هویج یکی از مغذی‌ترین مواد غذایی است. هیچ یک از سبزی‌ها و میوه‌ها به اندازه‌ی هویج دارای ذخیره پیش ساز ویتامین A (بتاکاروتن) نمی‌باشند.

هویج یکی از متنوع‌ترین سبزی‌ها و در ضمن منبع خوبی از ویتامین‌های B، C، پکتات کلسیم و پکتین نیز می‌باشد.

یکی از راه‌های کاهش کلسترول خون، مصرف هویج است.

هویج دارای 87 درصد آب بوده و غنی از مواد معدنی و ویتامین‌های E ،D ،C  و B می‌باشد.

یک هویج 58 گرمی حاوی 6 میلی گرم بتاکاروتن است. گرچه هیچ توصیه‌ای برای مصرف روزانه‌ی بتاکاروتن وجود ندارد ولی برخی از محققین معتقدند که باید روزانه mg 0.1 بتاکاروتن دریافت کرد.

هویج پخته بهترین منبع بتاکاروتن، منبع خوبی برای پتاسیم و همچنین حاوی ویتامین B6، مس، اسیدفولیک و منیزیم است.

برای افزایش دسترسی بدن به بتاکاروتن بهتر است با مقدار کمی روغن مصرف شود.

همان طور که ذکر شد، مهم‌ترین ماده مغذی هویج، بتاکاروتن است. این ماده در بخش رنگدانه نارنجی هویج موجود می‌باشد. اگر ذخایر ویتامین A بدن کم باشد، بتاکاروتن در دیواره روده کوچک و کبد به ویتامین A تبدیل می‌شود. همچنین شامل مقدار کمی اسیدهای چرب ضروری، کربوهیدرات‌ها و ترکیب‌های نیتروژنی است.

محبوبیت هویج به علت شیرینی آن، ضدکم‌خونی، خاصیت التیام بخشی، افزایش دفع ادرار، اثر آرام بخشی و تسکین دهی آن است. تغذیه نقش مهمی در سلامتی دارد از زمانی که متولد می‌شویم می‌توانیم با یک تغذیه خوب از بسیاری از بیمارها جلوگیری کنیم.

مهم‌ترین ماده مغذی هویج، بتاکاروتن است. این ماده در بخش رنگدانه نارنجی

هویج موجود می‌باشد

تحقیقات نشان می‌دهند؛ که دریافت کافی آنتی اکسیدان‌ها می‌تواند در کاهش خطر ابتلا به سرطان موثر باشد. مصرف هویج سطح آنتی اکسیدان‌های خون را افزایش می‌دهد. با یک رژیم غذایی متعادل نیازی به دریافت روزانه مکمل‌های ویتامینی نمی‌باشد.

فواید هویج

هویج دارای بسیاری از ویتامین‌ها و مواد معدنی می‌باشد. سرشار از آنتی اکسیدان‌هایی مثل، بتاکاروتن، آلفا کاروتن، فیتوکمیکال‌ها، گلوتاتیون، کلسیم، پتاسیم، پیش ساز ویتامین A و ویتامین‌های E،C،B2،B1 است که می‌توانند در سلامت پوست موثر باشند. هویج دارای نوعی از کلسیم می‌باشد که به راحتی جذب می‌شود. همچنین حاوی مس، آهن، منیزیم، منگنز، فسفر، سولفور، (حتی بالاتر از میزان مکمل‌ها) می‌باشد.

مزایای کاروتنوئیدها و مواد مغذی موجود در هویج

* بالا بردن ایمنی بدن (به خصوص در افراد سالمند).

* از بین بردن فرآورده‌های سمی حاصل از متابولیسم بدن و رادیکال‌های آزاد.

* کاهش آثار زیان بار آفتاب (بتاکاروتن از پوست در برابر آفتاب محافظت می‌کند).

