حدیث (1) امام صادق علیه السلام :
ثَلاثَهُ اَشْیاءَ یَحْتاجُ النّاسُ طُرّا اِلَیْها: اَلاَمْنُ و َالْعَدْلُ و َالْخِصْبُ ؛
سه چیز است که همه مردم به آنها نیاز دارند: امنیّت، عدالت و آسایش.
تحف العقول ص 320
حدیث (2) رسول اکرم صلى الله علیه و آله :
اَلصِّدْقُ طُمَأْنینَهٌ وَ الْکَذِبُ ریبَهٌ؛
راستگویى مایه آرامش و دروغگویى مایه تشویش است.
نهج الفصاحه ص548، ح 1864
حدیث (3) رسول اکرم صلى الله علیه و آله :
البر ما سکنت إلیه نفسک و اطمأن إلیه قلبک و الإثم ما جال فی نفسک و تردد فی صدرک
نیکی وقتی درونت ساکن شود اطمینان به سوی قلبت می آید و گناه که درونت وارد شود تردید درون سینه ات می شود
شرح نهج البلاغه(ابن ابی الحدید) ج 20 ، ص 299 ، ح 415
حدیث (4) فاطمه زهرا علیهاالسلام :
فَفَرَضَ اللّهُ الاْیمانَ تَطْهیرا مِنَ الشِّرْکِ… وَ الْعَدْلَ تَسْکینا لِلْقُلوبِ؛
خداوند ایمان را براى پاکى از شرک… و عدل و داد را براى آرامش دلها واجب نمود.
من لا یحضر الفقیه ج3 ، ص568 – علل الشرایع ج1، ص 248، ح 2
حدیث (5) امام سجاد علیه السلام :
اِلهى … فَلا تَطْمَئِنُّ الْقُلوبُ اِلاّ بِذِکْراکَ وَ لا تَسْکُنُ النُّفوسُ اِلاّ عِنْدَ رُؤْیاکَ؛
خداوندا، دلها جز با یاد تو آرام نمىگیرد و جانها جز با دیدن تو، به آرامش نمىرسد.
بحارالأنوار(ط-بیروت) ج 91، ص 151
حدیث (6) امام صادق علیه السلام :
اَلْمُفَوِّضُ أَمْرَهُ إلَى اللّهِ فى راحَهِ الأَبَدِ وَ العَیْشِ الدّائِمِ الرَّغَدِ و َالْمُفَوِّضُ حَقّا هُوَ الْعالى عَنْ کُلِّ هِمَّهٍ دُونَ اللّهِ تَعالى؛
کسى که کارهاى خود را به خدا بسپارد همواره از آسایش و خیر و برکت در زندگى برخوردار است و واگذارنده حقیقى کارها به خدا، کسى است که تمام همّتش تنها به سوى خدا باشد.
مصباح الشریعه ص521
حدیث (7) امام على علیه السلام :
مَنْ حَسُنَتْ خَلیقَتُهُ طابَتْ عِشْرَتُهُ؛
هر کس خوش اخلاق باشد، زندگى اش پاکیزه و گوارا مى گردد.
تصنیف غررالحکم و دررالکلم ص 255 ، ح 5378
حدیث (8) پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم :
مَا جَلَسَ قَوْمٌ فِی مَجْلِسٍ مِنْ مَسَاجِدِ اللَّهِ تَعَالَى یَتْلُونَ کِتَابَ اللَّهِ وَ یَتَدَارَسُونَهُ بَیْنَهُمْ إِلَّا تَنَزَّلَتْ عَلَیْهِمُ السَّکِینَهُ وَ غَشِیَتْهُمُ الرَّحْمَهُ وَ ذَکَرَهُمُ اللَّهُ فِیمَنْ عِنْدَهُ
هیچ جلسه قرآنى براى تلاوت و درس در مجلسی از مساجد خدا برقرار نشد، مگر این که آرامش بر آنان نازل شد و رحمت دربرشان گرفت و فرشتگان در اطراف آنان حلقه زدند و خداوند در میان کسانى که در نزدش هستند، از آنان یاد کرد.
