1. قال رسول الله –
صلی الله علیه و آله – : فِکْرَهُ ساعَهٍ خَیرٌ مِنْ عبادَهِ سنَهٍ.

«بحارالانوار، ج 71، ص 326»

رسول خدا – صلی الله علیه و آله – فرمود: ساعتی اندیشه کردن بهتر از یک سال
عبادت است.

2. قال الامام علی –
علیه السّلام – : لا عِبادَهَ کَالتَّفکُّرِ فی صَنْعهِ اللهِ عزّوَجلّ.

«امالی طوسی، ص 146»

امام علی – علیه السّلام – فرمود: هیچ عبادتی مانند اندیشیدن در صنع (خلق)
خدای عزوجل نیست.

3. قال الامام علی – علیه السّلام – : تَمییزُ الباقی مِنَ
الْفانی مِنْ أَشْرَفِ النَّظَرِ.

«غررالحکم،
ح 4494»

امام علی – علیه السّلام – فرمود: تمییز دادن و تشخیص امور ماندنی از امور
فانی و رفتنی، از برترین اندیشه ‌هاست.

4. قال الامام علی – علیه السّلام – : اَصْلُ
العقلِ الفِکرُ وَ ثَمَرتُهُ السَّلَامَهُ.

«غررالحکم،
ح 3093»

امام علی – علیه السّلام
– فرمود: ریشه عقل، اندیشه است و ثمره ‌اش سالم ماندن. (از خطا، لغزش و گناه یا
عذابآخرت)

5. قال الامام علی –
علیه السّلام – : فِکرُ الْمَرءِ مِرآهٌ تُریهِ حُسْنَ عَمَلِهِ مِنْ قُبْحِهِ.

«غررالحکم، ح 6546»

امام علی – علیه السّلام – فرمود: اندیشه آدمی آینه‌ای است که کردار نیک و
بدش را به او نشان می‌دهد.

6. قال الامام
المجتبی – علیه السّلام – : اُوصیکُم بِتَقْوَی اللهِ وَ إدامَهِ التَّفکُّرِ،
فَإِنَّ التَّفکُّرَ أََبُو کُلَّ خَیْرٍ وَ اُمَّهُ.

«مجموعه ورام، ج 1، ص 52»

امام حسن – علیه السّلام – فرمود: شما را به تقوای الهی و اندیشیدن مدام
سفارش می‌کنم، زیرا که اندیشیدن پدر و مادر همه خوبیهاست.

7. قال الامام
الصادق – علیه السّلام – : أفضَلُ الْعِبادهِ اِدْمانُ التَّفَکُّرِ فی اللهِ وَ
قُدرَتِهِ.

«الکافی، ج 2، ص 55»

امام صادق – علیه السّلام – فرمود: برترین عبادت، اندیشیدن مداوم درباره خدا و قدرت اوست.

8. قال الامام
الصادق – علیه السّلام – : کانَ أَکْثَرُ عِبادَهِ أَبی ذَر أَلتَّفَکُرَ و
الْأِعتِبارَ.

«بحارالانوار، ج 71، ص 323»

امام صادق – علیه السّلام – فرمود: بیشترین عبادت ابوذر(ره) اندیشیدن و پند
گرفتن بود.

9. قال الامام علی –
علیه السّلام – : ألتَّفکُّرُ فی آلاءِ اللهِ نِعمَ الْعِبادَهِ.

«غررالحکم، ح 1792»

امام علی – علیه السّلام – فرمود: اندیشیدن درباره نعمتهای خدا، نیکو
عبادتی است.

10 قال الامام علی –
علیه السّلام – : فِکْرُ ساعَهٍ قَصیرَهٍ خَیرٌ مِنْ عِبادَهٍ طَویلَهٍ.

«غررالحکم، ح 6537»

امام علی – علیه السّلام – فرمود: ساعتی کوتاه اندیشیدن، بهتر از عبادت
طولانی است.

11. قال الامام علی – علیه السّلام – : لا
عِلْمَ کَالتَّفکُّرِ.

«نهج
البلاغه، حکمت 113»

امام علی – علیه السّلام – فرمود: هیچ دانشی چون اندیشیدن نیست.

12. قال الامام علی – علیه السّلام – : أَلفِکْرُ
جَلاءُ الْعُقُولِ.

