حدیث (1) رسول اکرم صلى الله علیه و آله :

لا تَزالُ اُمَّتى بِخَیرٍ ما تَحابّوا وَ تَهادَوا وَ أَدَّوُا الامانَهَ؛

امّت من تا هنگامى که یکدیگر را دوست بدارند، به یکدیگر هدیه دهند و امانتدارى کنند، در خیر و خوبى خواهند بود.

عیون اخبار الرضا ج2، ص29، ح25
حدیث (2) امام صادق علیه السلام :

اُنظُر ما بَلَغَ بِهِ عَلىٌّ علیه السلام عِندَ رَسولِ اللّه  صلى الله علیه و آله فَالزَمهُ فَإِنَّ عَلیّا علیه السلام إِنَّما بَلَغَ ما بَلَغَ بِهِ عِندَ رَسولِ اللّه  صلى الله علیه و آله بِصِدقِ الحَدیثِ و َأَداءِ الامانَهِ؛

بنگر على علیه السلام با چه چیز آن مَقام را نزد پیامبر خدا صلى الله علیه و آله پیدا کرد همان را پیروى کن. همانا على علیه السلام آن مقام را نزد پیامبر خدا صلى الله علیه و آله با راستگویى و امانتدارى بدست آورد.

کافى(ط-الاسلامیه) ج2، ص104، ح5

حدیث (3) امام صادق علیه السلام :

اِتَّقُوا اللّه، وَ عَلَیکُم بِأَداءِ الامانَهِ إِلى مَنِ ائتَمَنَکُم فَلَو أَنَّ قاتِلَ أَمیرِالمُؤمِنینَ علیه السلام ائتَمَنَنى عَلى أَمانَهٍ لأَدَّیتُها إِلَیهِ؛

تقواى الهى پیشه کنید و امانت را به کسى که شما را امین دانسته است، باز گردانید، زیرا حتّى اگر قاتل امیرالمؤمنین علیه السلام امانتى را به من بسپرد هر آینه آن را به او بر مى گردانم.

امالى(صدوق) ص 245 {شبیه این حدیث در کافی(ط-الاسلامیه)ج5 ،ص133 ،ح4}
حدیث (4) امام على علیه السلام :

اَلامانَهُ تَجُرُّ الرِّزقَ، و َالخیانَهُ تَجُرُّ الفَقرَ؛

امانتدارى روزى مى آورد و خیانت در امانت فقر.

تحف العقول ص221 – بحارالأنوار(ط-بیروت) ج78، ص60، ح138
حدیث (5) رسول اکرم صلى الله علیه و آله :

لا تَنظُروا إِلى کَثرَهِ صَلاتِهِم وَ صَومِهِم وَ کَثرَهِ الحَجِّ و َالمَعروفِ و َطَنطَنَتِهِم بِاللَّیلِ، و َلکِنِ انظُروا إِلى صِدقِ الحَدیثِ و َأَداءِ الامانَهِ؛

به زیادى نماز و روزه و حج و احسان و مناجات شبانه مردم نگاه نکنید، بلکه به راستگویى و امانتدارى آنها توجه کنید.

عیون اخبار الرضا ج2، ص51 – بحارالأنوار(ط-بیروت) ج72، ص114، ح5 {شبیه این حدیث در امالی(صدوق) ص303}
حدیث (6) امام على علیه السلام :

لا تَخُن مَنِ ائتَمَنَکَ وَ إِن خانَکَ و َلا تُذِع سِرَّهُ و َإِن أَذاعَ سِرَّکَ؛

به کسى که تو را امین قرار داده است خیانت مکن هر چند او به تو خیانت کرده باشد و راز او را فاش مساز اگر چه او راز تو را فاش ساخته باشد.

مستدرک الوسایل و مستنبط المسایل ج9 ،ص136 ، ح10476 – بحارالأنوار(ط-بیروت) ج74، ص208
حدیث (7) امام على علیه السلام :

لا تَمَنَنَّ مَلولاً؛

شخص به ستوه آمده و رنجیده را امین مشمار.

