مقام معظم رهبری می فرمایند :
واقعه ی عظیم بعثت، با وجود گذشت قرنهای متوالی و اظهار نظر متفکران و اندیشمندان عالم، همچنان شایسته و درخور تدقیق و تامل از جوانب مختلف است. بعثت نبی اکرم(ص) یک حرکت عظیم در تاریخ بشر و در راه نجات انسانها و تهذیب نفوس و ارواح و اخلاق بشر و مقابله با مشکلات و مصایبی بود که بشر در همه ی دوران با آن روبه رو بوده و هنوز هم هست. همه ی ادیان، مقابل با شر و فسادند و راه و صراط مستقیمی به سمت اهداف عالیه ایجاد می کنند؛ ولی آیین مقدس اسلام این خصوصیت را دارد که یک نسخه ی همیشگی است. برای همه ی ادوار زندگی بشر، این نسخه کار ساز است.
اسلام، یک نسخه ی شفابخش برای همه ی ادوار
وقتی ما در قرآن کریم می خوانیم که «هوالذی بعث فی الامیین رسولا منهم یتوا علیهم ایاته و یزکیهم و یعلمهم الکتاب والحکمه».( 1 ) این به آن معنا نیست که با آمدن دین خاتم و رسول خاتم، همه ی نفوس بشر تزکیه خواهند شد، یا تزکیه شده اند؛ این به آن معنا نیست که بشریت بعد از طلوع قرآن، دیگر روی ظلم و تبعیض و شقاوت و نارساییهای مسیر خود به سمت تکامل را نخواهد دید. اگر می گوییم که پیامبر و دین اسلام برای استقرار عدل و نجات مستضعفان و شکستن بتهای جاندار و بی جان، قدم به عرصه ی وجود گذاشتند، بدان معنا نیست که بعد از طلوع این خورشید پر فروغ، دیگر مردم ظلمی نخواهند داشت؛ طاغوتی نخواهند داشت و بتی بر زندگی بشریت حکمرانی نخواهد کرد. واقعیت هم نشان می دهد که بعد از طلوع اسلام، در اقطار عالم، حتی در محیط اسلامی- البته با گذشت چند ده سال- بتهایی پیدا شدند، طواغیتی پیدا شدند، ظلمهایی به بشریت شد ، و همان ناکامیهایی که همواره بشر با آن دست به گریبان بود، باز هم برای بشریت به وجود آمد.
پس، معنای این که غایت و هدف بعثت، نجات انسان است ، چیز دیگری است؛ معنایش این است که آنچه پیامبر و اسلام به مردم دادند، یک نسخه ی شفابخش برای همه ی ادوار است؛ نسخه یی است در مقابل جهل انسانها؛ در مقابل استقرار ظلم؛ در مقابل تبعیض؛ در مقابل پایمال شدن ضعفا به دست اقویا؛ در مقابل همه ی دردهایی که از آغاز خلقت، بشر از آن دردها نالیده است. مثل همه ی نسخه های دیگر، اگر عمل شد، نتیجه خواهد داد؛ اگر متروک شد، یا بد فهمیده شد، یا جرأت و گستاخی اقدام به آن وجود نداشت، کان لم یکن خواهد بود. بهترین اطبا اگر صحیحترین نسخه ها را به شما بهدند، اما شما نتوانید آن را بخوانید، یا بد بخوانید، یا عمل نکنید و در نتیجه متروک بماند، چه تاثیری به حال بیماری خواهد داشت، وچه عیبی برآن طبیب حاذق است؟
نقش مسلمانان صدر اسلام در ماندگاری دین و ایمان
قرنها گذشت، مسلمانان قرآن را فراموش کردند؛ خطوط روشن قرآن در زندگیها محو شد؛ یا بد فهمیدند، یا عمداً تحریف کردند؛ یا فهمیدند ، اما جرات و شجاعت اقدام نداشتند؛ یا اقدام هم کردند، محصولی هم به دست آمد، اما برای دفاع و نگهداری از آن محصول، فداکاری نکردند. اگر در صدر اسلام هم کلام پیامبر را نمی فهمیدند، یا جرأت نمی کردند به آن اقدام کنند ومی ترسیدند – همچنان که به بعضی از این گونه افراد در قرآن اشاره شده است: «یقولون ان بیوتنا عوره و ما هی بعوره ان یریدون الا فرارا»(2) – یا آنچه را که به دست آمد، اگر برای آن فداکاری نمی کردند، نمی ماند.
امیرالمومنین(ع) صریحاً بیان می کند: «و لعمری لوکنا ناتی ما اتیتم ما قام للدین عمود ولا اخضر للایمان عود»؛ (3) یعنی اگر در صدر اول در کنار پیامبر، ما هم مثل شما- آن کسانی که مخاطبان آن بزرگوار بودند- عمل می کردیم، یک شاخه ی ایمان سبز نمی شد و یک عمود دین برپا داشته نمی شد. پس، این چیزها لازم است.
