تحریف در لغت: تحریف در لغت از ماده حرف به معنای طرف، گوشه یا جانب آمده و «تحریف الشئ» به معنای عدول از مواضع اصلی خودش به طرفی یا جانبی دیگر، و تحریف کلام به معنای تفسیر کلام به غیر وجه صحیح‌اش آن هم بدون دلیل.[1] انواع تحریف:
1. تحریف به مضمون و محتوای کلام: این نوع تحریف همان تفسیر به رأی است این نوع تحریف در مورد قرآن و روایات وجود دارد، آیات و روایات، این نوع تحریف در مورد قرآن و کتاب‌های الهی را تأیید می‌کنند.
«یُحَرِّفُونَ الْکَلِمَ عَنْ مَواضِعِهِ»[2] «کلام خداوند را از مواضع اصلیش منحرف می‌کنند.» به این نوع تحریف، تحریف معنوی نیز می‌گویند.
2. تحریف به معنای زیاد کردن: تحریف به معنای اضافه کردن آیه‌ای یا کلمه‌ای به قرآن، اتفاق نیفتاده است.
3. تحریف به معنای کم کردن: این نوع تحریف که آیه یا کلمه‌ای از قرآن کم شده‌ باشد هم در مورد قرآن اتفاق نیفتاده است.
4. تحریف به معنای تبدیل کردن: تبدیل به این معنا است که کلمه‌ای از قرآن به کلمه‌ای دیگر تبدیل شود. تحریف به معنای سه‌گانه (کم یا زیاد یا تبدیل کردن) را تحریف لفظی می‌گویند، پس بنابراین تحریف لفظی در قرآن صورت نگرفته است. امّا تحریف معنوی و تفسیر به رأی در مورد قرآن صورت گرفته است.
ادله عدم تحریف: دلایل فراوانی برای عدم تحریف بیان شده که به بعضی اشاره می‌کینم.
1. «إِنَّا نَحْنُ نَزَّلْنَا الذِّکْرَ وَ إِنَّا لَهُ لَحافِظُونَ»[3] در این آیه عوامل تأکید کننده زیادی وجود دارد تا این حقیقت را که قرآن تحریف ناپذیر است می‌فهماند.
2. پیامبر فرمود: «انّی تارک فیکم الثقلین کتاب الله و عترتی ما إن تمسکتم بهما لن تضلوا و انهما لن یفترقا حتی یردا علیّ الحوض»[4] «همانا من در بین شما دو چیز سنگین به جای می‌گذارم، کتاب خدا و خاندان خودم را، مادامی که به آن‌ها تمسک کنید گمراه نمی‌شوید و این دو از هم جدا نمی‌شوند تا بر من در حوض وارد شوند.»
این حدیث شاهدی تام و گواهی قطعی بر عدم تحریف قرآن است و با صراحت اعلام می‌کند که قرآن برای همیشه و تا روز قیامت محفوظ است، زیرا اگر قرآن تحریف شده باشد نه می‌توان به قرآن تمسک کرد و نه به عترت.
3. دلیل عقلی: قرآن کتابی است که برای هدایت و راهنمائی بشر نازل شده است. و این کتاب در اختیار بشر قرار داده شده است،‌ حال معقول نیست که خداوند کتابی برای هدایت در اختیار بشر قرار داده باشد ولی آن را رها کند تا تحریف شود و هرکس به آن اضافه یا کم کند و این خود نقض غرض است زیرا اگر تحریف شده دیگر قابلیت برای هدایت را ندارد.
4. اعجاز قرآن: قرآن برای اثبات این که قرآن معجزه است و از طرف خداوند است مردم را به تحدی و همانند‌آوری طلبیده است، معجزه بودن قرآن با تحریف منافت دارد. زیرا تحریف موجب بروز خلل و نقصان در لفظ و معنای آن می‌شود که خداوند به آن تحدی کرده است.