نهج البلاغه(صبحی صالح) ص506 ، حکمت 211
حدیث (8) رسول اکرم صلى الله علیه و آله :

مَن خانَ أَمانَهً فِى الدُّنیا وَ لَم یَرُدَّها إِلى أَهلِها ثُمَّ أَدرَکَهُ المَوتُ ماتَ عَلى غَیرِ مِلَّتى و َیَلقَى اللّه  وَ هُوَ عَلَیهِ غَضبانٌ؛

کسى که در دنیا به امانتى خیانت کند و آن را به صاحبش برنگرداند و آنگاه بمیرد بر دین من نمرده است و با خدا دیدار مى کند در حالى که بر او خشمگین است.

من لا یحضر الفقیه ج4 ، ص 15 – امالى (صدوق) ص 430
حدیث (9) رسول اکرم صلى الله علیه و آله :

مَنِ ائتَمَنَ غَیرَ أَمینٍ فَلَیسَ لَهُ عَلَى اللّه  ضَمانٌ لأَنَّهُ قَد نَهاهُ أَن یَاتَمِنَهُ؛

هر کس به فردى غیر امین امانت بسپارد، خداوند ضامن او نیست، زیرا او را از امانت سپارى به غیر امین بازداشته است.

وسایل الشیعه ج 19 ، ص84 ،ح24210 – بحارالأنوار(ط-بیروت) ج100، ص179، ح3
حدیث (10) رسول اکرم صلى الله علیه و آله :

لَیسَ مِنّا مَن یُحَقِّرُ الامانَهَ حَتّى یَستَهلِکُها إِذَا استُودِعَها؛

از ما نیست کسى که امانت را کوچک بشمارد و از آن مواظبت نکند و در معرض تلف شدن قرار بدهد.

بحارالأنوار(ط-بیروت) ج72، ص172، ح13 {شبیه این حدیث در مستدرک الوسایل و مستنبط المسایل ج14، ص13،ح15967 }
حدیث (11) امام صادق علیه السلام :

إِنَّهُ قالَ لِبَعضِ شیعَتِهِ ـ عَلَیکُم بِالوَرَعِ و َالاِجتِهادِ، وَ صِدقِ الحَدیثِ و َأَداءِ الامانَهِ و َالتَّمَسُّکِ بِما أَنتُم عَلَیهِ، فَإِنَّما یَغتَبِطُ أَحَدُکُم إِذا انتَهَت نَفسُهُ إِلى هاهُنا، وَ أَومى بِیَدِهِ إِلى حَلقِهِ؛

همانا ایشان به بعضى از شیعیان خود فرمودند: بر شما لازم است پرهیزکارى و تلاش و راستگویى و امانت دارى و چنگ زدن به مذهب خود، زیرا هر یک از شما به هنگام جان دادن، غبطه او را خواهند خورد.

دعائم الاسلام ج1، ص66
حدیث (12) رسول اکرم صلى الله علیه و آله :

إِن أَحبَبتُم أَن یُحِبَّکُمُ اللّه  و َرَسولُهُ فَأَدّوا إِذَا ائتُمِنتُم و َاصدُقوا إِذا حَدَّثتُم وَ أَحسِنوا جِوارَ مَن جاوَرَکُم؛

اگر مى خواهید که خدا و پیغمبر شما را دوست بدارند وقتى امانتى به شما سپردند رد کنید و چون سخن گویید راست گویید و با همسایگان خود به نیکى رفتار نمایید.

نهج الفصاحه ص264 ، ح 554
حدیث (13) امام صادق علیه السلام :

اَلمَکارِمُ عَشرٌ ، فَإنِ استَطَعتَ أن تَکونَ فیکَ فَلتَکُن… : صِدقُ الَبسِ ، وَ صِدقُ اللِّسانِ ، و َأداءُ الامانَهِ ، و َصِلَهُ الرَّحِمِ ، و َإقراءُ الضَّیفِ ، وَ إطعامُ السّائِلِ ، وَ المُکافاهُ عَلىَ الصَّنائعِ ، و َالتَّذَمُّمُ لِلجارِ ، و َالتَّذَمُّمُ لِلصّاحِبِ ، و َرَأسُهُنَّ الحَیاءُ؛

مکارم ده تاست : اگر مى توانى آنها را داشته باش … : استقامت در سختى ها، راستگویى، امانتدارى، صله رحم، میهمان نوازى، اطعام نیازمند، جبران کردن نیکى ها، رعایت حق و حرمت همسایه، مراعات حق و حرمت رفیق و در رأس همه، حیا.

