دعا، سپر مؤمن، اسلحه پیامبران علیه السلام، ستون دین، نور آسمان و زمین، کلید نجات و گنجینه رستگاری است. قرآن کریم مؤمنان را به دعا که عبادتی بزرگ، بلکه روح همه عبادتهاست دستور داده، می فرماید:
ادعونی استجب لکم؛ ان الذین یستکبرون عن عبادتی سیدخلون جهنم داخرین (غافر: 60)؛ مرا بخوانید که شما را اجابت می کنم؛ همانا به زودی کسانی که با تکبر از عبادت من سرباز می زدند، با خواری داخل جهنم خواهند شد.
در روایات، افزون بر بیان اهمیت این امر، آثار و فوایدی نیز برای بعضی از ذکرها و دعاها و نیز خواصی برای برخی از آیات قرآن کریم ذکر شده است تا مؤمنان را هر چه بیشتر تشویق نماید و نیز به آنان بیاموزد که هیچ جنبشی و هیچ اثری از هیچ موجودی در جهان هستی صادر نمی شود، مگر آنکه تحت اراده و نفوذ خداوند قادر متعال است و مؤمن باید در هر حال، در سختی و آسایش و فقر و ثروت، همواره اراده او را نافذ بداند و خود را تحت سلطه آن موجود برتر و عالی بداند.
در میان تعلیمات مرحوم آیت الله العظمی قاضی نیز به چنین مواردی برمی خوریم که گویای احاطه بسیار ایشان بر آیات و روایات و نیز تعبد آن حکیم فرزانه و تمسک شدید آن عارف یگانه به ریسمان محکم قرآن و عترت می باشد. استاد سید حسن قاضی طباطبایی، فرزند مرحوم قاضی، در یادداشتهای خود به نمونه هایی اشاره فرموده اند که جا دارد با بیان آنها این اوراق را متبرک و نورانی سازیم:
1. آن مرحوم برای تقویت حافظه، خواندن آیت الکرسی و معوذتین (دو سوره مبارکه ناس و فلق) را سفارش می فرمودند.
2. مرحوم قاضی برای طلب وسعت رزق این آیات را قرائت می نمودند:
استغفروا ربکم انه کان غفارا یرسل السماء علیکم مدرارا و یمددکم باموال و بنین و یجعل لکم جنات و یجعل لکم انهارا(نوح : 12 – 10) و از پروردگارتان طلب بخشش کنید که او بسیار آمرزنده است تا از آسمان، فراوان بر شما فرو فرستد و شما را با دارایی و فرزندان نیرو بخشد و برای شما نهرهایی قرار دهد.
3. به همه سفارش می کردند این ذکر را قرائت کنند:
استغفر الله الذی لا اله الا هو من جمیع ظلمی و جرمی و اسرافی علی نفسی و اتوب الیه از خداوندی که هیچ معبودی جز او نیست، به خاطر تمامی ظلمها و گناهانم و ستمی که بر خود روا داشته ام طلب بخشش می کنم و به سوی او باز می گردم.
4. آن مرحوم در هنگام اضطراب و ناراحتی های روحی، خواندن این کلمات را سفارش می کردند:
لا اله الا الله وحده لا شریک له و له الحمد و له الملک و هو علی کل شی ء قدیر. اعوذ بالله من همزات الشیاطین و اعوذ بک ربی من ان یحضرون، ان الله هو السمیع العلیم،؛ هیچ معبودی جز خداوند یکتای بی شریک وجود ندارد و ستایش و حکومت مخصوص اوست و او بر هر کاری تواناست. از وسوسه های شیاطین به خدا پناه می برم و به تو پناه می برم – ای پروردگارم – از اینکه نزد من حاضر شوند، همانا خداوند شنوا و داناست.
5. برای حفظ امنیت خانه دستور می دادند که این دعا بر روی کاغذی نوشته و بر درب منزل آویخته شود:
یا حافظا لا ینسی؛ یانعمه لا تحصی؛ انت قلت و قولک الحق: انا نحن نزلنا الذکر و انا له لحافظون(حجر:9) ای نگهبانی که فراموش نمی کنی و ای نعمتی که هرگز به شماره در نمی آیی، تو فرمودی، و سخن تو حق است، همانا قرآن را ما نازل کردیم و خود آن را حفظ خواهیم کرد.