* نمایان کردن عوارض HIV

* التیام زخم‌ها و جراحات

* کاهش خطر بیماری‌های قلبی

* کاهش خطر افزایش فشار خون

هویج زرد شامل گزانتوفیل است (رنگدانه‌ای شبیه بتاکاروتن) و به بینایی چشم

کمک و از سرطان جلوگیری می‌کند این نوع هویج بیشتر در کشورهای آسیایی

یافت می‌شود

* تصفیه کبد؛ با مصرف روزانه به هضم و دفع چربی و نمک‌های صفراوی کمک می‌کند.

* مبارزه با برونشیت

* مبارزه با عفونت: ویتامین A باعث سلامتی سلول‌های بدن شده و آن‌ها را در مقابل میکرو ارگانیسم‌های بیماری زا مقاوم می‌کند و عفونت لیستریایی غذاها را از بین می‌برد.

* سلامتی ماهیچه‌ها و پوست

* مبارزه با کم خونی: بتاکاروتن جذب آهن را از غلات صبحانه، 3 برابر افزایش می‌دهد. این امر احتمالاً به این دلیل است که بتاکاروتن به آهن متصل شده و آن را به شکل محلول نگه می‌دارد. در نتیجه فیتات‌های موجود در این غلات که مانع جذب آهن می‌شوند؛ غیرفعال خواهند شد. افزایش مصرف هویج موجب افزایش دریافت بتا کاروتن و در نتیجه افزایش جذب آهن می‌شود.

* کاهش آکنه

* افزایش سلامتی چشم‌ها: به تولید ارغوان شبکیه در چشم کمک می‌کند.

هویج
انواع هویج‌های رنگی و مزایای آن‌ها

* هویج نارنجی

هویج نارنجی شامل بتاکاروتن و آلفا کاروتن می‌باشد که هر دو در رنگدانه نارنجی این گیاه وجود دارند. دارای درصد بالایی از پیش ساز ویتامین A می‌باشد که برای سلامتی چشم مفید است. این نوع هویج بیشتر در اروپا و کشورهای آسیای شرقی وجود دارد.

* هویج زرد

هویج زرد شامل گزانتوفیل است (رنگدانه‌ای شبیه بتاکاروتن) و به بینایی چشم کمک و از سرطان جلوگیری می‌کند این نوع هویج بیشتر در کشورهای آسیایی یافت می‌شود.

* هویج قرمز

شامل لیکوپن (نوعی کاروتنوئید) است. این رنگدانه در گوجه فرنگی و هندوانه هم یافت می‌شود. لیکوپن از بیماری‌های قلبی و انواع سرطان مثل سرطان پروستات جلوگیری می‌کند. این نوع هویج بیشتر در هند و چین یافت می‌شود.

* هویج بنفش

(معمولاً وسط این هویج نارنجی است) که دارای انواع مختلف رنگدانه‌ها می‌باشد. مثل آنتوسیانین که یکی از قوی‌ترین آنتی اکسیدان‌ها است و رادیکال‌های آزاد موجود در بدن را دفع می‌کند.

آنتوسیانین با کند کردن جریان لخته شدن خون، از بیماری‌های قلبی پیشگیری کرده و همچنین رادیکال‌های آزاد را جذب می‌کند. این نوع هویج در ترکیه و خاور دور وجود دارد.

* هویج سفید

این نوع هویج فاقد رنگدانه است اما بسیاری از ترکیبات مفید دیگر نظیر فیتوکمیکال‌ها را دارا می‌باشد. این نوع هویج نسبت به انواع دیگر ارزش تغذیه‌ای کمتری دارد و در افغانستان، ایران و پاکستان یافت می‌شود.

نکته

باید توجه داشت که مصرف زیاد هویج باعث تجمع بتاکاروتن در بدن به ویژه در پوست شده و آن را زرد می‌کند. اگرچه برای بدن بی ضرر است ولی از نظر زیبایی، خوشایند نیست.

منبع: کیهان – سمیرا مدرس