فلفل دلمهای سرشار از ویتامینهای C و A است. این ویتامینها آنتیاکسیدانهایی قوی هستند و روی رادیکالهای آزاد که بر سلولها اثر تخریبی دارند، تأثیر میگذارند.
فلفل دلمهای هزاران سال است که در رژیم غذایی انسان وجود دارد و در رنگهای مختلف قرمز، زرد و سبز موجود است.
گرچه فلفل دلمهای را میتوان در همه فصول یافت، اما ماههای تیر و مرداد اوج به میوه نشستن این گیاه زیبا با رنگهای متنوع است که علاوه بر زیبایی سفره شما، خواص درمانی زیادی هم دارد.
رنگهای شفاف فلفل دلمهای، سرشار از بهترین مواد مغذی است. فلفل دلمهای منبعی غنی از ویتامین آ و ویتامین سی است که هر دوی آنها آنتیاکسیدانهایی قوی هستند. هر دوی این آنتیاکسیدانها بر روی رادیکالهای آزاد که اثر تخریبی روی سلولها دارند، تأثیر میگذارند. آیا میدانید رادیکالهای آزاد بازیگران اصلی در جمع کردن کلسترول در رگها هستند و باعث گرفتگی رگها و بیماریهای قلبی، تخریب عصب و رگها میشوند. فلفل دلمهای با تشکیل این دو ماده روی رادیکالهای آزاد تأثیر میگذارد و باعث کاهش ریسک ابتلا به بیماریهای قلبی میشود. ویتامین C موجود در فلفل دلمهای برای سرماخوردگی بسیار مفید است و اگر به طور منظم در برنامه غذایی استفاده شود طول مدت سرماخوردگی را کاهش میدهد.
همچنین فلفل دلمهای حاوی ویتامین ب 6 و فولیک اسید است که در گرفتگی رگها و بیماری قلبی در افراد دیابتی تأثیر میگذارد. هر دوی این ویتامینها که از خانواده ویتامینهای ب هستند، باعث کاهش هموسیستئین میشوند.
فلفل دلمهای حاوی ترکیباتی موسوم به کپسایسین است که از فعالیت مواد سرطانزا جلوگیری میکند و مانع از چسبیدن آنها به مولکول وراثتی دی ان آ میشود
هموسیستئین بالا باعث تخریب رگهای خونی شده و باعث افزایش حمله قلبی و سکته میشود. علاوه بر این، فیبر موجود در فلفل دلمهای میتواند کلسترول را که عامل دیگری برای ابتلا به حمله قلبی و سکته است، کاهش دهد.
فلفل قرمز یکی از اندک غذاهایی است که حاوی لیکوپن است. لیکوپن کاروتنوئیدی است که مصرف آن رابطهای عکس با سرطانهایی نظیر، سرطان پروستات، مثانه و پانکراس دارد. تحقیقات نشان دادهاند، افرادی که از غذاهایی با لیکوپن کمتر استفاده میکنند، بیشتر در معرض ابتلا به سرطان هستند. هر قدر فلفل دلمه ای رنگیتر (زرد و قرمز) باشند، حاوی بتاکاروتن بیشتری است.
این سبزی خوش عطر و طعم خواص درمانی بسیاری دارد که عبارتند از:
* حفظ سلامت پوست و چشمها
خوردن فلفل دلمهای به شفافیت و پاکسازی پوست و پیشگیری از بثورات و لکههای پوستی کمک میکند. هم چنین این سبزی منبع مهمی از ویتامین A است که برای سلامت چشمها مفید بوده و از بروز بیماریهای چشمی پیشگیری میکند. فلفل دلمهای به دلیل داشتن ویتامین A به تقویت چشمها کمک میکند و مصرف منظم این ویتامین تا حد زیادی از بروز شب کوری و آب مروارید پیشگیری میکند. غیر از ویتامین A، لوتئین و گزانتئین موجود در فلفل دلمهای نیز در کاهش احتمال بروز آب مروارید چشم نقش دارند.
* پیشگیری از سرطان
فلفل دلمهای حاوی ترکیباتی موسوم به کپسایسین است که از فعالیت مواد سرطانزا جلوگیری میکند و مانع از چسبیدن آنها به مولکول وراثتی دی ان آ میشود.
* تسکین دهنده درد
کاپسایسین همچنین مانع از انتقال درد از پوست به نخاع شده و از بروز احساس درد جلوگیری میکند. هم چنین به درمان بیماریهای مرتبط با درد کمک میکند.