مستدرک الوسایل و مستنبط المسایل ج3 ، ص 363 ، ح 3788
حدیث (9) امام صادق علیه السلام :
اِنَّ الْمُؤمِنَ لَیَسْکُنُ اِلَى الْمُؤْمِنِ کَما یَسْکُنُ الظَّمْآنِ اِلَى الْماءِ الْبارِدِ؛
به راستى که مؤمن با برادر مؤمنش آرامش پیدا مى کند، چنان که تشنه، با آب خنک آرامش مى یابد.
کافى(ط-الاسلامیه) ج 2، ص 247 ، ح1
حدیث (10) امام صادق علیه السلام :
خَمْسُ خِصالٍ مَنْ فَـقَـدَ واحِدَهً مِنْهُنَّ لَمْ یَزَلْ ناقِصَ العَیْشِ زائِلَ الْعَقْلِ مَشْغولَ الْقَلْبِ، فَاَوَّلُّها: صِحَّهُ البَدَنِ وَ الثّانیَهُ: اَلاْمْنُ وَ الثّالِثَهُ: اَلسَّعَهُ فِى الرِّزْقِ، وَ الرّابِعَهُ: اَلاَنیسُ الْمُوافِقُ (قال الراوى:) قُلْتُ: و مَا الاْنیسُ الْمُوافِقُ؟ قال: اَلزَّوجَهُ الصّالِحَهُ، وَ الوَلَدُ الصّالِحُ، وَ الْخَلیطُ الصّالِحُ وَ الخامِسَهُ: وَ هِىَ تَجْمَعُ هذِه الْخِصالَ: الدَّعَهُ؛
پنج چیز است که هر کس یکى از آنها را نداشته باشد، همواره در زندگى اش کمبود دارد و کم خرد و دل نگران است: اول، تندرستى، دوم امنیت، سوم روزى فراوان، چهارم همراهِ همرأى. راوى پرسید: همراهِ همرأى کیست؟ امام فرمودند: همسر و فرزند و همنشین خوب و پنجم که در برگیرنده همه اینهاست، رفاه و آسایش است.
خصال ص 284 ، ح 34
حدیث (11) امام صادق علیه السلام :
اِنَّ الْقَلْبَ لَیَـتَجَلْجَلُ فِى الْجَوْفِ یَطْلُبُ الحَقَّ فَاِذا اَصابَهُ اطْمَاَنَّ وَ قَرَّ؛
به راستى که دل در درون سینه بى قرار است و به دنبال حق مى گردد و چون به آن رسید، آرام و قرار مى گیرد.
کافى(ط-الاسلامیه) ج 2، ص 421 ، ح5
حدیث (12) امام صادق علیه السلام :
ما مِنْ مُؤْمِنٍ اِلاّ وَ قَدْ جَعَلَ اللّهُ لَهُ مِنْ ایمانِهِ اُنْسا یَسْکُنُ اِلَیْه، حَتّى لو کانَ عَلى قُلَّهِ جَبَلٍ لَمْ یَسْتَوحِشْ؛
هیچ مؤمنى نیست مگر آن که خداوند ایمان را همدم و آرامشبخش او قرار مى دهد، چنانچه حتى اگر در قله کوهى هم باشد، احساس تنهایى نمى کند.
اعلام الدین فی صفات المونین ص 460 {شبیه این حدیث در محاسن ج1 ، ص 159 }
حدیث (13) امام سجاد علیه السلام :
وَ اَمّا حَقُّ الزَّوجَهِ فَاَنْ تَعْلَمَ اَنَّ اللّهَ عَزَّوَجَلَّ جَعَلَها لَکَ سَکَنا وَ اُنْسا فَتَعْلَمَ اَنَّ ذلِکَ نِعْمَهٌ مِنَ اللّهِ عَلَیْکَ فَـتُـکْرِمَها وَ تَرْفُقَ بِها وَ اِنْ کانَ حَقُّکَ اَوجَبَ فَاِنَّ لَها عَلَیْکَ اَنْ تَرْحَمَها؛
حق زن این است که بدانى خداوند عز و جل او را مایه آرامش و انس تو قرار داده و این نعمتى از جانب اوست، پس احترامش کن و با او مدارا نما، هر چند حق تو بر او واجبتر است اما این حق اوست که با او مهربان باشى.
