این میوه که به حق ” گوهرزمستانی ” نام گرفته است ، به خاطر فوایدی که برای تندرستی انسان دارد ، به ویژه اثرضد أکسایشی اش که حربه ای کارآمد علیه بیماری هاست، به تازگی سبب شده همگان به خوردنش روی آورند. پژوهش های انجام شده حاکی از آن است که قدرت کلی ضد اکسید کنندگی میوه ی یاد شده، در مقایسه با چای سبز ، تقریباً سه برابراست. در ضمن این میوه مقدار بسیار زیادی پتاسیم دارد. سرشار از الیاف گیاهی (فیبر) است و همچنین ویتامین “ث” و” نیاسین ” دارد .
میوه ی مزبور قرن ها در پزشکی سنتی خاورمیانه ، هندوستان و ایران ( برای التهاب ، گلو درد و روماتیسم ) استفاده می شده است . انار از پوست سفت سرخ رنگ یا مایل به قهوه ای برخورداراست . دانه ها و گوشت پر آب ، نیمه شفاف و قرمزی که آنها را در بر گرفته اند ، اجزای خوردنی آن هستند. دانه های انار را که درون غشای تلخ مزه ، سفید ، اسفنجی و ناخوردنی پوشیده شده اند ، می توان به آرامی و با دست بیرون آورد.
شاید یکی از دلایلی که انار آنگونه که باید طرفدار ندارد، این است که در آوردن دانه هایش ، وقت ودقت می طلبد . طعم این دانه های پر آب، دلپذیر، شیرین و خوش عطر و بوست .
طرزانتخاب انار
انار را دردست بگیرید تا وزنش را بدانید ( دانه های آن حدود 52 درصد وزن کل میوه را تشکیل می دهند ). اگر وزن انار به نسبت اندازه اش ، سبک بود ، سنگین ترش را بردارید . پوست انار باید شفاف و سفت بوده و ترک یا شکافی نداشته باشد . انار سالم را می توان تا یک ماه درجای تاریک و خنک ، به مدت دو ماه در داخل یخچال نگهداری کرد . دانه های این میوه را تا سه روز می توان در یخچال نگه داشت . برای یخ زدن دانه ها ، باید آنها را درون ظرف بی منفذی ریخت ،به این ترتیب حدود شش ماه داخل فریزر سالم می مانند . موقعی که یخ دانه ها باز می شود، دیگر مثل دانه های تازه خوردنی نیستند ، ولی برای آب گرفتن مناسب می باشند. در واقع ، فرآیند انجماد ، دیواره های یاخته ای (سلولی ) گوشت میوه که دانه ها را دربرگرفته اند ، از بین می برد وهم زمان با آب شدن یخ ، عصاره ی خود را ازدست می دهند.
چنانچه آب انار را گرفته اید ، آن را می شود به مدت تقریبی شش ماه داخل ظرف بی منفذی منجمد ساخت .
فرآورده های انار
از آب انار برای درست کردن ژله ، عصاره ، چاشنی (سس) ، چاشنی سرکه و مخلوط آب و نمک ، سرکه و ادویه استفاده می شود . تمام دانه ها را می توان روی سالاد یا پس غذا (دسر) پاشید و یا همراه با گوشت قرمز ، گوشت ماکیان یا ماهی مصرف کرد .
برای در آوردن دانه های انار، بالا تا پایین آن را قاچ کنید وپوست را چند جا به طورعمودی ازبالابه پایین آرام ببرید . سپس اناررا درظرف آبی بیندازید . هر قسمت را به دقت از هم جدا سازید و به کمک انگشتانتان دانه ها را ازتکیه گاه هایشان واقع درمغز میوه در آورید وغشاهای نازک که خوشه را از دانه ها مجزا می کنند ، بیرون آورید . به این ترتیب دانه ها پایین افتاده و پوست وغشا بالا می مانند . آن گاه دانه ها را داخل آب کش بریزید .
اگر می خواهید آب انار بگیرید ، دانه های آن را در مخلوط کن بریزید و بگذارید آن قدر کار کند تاعصاره ی میوه به دست آید. سپس به وسیله ی الک دارای سوراخ های ریز ، یا (پارچه ای نازک ) دانه ها را از عصاره جدا کنید .
به طورکلی ، یک انار متوسط حدود سه چهارم پیمانه دانه و نصف پیمانه آب به دست می دهد .
انواع انارهای ایران عبارت اند از :
ملس ، شاه پسند ،سیاه طوقی ، سندانی ، زاغی ، بی دانه ، فنجان و آب دندان .
میوه ی انار دو گروه است :
شیرین و ترش، و هریک خواص و آثار ویژه ی خود را دارد .
قسمت های مورد استفاده ی میوه ی انار:
گل ، پوست ، ریشه ، برگ و ساقه است.
در آیات متعددی از قرآن به این میوه اشاره شده است .( آیه های 99 و 141 از سوره ی انعام و آیه ی 68 از سوره ی الرحمن ).
توصیه های امامان (ع) درباره ی ارزش های غذایی انار
امام صادق (ع)
– انار بخورید ، زیرا انار برای آدم گرسنه ، غذایی کافی و برای آدم سیر ، میوه ای است گوارا.
– یک صد و بیست نوع میوه هست که بهترین آنها ، انار است .
– میوه ای درروی زمین محبوب تر از انار نزد پیغمبر (ص) نبود .
– انار را با پیه آن (پوست نازکی که میان دانه ها قراردارد ) بخورید زیرا معده را دباغی وذهن را زیاد می کند.
– انار ملس (ترش وشیرین ) برای معده بهتر است .
امام باقروامام صادق (ع)
هر کس درحال گرسنگی (و ناشتا ) انار بخورد تا چهل روز قلب او روشن می ماند .
امام موسی کاظم (ع)
دود ساقه ی درخت انار ، حشرات را ازبین می برد .
“نظامی”
نروید برزمین هرگز گیاهی
که ننوشته ست بر برگش دوایی
ترجمه وتدوین : امیر دیوانی