بررسی و مرور روایات آخرالزمان نشان می‌دهد که رخدادهای آخرالزمان، از چند جهت میتواند مورد تحقیق قرار گرفته، و پاسخی برای سؤال فوق باشد.
ابتدا باید توجه داشت که سند روایاتی که به وقوع جنگ در آخرالزمان می‌پردازند، از قوّت چندانی برخوردار نبوده، بدون اشکال نیستند؛ به‌همین‌جهت، قبول و پذیرش قطعی آنها ممکن نیست.
از دیگرسو، ستیز با امامت و مهدویّت، حادثه نوبنیادی نیست. از کاوش تاریخ درمی‌یابیم که انبیای الهی و پیروان واقعی آنها، همواره مورد ستیز امامستیزان و ولایتگریزان قرار گرفتهاند؛ چنانکه در قرآن کریم اشاره شده است وقتی به فرعون گفته شد: «از بنی‌اسرائیل فرزندی به دنیا میآید که پادشاهی و حکومت تو را از بین خواهد برد»، او ظلم و ستم بر بنی‌اسرائیل را شدت بخشید و حتی به دستور او، زنان باردار را شکم دریدند و برای مقابله با این پیامبر الهی، مادر و فرزندان زیادی را قربانی کردند.
در حدیثی از پیامبر، چنین روایت شده است: «پس از من، فتنههایی پدید میآید که راه نجاتی از آن نخواهد بود»[۱]؛ به‌همین‌جهت، در روایات متعددی، خروج سفیانی را حتمی معرفی کردهاند که فلسفه خروج او، آغاز جنگ با حضرت مهدی علیه‌السلام است.
راوی میگوید از امام صادق علیه‌السلام سؤال کردم که امام باقر علیه‌السلام فرمودهاند: «خروج سفیانی از امور حتمی است که هنگام ظهور، واقع خواهد شد». امام صادق علیه‌السلام پاسخ دادند: «بله؛ خروج سفیانی از امور حتمی است».[۲]
بنابراین، می‌توان از این‌گونه روایات، چنین نتیجه گرفت که به‌هر‌حال، عده‌ای به جنگ با امام زمان برمی‌خیزند؛ هر چند طبق روایات، تمام جنگ‌افروزان ـ به‌ویژه سفیانی ـ قبل از رویارویی با امام زمان، در منطقه بیداء (بین مکه و مدینه) از بین خواهند رفت و هرگز موفق به مقابله با مهدی علیه‌السلام نخواهند شد.
بررسی روایات، نشان می‌دهد که مهم‌ترین جنگهای آخرالزمان، میان امامستیزان و مهدیگریزان روی خواهد داد و نزاع، میان دشمنان خواهد بود؛ بنابراین، خطری مسلمانان و مهدیباوران را تهدید نمیکند. در روایتی از امام صادق علیه‌السلام آمده است: «حضرت، هنگامی ظهور میکند که یک‌سوم مردم از بین رفته باشند». راوی سؤال میکند: «پس در عصر ظهور، چه کسی باقی خواهد ماند؟» امام صادق علیه‌السلام می‌فرماید: «آیا دوست ندارید شما به رغم کشمکشِ دشمنان، باقی بمانید».[۳]
پی‌نوشت‌ها
۱. کمال‌الدین، شیخ صدوق، ج۲، ص۳۷۱.
۲. همان، ص۶۵۲، ح۱۴.
۳. ر. ک: همان، ص۶۵۶، ح۲۹.