خصال ج2 ، ص431
حدیث (14) امام على علیه السلام :

أَربَعٌ مَن أُعطیَهُنَّ فَقَد أُعطىَ خَیرَ الدُّنیا و َالخِرَهِ صِدقُ حَدیثٍ و َأَداءُ أَمانَهٍ وَ عِفَّهُ بَطنٍ و َحُسنُ خُلقٍ؛

چهار چیز است که به هر کس داده شود خیر دنیا و آخرت به او داده شده است: راستگویى، اداء امانت، حلال خورى و خوش اخلاقى.

شرح آقا جمال خوانساری بر غررالحکم و دررالکلم ج2، ص151، ح2142
حدیث (15) امام صادق علیه السلام :

لا تَغتَرّوا بِصَلاتِهِم و َلا بِصیامِهِم، فَإِنَّ الرَّجُلَ رُبَما لَهِجَ بِالصَّلاهِ و َالصَّومِ حَتّى لَو تَرَکَهُ استَوحَشَ ، وَ لکِنِ اختَبِروهُم عِندَ صِدقِ الحَدیثِ و أداءُ الامانَهِ؛

فریب نماز و روزه مردم را نخورید، زیرا آدمى گاه چنان به نماز و روزه خو مى کند که اگر آنها را ترک گوید، احساس ترس مى کند، بلکه آنها را به راستگویى و امانتدارى بیازمایید.

کافى(ط-الاسلامیه) ج2، ص104، ح2
حدیث (16) رسول اکرم صلى الله علیه و آله :

إِذا رَأَیتَ مِن أَخیکَ ثَلاثَ خِصالٍ فَارجُه ُ: اَلحَیاءُ و َالمانَهُ و َالصِّدقُ؛

هر گاه در برادر (دینى) خود سه صفت دیدى به او امیدوار باش: حیا، امانتدارى و راستگویى.

نهج الفصاحه ص193 ، ح 205
حدیث (17) رسول اکرم صلى الله علیه و آله :

أَقْرَبُکُمْ مِنِّی غَداً فِی الْمَوْقِفِ أَصْدَقُکُمْ لِلْحَدِیثِ وَ آدَاکُمْ لِلْأَمَانَهِ وَ أَوْفَاکُمْ بِالْعَهْدِ وَ أَحْسَنُکُمْ خُلُقاً وَ أَقْرَبُکُمْ مِنَ النَّاس‏

نزدیک ترین شما به من در قیامت، راستگوترین، امانتدارترین، وفادارترین به عهد، خوش اخلاق ترین و نزدیک ترین شما به مردم است.

تحف العقول ص46 {شبیه این حدیث در بحارالأنوار(ط-بیروت) ج72، ص94، ح12}
حدیث (18) رسول اکرم صلى الله علیه و آله :

ثَلاثٌ لَیسَ لاَحَدِ النّاسِ فیهِ رُخصَهٌ: بِرُّ الوالِدَینِ مُسلِما کانَ اَؤ کافِرا وَ الوَفاءُ بِالعَهدِ لِمُسلِمٍ اَو کافِرا وُ الاَمانَهُ اِلى مُسلِمٍ کانَ اَؤ کافِرا؛

سه چیز است که ترک آن براى هیچ کس جایز نیست: نیکى به پدر و مادر مسلمان باشند یا کافر، وفاى به عهد با مسلمان یا کافر و اداى امانت به مسلمان یا کافر.

نهج الفصاحه ص416 ،ح1264
حدیث (19) امام صادق علیه ‏السلام :

إِنَّ اللّه‏َ عَز َّوَ جَلَّ لَم یَبعَث نَبیّا إِلاّ بِصِدقِ الحَدیثِ و َأَداءِ المانَهِ إِلَى البَرِّ و َالفاجِرِ؛

خداى عزوجل هیچ پیامبرى را نفرستاد، مگر با راستگویى، و برگرداندن امانت به نیکوکار و یا بدکار.

