182 الغدیر قرائه فى دستوریه النص (عربى , خطى )
محمد جواد طریحى .
وزیرى , 60ص تقریباً .
در این کتاب دربارهء اینکه غدیر یک قانون اساسى است , نه صرف یک خطبه و اجتماع بحث شده است .
183 غدیر کجا و چه روزیست ؟(فارسى , چاپى )
30ص .
184 غدیر کى برکتین (اردو, چاپى )
185 الغدیر والمعارضون (عربى , چاپى )
سید جعفر مرتضى عاملى .
چاپ اول : مؤسسه آل البیت (ع ) لاحیاء التراث , قم , سال 1410ق .
وزیرى , 45ص .
];((ّّچاپ دوم : دارالامیر للثقافه و العلوم , بیروت
تراثنا شماره 21ص 121ـ 165
تراثنا (مؤسسه آل البیت ) شمارهء 28ص 244
این کتاب جوانب مختلف غدیر که اکثراً تاریخى و اجتماعى و گاهى کلامى است را تحلیل نموده و با وجود اختصارنکات ارزنده اى را در چند بخش بیان نموده و تقسیم بندى کلى ندارد. عناوین بخشها و ابحاث این کتاب ـ به صورت ترجمه شده ـ به این مضمون است :
پیشگفتار, غدیر و امامت , رویداد ابدى , راه گشاى حلال , خلافت یا امامت , امامت در جلوهء انسان و زندگى , فمابلغت رسالته , اعتراض کنندگان , جواب از آنها, نصوص صریح در امامت اهل بیت (ع ) به خصوص امیرالمؤمنین (ع ),خلیفه دوم نیز در این باره حدیث مى کند, قریش در کلمات امیرالمؤمنین (ع ), کلمات معتزلى حنفى در این باره , امراءدر فرمایشات پیامبر (ص ) که چهارده مورد را آورده , هیاهو و غضب منافقین در امامت امیرالمؤمنین (ع ): که هشت مورد را بیان نموده , دو نکتهء قابل توجه : 1 مکان ایراد خطبهء غدیر 2 جمله <کلهم من قریش >در خطبه , جایگاه ,رسوایى , قریش و خلافت بنى هاشم , امرالهى , تذکر لازم , چنین مى گوییم , خلاصه و نتیجه , و در آخر یازده مطلب دررابطه با غدیر و جوانب آن بیان مى کند که به این شرح هستند:
1 روز عبادت 2 چرا در مراسم حج 3 نیز با حضور پیامبر (ص ) 4 جوشش عواطف 5 مردم و مسؤولیت 6تصمیم گیرى انحصارى 7 خضوع اجبارى گردنکشان 8 و اینچنین مقایسه کن 9 بناى ثابت پروردگار 10 تهدید والزام پروردگار 11 آنچه شده بهترین است .
نکات قابل توجه :
1 مصادر کتاب تقریباً نیمى از شیعه و نیمى از عامه هستند.
2 این کتاب ابتدا به صورت مقاله اى در مجلهء تراثنا شماره 21که مخصوص غدیر سال 1410قمرى است چاپ ومنتشر گردید, و سپس توسط دارالامیر للثقافه و العلوم همراه با فهارس به طور مستقل به چاپ رسید.
3 کتابشناسى حاضر از آنچه در تراثنا شماره 21بود نوشته شده و چاپ مستقل آن به دست نیامد.
4 این کتاب در مجلهء تراثنا شماره 21با نام <الغدیر فى ظل التهدیدات الالهیه للمعارضه>است , که عنوان مقاله حساب مى شود.
186 الغدیر و الوحده الاسلامیه (عربى , چاپى )
گزینش و ترجمه , جعفر صادق خلیلى .
مؤسسه البعثه (قسم الاعلام الخارجى ), تهران , سال 1409ق , 1367ش .
؟, 10ص .
این کتاب ظاهراً گزیده اى از کتابهاى استاد مرتضى مطهرى در موضوع غدیر است .
187 غدیریات هادفه (عربى , چاپى )
سید طالب بن یوسف خرسان , مر 1353ق .
چاپ : مطبعه النعمان , نجف , سال 1385ق .
رقعى , 16 .
این کتاب شامل اشعار دربارهء غدیر است .
نکتهء قابل توجه :
کتابى به نام <الشهاب المینیز فى تواتر حدیث الغدیر>از سید طالب بن على خرسان هست و نباید اشتباه شود.
188 الغدیریه (عربى , خطى )
ابراهیم بن على کفعمى (تقى الدین ) م 905ق .
الذریعه ج 16ص 26ش 99 و ج 17ص 123
این کتاب نزدیک صدبیت و قصیده اى رائیه (حرف آخر بیتها حرف <ر>است ) در غدیر است .
در الذریعه مى گوید: این کتاب در مدح امیرالمؤمنین (ع ) و توصیف روز غدیر است .
نکات قابل توجه :
1 تمام این کتاب و قصیده در کتاب <لواء الحمد>محمد شریف بن محمد ابراهیم اردستانى (صارم الدین ) که نیز درموضوع غدیر است آورده شده .
2 در الذریعه ج 17کتاب در عنوان دومش با نام <القصیده الغدیریه>آمده است .