امالی (صدوق) ص370
حدیث (14) امام باقر علیه السلام :
اَلصّیامُ وَ الْحَجُّ تَسْکینُ الْقُلوبِ؛
روزه و حج آرامبخش دلهاست.
امالى (طوسى) ص 296، ح 582
حدیث (15) امام صادق علیه السلام :
انَّ صَاحِبَ الدِّینِ فَکَّرَ فَعَلَتْهُ السَّکِینَهُ وَ اسْتَکَانَ فَتَوَاضَعَ وَ قَنِعَ فَاسْتَغْنَى وَ رَضِیَ بِمَا أُعْطِیَ وَ انْفَرَدَ فَکُفِیَ الْإِخْوَانَ وَ رَفَضَ الشَّهَوَاتِ فَصَارَ حُرّاً وَ خَلَعَ الدُّنْیَا فَتَحَامَى الشُّرُورَ وَ اطَّرَحَ الْحَسَدَ فَظَهَرَتِ الْمَحَبَّهُ وَ لَمْ یُخِفِ النَّاسَ فَلَمْ یَخَفْهُمْ وَ لَمْ یُذْنِبْ إِلَیْهِمْ فَسَلِمَ مِنْهُمْ وَ سَخَتْ نَفْسُهُ عَنْ کُلِّ شَیْءٍ فَفَازَ وَ اسْتَکْمَلَ الْفَضْلَ وَ أَبْصَرَ الْعَافِیَهَ فَأَمِنَ النَّدَامَه
آدم دیندار چون مى اندیشد، آرامش بر جان او حاکم است. چون خضوع مى کند متواضع است. چون قناعت مى کند، بىنیاز است. به آنچه داده شده خشنود است. چون تنهایى را برگزیده از دوستان بى نیاز است. چون هوا و هوس را رها کرده آزاد است. چون دنیا را فرو گذارده از بدى ها و گزندهاى آن در امان است. چون حسادت را دور افکنده محبتش آشکار است.مردم را نمى ترساند پس از آنان نمى هراسد و به آنان تجاوز نمى کند پس از گزندشان در امان است. به هیچ چیز دل نمى بندد پس به رستگارى و کمال فضیلت دست مى یابد و عافیت را به دیده بصیرت مى نگرد پس کارش به پشیمانى نمى کِشد.
امالى (مفید) ص 52، ح 14
حدیث (16) امام صادق علیه السلام :
مَنْ قالَ فى کُلِّ یَوْمٍ مِائَهَ مَرَّهٍ لا حَوْلَ وَ لا قُوَّهَ اِلاّ بِاللّهِ دَفَعَ اللّهُ بِها عَنْهُ سَبْعینَ نَوْعا مِنَ الْبَلاءِ اَیْسَرُهَا الْهَمُّ؛
هر کس در هر روز صد مرتبه لا حَوْلَ وَ لا قُوَّهَ اِلاّ بِاللّهِ بگوید، خداوند هفتاد نوع بلا را از او دفع مى کند، که کوچکترین آن غم و اندوه است.
ثواب الأعمال ص 162
حدیث (17) امام على علیه السلام :
مَنِ اطَّرَحَ الْحِقْدَ اسْتَراحَ قَلْبُهُ وَ لُبُّهُ؛
هر کس کینه را از خود دور کند، قلب و عقلش آسوده مى گردد.
تصنیف غررالحکم و دررالکلم ص 299 ، ح 6774
حدیث (18) امام على علیه السلام :
مَنِ اقْتَصَرَ عَلى بُلْغَهِ الْکَفافِ فَقَدِ انْتَظَـمَ الرّاحَهَ وَ تَبَوَّاَ خَفْضَ الدَّعَهِ؛
هر کس به اندازه اى که او را کفایت مى کند، قناعت کند، به آسایش و نظم مى رسد و در آسودگى و رفاه منزل مى گیرد.
