمانان با بدن و لباس پاکیزه، قرآن بخوانند. آلودگیهایی مانند: خون، بول و مانند آن را از خود دور کنند و بشویند. هم چنین بهتر است قاریان قرآن در وقت تلاوت،خود را معطّر کرده و بوی خوش استعمال کنند و با سر و روی آراسته قرآن تلاوت کرده و سعی کنند که این آداب را همیشه در قرائت قرآن رعایت نمایند. به ویژه قاریانی که در محافل و مجالس مذهبی قرآن تلاوت میکنند، با رعایت این آداب، میتوانند برای دیگران الگو باشند.
[1] . واقعه (56)، آیه 79.
[2] . تحریر الوسیله، امام خمینی، مؤسسه النّشر الاسلامی، قم، ج 1، ص 27 ـ 28.
[3] . قال رسول الله ـ صلّی الله علیه و آله ـ : نظّفُوا طَریقَ القُرآن، قیلَ یا رسولَ اللهِ و ما طریقُ القُرآن؟ قالَ: اَفْواهُکُم، قیلَ: بِماذا؟ قالَ: بِالسِّواکِ». میزان الحکمه، ج 8، ص 85 ـ 86.
مباحث مربوط به آداب تلاوت قرآن کریم شامل 20 بخش میباشد که سایر بخش ها هم در سایت موجود میباشد.