189 الغدیریه (عربى , خطى )
احمد احسائى .
فهرست نسخه هاى خطى کتابخانهء وزیرى یزد ج 4ص 1375مجموعهء شمارهء 2468ش 2
این کتاب در جواب شیخ عبدالله بن محمد و مشتمل بر چهار سؤال است .
نکته قابل توجه :
نسخه اى از این کتاب در کتابخانهء وزیرى یزد موجود است .
190 الغدیریه (فارسى , خطى )
سید عبدالله بن شرف شاه (شاه منصور) قزوینى (جمال الدین , مدرس ) م قرن 11ق .
أمل الامل ج 2ص 161ش 468
الذریعه ج 16ص 27ش 107
در الذریعه مى گوید: کتاب در اثبات امامت امیرالمؤمنین (ع ) است .
191 غدیریه (فارسى , خطى )
محمد مسیح بن اسماعیل شیرازى (ملامسیحا, فسوى , متخلص به <مسیح >در شعرهاى عربى , و <معنى >درشعرهاى فارسى ) م 1127ق .
الذریعه ج 13ص 28ش 112 و ج 93ص 1074 در شماره 6982
چنانچه در الذریعه دارد کتاب قصیده اى است در صد بیت .
نکات قابل توجه :
1 مؤلف کتاب از ادبا و شعراى مشهور زمان خود بوده است .
2 این کتاب از جمله کتابهایى است که به دستور سلطان حسین صفوى در این موضوع تألیف شده است .
3 نسخه اى از این کتاب نزد حجهالاسلام سید محمد على روضاتى در اصفهان موجود است .
192 الغدیریه (فارسى , خطى )
];,,ّّمحمد تقى بن محمد کاظم اصطهباناتى (شمس آبادى , الماسى ) م 1159ق .
الذریعه ج 16ص 27ش 100
نکات قابل توجه :
1 چنانچه در کتاب الغدیر فى التراث الاسلامى ص 135ش 41آمده : نسخه اى از این کتاب در کتابخانهء مجدالدین نصیرى به خط مؤلف بوده که هم اکنون نزد حجه الاسلام سید محمد على روضاتى در اصفهان است .
همچنین نسخهء دیگرى در کتابخانهء آقاى روضاتى موجود است که نوشته شده از نسخه مؤلف است و احتمال مى رود مخصوص کتابخانهء سلطان حسین صفوى نگاشته شده باشد, چرا که مؤلف کتاب را به نام او در سال 1125ق تألیف نموده است .
2 کتاب از جمله کتبى است که به دستور سلطان حسین صفوى در این موضوع تألیف شده است .
193 غدیریه (اردو, خطى )
قمانچى بن حبیب الله اسماعیلى (رامئورى ) م 1173ق .
فهرست کتب اسماعیلیه (پوناوالا) ص 202
194 غدیریه (فارسى , چاپى )
محمد جعفر بن محمد صالح قارى (ملا محمد جعفر) م قرن 12ق .
چاپ اول : تهران , سال 1277ق .
چاپ دوم : ناشر: شیخ محمد صادق جاراللهى (تهرانى ) سال 1391ق .
رقعى , 231ص .
الذریعه ج 12ص 27ش 101
فهرست کتب چاپى فارسى (خانبابا مشار) ج 3ص 3611
فهرست مؤلفین کتب چاپى (خانبابامشار) ج 2ص 323
فهرست نسخه هاى خطى کتابخانهء عمومى آیه الله مرعضى نجفى ج 5ص 205ش 1822
فهرست نسخه هاى خطى کتابخانهء مدرسهء سپهسالار (تهران ) ج 3ص 192ش 5389
];–ّّاین کتاب شامل مقدمه و پنج باب و خاتمه است :
مقدمه : معنى عید غدیر و غدیر.
معنى عید غدیر و غدیر .
پنج باب :
باب اول : ترجمهء فارسى خطبهء غدیر و روایت آن با تفصیل از احتجاج طبرسى , و گاهى جمله اى و یا جملاتى عربى از خطبه , و سپس ایراد خطبه اى که در کتاب ارشاد القلوب آمده نیز به همان شکل و تتمهء آن که شامل قضیهء عقبه ءهرشى و توطئهء قتل پیامبر (ص ) است , و بعد از آن حدود بیست و پنج فضیلت براى امیرالمؤمنین (ع ) باب دوم :عظمت و جلالت عید غدیر. باب سوم : ثواب روزه و تصدق در غدیر. باب چهارم : اعمال روز غدیر. باب پنجم :فضیلت زیارت امیرالمؤمنین (ع ).
خاتمه : چند فضیلت براى امیرالمؤمنین (ع ): که ابتدا حدود شش فضیلت براى آن حضرت و سپس شانزده فضیلت از فضایل حضرت زهرا (س ) بعد یک حدیث در فضیلت پنج تن (ع ) و یک حدیث در فضیلت پیامبر (ص ) و نیزحدیثى دیگر در فضیلت پنج تن (ع ) و در آخر دوازده حدیث اکثراً از عامه و هم از شیعه در اثبات خلافت امیرالمؤمنین (ع ) و در نیز همراه با توضیح و استشهاد و استدلال و سپس دو حدیث در فضیلت امیرالمؤمنین (ع ) است .