کافی(ط-الاسلامیه) ج 8 ، ص 19 – من لا یحضر الفقیه ج 4 ، ص 385 – نهج البلاغه(صبحی صالح) ص540 ، حکمت 371
حدیث (19) امام صادق علیه السلام :
وَ قِیلَ لَهُ أَیْنَ طَرِیقُ الرَّاحَهِ فَقَالَ ع فِی خِلَافِ الْهَوَى قِیلَ فَمَتَى یَجِدُ عَبْدٌ الرَّاحَهَ فَقَالَ ع عِنْدَ أَوَّلِ یَوْمٍ یَصِیرُ فِی الْجَنَّه
در پاسخ به این سؤال که راه رسیدن به آسایش چیست؟ فرمودند: مخالفت با هوا و هوس. عرض شد: پس، چه وقت انسان به آسایش مى رسد؟ فرمودند: در نخستین روز ورودش به بهشت.
تحف العقول ص 370
حدیث (20) پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم :
اِنَّ الزاهِدَ فِى الدُّنْیا یَرْتَجى وَ یُریحُ قَلْبَهُ وَ بَدَنَهُ فِى الدُّنْیا وَ الآْخِرَهِ وَ الراغِبَ فیها یُتْعِبُ قَلْبَهُ وَ بَدَنَهُ فِى الدُّنْیا وَ الآْخِرَهِ؛
هر کس به دنیا بى رغبت است، امیدوار است و تن و جانش را در دنیا و آخرت آسوده مى گذارد و هر کس دل به دنیا ببندد، تن و جان خود را در دو دنیا به زحمت مى اندازد.
اعلام الدین ص 343
حدیث (21) امام صادق علیه السلام :
اَلسُّرُورُ فى ثَلاثِ خِلالٍ: فِى الْوَفاءِ وَ رِعایَهِ الحُقوقِ وَ النُّهوضِ فِى النَّوائِبِ؛
شادى در سه چیز است: وفادارى، رعایت حقوق و ایستادگى در برابر سختى ها.
تحف العقول ص 323
حدیث (22) امام على علیه السلام :
مَنْ غَضَّ طَرْفَهُ اَراحَ قَلْبَهُ؛
هر کس چشم خود را [از نامحرم] فرو بندد، قلبش راحت مى شود.
تصنیف غررالحکم و دررالکلم ص260 ، ح 5555
حدیث (23) امام على علیه السلام :
اَصْلُ الْعَقْلِ القُدَرهُ وَ ثَمَرَتُها السُّرورُ؛
ریشه عقل، قدرت است و میوه آن شادى.
بحارالأنوار(ط-بیروت) ج 75، ص 7، ح 59
حدیث (24) امام على علیه السلام :
تَغَرَّبْ عَنِ الْأَوْطَانِ فِی طَلَبِ الْعُلَى- وَ سَافِرْ فَفِی الْأَسْفَارِ خَمْسُ فَوَائِدَ
تَفَرُّجُ هَمٍّ وَ اکْتِسَابُ مَعِیشَهٍ وَ عِلْمٌ وَ آدَابٌ وَ صُحْبَهُ مَاجِد
براى کسب بلند مرتبگى از وطن خود دور شو و سفر کن که در مسافرت پنج فایده است: برطرف شدن اندوه، بدست آوردن روزى و دانش و آداب زندگى، و همنشینى با بزرگواران.
مستدرک الوسائل و مستنبط المسایل ج 8، ص 115، ح 9199
حدیث (25) امام صادق علیه السلام :
النَّشْوَهُ فى عَشَرَهِ اَشْیاءَ: فِى الْمَشْىِ وَ الرُّکُوبِ وَ الاِرتِماسِ فِى الْماءِ وَ النَّظَرِ اِلَى الْخُضْرَهِ وَ الاَکْلِ وَ الشُّرْبِ وَ الْجِماعِ وَ السِّواکِ وَ غَسْلِ الرَّأْسِ بِالْخَطْمىِّ وَ النَّظَرِ اِلَى الْمَرْأَهِ الْحَسْناءِ وَ مُحادَثَهِ الرِّجالِ؛
نشاط در ده چیز است: پیاده روى، سوارى، آبتنى (شنا)، نگاه کردن به سبزى، خوردن و آشامیدن، آمیزش، مسواک کردن، شستن سر با خطمى، نگاه کردن به زن زیبا و گفتگوى حکیمانه.