«غررالحکم،
ح 935»

امام علی – علیه السّلام – فرمود: اندیشه صیقل دهنده خردهاست.

13. قال الامام علی – علیه السّلام – : أَلْفِکرُ
رُشْدٌ، أَلْغفلَهٌ فَقْدٌ.

«غررالحکم،
ح 85»

امام علی – علیه السّلام – فرمود: اندیشه مایه رشد و کمال است و غفلت موجب
گمراهی.

14. قال الامام الحسن – علیه السّلام – :
علیکم بالتَّفَکُّرِ فإنه حَیاه قَلْبِ البَصیرِ و مفاتیح أبواب الحکمه. > ‌

«بحارالانوار،
ج 78، ص 115»

امام حسن – علیه السّلام – فرمود: بر شما باد اندیشیدن پس به درستی که آن
مایه زندگی دل (و حیات قلب) شخص بابینش و کلید درهای حکمت است.

15. قال الامام علی – علیه السّلام – : أَلْفِکْرُ
یُنیرُ اللُّبَّ.

«غررالحکم،
ح 369»

امام علی – علیه السّلام – فرمود: اندیشه دل و خرد را روشن می‌گرداند.

16. قال الامام علی – علیه السّلام – : فَضْلُ
فِکْرٍ وَ تَفَهُّمٍ أَنْجَعُ مِنْ فَضْلِ تِکْرارٍ وَ دراسَهٍ.

«غررالحکم،
ح 4708»

امام علی – علیه السّلام – فرمود: زیاد اندیشیدن و فهمیدن سودمند‌تر از
زیاد تکرار کردن و خواندن است.

17. قال الامام علی – علیه السّلام – : أَلفِکْرُ
یُفیدُ الْحِکْمَهَ.

«غررالحکم،
ح 878»

امام علی – علیه السّلام – فرمود: اندیشه حکمت به بار می‌آورد.

18. قال الامام علی – علیه السّلام – :
مَنْ أکْثَرَ الْفِکرَ فِیما تَعَلَّمَ أتْقَنَ عِلْمَهُ وَ فَهِمَ ما َلمْ یَکُنْ
یَفْهَمُ.

«غررالحکم،
ح 8917»

امام علی – علیه السّلام – فرمود: هرکه در آنچه آموخته است بسیار اندیشه
کند، دانش خود را استوار گرداند و آنچه را نمی‌فهمیده است، بفهمد.

19. قال الامام علی – علیه السّلام – : مَنْ
أَسْهَرَ عَیْنَ فِکرَتِهِ بَلَغَ کُنْهَ هِمَّتِهِ.

«غررالحکم،
ح 8784»

امام علی – علیه السّلام – فرمود: هرکه دیده اندیشه خود را شب ها بیدار نگه
دارد به کنه خواست خویش دست یابد.

20. قال الامام علی – علیه السّلام – : أَلْفِکرُ
فی الخَیْرِ یَدْعُوا إِلی الْعَمَلِ بِهِ.

«غررالحکم،
ح 1395»

امام علی – علیه السّلام – فرمود: اندیشه کردن در خوبیها انگیزه به کار
بستن آنها می‌شود.

21. قال الامام علی – علیه السّلام – : أَلفِکْرُ
فی الْعَواقِبِ یُنْجی مِنَ الْمَعاطِبِ.

«غررالحکم،
ح 1460»

امام علی – علیه السّلام – فرمود: اندیشه در عواقب امور (انسان را) از
افتادن در مهلکه‌ها نجات می‌دهد.

22. قال الامام علی – علیه السّلام – : بِالْفِکْرِ
تَنْجَلی غَیاهِبُ الْاُمُورِ.

«غررالحکم،
ح 4322»

امام علی – علیه السّلام – فرمود: با اندیشه است که تاریکیهای امور روشن می‌شود.

23. قال الامام علی – علیه السّلام – : أَلْفِکْرُ
یُوجِبُ الْأِعتبارَ وَ یُؤْمِنُ الْعِثارَ وَ یُثْمِرُ الْأِسْتِظْهارَ.

«غررالحکم،
ح 2124»

امام علی – علیه السّلام – فرمود: اندیشه کردن موجب عبرت گرفتن می شود و از
لغزش ایمن می‌گرداند و احتیاط و هوشیاری به بار می‌آورد.