نکات قابل توجه :
1 کتاب از جمله کتابهایى است که به دستور سلطان حسین صفوى در این موضوع تألیف شده است .
2 کتاب ظاهراً از روى نسخهء خطى نگاشته شده در سال 1377ق چاپ شده است .
3 در تمام صفحات کتاب حواشى شامل احادیث مربوط و مطالب لازم است , و نویسندهء آنها معلوم نیست .
4 این کتاب در کتاب الغدیر فى التراث الاسلامى ص 136ش 43و مجلهء تراثنا شماره 28(عبدالجبار رفاعى ) ص 137ش 1712با نام <رسالهء غدیریه >آمده است .
195 غدیریه (فارسى , خطى )
ناصر کرمانى
الذریعه ج 16ص 28ش 113
نکات قابل توجه :
];ّّ1 نسخه اى از این کتاب در کتابخانهء دانشکدهء الهیات تهران موجود است .
2 این غدیریه خطاب به ظل السطان است .
196 الغدیریه (عربى , خطى )
سید محمد حسین بن محمد على شهرستانى (حسینى , مرعشى , حائرى ) م 1315ق .
الذریعه ج 16ص 27ش 103و ص 11
این کتاب قصیده اى در وصف واقعهء غدیر است .
نکات قابل توجه :
1 در الذریعه مورد یادشده نام مؤلف <میرزا حسین >آورده شده ولى چنانچه در همان جلد الذریعه ص 11ش 45 نیز کتاب الغدیر فى التراث الاسلامى ص 153ش 52آمده , نام او <محمد حسین >است .
2 چنانچه در الذریعه آمده , نسخه اى از این کتاب در کتابخانهء مؤلف موجود است .
3 همچنین کتابى به نام <الغدیریه>از سید محمد على بن حسین شهرستانى (هبه الدین ) و نیز ترجمه اش , رساله غدیریه , ترجمهء علیرضا خسروانى آمده و کتاب دیگرى است .
4 این کتاب در تراثنا شماره 28(عبدالجبار رفاعى ) ص 139ش 1739با نام <رساله فى الغدیر>آمده است .
197 غدیریه (فارسى , چاپى )
سید محمد نصیربن جعفر (متخلص به : بهجت ) حسینى (میرزا آقا, متخلص به : فرصت , شیرازى ) 1339ق .
چاپ : تهران , سال 1325ق , 1285ش .
جیبى , 15ص .
الذریعه ج 16ص 28ش 114ج 93ص 824و ج 19ص 251
این کتاب شعر فارسى است .
نکته قابل توجه :
چاپ معرفى شده سنگى است و همراه با مقدمه اى از محمد حسین فروغى (ذکاءالملک ) است .
198 الغدیریه (عربى , چاپى )
محمود عباس عاملى , م 1353ق .
چاپ : چاپخانهء عرفان , صیدا (لبنان ).
الذریعه ج 6ص 28ش 111و ص 101
این کتاب شامل قصیده اى از مؤلف در غدیر و سپس ایراد حدیث غدیر است .
199 الغدیریه(عربى , خطى )
سید محمد على بن حسین شهرستانى (هبه الدین ), حسینى , حائرى ) م 1386ق .
الذریعه ج 16ص 28در شمارهء 108
کتاب شامل این ابحاث است : حدیث غدیر, اجمالى از حدیث غدیر, تفصیل حدیث غدیر, تحقیق در مفاهیم ومعانى حدیث غدیر, ک در آخر این بخش ده شاهد براى تفسیر کلمهء <مولى >آورده شده است .
نکات قابل توجه :
1 کتاب توسط علیرضا خسروانى ترجمه و با نام <رساله غدیریه ء>چاپ شده است .
2 این کتاب در فهرست تألیفات مؤلف که توسط جناب علیرضا خسروانى جمع آورى شده و در <رسالهء غدیریه >توضیح داده شده با نام <رساله فى الغدیر>آمده , ولى نام صحیح همین نام <الغدیریه>است .
3 در الذریعه ج 9مورد یاد شده از این کتاب با نام <مثنوى غدیریه >و در کتاب <معجم ما کتب عن الرسول و اهل البیت (ع )>ج 6ص 200ش 15218با نام <غدیریه مثنوى >یاد کرده اند.
4 ظاهراً این کتاب در هیچ جاى الذریعه نیامده است , با اینکه ترجمهء آن حتى با خصوصیات چاپى در الذریعهآمده و در آن ترجمه به این کتاب اشاره شده است !؟
5 کتابى با همین نام (الغدیریه) از سید محمد حسین بن محمد على شهرستانى در الذریعه آمده است .
200 الغدیریه (فارسى , خطى )
فرخنده بنت محمد کاظم (سیده , ساوجى ).
کاب : از رابعه تا پروین ص 179ـ 183
]; ّالذریعه ج 16ص 28ش 110و ج 9ص 819ش 5522و ج 18ص 231در شمارهء 155
غدیریه (خسرو پرویز) = الغدیریه و شرحها با الفارسیه (شیرازى (فارسى , چاپى )
201 غدیریه (فارسى , چاپى )
محمد على پروانه .
