نویسنده:نفیسه محمدی
پاسداری از اسلام وکیان ارزشمند شریعت وجامعه اسلامی، بدون نظارت و مشارکت همگانی در ارشاد ودعوت یکدیگر به انجام نیکی ها ومبارزه با خطاها ممکن نیست واین وظیفه خطیر، بردوش امت اسلامی، چه زن وچه مرد قرار دارد.
خداوند در آیه 71 سوره توبه، به زنان ومردان با ایمان ولایت می دهد تا درامور دیگران وشئون اجتماعی دخالت کنند، به این صورت که هریک، دیگری را به معروف وادارند واز منکر وزشتی ها باز بدارند.
براین اساس، مردان وزنان مؤمن ودل سوز، وظیفه راهنمایی وارشاد همدیگر را برعهده دارند. دراین میان، بدیهی است مادران می توانند درتربیت فرزندان مؤثرتر باشند ودر شناخت نیکی وبدی به آنها کمک کنند.
بحث امر به معروف ونهی از منکر، از زمان پیامبر اکرم(ص)رواج یافت.ایشان وظایف دینی را به مردم، به ویژه نوجوانان و زنان تازه مسلمان، دختران و کنیزکان گوشزد می کرد وبا اندرز وموعظه، آنان را از بدی ها وگناه باز می داشت.
حضرت فاطمه(س) که درمیان زنان دارای بالاترین مقام است،درخطبه، معروف خود در مسجد پیامبر که رساترین فریاد امر به معروف ونهی از منکر در جامعه اسلامی پس از پیامبر بود، دعوت عمومی مردم برای پاسداری از ارزش ها را موجب صلاح ودوام امت اسلام شمرد.(1)
پس از فاطمه زهرا(س)، زنان زیادی با الگو گیری از این بانوی بزرگوار، به ارشاد وراهنمایی مردم پرداختند. خلفا برخی بانوان فرهیخته وفرزانه را به طور رسمی برای نظارت برانجام برخی کارهای عمومی وامر به معروف ونهی از منکر انتخاب می کردند و اینان بدون ترس وواهمه به این کار می پرداختند.آنها با توجه به وظیفه شناسی، شجاعت ودرایت، از رهنمود دادن به خلفا وپادشاهان نیز نمی ترسیدند و آنان را از کج روی و دور شدن از راه ورسم اسلامی هشدار وپرهیز می دادند.(2) همین حرکت ایشان موجب شد نام نیکویی از دلاوری وعشق به خدا و پیامبر به جا بگذارند.
گاهی اوقات همین زنان شجاع در اردوگاه های جنگی حاضر می شدند وبرادران وهمسران ودیگر مردان را به دفاع از اسلام تشویق می کردند و گاه در کنار وظایف خانوادگی وتبلیغات جبهه وجنگ، در مواقع حساس وهنگام به خطر افتادن سپاه اسلام، لباس رزم می پوشیدند وشجاعانه از کیان اسلام دفاع می کردند.(3)
آنان زنانی با همت وتلاشگر بودند که هرگزدست از عزت اسلام نکشیدند و همچنان به یاری مردان شتافتند تا بتوانند در روشنگری وشناساندن خوب و بد، چشم ها را بگشایند.
در زمان حاضر ودراین دوره نیز که جامعه بیش از پیش، به حضور فعال ودل سوزانه زنان نیاز دارد، زنان با ایجاد محیط خانوادگی سالم ودقت وموشکافی در رفتار خانواده می توانند بستر مناسب برای تحقق جامعه اسلامی قدرتمند، آینده نگر وپویا فراهم سازند.
روشن است که بدون وجود چنین محیطی، جامعه ازنظر عاطفی، معنوی و روحی به شدت آسیب پذیر خواهد بود.جامعه ای که تباهی وسستی درآن ریشه بدواند وهیچ انسانی برای شناخت معروف ومنکر تلاش نکند، به سرعت به فساد وجنایت آلوده می شود و خلاقیت وبالندگی افراد از دست می رود.
بنابراین، زن به عنوان عنصر اصلی ومحور خانواده که دو وظیفه مهم وخطیر مادری وهمسری را برعهده دارد، باید در شناخت نیکی وبدی به خانواده و جامعه اش یاری برساند وآن چنان که زنان پیش از اسلام برای حفظ آن تلاش کرده واز جان گذشته اند، او نیز همت خویش را به کار ببندد که مایه تداوم زندگی خانوادگی سالم ومطمئن است.خانواده صالح نیز موجب تداوم جامعه سالم است واینک، میدان رزم وکارزار، همان کانون خانواده و اجتماع است.
پی نوشت:
1- کشف الغمه، اربلی، ج2، ص110.
2-ناسخ التواریخ، ج1، ص357.
3- اعلام النساء، محمد رضا کهاله، ج1،ص360.
منبع:ماهنامه طوبی شماره 36