24. قال الامام علی – علیه السّلام – : مَنْ
طالَتْ فِکرَتُهُ حَسُنَتْ بَصیرَتُهُ.

«غررالحکم،
ح 8319»

امام علی – علیه السّلام – فرمود: هر که مدت طولانی بیندیشد، بینشش نیکو شود.

25. قال الامام علی – علیه السّلام – : ما
ذَلَّ مَنْ أحْسَنَ الْفِکَرَ.

«غررالحکم،
ح 9458»

امام علی – علیه السّلام – فرمود: کسی که اندیشه‌اش نیکو باشد، خوار نگردد.

26. قال الامام علی – علیه السّلام – : أَلتَّفکُّرُ
یَدعُوا إلی الْبِرِّ وَ الْعَمَلِ بِهِ.

«الکافی،
ج 2، ص 55»

امام علی – علیه السّلام – فرمود: اندیشیدن، (انسان را) به نیکی و عمل به
آن فرا ‌می‌خواند.

27. قال الامام علی – علیه السّلام – : مَنْ
قلَّ أَکْلُهُ صَفا فِکْرُهُ.

«غررالحکم،
ح 8462»

امام علی – علیه السّلام – فرمود: هر که کم بخورد اندیشه‌اش صاف (و نیک)
گردد.

28. قال الامام علی – علیه السّلام – : کَیْفَ
تَصْفُو فِکْرَهُ مَنْ یَسْتَدیمُ الشَّبَعَ ؟

«غررالحکم،
ح 6975»

امام علی – علیه السّلام – فرمود: چگونه صاف و زلال گردد، اندیشه کسی که
پیوسته شکمش سیر است؟

29. قال الامام علی – علیه السّلام – : أَلْفِکرُ
فی غَیرِ الْحِکْمَهِ هَوَسٌ.

«غررالحکم،
ح 1278»

امام علی – علیه السّلام – فرمود: اندیشیدن در غیر حکمت، هوس (بیهودگی و
سبک مغزی) است.

30. قال الامام علی – علیه السّلام – : مَنْ
کَثُرَ فِکْرُهُ فی الْمَعاصی دَعَتْهُ إِلَیْها.

«غررالحکم،
ح 8561»

امام علی – علیه السّلام – فرمود: کسی که زیاد درباره گناهان بیندیشد،
گناهان او را به سوی خود بکشانند.

31. قال الامام علی – علیه السّلام – : مَنْ
کَثُرَ فِکرُهُ فی اللَّذّاتِ غَلَبَتْ عَلَیْهِ.

«غررالحکم،
ح 8564»

امام علی – علیه السّلام – فرمود: هر که زیاد درباره لذتها بیندیشد، آن
لذتها بر او چیره شوند.

32. قال الامام علی – علیه السّلام – : مَنْ
تَفکَّرَ فی عَظَمَهِ اللهِ أَبْلَسَ.

«غررالحکم،
ح 9207»

امام علی – علیه السّلام – فرمود: هرکه در عظمت خدا بیندیشد، متحیّر شود.

33. قال الامام علی – علیه السّلام – : أَلتَّفکُّر
فی مَلکوتِ السَّماواتِ وَ الأَرضِ عِبادهُ الْمُخلَصینَ.

«غررالحکم،
ح 1792»

امام علی – علیه السّلام – فرمود: اندیشیدن درباره ملکوت آسمان ها و زمین،
عبادت مخلصان است.

34. قال الامام الکاظم – علیه السّلام –
: … اِنَّ لِکُلِّ شَیٍِ دَلیلاً وَ دلیلُ العَقلِ التَّفَکُرُ وَ دلیلُ
التَّفَکُّرِ الصّمت و لِکُلِّ شیٍ مطیَّهً وَ مَطیَّهَ العَقلِ التَّواضُعِ … .

«اصول
کافی، ج 1، ص 15»

امام کاظم – علیه
السّلام – فرمود: … برای هر چیزی دلیل (و نشانه ای) وجود دارد و دلیل عقل تفکر
است و دلیل تفکرسکوت است و برای هر چیزی مرکبی است و مرکب عقل تواضع است.