ناشر: عطاپور, اصفهان , 1341ش .
چاپ دیگر: اصفهان سال 1390ق .
نکته قابل توجه :
این کتاب در تراثنا شمارهء 28(عبدالجبار رفاعى ) ص 119ش 1603با نام <بهاریه و غدیریه >آمده است .
202 غدیریه (فارسى , چاپى )
اقدام خلیلى .
کتابخانهء علمیه و شرکت شهامت طبع , تبریز, 1350ق , 1311ش .
وزیرى , 56ص .
رقعى ,؟ ص .
در ابتداى این کتاب مختصرى ازتاریخ غدیر را در دو صفحه گفته و سپس گفته و سپس به عظمت امیرالمؤمنین (ع )پرداخته شده . بعد از آن اشعارى از محمود خان منتخب در مدح حضرت ابوالفضل (ع ) آورده شده است .
الغدیریه (عاملى ) = القصیده الغدیریه فى مدح خیر البریه (عربى , چاپى )
غدیریهء مثنوى (حسینى ) = غدیریه (فارسى , چاپى )
203 غدیریه و شرحها باالفارسیه (فارسى , خطى )
];11ّعبدالکریم بن محمد على شیرازى (رائض الدین , زنجانى , عارف على شاه اعجوبه ).
ناشر: شمس الدین پرویزى , تبریز, سال 1384ق , 1344ش .
رقعى , 15ص .
فهرست کتابخانهء نور بخش تهران ج 3ص 4
فهرست نسخه هاى خطى کتابخانه شاه چراغ (شیراز) ج 2ص 313 317
این کتاب شرح فارسى بر قصیدهء نونیهء عربى است .
نکات قابل توجه :
1 چهار نسخه از این کتاب در کتابخانه هاى ایران موجود هستند:
1 کتابخانهء آستان قدس رضوى (مشهد).
2 کتابخانهء بخش (تهران ) در مجموعهء شمارهء 615
3 کتابخانهء شاه چراغ (شیراز) در مجموعهء شمارهء ؟
4 کتابخانهء شاه چراغ (شیراز) در مجموعهء شمارهء 618
2 این کتاب هماره با کتاب <آئینهء طریقت و حقیقت , 2ج >از خسرو پرویز (حسام الدین ) و در آخر جلد دوم چاپ شده است .
3 در کتاب <الغدیر فى التراث الاسلامى >از این کتاب با نام <غدیریه >یاد نموده و مؤلف آن را حسام الدین خسروپرویز معرفى کرده است , ولى صحیح آن , مطالبى است که گفته شد.
( ف )
لفضائل ج ؟ (طبرى ) = الرد على الحر قوصیّه (عربى , خطى )
ضائل عید الغدیر (اصفهانى ) = فضائل الغدیر (فارسى , خطى )
204 فضائل الغدیر (فارسى , خطى )
سید محمد بن محمد باقر اصفهانى (حسینى ) .
کتاب مشتمل بر پنج فصل است :
1 ؟
2 واقعهء غدیر و بیان حدیث آن و انتصاب امیرالمؤمنین (ع ).
3 فضائل روز غدیر.
4 اعمال عید غدیر.
5 ؟
نکات قابل توجه :
1 چنانکه در کتاب الغدیر فى التراث الاسلامى آمده احتمال مى رود مولف کتاب مختارى نائینى م 1100ق , یا ازسادات جلیل القدر طایفهء خاتون آبادى و یا پسر محمد امین , قاضى مشهور زمان خود باشد.
2 این کتاب از جمله کتابهایى است که به امر سلطان حسین صفوى در این موضوع تألیف شده است .
3 نسخه اى از این کتاب نزد حجهالاسلام سید محمد على روضاتى در اصفهان موجود است که در 93ورقه و به خط بهاء الدین طالقانى در سال 1125قمرى نگاشته شده است .
205 فى رحاب الغدیر (عربى , چاپى )
على اصغر بن محمد مروج (مروج الشریعه, کرمانى , خراسانى )!
مؤسسه النشر الاسلامى (جامعهء مدرسین ), قم , چاپ اول , سال 1414ق .
]; وزیرى , 536ص .
این کتاب خلاصهء جلد اول <الغدیر فى الکتاب و السنه و الادب >علامهء امینى و شامل خلاصه اى از زندگانى ایشان و مقدمه و سپس چهارده فصل است : 1 اهمیت غدیر در تاریخ 2 واقعهء غدیر 3 عنایت خداوند عزوجل در غدیر 4عنایت پیامبر (ص ) در غدیر 5 عناین اهل بیت (ع ) در غدیر که شامل مناشدات بعضى از معصومین (ع ) نیز هست 6توجه به غدیر در مناشده و احتجاج 7 توجه اصحاب پیامبر (ص ) به غدیر (که شامل روات حدیث غدیر با حروف تهجى است ) 8 توجه تابعین به غدیر 9 توجه علماى مسلمین به غدیر (که شامل راویان حدیث غدیر از قرآن اول تاچهاردهم است ) 10 توجه به غدیر در کتب مسلمین 11 توجه مؤلفین به غدیر 12 بررسى و توجه به سند حدیث غدیر 13 بررسى و توجه به مدلول و مفاد حدیث غدیر 14 توجه شعراى مسلمین به غدیر.