خصال ص 443، ح 38
حدیث (26) امام صادق علیه السلام :
اَلنَّومُ راحَهٌ لِلْجَسَدِ وَ النُّطْقُ راحَهٌ لِلرُّوحِ وَ السُّکوتُ راحَهٌ لِلْعَقْلِ؛
خواب مایه آسایش جسم، سخن مایه آسایش جان و سکوت مایه آسایش عقل است.
من لایحضره الفقیه ج 4، ص 402، ح5865
حدیث (27) امام على علیه السلام :
اِذا اَحَبَّ اللّهُ عَبْدا زَیَّنَهُ بِالسَّکینَهِ وَ الْحِلْمِ؛
هرگاه خداوند بنده اى را دوست بدارد، او را به آرامش و بردبارى زینت مى بخشد.
تصنیف غررالحکم و دررالکلم ص 285 ، ح 6390
حدیث (28) امام صادق علیه السلام :
ما یَمْنَعُ اَحَدَکُمْ اِذا دَخَل عَلَیْهِ غَمٌّ مِنْ غُمُومِ الدُّنْیا اَنْ یَتَوَضَّاَ ثُمَّ یَدْخُلَ مَسْجِدَهُ وَ یَرْکَعَ رَکْعَتَینِ فَیَدْعُوَ اللّهَ فیهِما؟ اَما سَمِعْتَ اللّهَ یَقُولُ: «وَاسْتَعینوا بِالصَّبْرِ وَ الصَّلاهِ»؟
چه چیز مانع مى شود که هر گاه بر یکى از شما غم و اندوه دنیایى رسید، وضو بگیرد و به سجده گاه خود رود و دو رکعت نماز گزارد و در آن دعا کند؟ مگر نشنیده اى که خداوند مى فرماید: «از صبر و نماز مدد بگیرید»؟
تفسیر عیاشى ج 1، ص 43، ح 39
حدیث (29) امام على علیه السلام :
اَهْنَى الْعَیْشِ اطِّراحُ الْکُلَفِ؛
گواراترین زندگى، رها کردن تکلّفها (تجمّلات) است.
تصنیف غررالحکم و دررالکلم ص 478 ، ح 10973
حدیث (30) امام على علیه السلام :
حُسْنُ الظَّنِّ راحَهُ الْقَلْبِ وَ سَلامَهُ الدّینِ؛
خوشگمانى، مایه آسایش قلب و سلامت دین است.
تصنیف غررالحکم و دررالکلم ص 253 ، ح 5322
حدیث (31) پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم :
مَنْ أَعْرَضَ عَنْ مُحَرَّمٍ أَبْدَلَهُ اللّهُ بِهِ عِبادَهً تَسُرُّهُ؛
هر کس از حرام دورى کند، خداوند به جاى آن عبادتى که او را شاد کند نصیبش مى گرداند.
بحارالأنوار(ط-بیروت) ج 74، ص 121، ح 20
حدیث (32) پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم :
عَلَیْکُمْ بِالزَّبیبِ فَإِنَّهُ یَکْشِفُ المِرَّهَ وَ یَذْهَبُ بِالْبَلْغَمِ وَ یَشُدُّ الْعَصَبَ وَ یَذْهَبُ بِالإِعْیاءِ وَ یُحَسِّنُ الْخُلْقَ وَ یُطَیِّبُ النَّفْسَ و َیَذْهَبُ بِالْغَمِّ؛
شما را سفارش مى کنم به خوردن مویز، زیرا صفرا را برطرف مى کند، بلغم را از بین مى برد، اعصاب را قوى، خستگى را دور، و اخلاق را خوب مى کند، و به روح آرامش مى بخشد و غم را مى برد.
خصال ص 344
حدیث (33) امام صادق علیه السلام :
حُرِمَ الْحَریصُ خَصْلَتَیْنِ و َلَزِمَتْهُ خَصْلَتانِ: حُرِمَ القَناعَهَ فَافْتَقَدَ الرّاحَهَ و َحُرِمَ الرِّضا فَافْتَقَدَ الْیَقینَ؛
حریص از دو خصلت محروم و با دو خصلت همراه است: از قناعت محروم است و در نتیجه آسایش را از دست مى دهد، از راضى بودن محروم است، در نتیجه یقین را از دست مى دهد.