جهالت بشر در هر زمانی متصور است
این نسخه در مقابل چیست؟ در مقابل جهالت بشر. این جهالت بشر، آن چیزی نیست که نقطه ی مقابلش اختراعات و اکتشافات است؛ بلکه اگر بشر به دانشهای مختلفی دست پیدا کند، اما روابط صحیح انسانی را نشناسد، دچار جهالت است. اگر بشر به اوج علم هم برسد، اما از لحاظ حقوق و احکام، قائل به دو گونه انسان و دو طبقه ی بشر باشد، این بشر جاهل است. اگر بشریت به پیشرفتهایی مادی هم برسد، اما بنای زندگی، بنای ظالمانه یی باشد؛ زورگویی بر زندگی مردم حاکم باشد؛ قدرتهای قوی، ضعفا را پایمال کنند؛ در دنیا نور معرفت و انسانیت نباشد؛ در دنیا فریب رایج باشد، باز هم همان جاهلیت است؛ اینهاست آن بلاهایی که بشر را دچار بدبختی و تیره روزی می کند.
در نهج البلاغه، کلمات و جملات بسیار گویایی در شرایط ظهور اسلام و بعثت پیامبر وجود دارد؛ از جمله: « والدّنیا کاسفه النّور ظاهره الغرور» ، (4) یا در یک جای دیگر: « فی فتن داستهم باخفافها و وطئتهم باظلافها و قامت علی سنابکها».(5) هر وقت مردم را دچار فتنه کردند، انسانیت را غرق در مشکلات و مسائل اولی خود کردند و راه او را بستند، هر وقت بشر مهذب نبود، ظلم وجود داشت و حاکم بود، از سوی قدرتهای بزرگ نسبت به ضعفا زورگویی بود، برادرکشی بود، اخلاق فاسد بود، آن روز، روزی است که همان نسخه را باید عمل کرد؛ کهنه نمی شود.
نسخه ی اسلام که در بعثت آمده، همیشگی است
این که هر وقت در دنیا یک حرکت اسلامی دیده می شود، عهده یی شروع به نوشتن می کنند که اسلام کهنه شد، روز این حرفها گذشته است. این ، یا ناشی از ندانستن حقیقت و محتوای دین اسلام است، یا ناشی از غرض ورزی است. سیزده سال است که به خاطر کوبیدن انقلاب اسلامی وجمهوری اسلامی، ایادی استکبار علیه اسلام دارند مطلب می نویسند و می گویند؛ راجع به همین که اینها کهنه پرستی است مربوط به گذشته است! نه، اینها متعلق به گذشته نیست؛ اینها درمان دردهای مزمن بشر است. تا هر وقت این دردها هست، این نسخه به اعتبار خود باقی است. امروز هم به مناسبت این که مردم در شمال آفریقا و درکشور الجزایر حرکت اسلامی کرده اند و گرایش اسلامی نشان داده اند، باز دوباره همان قلمها شروع کرده اند و همان حرفها و همان مطالب را می گویند؛ نه، این حرفها بیجاست. بعثت، همیشگی است. نسخه ی اسلام که در بعثت آمده، همیشگی است.
اسلام و انبعاث به بعثت نبی اکرم، علاج مشکلات مسلمین
اکثر بلیاتی که آن روز دست جهالت و عصبیت بر زندگی مردم در جزیره العرب حاکم کرده بود، امروز بر زندگی ملتهای اسلامی حاکم است. فقر و بی سوادی و عقب ماندگی علمی و استبداد داخلی و سطله ی قدرتهای استکباری و اختلافات داخلی درکشورهای اسلامی هست .امروز بیش از یک میلیارد مسلمان در دنیا زندگی می کنند که می توانند در حوادث عالم و مسائل عمده ی جهان، یک نظر وحرف تعیین کننده داشته باشند؛ اما با این تشتت، با این گرفتاریهای داخلی، با این مشکلات اوّلی انسانها و ملتها دست به گریبانند و این کمیت عظیم- که بینشان دانشمندان و علما و شخصیتهای برجسته هم هستند- یک چیز بی خاصیت شده است! چرا؟ این دردها را چه چیزی می تواند علاج کند؟ اسلام و انبعاث به بعث نبیّ اکرم(ص) (6)
پی نوشت ها :
1. جمعه: 2.
2. احزاب :13.
3. نهج البلاغه، خطبه ی 56
4. نهج البلاغه، خطبه ی 89.
5. نهج البلاغه ، خطبه ی 2.
6. حدیث ولایت، ج9، صص 237-241
منبع:شخصیت و سیره معصومین (ع) در نگاه مقام معظم رهبری