نکات قابل توجه :
1- ابتدا نام کتاب <العنایه بالغدیر فى الاسلام >بوده و سپس به این نام (فى رحاب الغدیر) تغییر کرده است .
2- دو کتاب دیگر از همین مؤلف در غدیر معرفى شده : 1 <غدیر روز کمال دین >فارسى 2 <نظره الى الغدیر>عربى .
3- ظاهراً هر سه کتاب با یکدیگر ارتباط دارند, چرا که هر سه با استفاده از <الغدیر>علامهء امینى است , وموضوعاتشان هم بسیار شبیه است .
4- کتابهاى <غدیر روز کمال دین >و <نظره الى الغدیر>احتمالاً یک کتاب هستند و فقط اولى فارسى و دومى عربى است .
با مراجعه به کتابشناسى هر سه کتاب در این کتابنامه موارد بالا روشن مى گردد.
206 فیض القدیر فیما یتعلق بحدیث الغدیر(فارسى , چاپى )
عباس بن محمد رضا قمى , م 1395ق .
مؤسسهء در راه حق , قم , چاپ اول , سال 1405ق , 1365ش .
وزیرى , 462ص .
الفوائد الرضویه (از مؤلف ) ص 222
الذریعه ج 16ص 409ش 1956
طبقات أعلام الشیعه (قرن چهاردهم , نقباء البشر) ج 3ص 1001ش 1498
];ّّأعیان الشیعه ج 7ص 425
الغدیر ج 1ص 157
این کتاب خلاصه اى است از مجلدات <عبقات الانوار>میرحامد حسین که پیرامون حدیث غدیر است .
کتاب در دو مقصد است :
1- اثبات تواتر حدیث غدیر و جواب اشکالات مربوط 2 بیان دلالت حدیث غدیر و رد اشکالات مربوط.
مقصد اول در سه باب است :
1- شامل هشت فصل که در فصل هشتم دوازده نفر از علماى عامه را که تواتر حدیث غدیر را ثابت نموده اندنامبرده 2 ایراد کلمات فخر رازى و جواب از آنها در نه فصل 3 ایراد اشکالات دیگر و جواب آنها در دو فصل و فصل دوم در دو مقام .
مقصد دوم شامل نه فصل است , که طى آنها وجوه استدلال به حدیث غدیر و همچنین اشکالات جواب از آنها رابیان نموده است .
در آخر فصلى در استدلال به آیهء تبلیغ <یا ایها الرسول …>با ده دلیل همراه با روایات و اقوال و نیز شبهات و جواب ازآنها آمده است .
براى توضیح بیشتر به کتاب <عبقات الانوار>در همین کتابنامه مراجعه شود.
نکات قابل توجه :
1 مؤلف این کتاب را در تاریخ 1321مرى به انجام رسانیده است .
2 همچنین کتاب <عبقات الانوار>توسط علامه سید على میلانى تلخیص و به عربى ترجمه شده و به نام <نفحات الازهار فى خلاصه عبقات الانوار>است , بخش حدیث غدیر در آن کتاب جلدهاى 6ـ 9است .
( ق)
207 قربان غدیر(فارسى , چاپى )
مصطفى ملکى .
تهران , سال 1388ق , 1347ش .
31ص .
208 قصه الاسلام فى عید الغدیر (عربى , چاپى )
اسعد على سورى .
چاپ اول , دارالرائد العربى , بیروت , سال 1391ق , 1971م .
جیبى , 31ص .
چاپ دوم : سال 1405ق , 1984م .
صه هاى پیامبران (بخوان و رنگ کن ), ج 6(زمانى ) = داستان غدیر (فارسى , چاپى )
صه هاى مصور اسلامى , ج 2(نعیمى ) = غدیر خم بزرگترین رویداد تاریخى (فارسى , چاپى )
209 القصیده الغدیریه (عربى , خطى )
نکته قابل توجه :
این کتاب در کتابخانهء برلین (مخطوطات ) به شمار 4292موجود است .
لقصیده الغدیریه (کفعمى ) = الغدیریه (عربى , خطى )
لقصیده الغدیریه (عاملى ) = القصیده الغدیریه فى مدح خیر البریه (عربى , چاپى )
210 القصیده الغدیریه فى مدح خیر البریه (عربى , چاپى )
محمد حسین بن محسن عاملى (شمس الدین ) م 1342ق .
چاپ اول : صیدا (لبنان ).
چاپ دیگر: ناشر: محى الدین شمس الدین (پسر مؤلف ).
چاپ دیگر: مطبعه الغرى , نجف , سال 1356ق .
الذریعه ج 16ص 27ش 102
طبقات أعلام الشیعه (قرن دوازدهم , نقباء البشر) ج 2ص 639ش 1070
أعیان الشیعه ج 9ص 228ـ 231
کتاب حدود صد مخمص دربارهء غدیر است , و از نظر ادبى بسیار سنگین و فنى و شاهد بر مقام ادبى و نیز درجه ءاعتقادات مؤلف است .