خصال ص 69 ، ح 104
حدیث (34) امام صادق علیه السلام :
مَنْ وَجَدَ هَمّا وَ لا یَدرى ما هُوَ فَلْیَغْسِلْ رَأْسَهُ؛
هر کس غمگین شد و علت آن را ندانست، سر خود را بشوید.
دعوات(راوندى) ص 120، ح 284
حدیث (35) امام على علیه السلام :
مَنْ وَثِقَ بِاَنَّ ما قَدَّرَ اللّهُ لَهُ لَنْ یَفوتَهُ اسْتَراحَ قَلْبُهُ؛
هر کس اطمینان داشته باشد که آنچه خداوند برایش تقدیر کرده است به او مى رسد، دلش آرام مى گیرد.
تصنیف غررالحکم و دررالکلم ص 104 ، ح 1849
حدیث (36) امام على علیه السلام :
تَوَقُّعُ الْفَرَجِ اِحدَى الرّاحَتَیْنِ؛
انتظار گشایش، یکى از دو آسایش است.
شرح آقا جمال خوانساری بر غررالحکم و دررالکلم ج 3 ، ص 317 ،ح 4578
حدیث (37) پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم :
اَلصِّدقُ طُمَأْنینَهٌ وَ الْکَذِبُ ریبَهٌ ؛
راستگویى [مایه] آرامش و دروغگویى [مایه] تشویش است.
نهج الفصاحه ص 548 ، ح 1864
حدیث (38) امام على علیه السلام :
اَلزُّهدُ فِى الدُّنیا الراحَهُ العُظمى؛
بى رغبتى به دنیا، بزرگترین آسایش است.
تصنیف غررالحکم و دررالکلم ص 276 ، ح 6077
حدیث (39) امام صادق علیه السلام :
اَلرَّوْحُ وَ الرّاحَهُ فِى الرِّضا وَ الْیَقینِ وَ الْهَمُّ وَ الْحَزَنُ فِى الشَکِّ وَ السَّخَطِ؛
خوشى و آسایش، در رضایت و یقین است و غم و اندوه در شکّ و نارضایتى.
مشکاهالأنوار ص 34
حدیث (40) امام صادق علیه السلام :
اَرْوَحُ الرَّوْحِ اَلْیَأسُ مِنَ النّاسِ؛
بهترین راحتى و آسودگى، بىتوقعى از مردم است.
تحف العقول ص 366 – کافى(ط-الاسلامیه) ج 8، ص 243، ح 337
حدیث (41) پیامبر صلى الله علیه و آله :
دَعْ مَا یُرِیبُکَ [إِلَى مَا لَا یُرِیبُکَ]، فَإِنَّ الْحَقَّ طُمَأْنِینَهٌ وَ الْکَذِبَ رِیبَهٌ
آنچه تو را به شک و تردید مى اندازد رها کن و به سراغ آنچه تو را به شک و تردید نمى اندازد برو؛ زیرا خوبى مایه آرامش و دروغ مایه تشویش و دودلى است.
نزهه الناظر و تنبیه الخاطر ص 28 ، ح 83
حدیث (42) امام على علیه السلام :
حُسْنُ الْخُلْقِ فى ثَلاثٍ: اِجْتِنابُ الْمَحارِمِ وَ طَـلَبُ الْحَلالِ وَ التَّـوَسُّعُ عَلَى الْعِیالِ؛
خوش اخلاقى در سه چیز است: دورى کردن از حرام، طلب حلال و فراهم آوردن آسایش و رفاه براى خانواده.
مجموعه ورام ج 1 ، ص 90 – بحارالأنوار(ط-بیروت) ج 68، ص 394، ح 63
حدیث (43) امام صادق علیه السلام :
طَلَبتُ فَراغَ القَلبِ فَوَجَدتُهُ فی قِلَّهِ المالِ.
آسایش دل را جستجو کردم و آن را در کمی مال و ثروت دیدم
مستدرک الوسایل و مستنبط المسایل ج12 ، ص 174