دلمه
* سوزاندن کالری
مصرف فلفل دلمهای سرعت سوخت و ساز را در بدن بالا میبرد. به این ترتیب فلفل دلمهای امکان افزایش وزن ناشی از مصرف رژیم غذایی پرچرب را کاهش میدهد. این سبزی برای کمک به هضم غذا مفید است و به عنوان یک محرک قلب و عروق، فشار خون را تنظیم میکند و همچنین در کاهش کلسترول بد و چربی تری گلیسیرید در بدن نقش قابل ملاحظهای دارد. فلفل دلمهای یکی از کمکالریترین سبزیها و یکی از بهترین مواد غذایی برای لاغر شدن است. این سبزی دارای فیبر زیادی است و بنابراین در کنار سایر سبزیها میتوان از فلفل دلمهای در رژیمهای لاغری استفاده کرد.
* محافظت از موها
عصاره فلفل دلمهای یکی از بهترین محصولات برای تقویت رشد موها است. این عصاره از ریزش مو جلوگیری میکند و تارهای مو را پرتر و ضخیمتر نگه میدارد. اما از آنجا که طبیعت فلفلی و سوزاننده دارد باید در استفاده از آن احتیاط کرد.
* سلامت قلب
مریم مراداف، متخصص تغذیه میگوید: فلفل دلمهای حاوی اسید فولیک است و این ویتامین از گرفتگی رگها و بروز بیماریهای قلبی به خصوص در بیماران دیابتی پیشگیری میکند. در واقع اسید فولیک (فولات) یکی از ویتامینهای گروه B است که باعث کاهش مادهای به نام هموسیستئین در خون میشود. افزایش بیش از حد این ماده میتواند باعث تخریب رگهای خونی و افزایش احتمال سکته قلبی شود. از طرفی فیبر موجود در فلفل دلمهای نیز میتواند کلسترول خون و حملههای قلبی و سکته را کاهش میدهد.
خرید، نگهداری و مصرف فلفل دلمهای
خوردن 50 گرم فلفل دلمهای یعنی حدود یک سوم از یک فلفل متوسط میتواند تمام نیاز یک فرد بزرگسال به ویتامین C را برطرف کند. ویتامین C بر اثر حرارت از بین میرود، بنابراین فلفل اگر به صورت تازه و خام مصرف شود، بهتر است.
فلفل دلمهای حاوی اسید فولیک است و این ویتامین از گرفتگی رگها و بروز بیماریهای قلبی به خصوص در بیماران دیابتی پیشگیری میکند
فلفل دلمهای را میتوان به صورت خام در سالاد خرد و بلافاصله بعد از خرد کردن فلفل دلمهای آن را مصرف کرد، زیرا ویتامین C وقتی در معرض هوا قرار بگیرد (با خرد کردن) از بین میرود.
اغلب ما فلفل دلمهای را به رنگ سبز میشناسیم و بیشتر هم از آن استفاده میکنیم، ولی اگر دقت کرده باشید انواع فلفلهای زرد، نارنجی و قرمز نیز در بازار وجود دارد. البته جالب است بدانید متخصصان تغذیه هم توصیه میکنند از انواع رنگی فلفلها بیشتر استفاده کنید و با این کار از خواص مختلف آنها بهرهمند شوید.
بریدن فلفل دلمه ای
با توجه به خواصی که از فلفل دلمهای گفته شد و البته صدها خاصیت دیگر، بهتر است بیشتر از آن استفاده کنید؛ برای افزودن آن به برنامه غذایی میتوانید در تهیه سالاد سبزیجات یا سالاد الویه از آن کمک بگیرید یا فلفل دلمهای را به تنهایی و به عنوان چاشنی غذا، سر سفره آورده و نوش جان کنید.
البته یادتان نرود که قبل از مصرف باید تخمهای آن را بیرون بیاورید.
علاوه بر این میتوانید در پخت انواع پیتزا، مایه ماکارونی و سایر غذاها نیز از فلفل دلمهای استفاده کنید یا با کمک آن، غذا را تزیین نمایید.
هنگام خرید فلفل دلمهای به رنگ براق و شفاف آن دقت داشته باشید و فلفل دلمهایهای سفت، ترد و سالم را انتخاب کنید.
بنابراین بهتر است از مصرف فلفلهایی که لک دارد یا کدر و نرم است، خودداری کنید. همچنین سعی کنید فلفل دلمهای را بیش از 2 هفته داخل یخچال نگه ندارید. در ضمن، خوب است بدانید فلفل دلمهای هر چه پررنگتر باشد، خاصیت بیشتری نیز دارد.
افرادی که دچار بیماریهای پوستی، حساسیت و خارش هستند، باید در مصرف این نوع فلفل دقت کنند.
همچنین چون فلفل نفاخ است، افرادی که ناراحتی معده دارند نیز نباید بیش از حد از آن استفاده کنند.
فرآوری: مریم مرادیان نیری
تبیان