نکات قابل توجه :
1 این نام کتاب در چاپ مطبعه الغرى (نجف ) سال 1356بدون قید سراینده آمده است , ولى در أعیان الشیعه نام <القصیده الغدیریه>آمده , و در الذریعه و الغدیر فى التراث الاسلامى ص 164ش 60 با عنوان <الغدیریه>یاد شده است , و چون در أعیان الشیعه تصریح به نامگذارى مؤلف کتاب را به نام <القصیده الغدیریه>نموده و نام چاپ شده درچاپى کتاب <القصیده الغدیریه فى مدح خیر البریه>است , همین نام صحیح به نظر مى رسد.
2 در الذریعه از قول مجلهء <العرفان >, مى گوید: این قصیده آخرین سرودهء مؤلف است .
3 در أعیان الشیعه پنجاه نه مخمس از این کتاب را انتخاب نموده و آورده است .
211 القصیده الغدیریه فى مدح خبر البریه و العتره الزکیه (عربى , چاپى )
محمد حسینى (فاضل ).
مطبعه الشمس , سال 1341ق .
212 قطره اى از دریا, ج 1و 2(فارسى , چاپى )
محمد حسین صفا خواه , طالعى .
انتشارات قدیانى , چاپ اول , سال 1374ش .
رقعى , ج 1 168ص , ج 2160ص .
در این کتاب صد و چهل و هفت داستان کوتاه از کتاب <الغدیر>علامهء امینى انتخاب و ترجمه و بازنویسى شده است .
در ابتداى کتاب خاطراتى از علامهء امینى آمده است .
نکات قابل توجه :
1- احتمالاً این کتاب ادامه داشته باشد و لذا در تعداد مجلدات نوشته شده ج 1و 2
2- داستانهاى این کتاب ـ چون همه از کتاب <الغدیر>است ـ گاهى ربطى به غدیر ندارد, ولى تماماً از آن کتاب برداشته شده است .
213 القمر المنیر فى قضیه الغدیر (عربى , خطى )
على اکبر بن عباس یزدى (ابرند آبادى , حائرى , سیبویه ) م 1363ق .
الذریعه ج 17ص 170ش 901و ج 16ص 23
طبقات أعلام الشیعه (قرن چهارم , نقباء البشر) ج 4ص 1603ش 2138و ص 1431
نکته قابل توجه :
چنانچه در الذریعه آمده : این کتاب خلاصه شده از کتاب <لواء الحمد>از محمد شریف بن محمد ابراهیم اردستانى (صارم الدین ) است .
214 قهرمان غدیر (فارسى , چاپى )
خیرالله اسماعیلى (اصفهانى ) .
قم , سال 1392ق , 1350ش .
چاپ دیگر: مهر استوار, قم 1414ق , 1372ش .
];ّّوزیرى , 328ص .
فهرست کتاب چاپى فارسى (خانبابا مشار) ص 3968
این کتاب شامل مقدمه و چهار بخش است :
1 دلیلهاى عقلى براى اثبات امامت امیرالمؤمنین (ع ) 2 تعریف امام و اثبات امامت براى امیرالمؤمنین (ع ) 3آیات قرآنى دال بر امامت آن حضرت 4 فضایل امیرالمؤمنین (ع ) و قضایاى غصب خلافت و سقیفه و مناقب آن حضرت .
در تمام بحشها مطالب ضمنى و توضیحى هم گفته شده , به خصوص در بخش چهارم که بسیار است .
نکته قابل توجه :
مدارک این کتاب بیست و نه کتاب از شیعه و پنجاه و شش کتاب از عامه است .
( ک )
215 کتاب ابن سعید فى نص الغدیر(عربى , خطى )
(ابن سعید).
اثبات الهداه ج 1ص 36
نکته قابل توجه :
این کتاب جزو مصادر عامى کتاب <اثبات الهداه>است که شیخ حر عاملى با واسطه از آنها نقل نموده است .
تاب حدیث الغدیر (جایسى ) = حدیث غدیر کى سرگذشت (اردو, چاپى )
تاب حدیث الولایه (احمد بن محمد) = حدیث الولایه (عربى , خطى )
تاب الدرایه فى حدیث الولایه (سجستانى ) = الدرایه فى حدیث الولایه (عربى , خطى )
تاب الرازى فى نص الغدیر (رازى ) = حدیث الغدیر (آبى ) (عربى , خطى )
تاب الردعلى الحرقوصیه (طبرى ) = الرد على الحرقوصیه (عربى , خطى )
216 کتاب الروضه و الغدیر (عربى , خطى )
این کتاب در کتابخانهء برلین (مخطوطات ) به شمارهء 4888موجود است .
تاب الشجرى فى نص الغدیر (سجستانى ) = الدرایه فى حدیث الولایه (عربى , خطى )
217 کتاب الغدیر (عربى , خطى )
على بن بلال بصرى (ابوالحسن , مهلبى ).
الفهرست (شیخ طوسى ) ص 96ش 402
معالم العلماء ص 67ش 457
مناقب آل ابى طالب (ابن شهر آشوب ) ج 3ص 25
اثبات الهداه ج 3ص 36
کشف الحجت و الاستار ص 452ش 2529
نهج الایمان (حسین بن جبور, کتاب خطى ).
