ماه رمضان نهمین ماه از ماه‌های قمری است که در آن روزه گرفتن برای مسلمانان واجب است.
واژه رمضان از ریشه «رمض» به معنای شدت تابش خورشید بر سنگ‌ریزه است. به دلیل آن که هنگام نام‌گذاری ماه‌های عربی، این ماه در فصل گرمای تابستان قرار داشت، ماه رمضان نامیده شد. همچنین «رمضان» از اسماء الهی است. این ماه، ماه نزول قرآن و ماه میهمانی خداوند است و شب‌های قدر در آن قرار دارند.
همچنان که در کتاب‌های گوناگون آمده است؛ رسول خدا(ص) در خطبه‌شعبانیه درباره فضیلت و عظمت ماه رمضان فرموده‌اند: «ای بندگان خدا! ماه خدا با برکت و رحمت و آمرزش به سوی شما رو‌آورده است، ماهی که نزد خداوند بهترین ماهها است، روزهایش بهترین روزها، شب‌هایش بهترین شب‌ها و ساعاتش بهترین ساعات است.»
درباره فضیلت‌های این ماه و کرامت عبادت در لحظه لحظه آن آثار و تالیفات گوناگون به رشته تحریر درآمده‌اند، برخی از کتاب‌هایی که در سال‌های اخیر در این باره منتشر شده‌اند، عبارتند از:
ـ رمضان ماه خود‌سازی و معنویت/ مجتبی کمیلی/ نور‌گستر/ 1381
ـ توشه رمضان، در اعمال ماه مبارک رمضان/ مهدی الهی‌قمشه‌ای، عباس قمی/ مطبوعاتی دینی/ 1381
ـ فی ظلال شهر رمضان/ مهدی تاج‌الدین/ شریف الرضی/ 1381
ـ رمضان/ ابوالحسن جباری / نوید شیراز/ 1382
ـ هدیه رمضان/ عصمت حداد/ آهنگ صبح/ 1383
ـ آئینه رمضان، مناسبت‌ها، احکام، آداب/ مرکز تحقیقات حج/ مشعر/ 1383
ـ موسیقی رمضان در ایران/ هوشنگ جاوید، سید علیرضا میرعلی نقی، بهمن سمیعی/ سوره مهر / 1383
ـ نغمه‌های ولایت، رمضان/ محمدعلی شهاب/ کتاب آشنا / 1383
ـ تاریخ در رمضان (وقایع مهم ماه مبارک رمضان)/گودرز نجفی، نعمت‌الله کاظمی فرامرزی (ویراستار)/ عابد/ 1384
ـ ظهور رمضان: ادعیه ماه مبارک رمضان / حسن معظمی (گردآورنده)، محمود فرقانی (ویراستار)/ گلستان ادب/ 1386
ـ رمضان در فرهنگ مردم/ سید احمد وکیلیان (گردآورنده)/ سروش / 1386
ـ در پناه رمضان/ مقداد جهرمی‌زاده/ آفاق / 1386
ـ نیایش روزهای ماه رمضان/ محمدعلی مردانی، اکرم‌السادات میر‌مرتضوی (تدوین)/ مهر‌صفا / 1387
-شمیم رحمت مراقبه در ماه رمضان/ جواد آقا‌ملکی تبریزی، علیرضا مسجدجامعی (مترجم)، مرتضی حاج‌علی فرد (ویراستار)/ جمهوری/ 1387
ـ صهبای رمضان/ سیدمهدی موسوی‌کاشمری/ بنی‌الزهرا(س)/ 1387
ـ طریق‌الجنان فی ادعیه رمضان / علیرضا علم‌الهدی (گردآورنده)/ ولایت / 1387
ـ رمضان؛ فصل خوبی‌ها / نجم‌الدین شاذلی، موسی عالی‌زهی (مترجم)/ آوای اسلام / 1387
ـ رمضان؛ ضیافت الهی / حمید بور‌بور (ویراستار)، علی اعوانی (گردآورنده) / سازمان عقیدتی سیاسی ارتش (معاونت فرهنگی)/ 1387
ـ همسفر با رمضان: نماز و دعا‌های ماه مبارک رمضان / سیدمحمد یاسینی / راقم / 1387
ـ رمضان و قرآن / ثانی اثنین‌خان، احمد فرنیا (مترجم)/ آناهید / 1388
ـ سفره رمضان/ نشر شهر تهران / 1388
ـ جلال و جمال رمضان / نعمت پور‌امیرمریدانی / پارس کتاب/ 1388
ـ گنجینه رمضان / الهام وفایی/ وفایی/ 1389
ـ مناجات در رمضان/ جابر عناصری، امیر عیسی ملکی (ویراستار) خیمه/ 1389
ـ مراقبات شهر رمضان/ محمد محمدی ری‌شهری، رسول افقی/ دار‌الحدیث / 1389
ـ مجموعه احادیث ماه مبارک رمضان/ غلامرضا رحیمی / غلامرضا رحیمی / 1389
ـ مراقبات ماه رمضان: عربی ـ فارسی/ محمد محمدی ری‌شهری، رسول افقی، جواد محدثی (مترجم)، محمدهادی خالقی /دار الحدیث /1389
منبع: خبرگزاری کتاب ایران
