منزلت و جایگاه رفیع حضرت زهرا علیهاالسلام در نزد حضرت علی علیه السلام نشانگر اوج شخصیت زن در نگاه اوست، یک زن می تواند چنان بالا رود که مایه مباهات و افتخار امام گردد. اگر چه بیان عظمت مقام حضرت فاطمه(سلام الله علیها) در نزد حضرت علی(علیه السلام) خود تحقیق مستقلی می طلبد لکن در این مطلب فهرست وار، به ذکر پاره ای از موارد، پرداخته شده تا بیانگر اوج مقام و مرتبه زن در نگرش حضرت باشد.
¤¤¤
مباهات حضرت علی به همسری فاطمه علیهما السلام
شخصیت بزرگی چون علی(علیه السلام) به همسری فاطمه(سلام الله علیها) افتخار می کند و همسری با او را برای خود فضیلت و ملاک برتری بر دیگران و شایستگی پذیرش مسئولیت های سنگینی چون رهبری جهان اسلام می داند. برخی از موارد که حضرت برای اثبات حقانیت خود به داشتن همسری فاطمه(سلام الله علیها) استناد فرموده اند عبارت است از:
¤ در پاسخ نامه ای به معاویه از جمله فضیلت ها و امتیازهایی که حضرت به آن اشاره می فرمایند این است که «بهترین زنان جهان از ماست و حماله الحطب و هیزم کش دوزخیان از شماست.»
¤ در جریان شورای شش نفره که برای تعیین خلیفه تشکیل شده بود حضرت خطاب به سایر اعضا فرمود: «آیا در بین شما به جز من کسی هست که همسرش بانوی زنان جهان باشد؟» همگی پاسخ دادند: نه
¤ حضرت علی علیه السلام در ضمن پاسخ به نامه دیگر معاویه می نویسد: «دختر پیامبر صلی الله علیه و آله همسر من است که گوشت او با خون و گوشت من در آمیخته است. نوادگان حضرت احمد، فرزندان من از فاطمه(سلام الله علیها) هستند، کدامیک از شما بهره ای چون من دارا هستید.»
فاطمه رکن علی است
از مقامات ممتازی که مخصوص پیامبر(صلی الله علیه و آله و سلم) و حضرت فاطمه(سلام الله علیها) می باشد رکن بودن برای علی است. در حدیثی می خوانیم پیامبر(صلی الله علیه و آله و سلم) به حضرت علی(علیه السلام) فرمودند: «سلام علیکم یا ابا الریحانتین، فعن قلیل ذهب رکناک.»
چه تعبیر لطیف و زیبایی! همچون تعبیر حضرت علی علیه السلام در مورد زن که فرمودند زن ریحانه است. پیامبر نیز فرمودند: «سلام بر تو ای پدر دو گل ]زینب و ام کلثوم[ به زودی دو رکن تو از دست می روند.»
علی(علیه السلام) بعد از رحلت پیامبر(صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند: «این یکی از دو رکن بود» و بعد از شهادت حضرت زهرا علیهاالسلام فرمودند: «این رکن دیگر است.»
مددکار اطاعت الهی
انبیاء و پیشوایان معصوم تنها راه سعادت و خوشبختی انسان ها را پیروی از دستورات الهی می دانستند و از این رو بهترین همکار و دوست برای آنان کسی بود که در این راستا به آنها کمک کند.
می خوانیم علی(علیه السلام) در پاسخ پیامبر که سؤال کردند: «همسرت را چگونه دیدی؟» گفتند: «بهترین یاور در راه اطاعت از خداوند.»
تمسک علی(علیه السلام) به کلام زهرا(سلام الله علیها)
حضرت در حدیث اربع مائه بعد از این که فرمودند در مراسم تجهیز مرده ها گفتار خوب داشته باشید چنین ادامه دادند: «فان بنت محمد(صلی الله علیه و آله و سلم) لما قبض ابوها ساعدتها جمیع بنات بنی هاشم، قالت: دعواالتعداد و علیکم بالدعا.»
حضرت زهرا(سلام الله علیها) بعد از ارتحال رسول اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) به زنان بنی هاشم که او را یاری می کردند و زینت ها را رها کرده و لباس سوگ در بر نموده اند، فرمود: «این حالت را رها کنید و بر شماست که دعا و نیایش نمایید.»