الذریعه ج 16ص 25ش 93
الغدیر ج 1ص 155ش 13
معجم رجال الحدیث ج 11ص 283ش 7953
نکات قابل توجه :
1 این کتاب در تمام موارد به نام <کتاب الغدیر>آمده ولى در الغدیر از آن با نام <حدیث الغدیر>یاد شده است . بااینکه به نقل از الفهرست شیخ و معالم العلماء و مناقب آل ابى طالب آورده است .
همچینن در اثبات الهداه کتاب را با عنوان <کتاب المهلبى فى نص الغدیر>یادآور شده و آن را جزو مصادر عامى آن کتاب که با واسطه از آنها نقل نموده آورده است .
2 شیخ طوسى این کتاب را در الفهرست از احمد بن عبدون و او از مؤلف نقل مى کند, و آیه الله خوئى در معجم فرموده اند: طریقهء شیخ طوسى به این کتاب از مؤلف صحیح و باقى طریقها مجهول هستند.
218 کتاب الغدیر (عربى , خطى )
محمد بن جبیر طبرى (شافعى ),
اثبات الهداه ج 1ص 34
نکته قابل توجه :
این کتاب از مصادر عامى کتاب <اثبات الهداه>است که شیخ حر عاملى به واسطه از آنها نقل نموده است .
ّّ219 کتاب الغدیر (عربى , چاپى )
محمد مهدى بن عبدالکریم عاملى .
چاپ اول : الجمعیه الخیریه الثقافیه, بیروت , سال 1386ق .
چاپ دوم : همان ناشر, سال 1388ق .
؟, 240ص .
این کتاب با اسلوب و قلمى خاص نوشته شده است .
220 کتاب الغدیر (عربى , خطى )
سید محمد على بن مرتضى موحد (ابطحى , اصفهانى ).
کتابى است تحقیقى و عمیق و مفصل که مثل سایر مؤلفان مؤلف علامه به چاپ نرسیده است .
تاب الغدیر (طبرى ) = الرد على الحرقوصیه (عربى , خطى )
تاب الغدیر (قبیسى ) = عید الغدیر اکبر عید للمسلمین (عربى , چاپى )
تاب الغدیر (غریفى ) = الولایه الکبرى (عربى , خطى )
221 کتاب غدیر خم (عربى , خطى )
(ابن جریح ).
نکته قابل توجه :
نام این کتاب در اوائل کتاب <طرق حدیث من کنت مولاه >(ذهبى ) آمده است .
تاب غدیر خم (طبرى ) = الرد على الحرقوصیه (عربى , خطى )
تاب فى حدیث الغدیر (؟) = حدیث غدیر خم (عربى , خطى )
222 کتاب فى طرق من کنت مولاه (عربى , خطى )
معاویه سجزى .
معالم العلماء ص 122ش 821
نکته قابل توجه :
کتابى به نام <الداریه فى حدیث الولایه>مسعود بن ناصر سجستانى نیز آمده است .
تاب من روى غدیر خم (احمد بن محمد) = حدیث الویه (عربى , خطى )
تاب من روى حدیث غدیر خم (جعابى ) = من روى حدیث غدیر خم (عربى , خطى )
تاب من روى حدیث غدیر (شیبانى ) = من روى حدیث غدیر خم (عربى , خطى )
تاب المهلبى فى نص الغدیر (بصرى ) = کتاب الغدیر (عربى , خطى )
223 کتابنامهء غدیر خم (قسمت چاپى ) (فارسى , چاپى )
نویسنده : نادر مطلبى (کاشانى ).
به کوشش : سید محسن دین پرور.
زیر نظر: بنیاد نهج البلاغه (قم ).
نشر الهادى , قم , چاپ اول سال 1415ق , 1374ش .
رقعى : 31ص .
ابتدا مقدمه اى دربارهء ضرورت تألیف کتابنامه نوشته شده و سپس به سه جهت اشاره شده است : موضوع ,مشخصات کتابها, تنوع زبانها.
];ّّبعد از آن شمارش کتابهاى شروع گردیده و فهرستى در دو بخش جداگانهء عربى و فارسى است و در بخش اول پنجاه کتاب عربى و در بخش دوم هفتاد و پنج کتاب فارسى معرفى شده است .
در این کتابنامه فقط نام کتاب و مؤلف و ناشر و نیز محل و سال و نوبت چاپ , همچنین قطع و تعداد صفحات آن معرفى گردیده و گاهى چند چاپ آورده شده است .
نکته قابل توجه :
این کتابنامه قسمتى از <کتابنامهء امیرالمؤمنین (ع ), امامت و ولایت , نهج البلاغه و شریف رضى >است .
تاب الولایه (احمد بن محمد) = حدیث الولایه (عربى , خطى )
تاب الولایه (سجستانى ) = الدرایه فى حدیث الولایه (عربى , خطى )
تاب الولایه (طبرى ) = الرد على الحرقوصیه (عربى , خطى )
تاب الولایه فى جمع طرق حدیث <من کنت مولاه فعلى مولاه >(طبرى ) – الرد على الحرقوصیه (عربى , خطى )
تاب الولایه فى طرق حدیث الغدیر (احمد بن محمد) = حدیث الولایه (عربى , خطى )
تاب الولایه و من روى غدیر خم (احمد بن محمد) = حدیث الولایه (عربى , خطى )
تاب الولایه و من روى یوم غدیر خم (احمد بن محمد) = حدیث الوریه (عربى , خطى )
224 کشف المهم فى طریق خبر غدیر خم (عربى , چاپى )
سید هاشم بن سلیمان بحرانى (کتکتانى ), م 1107ق .