6. در صورت ترس از زیان خوراکی یا نوشیدنی به خواندن این کلمات سفارش می نمودند:
بسم الله الرحمن الرحیم خیر الاسماء اله الارض و السماء الرحمن الرحیم الذی لا یضر مع اسمه سم و لا داء؛ به نام خداوند بخشنده مهربان، بهترین نامها، معبود زمین و آسمانها، خداوند رحمان و رحیمی که با نام او هیچ سم و بیماری ای زیان نمی رساند.
7. آن مرحوم سفارش می فرمودند در صورت روبرو شدن با شخص ستمگری که از او می ترسید، دستها را باز کنید و این حروف را بر دست راست بشمارید: بسم الله الرحمن الرحیم؛ ک- ه- ی – ع – ص و بر دست چپ نیز بسم الله الرحمن الرحیم؛ ح – م – ع – س – ق خوانده شود؛ سپس انگشتان دو دست را داخل یکدیگر نمایید.
8. برای ایمنی از نیش زدن حیوانات موذی، این دعا را سفارش می فرمودند: اعوذ بکلمات الله التامات التی لا یجاوزهن بر و لا فاجر من شر ما ذرأ و من شر ما برأ و من شر کل دابه؛ هو آخذ بناصیتها، ان ربی علی صراط مستقیم، به کلمات تامه خداوند، کلماتی که هیچ نیکوکار و بدکاری از آن تجاوز نمی کند پناه می برم از شر آنچه آفریده است، او بر همه آنان تسلط دارد، همانا پروردگارم بر صراط مستقیم است.
9. زمانی که در نجف اشرف بیماری مالاریا شیوع پیدا کرد، مرحوم قاضی به افراد مبتلا توصیه می نمودند آیاتی از قرآن را که در مورد حضرت ابراهیم علیه السلام است، تلاوت نمایند؛ مانند این آیه: قلنا یا نار کونی بردا و سلاما علی ابراهیم و اردادوا به کیدا فجعلناهم الاخسرین (انبیاء 69 70-) گفتیم: ای آتش! بر ابراهیم سرد و سلامت شو! و آنان خواستند با او مکر کنند، پس آنان را خوار کردیم.
10. مرحوم آیت الله شیخ علی قسام، یکی از شاگردان ایشان چنین نقل فرمودند:
من از جهت فراموشکاری و کمی حافظه، برای آقا سید علی قاضی شکایت کردم و مخصوصا متذکر شدم از اینکه چیزی را در جایی می گذارم، بعد به ذهنم مراجعه کرده و چیزی به یاد نمی آورم. مرحوم قاضی فرمودند: زمانی که چیزی را در جایی قرار می دهی، بخوان: بسم الله الرحمن الرحیم، فانک سوف لن تنساه ان شاء الله تعالی.
11. مرحوم قاضی قرائت دعای زیر را به مدت چهل شب، هر شب یک بار تا صد بار برای برآورده شدن حاجت سالکان درگاه الهی مفید می دانستند:
الهی کیف ادعوک و انا انا و کیف اقطع رجائی منک و انت انت؟ الهی اذا لم اسالک فتعطینی، فمن ذا الذی ادعوه فیعطینی؟ الهی اذا لم ادعک فتستجیب لی، فمن ذا الذی ادعوه فیستجیب لی؟ الهی اذا لم اتضرع الیک فترحمنی؟ فمن ذا الذی اتضرع الیه فیرحمنی؟ الهی فکما فلقت البحر لموسی علیه السلام و نجیته اسالک ان تصلی علی محمد و آل محمد و ان تنجینی مما انا فیه و تفرج عنی فرجا عاجلا غیر اجل بفضلک و رحمتک یا ارحم الراحمین.
12. مرحوم سید هاشم حداد از استاد خویش، مرحوم قاضی نقل فرموده اند که قرائت کهیعص (مریم: 1) و حمعسق (شوری: 1) و آیه و عنت الوجوه للحی القیوم و قد خاب من حمل ظلما (طه 111) برای دفع شر دشمن مفید است.
آنچه ذکر شد، برخی از دعاهایی است که آن مرحوم به شاگردان خویش می آموختند و دعاهای ویژه ای نیز وجود داشت که ایشان جز برای افراد خاصی نقل نمی کردند.

دریای عرفان (زندگی نامه و شرح احوال آیت الله سید علی قاضی)
نویسنده : هادی هاشمیان