کافى(ط-الاسلامیه) ج 2، ص 104، ح 1 – مجموعه ورام ج2 ،ص188
حدیث (20) امام موسى کاظم علیه ‏السلام :

اَداءُ الاَمانَهِ وَ الصِّدقُ یَجلِبانِ الرِّزقَ، و َالخیانَهُ و َالکَذِبُ یَجلِبانِ الفَقرَ وَ النِّفاقَ؛

اداى امانت و راستگویى روزى را زیاد مى ‏کند و خیانت و دروغگویى باعث فقر و نفاق مى‏ شود.

تحف العقول ص403 – بحارالأنوار(ط-بیروت) ج 75، ص 327
حدیث (21) امام على علیه ‏السلام :

لَیسَ لِکَذوبٍ اَمانَهٌ، وَ لا لِفُجورٍ صیانَهٌ؛

دروغگو امانتدار نیست و بدکار، نگهدارنده اسرار.

تصنیف غررالحکم و دررالکلم ص220 ،ح4387
حدیث (22) رسول اکرم صلى ‏الله ‏علیه ‏و ‏آله :

ثَلاثٌ مَن کُنَّ فیهِ فَهُوَ مُنافِقٌ وَ اِن صامَ وَ صَلّى وَحَجَّ وَ اعتَمَرَ و َقالَ «اِنّى مُسلِمٌ» مَن اِذا حَدَّثَ کَذِبَ وَ اِذا وَعَدَ اَخلَفَ وَ اِذَا ائتُمِنَ خانَ؛

سه چیز است که در هر کس باشد منافق است اگر چه روزه دارد و نماز بخواند و حج و عمره کند و بگوید من مسلمانم، کسى که هنگام سخن گفتن دروغ بگوید و وقتى که وعده دهد تخلف نماید و چون امانت بگیرد، خیانت نماید.

نهج الفصاحه ص422 ، ح 1280
حدیث (23) ابن شهر آشوب :

کانَ النَّبىّ صلى ‏الله ‏علیه ‏و ‏آله قَبلَ المَبعَثِ مَوصوفا بِعِشرینَ خَصلَهً مِن خِصالِ الاَنبیاءِ لَوِ انفَرَدَ واحِدٌ بِاَحَدِها لَدَلَّ عَلى جَلالِهِ فَکَیفَ مَنِ اجتَمَعَت فیهِ؟! کانَ نَبیّا اَمینا، صادِقا، حاذِقا، اَصیلاً، نَبیلاً، مَکینا، فَصیحا، عاقِلاً، فاضِلاً، عابِدا،

زاهِدا، سَخیا، کمیا، قانِعا، مُتَواضِعا، حَلیما، رَحیما، غَیورا، صَبورا، مُوافِقا، مُرافِقا، لَمیُخالِط مُنَجِّما وَ لا کاهِنا و لا عَیافا؛

رسول اکرم صلى ‏الله‏ علیه ‏و ‏آله پیش از مبعوث شدن، بیست خصلت از خصلت‏هاى پیامبران را دارا بودند، که اگر کسى یکى از آنها را داشته باشد، دلیل عظمت اوست؛ چه رسد به کسى که همه آنها را دارا باشد، آن حضرت پیامبرى امین، راستگو، ماهر، اصیل، شریف، استوار، سخنور، عاقل، با فضیلت، عابد، زاهد، سخاوتمند، دلیر و با شهامت، قانع، متواضع، بردبار، مهربان، غیرتمند، صبور، سازگار، و نرم‏خو بودند و با هیچ منجّم (قائل به تأثیر ستارگان)، غیب‏گو و پیش‏گویى هم‏نشین نبودند.

مناقب (ابن شهر آشوب) ج 1، ص 123
حدیث (24) رسول خدا صلی الله علیه و آله:

ثَلَاثٌ مَنْ کُنَّ فِیهِ فَهُوَ مُنَافِقٌ وَ إِنْ صَامَ وَ صَلَّى مَنْ إِذَا حَدَّثَ کَذَبَ وَ إِذَا وَعَدَ أَخْلَفَ وَ إِذَا اؤْتُمِنَ خَان‏

سه چیز در هر کس باشد منافق است اگر چه نماز بخواند و روزه بگیرد 1 – سخن به دروغ بگوید . 2 – از وعده تخلف کند .3 – در امانت خیانت نماید .

تحف العقول ص316