منظور از صیحه آسمانی، صدایی است که در آستانه ظهور حضرت مهدی علیهالسلام، از آسمان شنیده شده و همه آن را میشنوند. در روایات، از این نشانه ظهور با تعابیر مختلفی یاد شده است؛ مانند: صیحه، ندا، فزعه و صوت. احتمال دارد هر یک از آنها، نشانه جداگانهای باشد و شاید هم تعابیر گوناگونی برای یک واقعه است که هر یک از آنها به یک بُعد از آن حادثه اشاره میکند؛ یکی به بلندبودن آن صدا و دیگری به وحشتناکبودن آن و… .
امام باقر علیهالسلام میفرماید: «نداکنندهای از آسمان، نام قائم را صدا میزند؛ پس هر کس در شرق و غرب، آن را میشنود. از وحشت این صدا، افراد خفته بیدار میشوند و فرد ایستاده، مینشیند، و کسی که نشسته است، میایستد. رحمت خدا بر کسی که از این صدا عبرت بگیرد و ندای وی را اجابت کند! زیرا صدا، صدای جبرئیل روحالامین است».[۱]
با توجه به مجموع روایاتی که در این رابطه وجود دارد، میتوان چنین نتیجه گرفت:
۱. صیحه، از نشانههای حتمی ظهور است؛
۲. این صدا از آسمان شنیده میشود و بهگونهای است که همه مردمِ رویِ زمین، آن را به گوش خود میشنوند؛
۳. محتوای این پیام آسمانی، دعوت به حق و حمایت و بیعت با امام مهدی علیهالسلام است؛
۴. صاحب صدا، جبرئیل است و مردم را به حق دعوت میکند.
درباره زمان این صیحه نیز دو دسته روایت داریم؛ برخی وقوع آن را در ماه رجب و بعضی نیز در ماه رمضان بیان کردهاند.[۲]
پینوشتها
۱. غیبت نعمانی، ص۲۵۴.
۲. ر.ک. موعودنامه، ص۴۶۴.