نویسنده: علیرضا ذاکری

گفتاری درباره پوشش زنان و مردان در جامعه

اشاره:
بسم الله.
هر دینی برای پیروان خود دستورات و قوانینی را وضع کرده که انجام آن ها در زمره اعمال واجب قرار می گیرد. همه می دانیم دین مبین و روشنگر اسلام، برای جزئی ترین امور زندگی ما آدم ها، قوانین و دستورات سودمند و نجات بخشی را تبیین کرده است. اما متأسفانه، برخی از مسلمانان، بجای آن که تسلیم دستورات دین خود باشند، دست بکار شده و هزاران «اما، اگر» های دم دستی برای خود ساخته و به آن عمل می کنند!
بسیار عجیب است. وقتی انسانی وارد دینی می شود، نمی تواند مثل کسانی که «ویار» دارند عمل کند. نمی تواند بگوید من اینجای دین را نمی پسندم! به نظر من اینجای دین اگر اینطور بود، بهتر بود! من از فلان دستور دینی خوشم نمی آید و هر طور که میلم باشد رفتار خواهم کرد!
این نوع از دینداری، هیچ کاربردی ندارد و بهتر است، این افراد تکلیف خود را با دین شان مشخص نمایند. کسی نمی تواند خود را مسلمان بداند، اما نماز نخواند.
کسی نمی تواند همه مردم شهر را محرم خود بداند! درحالی که در حریم خانه، خود را برای همسرش می آراید، با همین شکل و شمایل و حتی شدیدتر، به کوچه و خیابان پا بگذارد! هضم این رفتارها، تنها زمانی ممکن است که این افراد برای مسلمانی و دینداری خود اهمیتی قائل نباشند و در کشوری زندگی کنند که دین رسمی آن کشور اسلام نباشد.

ریشه های ناهنجاری
ریشه بسیاری از ناهنجاری های پوشش مردان و زنان در جوامع اسلامی، نهفته در فرهنگ وارداتی غرب است. رسانه های دیداری مانند سینما، تلویزیون و مجلات، مهم ترین عامل تغییر ذائقه توده ها هستند.
در نیم قرن گذشته، وضعیت حجاب و دینداری مردان و زنان کشورهای اسلامی، بسیار پسندیده تر از وضعیت کنونی بود. هر روز که می گذرد، مردم کشورهای اسلامی، از هنرپیشگان و شخصیت های مشهور و مورد علاقه خود، الگو برداری می کنند.
شاید گفتن این حرف ها خیلی تکراری باشد. اما هر چه باشد ماجرا خیلی خیلی جدی است. مردم عادی چگونه می توانند در برابر موج های پیاپی «مد» ها مقاومت کنند! آن ها اگر در مواجهه با «مد» های لباس، آرایش و سبک زندگی، نتوانند مقاومت کنند، در فاصله زمانی کمتر از 24 ساعت، از فروشگاه های پوشاک لوکس و آرایشگاه های گران قیمت سر در خواهند آورد تا خود را شبیه آن چیزی بسازند که در رسانه ها دیده اند.
امروزه وقتی در پیاده روی خیابان های شهرها قدم می زنید، کسانی از برابرتان عبور می کنند که هیچ شباهتی به ایرانی مسلمان ندارند.
این در حالی است که پیامبر گرانقدر اسلام (ص) می فرمایند: « کسی که خود را شبیه غیر مسلمان درآورد، از ما نیست.»

آبی که گرم نمی شود
برخی از مردم در مواجهه با سبک زندگی غربی، خواسته یا ناخواسته، با صرف هزینه های بسیار، خود را شبیه کسانی در آورده اند که به مسلمانان شباهتی ندارند!
آیا کسی برای کمک به آن ها قدمی برداشته است. در این میان توقع اصلی از رسانه های فراگیر کشور است که به عنوان اولین سنگر مقاومت در برابر فرهنگ غربی، گام هایی برداشته باشند! اما متأسفانه، خیلی از هنرمندان و فرهنگ سازان خودمان نیز قافیه را باخته اند. چنان خود را شیفته فرهنگ غیر ایرانی می دانند که گویا تعلقی به این سرزمین ندارند!
همانطور که تولیدات سینمایی نیازمند نقد جدی است، سریال های تولیدی تلویزیونی کشور، بیش از هر تولید فرهنگی دیگر، نیازمند نقد و بررسی صد جانبه دارد! اما دریغ از آن چیزی که باید می بودیم…چنانچه از حاصل کار بر می آید، آبی از این آتش گرم نمی شود.

