سخن چین در صحرای محشرهر چند بخشـی از این حدیث که از نظرتان می گذرد مورد بحث ما نیست ولی به دلیل اهمیتی که دارد تمام آن را یاد آور می شویم :
از براء بن عازب نقل شـده است که معاذ بن جبل در منزل أبو ایوب انصاری نزدیک رسول خدا صلّی اللّه علیه و آله و سلم نشسته بود . معاذ عرض کرد :
فِی الْحَدِیثِ عَنِ الْبَرَاءِ بْنِ عَازِبٍ قَالَ کَانَ مُعَاذُ بْنُ جَبَلٍ جَالِساً قَرِیباً مِنْ رَسُولِ اللَّهِ صلی الله علیه و آله فِی مَنْزِلِ أَبِی أَیُّوبَ الْأَنْصَارِیِّ فَقَالَ مُعَاذٌ یَا رَسُولَ اللَّهِ أَرَأَیْتَ قَوْلَ اللَّهِ تَعَالَی یَوْمَ یُنْفَخُ فِی الصُّورِ فَتَأْتُونَ أَفْواجاً الْآیَاتِ فَقَالَ یَا مُعَاذُ سَأَلْتَ عَنْ عَظِیمٍ مِنَ الْأَمْرِ ثُمَّ أَرْسَلَ عَیْنَیْهِ ثُمَّ قَالَ تُحْشَرُ عَشَرَهُ أَصْنَافٍ مِنْ أُمَّتِی أَشْتَاتاً قَدْ مَیَّزَهُمُ اللَّهُ تَعَالَی مِنَ الْمُسْلِمِینَ وَبَدَّلَ صُوَرَهُمْ فَبَعْضُهُمْ عَلَی صُورَهِ الْقِرَدَهِ وَبَعْضُهُمْ عَلَی صُورَهِ الْخَنَازِیرِ وَبَعْضُهُمْ مُنَکَّسُونَ أَرْجُلُهُمْ مِنْ فَوْقُ وَوُجُوهُهُمْ مِنْ تَحْتُ ثُمَّ یُسْحَبُونَ عَلَیْهَا وَبَعْضُهُمْ عُمْیٌ یَتَرَدَّدُونَ وَبَعْضُهُمْ بُکْمٌ لَا یَعْقِلُونَ وَبَعْضُهُمْ یَمْضَغُونَ أَلْسِنَتَهُمْ یَسِیلُ الْقَیْحُ مِنْ أَفْوَاهِهِمْ لُعَاباً یَتَقَذَّرُهُمْ أَهْلُ الْجَمْعِ وَبَعْضُهُمْ مُقَطَّعَهٌ أَیْدِیهِمْ وَأَرْجُلُهُمْ وَبَعْضُهُمْ مُصَلَّبُونَ عَلَی جُذُوعٍ مِنْ نَارٍ وَبَعْضُهُمْ أَشَدُّ نَتْناً مِنَ الْجِیَفِ وَبَعْضُهُمْ یَلْبَسُونَ جِبَاباً سَابِغَهً مِنْ قَطِرَانٍ لَازِقَهٍ بِجُلُودِهِمْ فَأَمَّا الَّذِینَ عَلَی صُورَهِ الْقِرَدَهِ فَالْقَتَّاتُ مِنَ النَّاسِ وَأَمَّا الَّذِینَ عَلَی صُورَهِ الْخَنَازِیرِ فَأَهْلُ السُّحْتِ وَأَمَّا الْمُنَکَّسُونَ عَلَی رُءُوسِهِمْ فَأَکَلَهُ الرِّبَا وَالْعُمْیُ الْجَائِرُونَ فِی الْحُکْمِ وَالصُّمُّ الْبُکْمُ الْمُعْجَبُونَ بِأَعْمَالِهِمْ وَالَّذِینَ یَمْضَغُونَ بِأَلْسِنَتِهِمْ فَالْعُلَمَاءُ وَالْقُضَاهُ الَّذِینَ خَالَفَتْ أَعْمَالُهُمْ أَقْوَالَهُمْ وَالْمُقَطَّعَهُ أَیْدِیهِمْ وَأَرْجُلُهُمْ الَّذِینَ یُؤْذُونَ الْجِیرَانَ وَالْمُصَلَّبُونَ عَلَی جُذُوعٍ مِنْ نَارٍ فَالسُّعَاهُ بِالنَّاسِ إِلَی السُّلْطَانِ وَالَّذِینَ هُمْ أَشَدُّ نَتْناً مِنَ الْجِیَف فَالَّذِین یَتَمَتَّعُونَ بِالشَّهَوَاتِ وَاللَّذَّاتِ وَیَمْنَعُونَ حَقَّ اللَّهِ فِی أَمْوَالِهِمْ وَالَّذِینَ یَلْبَسُونَ الْجِبَابَ فَأَهْلُ التَّجَبُّرِ وَالْخُیَلَاء
یا رسول اللّه نظر شما در باره این آیه که می فرماید : یَوْمَ یُنْفَخُ فِی الصُّورِ فَتَأتُونَ افْواجا نبأ : 18 چیست ؟ فرمود : ای معاذ مطلب بزرگی را پرسیدی . سپس اشک از چشمان آن حضرت جاری شد و فرمود : ده صنف از امّت من پراکنده محشور می شوند و خداوند آنان را از دیگر مسلمانان جدا کرده و چهره هایشان را مسخ نموده است .
بعضی از آنان به صورت میمون ، بعضی به صورت خوک ، بعضی واژگون که پاهایشان بالا و رویشان به طرف پایین است و به همین وضع کشیده می شوند ، بعضی کورهای سرگردانند ، بعضی کر و گنگ اند که هیچ چیز را درک نمی کنند ، بعضی زبانهای خود را می جوند و چرکی از دهانشـان سرازیر می شـود که اهل محشر از آن متنفّر می شوند ، بعضی دست و پا بریده اند ، بعضی بر شاخه هایی از آتش آویخته اند ، بعضی بوی گندشان از مردار بدتر است ، و برخی به جبّه هایی [ لباسهایی ] از مس یا روغن گداخته پوشانده می شوند که از فرط داغی به بدنهاشان می چسبد .
آنگاه رسول خدا صلّی اللّه علیه و آله و سلم فرمود : آنان که به صورت میمون محشور می شـوند سخن چینانند ، آنان که به صورت خوک وارد می شوند کارشان حرام و رشوه خواری است ، آنها که واژگون هستند ربا خوارانند ، آنها که کور وارد می شوند کسانی هستند که در حکومت و قضاوت ستم می کنند ، کسانی که کر و گنگ محشور می شوند افرادی هستند خودپسند که شیفته کارهای خویش اند ، کسانی که زبان خود را می جوند علما و قاضیانی هستند که کردارشان مخالف گفتارشان است ، دست و پا بریدگان آنهایند که همسایگان خود را اذیت می کنند ، آویختگان به شاخه های آتش جاسوسان و سعایت کنندگان از مردم نزد پادشـاهانند ، آنها که بوی گندشان از مردار بیشتر است فرو رفتگان در شـهوات و لذّات دنیا هستند و حقوقی را که خدا در اموالشان قرار داده نمی پردازند ، آنان که به جبّه ها و لباسهای گداخته پوشانیده می شوند متکبّران و سرکشان هستند.
بحار الانوار ج7 ص89