نویسنده:دکتر محمدحسین عزیزی
ما در طول شبانهروز خوراکیهای متنوعی را با اشتیاق میخوریم اما عذاب وجدانمان فقط با مصرف برخی از آنها بیدار میشود.
مثلا راحت چیپس و ماست موسیر، شیرینی و شکلات یا حتی چلوکبابی چرب را نوشجان میکنیم اما تا هنگام صرف چای میشود، یادمان میافتد که قند، خرما یا کشمش چاقی به همراه میآورند و سراغ جایگزینهایی که همه میگویند خوردنشان کسی را چاق نکرده، میرویم. در این میان، بیسکویتهای سبوسدار زبانزد خاص و عاماند و تا به امروز کمتر کسی از خودش پرسیده که واقعا خوردن این بیسکویتها فوایدی که گفته میشود، دارند یا خیر؟ دکتر محمدحسین عزیزی، متخصص صنایع غذایی و عضو هیات علمی دانشگاه تربیت مدرس، این بیسکویتها را زیر ذرهبین برده است و شما میتوانید در ادامه مشروح آن را مطالعه کنید.
آقای دکتر! چرا بیسکویتهای سبوسدار این همه محبوب شدهاند؟ مزیت خاصی نسبت به سایر بیسکویتها دارند؟
بیسکویت سبوسدار در مقایسه با بیسکویتهای معمولی سبوس بیشتری دارند زیرا تولیدکنندگان مقداری سبوس را به آرد آنها اضافه میکنند. سبوس از مواد غذایی پرفیبر است اما جز این نمیتوان این نوع بیسکویت را نسبت به سایر بیسکویتها ارجح دانست.
پس چرا هر جا سخن از تغذیه سالم است، در مورد بیسکویتهای سبوسدار هم صحبت میشود؟
این باور به غلط میان مردم رایج شده و متاسفانه هموطنان به اشتباه بیسکویت سبوسدار را رژیمی میدانند در حالی که که بیسکویتهای سبوسدار هم مانند سایر بیسکویتها روغن و شکر دارند و این مقدار در آنها اصلا کاهش نیافته است. ترکیب بیسکویت سبوسدار درست مانند سایر بیسکویتهاست و فقط کمی سبوس دارد.
پس نباید به این بیسکویت رژیمی بگوییم؟
ببینید لفظ «رژیم» به معنی رژیم کاهش وزن نیست یعنی هر محصول رژیمی میتواند مصرفکننده خود را داشته باشد. رژیم یعنی برنامه غذایی، مثل این است که بگوییم تمام برنامههای تلویزیونی برای تمام مردم مناسب هستند، در حالی که اینطور نیست. هر برنامهای مخاطب خاص خود را دارد. محصولات رژیمی و رژیمهای غذایی هم هر کدام برای گروه به خصوصی قابل استفاده هستند. البته ما در دنیا بیسکویتهای رژیمی هم داریم که تولیدکننده برای تهیه آنها یا شکر را کم میکند یا به جای آن قند مصنوعی یا بدون کالری به کار میبرد. به طور کلی بیسکویت رژیمی مفهوم گستردهای دارد و بنا به نیاز مصرفکننده میتواند انواع مختلفی داشته باشد. تهیه چنین محصولی به ایجاد تعادل مشخصی میان مواد تشکیلدهنده بیسکویت نیاز دارد تا با وجود رسیدن به هدف مورد نظر، طعم و ویژگیهای بافتی مورد پسند مصرفکننده را هم داشته باشد. تولیدکنندگان باید اطلاعات دقیقی در مورد ویژگیهای محصولشان روی بسته درج کنند تا مصرفکنندگان با آگاهی کامل آن را به مصرف برسانند.
حالا بیسکویت سبوسدار بخوریم یا نخوریم؟
مسلما وقتی چند انتخاب پیشرو دارید، بهتر است بیسکویتی را انتخاب کنید که سبوس بیشتری دارد زیرا سبوس فیبر زیادی دارد و فیبر هم برای سلامت قلب و عروق و کارکرد دستگاه گوارش مفید است اما زیادهروی در مصرف مانند سایر موادغذایی که شکر، نشاسته و روغن فراوانی دارند، خوب نیست و افرادی که دچار چاقی، دیابت و… هستند باید مانند سایر مواد غذایی، در مصرف آن اعتدال را رعایت کنند. افراد عادی هم اگر میخواهند به عنوان میانوعده و حتی تفننی خوراکی شیرینی بخورند، میتوانند فقط یکی دو عدد بیسکویت سبوسدار میل کنند نه اینکه به تصور رژیمی بودن آن، یک بسته بیسکویت را بخورند و انتظار پیامدهایش را هم نداشته باشند.
این بیسکویتها از چه زمانی تهیه و وارد بازار شدند؟
بیسکویتهای سبوسدار از سالهای قبل از انقلاب اسلامی تولید میشدند یعنی حدود 40 سال پیش. در سایر نقاط دنیا هم عمر این بیسکویتها به بیشتر از 60 سال میرسد.
مصرف خوراکیهای سبوسدار را به چه کسانی توصیه میکنید؟
توصیه به مصرف خوراکیهای پرفیبر از مدتها قبل در سطح جهانی مطرح شده است خصوصا به شهرنشینان کمتحرک. البته افرادی که فعالیت بدنی کافی دارند مثلا کارگران، نوجوانان یا ورزشکاران به مصرف فیبر نیاز چندانی ندارند زیرا به اندازه کافی کالری میسوزانند و اگر قرار باشد مواد غذایی به کمک فیبر با سرعت زیادی از بدنشان دفع شود، انرژی کافی را از غذایی که خوردهاند، دریافت نخواهند کرد.
در این بیسکویت از چه نوعی روغنی و به چه درصدی استفاده میشود؟
همین روغنهای نباتی رایجی که در آشپزخانهها استفاده میشود؛ از قبیل روغن آفتابگردان. درصد روغن در فرمول این بیسکویت 20-15درصد است.
درصد شکر را هم میفرمایید؟
بله، 100 گرم از این بیسکویت حدود 20-15 درصد شکر و 20-15گرم روغن دارد.
منبع: هفته نامه سلامت