وقتی حیا کنار می رود
هر کس به کرده خود آگاه است و خوب می داند، مدل و نوع پوشش خود را از کجا و تحت تأثیر چه چیزی انتخاب کرده است.
اولین عامل انتخاب پوشش مردم به چشم و هم چشمی برمی گردد. این سبک انتخاب به گروه خاصی از اجتماع بر نمی گردد. در واقع بسیاری از مردم، از هر صنفی که باشند، در انتخاب پوشش خود از دیگران الگو می گیرند و ایراد چندانی بر این مسأله وارد نیست. مشکل اصلی زمانی رخ می دهد که اعتقادات دینی و فرهنگ خانواده ایرانی در این مواقع به فراموشی سپرده شود. در اوج ناباوری، هر نوع سبک پوشش، که به مذاق مان خوش آمده باشد، بدون در نظر گرفتن شأنیت آن، تهیه اش می کنیم! و یادمان می رود که خدای بزرگ از طریق پیامبر عظیم الشأن (ص) اسلام دستورات مهمی در این خصوص برای ما متذکر شده است. اصلاً یادمان می رود که خدای مهربان برای حفظ حریم مان، به ما «حیا» را هدیه داده بود تا با آن، ایمان و عفت خود را حفظ کنیم!
قصد نصیحت ندارم، زیرا بزرگان دین مان در این حوزه نعمت را بر ما تمام کرده اند. اما این نکته را هرگز فراموش نکنیم که آدمی نمی تواند از باطن خود فرار کند. هر کس شبیه چیزی است که می اندیشد!
پوشش، سخنان و رفتاری که از خود بروز می دهیم، مانند مارک و تابلویی راهنما، تمام روحیات و باورهایمان را به نمایش می گذارد.
در روایات اهل بیت (ع) آمده است: « بهترین شما کسی است که با دیدنش به یاد خدا بیافتید.»
آیا وقتی عصرها به پارک ها، پاساژها و پیاده روی خیابان ها سری می زنید، با دیدن ریخت و ظاهر برخی از مردم، به یاد خدا می افتید یا مردمانی را می بینید که با تلاش بسیار خود را شبیه بازیگران سریال های ماهواره ای دیار غرب ساخته اند! گاهی شک می کنیم که آیا این جا سرزمین من است؟!
در حدیث قدسی آمده است که خداوند می فرماید: «به بندگانم بگوئید به لباس دشمنانم در نیایند و خود را شبیه دشمنان من نکنند که در این صورت آن ها هم دشمنان من خواهند بود!»

هلاکت زنان در چیست؟
جدیت و سختی بسیاری از سخنان و احادیث اهل بیت (ع) و پیامبر اکرم (ص) چنان است که در مواجهه با آن، بیم کوتاهی در عمل به این سخنان نورانی، همواره در بند بند وجود آدمی رخنه می کند.
پیامبر اکرم (ص) می فرمایند: « در آخرالزمان، مردانی پیدا می شوند که زنان شان در عین لباس پوشیدن لخت و عور هستند و بر سرشان چیزی همانند کوهان اشتران لاغر است. آن ها عطر بهشت را نمی شوند. آن ها را لعنت کنید که از رحمت خدا به دور هستند!»
همچنین حضرت می فرمایند: «هلاکت زنان امت من در دو چیز است، طلا و لباس نازک».
چند روز پیش در یکی از سریال های مناسبتی ماه مبارک رمضان تلویزیون، خانم پرستاری را دیدم که مصداق کلام حضرت بود. در زیر معقنه ای که این خانم بر سر داشت، چنان می نمایند که انگار او دارای دو جمجمه است که هر دو جمجمه در یک مقنعه جای گرفته اند.!

مرز حریم شخصی و عمومی کجاست
کسانی که برای امور شخصی خود سلیقه صد در صد قائل هستند، همواره به نکته مهمی توجه ندارند. بی شک دخالت دادن سلیقه در پوشش و امور شخصی افراد، به خود افراد ربط دارد و کسی نمی تواند به آن ها خرده ای بگیرد. آن ها می توانند در حریم خانه خود آزاد باشند. اما همه مردم، به محض آن که از خانه خارج می شوند، لباس بیرون را می پوشند و هیچ کس در شأن خود نمی داند که با لباس خانه وارد خیابان ها شود. همین نکته دلیل مهمی بر این مدعا است که خیابان ها و سطح عمومی جامعه متعلق به حریم خصوصی اشخاص نیست که بتوانند آزادانه با هر پوششی که میل داشته باشند در آن حاضر شوند. بلکه شأن جامعه، احترام به دیگران، می تواند عامل مهمی در انتخاب لباس افراد باشد.
مردم وقتی پا به خیابان می گذارند، با عنایت به این که در چه مکانی ورود کرده اند و چه شغلی دارند، پوشش مناسب و هم شأن خود را انتخاب می کنند. بسیاری از اماکن رسمی در دنیا، شرط ورود افراد را، ملزم به پوشش رسمی می دانند.
محیط هر کشوری، شأنیت و رسومات خود را دارد. کسی نمی تواند با رسم و فرهنگ پوشش دیگر کشورها، در خیابان های کشور خودش راه برود و به اعتقادات و رسوم مردم کشورش پایبند نباشد!
در متنی خواندم، عارفی بود که هر گاه به شهری وارد می شد، ابتدا از رسم های مردم آن شهر نکات مهمی را جویا می شد، تا مبادا به حقوق مردم آن شهر ستمی را ناخواسته روا بدارد. پس همه ما باید در نحوه پوشش مان در انظار عمومی، فرهنگ، رسوم و از همه مهم تر؛ اعتقادات جامعه مان را رعایت کنیم تا به این ترتیب به خود و جامعه مان احترام گذاشته باشیم.
منبع: نشریه دیدار شماره 142