با این که حضرت علی علیه السلام معصوم بود و تمام گفته های او حجت است ولی برای تثبیت مطلب به سخن زهرا علیهاالسلام تمسک می کند. این نشانگر عصمت حضرت صدیقه طاهره بود و این که تمام رفتار، گفتار و نوشتار او حجت است و از این جهت فرقی بین زن و مرد نیست.
تنها تسلی بخش علی(علیه السلام)
حضرت بعد از شهادت فاطمه خطاب به ایشان فرمودند:
«بمن العزاء یا بنت محمد؟ کنت بک اتعزی ففیم العزاء من بعدک؟»؛ با چه کسی آرامش یابم ای دختر محمد؟ من به وسیله تو تسکین می یافتم؛ بعد از تو با چه کسی آرامش یابم؟
غضب خداوند به غضب فاطمه علیهاالسلام
حضرت علی(علیه السلام) از پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) نقل کرد که ایشان فرمودند:
«ان الله عزوجل لیغضب لغضب فاطمه و یرضی لرضاها»؛ خداوند عزوجل به خاطر خشم فاطمه، خشمگین؛ و برای خشنودی و رضایت فاطمه راضی می شود.
و در حدیث دیگر خطاب به حضرت فاطمه علیهاالسلام فرمودند:
«ان الله لیغضب لغضبک و یرضی لرضاک»؛ خداوند برای خشم تو، خشمگین و برای خشنودی تو، خشنود می شود.
برگزیده پیامبر(صلی الله علیه و آله و سلم)
حضرت علی(علیه السلام) در مصیبت حضرت زهرا(علیه السلام) خطاب به پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرماید: «قل یا رسول الله عن صفیتک صبری»؛ «یعنی این بانویی که برگزیده توست، رحلت کرده و صبر فقدانش برای من دشوار است.»
تکرار مصیبت فقدان پیامبر(ص)
هنگام ارتحال بزرگ بانوی اسلام حضرت فاطمه و بیان وصایا و حلالیت ایشان، حضرت علی در پاسخ می گوید: «پناه به خدا، تو داناتر و پرهیزکارتر و گرامی تر و نیکوکارتر از آنی که به جهت مخالفت کردنت با من تو را مورد نکوهش قرار دهم. دوری از تو و احساس فقدانت بر من گران خواهد بود، ولی گریزی از آن نیست. به خدا قسم با رفتنت مصیبت رسول خدا را بر من تازه نمودی، یقینا مصیبت تو بزرگ است، مصیبتی که هیچ چیز و هیچ کس نمی تواند به انسان دلداری دهد و هیچ چیز نمی تواند جایگزین آن شود.»
مقدم نمودن خواست فاطمه برخواست خویش
در هنگام وصیت حضرت زهرا(سلام الله علیها) و پاسخ امام به ایشان و گریستن هر دو، امام سر مبارک فاطمه علیهاالسلام را به سینه چسباند و گفت: «هرچه می خواهی وصیت کن، یقینا به عهد خود وفا کرده، هرچه فرمان دهی انجام می دهم و فرمان تو را بر نظر و خواست خویش مقدم می دارم.»
پایان شکیبایی علی(علیه السلام)
علی(علیه السلام) که اسوه صبر و استقامت است، در شهادت حضرت زهرا علیهماالسلام تاثر و تالم خود را چگونه اظهار می دارد، تا آنجا که بعد از دفن همسر گرامیش در حالی که حزن و اندوه تمام وجود او را فراگرفته بود خطاب به قبر پیامبر(صلی الله علیه و آله و سلم) عرضه داشت:
«خدا چنین خواست که او زودتر از دیگران به رسول خدا بپیوندد، پس از او شکیبایی من به پایان رسیده و خویشتن داری از دست رفته، اما آنچنان که در جدایی تو صبر کردم در مرگ دخترت نیز جز صبر چاره ای ندارم شکیبایی بر من سخت است. پس از او آسمان و زمین در نظرم زشت می نماید و هیچ گاه اندوه دلم نمی گشاید. چشمم بی خواب، و دل از سوز غم سوزان است. تا خداوند مرا در جوار تو ساکن گرداند. مرگ زهرا ضربه ای بود که دل را خسته و غصه ام را پیوسته گردانید و چه زود جمع ما را به پریشانی کشانید… اگر بیم چیرگی ستمکاران نبود، برای همیشه اینجا ]کنار قبر زهرا (علیهماالسلام) می ماندم و در این مصیبت بزرگ چون مادر فرزند مرده، اشک از دیدگانم می راندم.»
منبع: فصلنامه پژوهشی و اطلاع رسانی نهج البلاغه