تحقیق : مؤسسه احیاء تراث السید هاشم البحرانى (قم ).
ناشر: مؤسسهء یاد شده .
];ّّوزیرى , 229ص .
أمل الامل ج 2ص 341
ریاض العلماء ج 5ص 298
الذریعه ج 18ص 64ش 693
فهرست الفبائى کتب خطى کتابخانهء مرکزى آستان قدس رضوى ص 465
این کتاب شامل مقدمه و سه باب است :
1 آنچه از طریق شیعه در قضیهء غدیر خم آمده است (که سى و شش طریق است )
2 آنچه از طریق عامه آمده است (که هشتاد و هشت طریق است ) 3 آنچه شیعه در تصریح پیامبر (ص ) درباره ءخلافت امیرالمؤمنین (ع ) نقل نموده اند (که سى و چهار حدیث است .)
نکته قابل توجه :
نسخه اى از این کتاب در کتابخانهء آستان قدس رضوى با خط نسخ , نگاشته شدهء در سال 1101ق , همراه با دوکتاب دیگر از مؤلف موجود است .
225 کوثر و غدیر (فارسى , چاپى )
حسن انصارى زاده .
مؤسسهء انتشارات دارالعلم , قم , چاپ اول : سال 1371ش .
رقعى , 93ص .
کتاب دربارهء کلمات حضرت زهرا (ع ) در غدیر و بحث در جوانب آن است که با قلمى خاص گفتارى مخصوص نوشته شده است .
ابتدا کلامى از مولف و سپس دو حدیث از حضرت فاطمه (س ) را نقل نموده و توضیح داده است :
الف ـ حدیث محمودبن لبید: حمد و سلام , مطلع , و آنگاه شرح و بحث در حدیث در هفت بخش با این عناوین : 1گریهء سوال انگیزه 2 سوال به مورد 3 امام و کعبه 4 پیروى از عترت = مبناى وحدت 5 خود کردند و به خدا نسبت دادند 6 چشم دل کور است 7 جوشش وحدت از غدیر: پیرامون حدیث و محدث .
ب ـ مصاحبه یا حدیث دوم : اشاره به نکات حدیث , پیام دختر پیامبر (ص ).
];ّّسپس چهل حدیث در فضایل امیرالمؤمنین (ع ) که مؤلف براى شفاى فرزندش نذر کرده بوده , آورده و به علامه ءامینى هدیه نموده است . نیز چهل حدیث در فضایل حضرت فاطمهء زهرا (ع ) نقل نموده , و این احادیث اکثر قریب به اتفاق از کتبا شیعه هستند.
نکته قابل توجه :
کتاب دیگرى به نام <حماسهء غدیر از دیدگاه حضرت فاطمه (ع )>از محمد دشتى نیز هست , که غدیر در کلمات حضرت فاطمه (ع ) را بیان نموده است .
( ل )
226 للغدیر آیتان (عربى , چاپى )
حبیب مشکسار (شیرازى ) .
چاپ مصطفوى , شیراز, چاپ اول , سال 1405ق , 1365ش .
وزیرى , 21ص .
در این کتاب دو آیهء مهم از قرآن که شاهد مستقیم بر غدیر است ذکر شده و بیان گردیده است :
1 <یا ایها الرسول بلغ ما انزل الیک من ربک >2 <الیوم اکملت لکم دینکم >.
در ذیل آیهء اول اشعارى که مراسم غدیر را ترسیم مى کند ذکر شده و در ذیل آیهء دوم توضیحاتى آورده است .
نکتهء قابل توجه :
این کتاب به صورت هدیه منتشر شده است .
227 لواء احمد(فارسى , چاپى )
محمد شریف بن ابرایهم اردستانى (صارم الدین , یزدى , حائرى ) م قرن 14ق . چاپ : بمبئى (هند), سال 1305ق ,1887م .
الذریعه ج 18ص 356و ج 17ص 170در شمارهء 901
أعیان الشیعه ج 45ص 313
در این کتاب وقایع حجهالوداع , فضیلت و برترى روز غدیر و سپس خطبهء پیامبر (ص ) در این روز و همچنین خطبهامیرالمؤمنین (ع ) به مناسبت روز غدیر,دعا و زیارت امیرالمؤمنین (ع ) در روز غدیر, و در آخر بعضى قصاید در مدح آن حضرت آورده شده که دو قصیده از مؤلف است .
نکات قابل توجه :
1 این کتاب توسط علامه على اکبر سیبویه خلاصه شده و به نام <القمر المنیر فى قضیه الغدیر>است .
2 کتاب <القصیده الغدیریه فى مدح خیر البریه>از محمد حسین عاملى تماماً در این کتاب آمده است .
3 تألیف این کتاب در سال 1304قمرى به انجام رسیده و پس از یکسال به صورت چاپى سنگى در بمبئى (هند)];ک ک به چاپ رسیده است .