آیه‌اى که پیامبر را پیر کرد
بر حسب آنچه که از تواریخ و روایات مستفاد مى‌شود، اثرى که آیات شریفه سوره هود بر روى پیغمبر اکرم گذاشت از هر یک از آیات دیگر قرآنى بسشتر بود و هیچ یک از آیات بدین گونه آن حضرت را تحت تأثیر قرار نداد. این آیه پیامبر را از پا در آورد و حداکثر تأثیر را روى آن حضرت گذاشت. ابن عباس گفته: ما نزلت على رسول اللَّه صلّى اللَّه علیه و آله فى جمیع القرآن آیه اشد و اشتق علیه من هذه الایه (مجمع البیان) فرمود نیامد بر پیغمبر صلّى اللَّه علیه و آله در تمامى قرآن آیه‌اى که بر آن حضرت سخت‌تر و مشکلتر از این باشد. و نقل شده که به پیامبر گفته شد: ما اسرع الشیب الیک؟ چه زود پیرى به سراغ شما آمد و آثار شکستگى در شما پدیدار گردید! پیامبر فرمود: شیبنى سوره هود. یعنى سوره هود مرا پیر کرد. یکى از علماء معاصر در کتابى که در موضوع استقامت نوشته‌اند، مى‌گویند: از ابو عبدالرحمان نیشابورى نقل شده گفت: شنیدم ابو على شبوى مى‌گفت پیغمبر را در خواب دیدم، عرض کردم: از شما نقل شده که فرموده‌اید: سوره هود پیرم کرد آیا چه چیز از سوره هود شما را پیر کرد؟ آیا داستانهاى انبیاء و هلاک امم موجب پیرى شما شد؟ فرمودند: نه ولیکن گفتار خداوند: «فَاسْتَقِمْ کَما أُمِرْتَ وَ مَنْ تابَ مَعَکَ وَ لا تَطْغَوْا إنَّهُ بِما تَعْمَلُونَ بَصیرٌ (11هود/112) ؛ پس همچنان که دستور یافته‌اى پایدارى کن و نیز هر کس که با تو روى به سوى خداوند آورده است [چنین کند] و سرکشى مکنید، چرا که او به کار و کردارتان بیناست.» مرا پیر کرد.
انقطاع وحى چند روز بود و چرا
از ابن عباس نقل شده است که وحى براى پیغمبر صلّى اللَّه علیه و آله به مدت 15 روز قطع شد. به همین سبب مشرکین چنین اظهار کردند:
خداى محمّد بر او غضب کرده و او را رها نموده است و اگر او پیغمبر بود نبایستى وحى از او قطع شود آنگاه سوره ضحى نازل شد و مرحوم شیخ طبرسى در مجمع البیان از گروهى نقل مى‌کند که سوره یک جا نازل شد. ولى سیوطى در اسباب النزول مى‌نویسد:
شیخان و دیگران از جندب حدیث کرده‌اند که پیغمبر صلّى اللَّه علیه و آله مریض شد و یک یا دو شب نتوانست براى عبادت قیام کند پس زنى آمد و گفت اى محمّد شیطانت را نمى‌بینم مگر رهایت کرده؟ پس این آیات نازل شد: وَ الضُّحى (93ضحى/1) سوگند به روز روشن.
وَ اللَّیْلِ إذا سَجى (93ضحى/2) و سوگند به شب چون بیارمد.
ما وَدَّعَکَ رَبُّکَ وَ ما قَلى (93ضحى/3) که پروردگارت با تو بدرود نکرده و بى‌مهر نشده است.
قسم به روز و روشن و به شب و به حینى که استقرار پیدا کند پروردگارت تو را ترک نکرده است و به تو غضب ننموده است.
